25
Zooi ná-dooɠo konagi
(Tɔ Sɛʋɛi Velesiɛi 15:1-11)
1 Ɠɔoɠɔ GALAGI ɓɔɛni Moize ʋɔ Sinayi gizei ma, é ɠɛ ma:
2 «Ɓɔɛ Izelayɛle nuiti pɔ, è ɠɛ ti ma: Siɛgi zu wo ʋaazu lɛɛzu la zooi naa zu, gè feezu wo ʋɛ, wa ɗa zooi yɛ ná, é ɗa looɠo yeeɠɛɠalai tanigaa zu, naa ɠa ɠɛ Ɠɔoɠɔ GALAGI ná-lɛbiyai vaa ma.
3 Kona dɔzita laawu, wa wa-ani zuwui vaza wa-ɓalagiti su. Kona dɔzita laawu, wa wa-leezɛn ɓeleiti suɓɛtɛ ga pagɔ, wo gaawaai ɠula.
4 Kɛlɛ kona dɔfelasiɛi, dooɠogi ɠa ve zooi ya, dooɠogi ɠa ɠɛ Ɠɔoɠɔ GALAGI lɛbi vai ma. Wo la ani zuwu vazaga wa-ɓalagiti ba. Wo la wa-leezɛn ɓeleiti suɓɛtɛa.
5 Wo la molo ɠɔɠɔʋolu leʋea, wo mina leezɛn ɠula kpelei zu, nii su la ɓɛtɛni. Naa ɠa ɠɛ ga dooɠogi ɲɛgɛlɛin zooi ʋɛ.
6 Zooi ná-dooɠogi zaala zu, wa ɠɔnɔgi zɔlɔɔ, wɔun wa, wa-wotiɠɛ zunuiti, ta wa-wotiɠɛ anzanuiti, ta nui nii wo salazu folo-o-folo, ta wɛɛn é zeini wo ɠɔɠɔma,
7 ta wa-loganiiti, ta suaiti ti wa-yooi zu, zooi ʋa lɔnɔgi kpein ka ɠɛ ga daamianigi.
Ɓɔɠɔyeemai ta unmɔɔ konagi
8 «Wa dooɠo kona dɔfela ɠaalu, kona dɔfela zeizu lɔfela, naa ɠa é ga kona ʋuunaanigɔ maazu taaʋuugɔ (49).
9 Alu dɔfelasiɛi ma voloi ʋuusiɛi ma, wa puʋugi vɛ, gooɠula, koto gba voloi, wa puʋugi vɛ wa-yooi kpein su.
10 Wa kona ʋuulɔɔlusiɛi (50) naa leve ga kona ɲadegai, wo ɓɔɠɔyeemai laazeeli zooi zu zei wo nuiti kpein ma. Toɠa ɠɛ wo ʋɛ ga ɓɔɠɔyeema ɠonagi, ɛsɛ gilagilagi ná-zooi ɠa ɠaaɠale ma pɔ, ta ɛsɛ ka ɠale ma ná-pɛlɛyeɠei wu.
11 Kona ʋuulɔɔlusiɛi (50) ɠa ɠɛ wo ʋɛ ga ɓɔɠɔyeema ɠonagi: wo la ani zuwu vazaga, wo mina molo ɠɔɠɔʋolu leʋe, wo mina leezɛn ɠula kpelei zu, nii su la ɓɛtɛni.
12 Mazɔlɔɔ ɓɔɠɔyeema ɠonagi ʋe. Wa deve ga ɲadegɛ. Anii niiti ti ʋɔnɔsu ɓɔɠɔ ʋɛ kpalagi zu, wa naati mi.
13 «Ɓɔɠɔyeema ɠonagi naa zu, ɛsɛ gilagilagi ná-zooi ɠa ɠaaɠale ma pɔ.
