Samiyɛle Ná-Sɛʋɛi Velesiɛi
Sɛʋɛi lɔɔzeizuʋɛ ma woo mɔungiti
Tɔɔzeizuʋɛ, Samiyɛle Ná-Sɛʋɛ Mɔungi ta Felesiɛi ti ɓɔni su, ti ɠɛ ga sɛʋɛ zuɠooza gila kpe, daaseigi ɠɛni nɔ ga «Samiyɛle». Sɛpetante zɛʋɛi zu ɠa gaaɠwɛɛni su ná mɔunpa. Sɛpetante zɛʋɛi naa ɠa é ga Minazeɠe Pɔlɔmai, nii tatigai Gɛlɛke wooi zu. Samiyɛle ná-sɛʋɛiti ta ɓɔɛzu, é ʋilɛ GALA goo wo nui Samiyɛle ná-eteai ʋa, naa ʋɛɛ masagi Sayile ta masagi Davide ta-eteaiti ba. Samiyɛle ɠa é ɠɛni ga totuɠɔ ɠaaɓelagi, siɛgi zu Izilayɛle yooi ma lotuɠɔlai ɠɛni ɠulazu la tukpɔɠaaleʋe nuiti zea, é ɗa ve masagiti zea. Samiyɛle ɠa ɓalaa é gulɔi ziɛni Sayile ta Davide ma, Izilayɛle masa mɔun felegɔiti. Samiyɛle ná-sɛʋɛ felegɔiti ta Izilayɛle yooi ná-wɔlɔwɔlɔ vai zuɠulazu, ʋelei é ziɛni la, naama yeeɠɛɠalai zu.
Nu nɔpɛ ge la kwɛɛ zɔi é Samiyɛle ná-sɛʋɛ felegɔiti sɛʋɛai. Sɛʋɛi ɠɛɛ nui la faa nɔpɛ boni, é ʋa ʋilɛ tɔ ɓɔɠɔi ʋa sɛʋɛi zu. Kɛlɛ é eteai ziɛni, masagi Davide ná-yeeɠɛɠala ma, tanisu vɔlɔ é leʋe naa ná-yeeɠɛɠalai ʋa, ta zee zeelini ɓalaa sɛʋɛi taɠiligaa ma, niiti ti ɠɛni Sayile ta Samiyɛle ta-eteai zu vaiti suɠulazu. Ʋelei dɔɔɠuzu vai la, togai sɛʋɛi niiti kɛɛ nui ɓaa kɛɛ nuiti ba, nu la kwɛɛ ɓalaa yeeɠɛɠalai ti zɛʋɛai ma.
Unsosuʋɛ
1. Davide ɠɛɛni dɛ ga Zuda masagi, naa ʋoluma é ɠɛ ga Izilayɛle pɛ ma masagi (1:1—5:25).
2. Davide masadai ɠɛɛni ta é vɔnini sili nui ma mɔinmɔin ma (6:1—10:19).
3. Davide wɛɛnziɛgi ta nu ʋaai ɠɛɛni, naa ʋolu GALA goo wo nui Natan zelii lo ma (11:1—12:31).
4. Buzeɠe daalɔɠɔma felegɔi niiti ti ɠɛɛni Davide laalɔɠɔma (13:1—20:26).
5. Masagi Davide ná-masadai ma vaa ɠaaɓelagiti dɛɛ vai (21:1—24:25).
Davide Ná-Masadai
1
Sayile ta Zonatan
ti zaa vai wo fai Davide ma
Sayile ɠɛnina zaani, siɛgi zu Davide ɠaleni ma la, é ʋa, é zei Sikilage, kpegai ma ga vɔni Amalɛke nuiti ma. É folo felegɔ ɠɛɛni Sikilage. Foloi zaʋasiɛi, zunui ta ɠulani Sayile ná-kɔɔlaaɠai zu, é ʋa, kɔba zeɠeiti baliʋaliai ga, fufiligi ʋuuni nɔungi ma kidaaʋiligi maaʋele ma. Seeliai ma Davide ɠoba, é looni zooi ma, é la Davide ɠɔɠɔwu.
