12
Nəghatiən mɨn
rəha nem əskasɨkiən
(Mat 10:19-20,26-33; 12:32)
Kəni e nian əha, nətəmimi tepət kəməhuva kətiəh, ko kafin kəruru. Mətəu nətəmimi tɨnepət pɨk, kəni məutəhgi-əhgi rəkɨs ilah mɨn. Kəni ko Iesu tətuəuin mətəghati kəm rəhan mɨn nətəmimi məmə, “Itəmah, onəutətəu itəmah o is rəha Farəsi mɨn, is u in noliən rəhalah u rəhalah nəniən təuvɨr, mətəu nɨkilah tamɨkmɨk. Natimnati u iətəmimi tatol oneuən, Uhgɨn otəpanəfətɨgəm, tagəhag ikɨn. Kəni natimnati iətəm iətəmimi tətəhluaig lan, kəni Uhgɨn otəpanəfətɨgəm, nətəmimi okoteruh.+ Natimnati u nautəni e napinəpuiən, nətəmimi okotətəu e nərauiə asoli. Kəni natimnati u nəutəni oneuən e nɨpəgnəua nimə, nətəmimi kəpanotəni pətɨgəm əpə ihluə, nətəmimi rəfin okotətəu.
“Rəhak mɨn nətəmimi, iəkəni kəm təmah məmə, nəsotəgɨniən e nətəmimi u kotəhrun nuhamuiən nɨpətɨtəmah, mətəu uərisɨg, ko kəsotol mɨniən nati kəti tərah e təmah. Mətəu iəkəni pətɨgəm kəm təmah iətəmi u təhruahru məmə onəkotəgɨn lan. Onəkotəkeikei motəgɨn e Uhgɨn, mətəu-inu nian in otohamu suah kəti, in təhrun nərəki-pəniən in e nɨgəm asoli. Əuəh, nɨpəhriəniən, iəkəni kəm təmah məmə onəkotəkeikei motəgɨn e Uhgɨn. Mənɨg əlkələh uəha kotəhmen e kəuviəguvehli u kos nəhmtɨ lah məni əkəku əmə, mətəu Uhgɨn təsaluiən agɨn e kəti. Sotəgɨniən, mətəu-inu Uhgɨn tolkeikei itəmah tapirəkɨs mənɨg mɨn tepət. Nɨpəhriəniən, Uhgɨn təmafin məhrun vivi nəuanutəmah rəfin.+
“Iəkəni kəm təmah məmə, nəmə iətəmi tətəni pətɨgəm e nəhmtɨ nətəmimi məmə in rəhak kəti, kəni iəu Nətɨ Iətəmimi, iəu mɨn iəkəni pətɨgəm e nəhmtɨ nagelo mɨn rəha Uhgɨn məmə in rəhak iətəmimi. Mətəu nəmə iətəmi tətəni pətɨgəm e nəhmtɨ nətəmimi məmə in səniəmə məmə iətəmimi kəti rəhak, kəni iəu iəkəni pətɨgəm e nəhmtɨ nagelo mɨn məmə suah u in səniəmə iətəmimi kəti rəhak. 10 Kəni iətəmimi tətəni nəghatiən tərah e Nətɨ Iətəmimi, Uhgɨn otafəl rəkɨs rəhan təfagə tərah. Mətəu iətəmimi tətəghati rah e Narmɨn Rəha Uhgɨn, ko Uhgɨn təsafəl rəkɨsiən rəhan təfagə tərah.*
11 “Kəni nian kotiuvi pətɨgəm itəmah e nimə rəha nuhapumɨniən, mɨne e nəhmtɨ iərmənɨg mɨn, mɨne nətəmi asoli mɨn məmə okotiuvi pətɨgəm itəmah məutakil rəhatəmah nəghatiən, kəni nɨkitəmah otəsəhti pɨkiən məmə onəkotəhro lanu motuhalpɨn rəhalah nəghatiən,+ 12 mətəu-inu e nian əhruahru əha, Narmɨn Rəha Uhgɨn otəgətun itəmah e nəghatiən nak onəkotəghati lan kəni motəni kəm lah.”