14 Ni wa zou ʋɔdina, ɓaa wo geya Izelayɛle nui ta ma, à mina tooma vaa ɠɛ.
15 Wa zou ʋɔdi zɔngɔi ɓaa geya zɔngɔi ɠwɛteʋe, é tɔɔzei ɓɔɠɔyeema ɠona gaaɓelagi ma, konagi liegɔi teʋegai, ta molo leʋei liegɔi a ɠɛ, aisa ɓɔɠɔyeema ɠonagi ʋa zeeli.
16 Konagi ta a ɠɛna laa ta ma, wa sɔngɔi ta la ma, konagi ma ge la ɠɛ dɛ mɔinni, wo ta ɠula sɔngɔi la. Mazɔlɔɔ molo leʋe laa liegɔi ɠa, é pɔdizu wo ma.
17 Wo tanɔpɛ ge mina loo seiɲɔɠɔi ma. Wa lua wa-ƓALAGI ʋa, mazɔlɔɔ nà ga Ɠɔoɠɔ GALAGI, wa-ƓALAGI.
18 «À nà-tɔgiti so, ta nà-deveiti, wo ti makɛ, wo ziɛ ga tiye, wa zei zooi zu ziilɛigi zu.
19 Zooi ɠa ná-kulanumaiti fe, wa daami wo, wo yiɠo, wo zei ziilɛigi zu.
20 Ni wa ɠɛna ma: ‹Leeni ɠa gá mi konagi lɔfelasiɛi, mazɔlɔɔ gi la tii ɠɛɛni, gi la ʋaazu ani zuwu ma lɔnɔ kulazu?›
21 Nà, nà-tuyai loo wo ʋɛ, konagi lɔzitasiɛi, nii a kona saʋagɔ molo leʋei liegɔi ve wo ya.
22 Wa tii ɠɛ konagi lɔsaʋasiɛi ma, ta wa molo ʋɔlɔmai mi, eyɛsu molo leʋea niinɛi zeeli, wa ɠɛ ma ʋɔlɔmai miizu.
Poganiiti unmɔɔ fai
23 «Zooi la ʋɔdia, é ʋa yɛsu ɠɔ, mazɔlɔɔ zooi ɠa ga nɔ̀nɔ, wa pɔ̀ bɛ ga wɛɛinti, eɠɛ nuiti ti ʋaai zeizu zooi zu yeeɠɛɠala go laawu.
24 Zooi zu ná kpein, ʋɛ wo ʋaazu zeizu ná, é ɠɛ ga wɔnɔ, wa tɔgi zei, é zobogi veezu ɛsɛ pɛ bɛ ga é ná-zooi unmɔɔ.
25 «Ni Izelayɛle nui ta a ɠɛna zeaɲakalai zu, é ná-zooi ta ʋɔdi, nii maanɛai ga é lo unmɔɔ fai ɠa, é ga ná-nu ɠiteɠitegi, naa ɠa ʋa, é naa unmɔɔ, nii kɛɛloin pɔdia.
26 Ni nui ta ɠa ná, nu la zea, maanɛai ga é lo unmɔɔ fai ɠa bɛ, ni a ani zɔlɔɔna ɓɔɠɔ ʋɛ, nii a ná-unmɔɔ fai ɠɛ la,
27 toɠa tɔɔzei ga konagiti gaaluga, é zo pɔdi voloi ma, é naa ʋotogi ve, nii é laazu maazu geya nui ʋɛ, ná-zooi ɠaaɠale ma pɔ.
28 Ni é la ani zɔlɔɔni, a potogi leʋe da, zooi ɠa yɛ geya nui yeezu, eyɛsu ɓɔɠɔyeema ɠonagi zeeli. Toɠa ɠaaɠale ma, é ɠɛ zeezu, é ɠɛ ga nɔnɔ názu.
29 «Ni nui ta a daa ʋɛlɛi ʋɔdina taai ta zu, maalatigai ga siɠigi, toɠa zoo é unmɔɔ kona gila daawu, é zo pɔdi voloi ma. Ná-unmɔɔ fai ɠa lɛbisu ga kona gila nɔ.