Davide gaazaɠani, é ɠɛ ma: «Mini ɠa è zeɠezu ná?» É gooɠaaʋoteni, é ɠɛ ma: «Pèlaʋɛ, gè zeɠe Izilayɛle ná-kɔɔlaaɠai zu.» Davide ɠɛni ma: «Lee ɠa kɛai? Nà è maanɛɛnɛzu, bo dɛɛ mà.» Naa ɠɛni ma: «Izilayɛle ɠɔɔʋɛbɛi ɓizaa kɔɔi ʋa, ti zunu mɔinmɔin paa ti zaama. Sayile ɓɔɠɔi ta Zonatan ti zaa.»
Davide zunu loungoi naa ɠaazaɠani, nii é ɠɛni poluvaawogi wosu, é ɠɛ ma: «È kwɛɛgɛ ɠale ga Sayile ta ná-doun zunui Zonatan ti zaa?» Zunu loungoi gooɠaaʋoteni, é ɠɛ ma: «Soloogɛ nɔ kpein ga gè ɠɛa Gileɓoa gizei ma, gè Sayile ɠa, é ɗa zɛlɛ ga ná-kpɛɛin ma ungi, kɔɔɠɔ wotoloiti ta soo ɓizɛ zalaʋusuiti ti ɗa maaɓuɠa ba. É wɛlɛni ʋolu, é kà, é tòli, gè ɠɛ ma: ‹Yoo, masagi.› É gàazaɠani, é ɠɛ mà: ‹Ɓɛ ɠa ga ɗe?› Gè ɠɛ ma: ‹Nà ga Amalɛke nu.› É ɠɛni mà: ‹Maaɓuɠa bà, è pàa. Mazɔlɔɔ gaazulatigi sòga, anɛɛ ni zɛnvui ɠa dɛ sù.› 10 Gè maaɓuɠani ba, gè paa, mazɔlɔɔ gè kaani ga é la mɔ yɛnvua ná-tooi ʋoluma. Naa ʋoluma gè masa bɔɔlɔgi ɠula unma, gè balai ɠula zeei ʋa. Tiya ɠaa, pàaʋɛ ga tiye màliɠii ʋɔ.»
11 Davide ɠɔba zeɠeiti soni, é ti ʋaliʋali ga, ga kidaaʋiligi maaʋele. Koba nuiti pɛ ti ta-zeɠeiti baliʋalini ga ga kɛʋele. 12 Ti saa wɔlɔi woni, ti ɓɔɠɔ maawɔin, ti zugi zo eyɛsu kpɔkɔ, Sayile ta Zonatan ta-vaa zu, naa ʋɛɛ Ɠɔoɠɔ GALAGI ná-kɔɔʋɛbɛi ʋa, ta Izilayɛle nuiti pɛ ta-vaa zu, niiti ti zaani kɔɔi zu.
13 Davide zunu loungoi ɠaazaɠani ʋolu, nii é poluvaawogi woni ma, é ɠɛ ma: «Mini nu ɠa ga ɗe?» Naa gooɠaaʋoteni, é ɠɛ ma: «Kɛ̀ɛ ɠa ga Amalɛke zunui ta, nii paai seikɔɠɔmai ma zooi nii zu.» 14 Davide ɠɛni ma ʋolu: «Lee vaa zu è la luani, è yeemaalega, è naama nui ʋaa, nii Ɠɔoɠɔ GALAGI yiimazeɠeai la, é gulɔi ziaai ma?»