Nəghatiən əuhlin
e iətəmi u rəhan nautə tepət mətəu rəhn-kapə tɨkə
13 Kəni nətəmi mɨn əha kəti təməni=pən kəm Iesu məmə, “Iəgətun. Rəhak tatə tɨnɨmɨs rəkɨs. Pale, əni=pən kəm piak məmə otəuəri natimnati rəha tatə rəhatɨmlau məmə təfa rəhak nəuvein, u iətəm tatə təmələhu məmə rəhak.” 14 Mətəu Iesu təməni kəm in məmə, “Iəu kəti, iəu iəkɨkə e nətəlɨgiən u rəhatəlau o nəuəriən rəhatəlau natimnati.” 15 Kəni Iesu təməni=pən kəm lah məmə, “Onəutətəu vivi itəmah. Onəkotasisɨg vivi e təmah məmə nəsotoliən məmə itəmah navərəs mɨn, mətəu nəukətɨ nəmiəgəhiən təsɨsɨpəniən e nautə tepət.”+
16 Kəni təməni nəghatiən əuhlin u məmə, “Suah kəti, rəhan nautə tepət, kəni rəhan nasumiən təuvɨr pɨk. 17 Kəni məni=pən aru kəm in məmə, ‘?Kəsi, oiəkəhro əha rəueiu, mətəu-inu rəhak nimə mɨn kɨnotəpəh nəhmeniən məmə iəkəfən nauəniən nəgək mɨn ikɨn?’
18 “Kəni in təməni məmə, ‘Təuvɨr məmə iəkol lanu lan. Iəkəmki rəkɨs nimə mɨn u, kəni mol nimə asoli mɨn nəuvein iətəm iahgin mɨn nəuvetɨn. Kəni məlɨn=pən nəgək nauəniən, mɨne nautə mɨn rəhak ikɨn. 19 Kəni iəkəhrun nəniən aru kəm iəu məmə, rəhak natimnati tepət pəhriən təhmen o nu tepət. Kəni rəueiu əha iəkəmeig, mətauən, mətəmnɨm, kəni mətətəu nagiəniən təuvɨr əmə lanu rəha nian rəfin.’
20 “Mətəu Uhgɨn təməni=pən kəm in məmə, ‘!Ik ialməli! Iəu iəməfɨnə nəmiəgəhiən u kəm ik, mətəu rəueiu əmə u lapɨn, iəkos rəkɨs, nəkɨmɨs. ?Kəni okəhro e natimnati mɨn u rəham ik nəmoriarun=pa tepət pɨk, kəni pəh otarmənɨg e natimnati mɨn əha?’ ”
21 Kəni Iesu təməni məmə, “Uhgɨn otol əmə lanəha kəm nətəmimi u kəutoriarun nautə mɨn tepət məmə rəhalah, kəni nɨkin təsəhti pɨkiən noliən təuvɨr mɨn u Uhgɨn tolkeikei.”+
Nəsotətəlɨg pɨkiən
e natimnati rəha nɨpətɨtəmi
(Mat 6:19-21,25-34)
22 Kəni Iesu təməni kəm rəhan mɨn nətəmimi məmə, “Mətəu-inu noliən əha, iətəni kəm təmah məmə, nəsotətəlɨg pɨkiən e natimnati rəha nəmiəgəhiən rəhatəmah məmə onəkotun nak, kəni məsotətəlɨg pɨkiən e natimnati rəha nɨpətɨtəmah məmə onəkəhuvən e nak. 23 Nəsotətəlɨg pɨkiən mətəu-inu nəmiəgəhiən rəhatəmah tapirəkɨs nauəniən, kəni nɨpətɨtəmah tapirəkɨs napən mɨn rəha nuvəniən lan. 24 Oteruh-to mənɨg mɨn, ilah kəsotasumiən, kəni məsotəuləkiən, kəni rəhalah nimə rəha nauəniən tɨkə, mətəu Uhgɨn in tətaugɨn ilah. !Mətəu Uhgɨn tolkeikei pɨk itəmah tapirəkɨs mənɨg mɨn!
25 “?Nɨkitəmah təhti məmə rəhatəmah nətəlɨg pɨkiən təhrun noliən rəhatəmah nəmiəgəhiən təfəməh? !Kəpə! Noliən rəha nətəlɨg pɨkiən təsəfɨnəiən auə kətiəh mɨn e nəmiəgəhiən rəhatəmah. 26 ?Mətəu nəmə itəmah nəsotəhruniən noliən nati əkəku kəti tol lanəha, kəni təhro nəutətəlɨg pɨk e natimnati pɨsɨn pɨsɨn mɨn e nəmiəgəhiən rəhatəmah?