30 Kɛlɛ pɛlɛi naa togai taai ta zu, maalatigai ga siɠigi, ni naa la unmɔɔni kona gilagi ɠɛɛzu é pilɛ da, toɠa ɠɛ ga geya nui nɔnɔ niina eyɛsu ɠɔ, ta nɔnɔ mavofodai, ti la mɔ teʋega, anɛɛ ɓɔɠɔyeema ɠonagi a zeelina.
31 Pɛlɛiti ti taaiti su, siɠi ge la ti ma, naati ta leve, eɠɛʋelei zooi ma lɔgiti ti la. Pɔdi nui ɠa zoo é unmɔɔ, ni naa laade pɛlɛi ɠa leʋe ma nui ʋɔ ɓɔɠɔyeema ɠonagi.
32 «Nii é ga Leevi nuiti ta-ʋɛlɛiti ta-vai, niiti ti ta-laaiti su, Leevi nuiti ta zoo ti unmɔɔ fai ɠɛ eyɛsu ɠɔ.
33 Zɔi a pɛlɛi ta ɠeyana Leevi nu ma taai zu, toɠa ɠula pɛlɛi naa wu, pɔdiai ma, ɓɔɠɔyeema ɠonagi ma. Mazɔlɔɔ Leevi nuiti ta-ʋɛlɛiti ta-laaiti su, ta ga ta-ʋoganii Izelayɛle nuiti saama.
34 Kpalagiti ti ta-laaiti maaɠoolii zu, naati maa la nɛɛni, ti ʋa ʋɔdi, mazɔlɔɔ tiya ɠa ta-ʋoganii ʋe eyɛsu ɠɔ.
Tɔgi é lo bala nuiti
maaɠuyeiti ba
35 «Ni Izelayɛle nui ta a ɠɛna ga zeaɲaka nu wo ɠoba, aniiti balagai zea, wa yeezei bu, eɠɛʋelei wo kɛɛzu la wɛɛinti ɓaa seikɔɠɔma nuiti bɛ, naa ɠa a kɛ é zɛnvui wo wo ɠoba.
36 À mina talama maaloli ma, ɓaa kulanumai, wa lua wa-ƓALAGI ʋa, wo-ɠɛɛloin zɛnvui wo wo ɠoba.
37 À mina kuye ʋɛɛ ga wa-walii, wo ʋa ta la ma. Wo la wa-laamianigi vea zea ga lɔdɔgi, wo ʋa ta la ma.
38 Nà ga Ɠɔoɠɔ GALAGI, wa-ƓALAGI, nii é wo ɠula Ezipete yooi ʋa, ga é Kanaan yooi ve wo ya, naa ɠa a kɛ gè ɠɛ ga wa-ƓALAGI.
Tɔgi é lo
nuɓusɛiti unmɔɔ fai ʋa
(Ɛgezɔde 21:2-6;
Tɔ Sɛʋɛi Velesiɛi 15:12-18)
39 «Ni Izelayɛle nui ta a ɠɛna ga zeaɲaka nu wo ɠoba, é ɓɔɠɔ ʋɔdi wo ma, à mina duɔla wotii la unma.
40 Toɠa ɠɛ wo ʋɔ bɛ, eɠɛ nui é botii ɠɛɛzu, wo ɗa sala, é ɠɛ eɠɛ seikɔɠɔma yeeɠɛɠala go nɔ zu. Toɠa yɛ wa-wotii laawu eyɛsu ɓɔɠɔyeema ɠonagi zeeli.
41 Toɠa zeɠe názu wo ʋɔ bɛ, tɔ-o, ná-dointi-yo, é ɠale ma ná-bolodai zu, kɛɛɠɛ ʋoganii zaama.
42 Mazɔlɔɔ nà-botiɠɛ nuiti be, gè ti ɠulaai Ezipete yooi ʋa, ti la ʋɔdia, eɠɛʋelei duɔiti ta ʋɔdi la.
43 È la zeiɗa unda ga maaɓa, kɛlɛ wa lua wa-ƓALAGI ʋa.