15 Davide ná-kɔɔɠɔ nui gila tolini, é ɠɛ ma: «Ʋa, è paa.» Kɔɔɠɔ nui Amalɛke nui naa ʋaani. 16 Davide ɠɛni ma: «È zaa vai ma ungi ɠa ga ɗa ɓɔɠɔi, mazɔlɔɔ ɗa ɓɔɠɔ ɠa è ɓɔɠɔ maalɔa, siɛgi zu è ɠɛa la ma: ‹Nà ɠa gè naama nui ʋaa, nii Ɠɔoɠɔ GALAGI yiimazeɠeai la, é gulɔi ziaai ma.› »
Saa wɔlɔ wuyei Davide tooni
Sayile ta Zonatan ma
17 Davide saa wɔlɔ wuyei nii ɓɛtɛni, é too Sayile ta Zonatan ma. 18 É devei veeni ga ti Zuda mavofodaiti pɛ kala ga ma guyei. Guyei ʋe daa ga «Mɛɛin». Sɛʋɛʋɛ «Telebo nui ná-sɛʋɛi» zu.
19 Izilayɛle, ɗa-ɠɔɔɠɔ nu wolaiti ti zaa, ɗa-ɠizeiti ma!
Toɠa ɠale kɔɔɠuluɓa wolaiti toai?
20 À mina ma wooi laazeeli Gate,
ma wooi mina wo Asekalɔn koi yɔɠɔzuʋɛti,
nii a kɛ Filisiti anzanu loungoiti ti mina ɠoozunɛ,
nii a kɛ tatipɛlɛʋolulala nuiti ti-loun anzanuiti ti mina guyei loo,
ti ʋa ɗa kuai wo.
21 Ee, Gileɓoa gizeiti, duɓu mina mɔ ʋu wo ma, ta tona,
tii nɔpɛ ge mina mɔ ɠɛ wo-ɠakamaʋɛti, é ʋa ɗa ɓɛtɛ.
Mazɔlɔɔ ná ɠa ɓaaɠulaai ná kɔɔɠɔ nuiti ta-ɠɔɔɠɔ zɛpɛgiti ma,
Sayile ná-kɔɔɠɔ zɛpɛgi, nii gulɔi la mɔ ziaa ma eyɛsu pɛ.
22 Zonatan ná-mɛɛin la ɠɛa ɠulazu ʋolu, aisa é ʋa sili nuiti paa,
é la ɠɛa zeɠezu kɔɔɲɔɠɔiti sɛbɛi luɠɔ,
Sayile ná-boɠa zɔkpɔi la ɠɛa ɠaaɠalesu ma,
kɛni a la losuʋɛ ɠɛɛna.
23 Sayile ta Zonatan ti ɠɛa nɛɛni nuiti bɛ, ti-zii ma voloi pɛ su,
ti la ɓalaa ɠaaɠwɛɛni saai zu.
Ti zuvilɛni, é leʋe koɠɛiti ba,
ti ɠaaɓa, é leʋe zalaiti ba.
24 Izilayɛle anzanu loungoiti, à wɔlɔ Sayile ná-faa zu,
nii é ɠɛa seɠe ɓiigiti toozu wo ɠɔba, ti ʋagai,
é ɠɛa zanu sɔɔlaiti gilizu wa-zeɠeiti ba.
25 Toɠa ɠale kɔɔɠuluɓa wolaiti toai kɔɔi zaama?
Naa ɠɛɛʋɛ ɠale, Zonatan zaai gize unmaʋɛ?
26 Zìi ɠa ɓɔlɔzu kòozu ɗa-vaa zu, Zonatan,
kɛ̀ɛloin, bɔɔla ʋagɔi nii gola ɠɛa nɛɛni bɛ̀.
Ɗa-wɔɔla vai wola ɠɛa ʋani nɔ̀un bɛ,
é ʋa é leʋe anzanui ná-nɛɛbɛi ʋa.
27 Toɠa ɠale kɔɔɠuluɓa wolaiti toai?
Toɠa ɠale kɔɔɠɔ nu wolai niiti undaaʋiligai?