44 «Ziiti ti wo-maaɠoolii zu, naati saama ɠa wa duɔ zunui ɓaa duɔ anzanui zeɠena, ti ɠɛ ga wɔnɔ, tiya ɠa wa duɔiti geya ti zu.
45 Niiti ti ʋaai zeizu wo zaama, yeeɠɛɠala go laawu, wa zoo wo naati geya, ta ti-mavofodaiti. Ta ɠɛ ga wɔnɔ.
46 Wa ti yɛ ná, wa zeɠena ná, ti ɠɛ ga pogani wo-loun zunuiti bɛ, ti ɠɛ ga tɔnɔ. Wa zoo wo ti makɛ, ti ɠɛ ga duɔiti eyɛsu ɠɔ. Kɛlɛ wo-ɠɛɛlointi tetemazu, ti ga Izelayɛle nuiti, wo tanɔpɛ ge mina zei kɛɛɠɛloin unga ga maaɓa.
47 «Ni wɛɛn ɓaa seikɔɠɔma nu, a ɠɛna ga kpɛtɛ nui, Izelayɛle nui ta ɠɛ ga zeaɲaka nu koba, ni a ɓɔɠɔ ʋɔdina wɛɛn naa ma, ɓaa seikɔɠɔma nui naa ma, ɓaa wɛɛn ná-bolodai zu nui ta ma,
48 unmɔɔgi ma zobogi maanɛɛʋɛ é ɠɛ bɛ, anɛɛ ni é ɓega ga ɓɔɠɔ ʋɔdi. Kɛɛɠɛloin ta ɠa zoo é unmɔɔ.
49 Kɛɛɠɛ diɛ ɓaa deɠe zunui ta, ɓaa naa ná-doun zunui ta, ɓaa ná-nu ɠiteɠitegi ta, é ná-bolodai zu, naa ɠa zoo é unmɔɔ. Ɓaa ni sɔlɔɔ gani ɠa ná, nii zeelaai ma, toɠa ɓɔɠɔ unmɔɔ.
50 Ta geya nui ta konagi ɠaalu, é zo pɔdi voloi ma, é zeeli ɓɔɠɔyeema ɠonagi ma. Unmɔɔ salai ɠa leve, é zoloo nui ná-folo ɠila wotiɠɛ zalai ma, naa ɠa gaalusu, é zoloo konagi liegɔi ma.
51 Ni konagi wola mɔinʋɛ dɛ, ná-unmɔɔ fai zu, toɠa letemaʋɛ ma walii ɠula, nii zunui naa geyaai la.
52 Ni kona mɔinmɔin ge la mɔ yɛni, eyɛsu ɓɔɠɔyeema ɠonagi zeeli, toɠa gaalugi ɠɛ, é letemaʋɛ ma walii ɠaaɠale ma, ná-unmɔɔ fai zu, é zoloo naama ɠonagiti ma.
53 Toɠa ɠɛ maliɠii ʋɔ bɛ eɠɛ botiɠɛ nu, é ɗa zalai zeɠe konagi laawu. Naa la zeiɗa unda, é ʋa sopele ɲɔu ga maaɓa.
54 Ni é la unmɔɔni ga naama ʋelei tanɔpɛ, toɠa yɛ ná, eyɛsu ɓɔɠɔyeema ɠonagi zeeli, é ɠɛ ɓɔɠɔ yeema, tɔ-o, dointi-yo.
55 Mazɔlɔɔ Izelayɛle nuiti ta ga botiɠɛ nuiti bɛ̀, tɔɔzei gè ti ɠulani Ezipete yooi ʋa. Nà ga Ɠɔoɠɔ GALAGI, wa-ƓALAGI.»