27 “Nɨkitəmah təhti-to noliən rəha nəugɨnɨgi mɨn u kəutəugɨn. Ilah kəsotoliən nati kəti, məsotəhliən rəhalah napən. Mətəu iəkəni kəm təmah məmə aupən, Kig Solomən, in iətəmimi rəhan nautə tepət, kəni rəhan napən iətəm tatuvən lan, ilah kotəuvɨr motapirəkɨs. Mətəu nəugɨ nɨgi əpnapɨn mɨn kotəuvɨr tapirəkɨs agɨn rəhan napən. 28 Nəugɨnɨgi mɨn əha kəutəhtul o nian kətiəh əmə, kəni olauɨg, kuvan e nɨgəm, mətəu Uhgɨn in tatol ilah kotəuvɨr pɨk. ?Kəni nɨkitəmah təhti məmə in otəfɨnə napən kəm təmah uə kəpə? !Əuəh! Rəhak nətəmimi, rəhatəmah nəhatətəiən təkəku agɨn.
29 “Təsəuvɨriən məmə nɨkitəmah təhti pɨk natimnati o nəmiəgəhiən rəhatəmah, kəni nian rəfin nəutəsal e nauəniən nɨgtəmah mɨne nəmnɨmiən nɨmtəmah. 30 Nɨkitəmah təsəhti pɨkiən natimnati mɨn əha, mətəu-inu nətəm kəsotəhatətəiən e Uhgɨn, ilah kəutəsal e natimnati mɨn əha. Rəhatəmah Tatə in təhrun natimnati iətəm nəkotəkeikei motos o nəmiəgəhiən rəhatəmah. 31 Mətəu onəkotətəlɨg pɨk əmə e natimnati rəha Narmənɨgiən Rəha Uhgɨn motol təhtul aupən e nəmiəgəhiən rəhatəmah, kəni in otəfɨnə mɨn kəm təmah natimnati mɨn rəha nəmiəgəhiən u ikɨnu e nəhue nɨftəni.
32 “Nəsotəgɨniən, itəmah rəhak mɨn sipsip itəmah təkəku əmə, mətəu-inu Tatə rəhatəmah nɨkin tətagiən pɨk o təmah məmə onəkotatɨg ahgəl rəhan narmənɨgiən, kəni in oteh vivi itəmah, kəni onəkotarmənɨg itəmah min. 33 Onəkotəfətɨgəm rəhatəmah natimnati nətəmimi kotos nəhmtɨn, kəni motəfən məni kəm nanrah mɨn. Nian nəkotol təuvɨr lanu, in təhmen məmə ikɨn nautə rəhatəmah otətəməhli ikɨn ko təsərahiən nian kəti, kəni itəmah onəkotələhu pən rəhatəmah natimnati iətəm təuvɨr əpəha e negəu e neai iətəm ko təsɨkəiən. Kəni ikɨn əha, ko nakləh mɨn kəsotərəkɨniən, kəni ko uvni mɨn kəsotərəkɨniən natimnati mɨn əha.+ 34 Iətəni lanu mətəu-inu, ikɨn pəhruvən rəhatəmah natimnati təuvɨr mɨn kəutəməhli ikɨn, kəni nɨkitəmah otəkeikei məhti-əhti natimnati mɨn əha ikɨn əha.”
Nətəmimi rəha Iesu okotəkeikei mautol əpenə
rəhan nuvaiən
35 Kəni Iesu təməni məmə, “Nian mɨn ərəfin, onəutəhtul maru, təhmen e iətəmi təfən napən rəha uək, meargin rəhan kətəuti, kəni masiəpən e rəhan nəuanɨsiə nian rəfin.+ 36 Onəkotəkeikei motəhmen e noluək mɨn rəha iərmənɨg kəti təmsɨpən e lafet kəti rəha marɨt kəti. Kəni nian in təmuva məhti-əhti doə, kəni əmeiko, ilah koterəh e doə məmə otuvən imə. 37 Noluək mɨn u kəutair məutəhtul maru nian iərmənɨg tətuva, ilah kəmoteh kəni motos nəuvɨriən rəha iərmənɨg. Nɨpəhriəniən u iəkəni kəm təmah məmə, in otuvən e napən rəha uək, kəni mauɨn e lah məmə okəhuva motəharəg, kəni in oteh vivi ilah kəni maugɨn ilah. 38 Kəni nəmə iərmənɨg otətuva lapɨn e napinəpuiən, uə e nian mənɨg nətəkakə lan, mətəu noluək mɨn kəutair mautol əpenə əmə, kəni in otol təuvɨr agɨn kəm lah. 39 Kəni itəmah nəkotəkeikei motəhrun məmə, nəmə suah kəti təhrun nian əhruahru iətəm iakləh otuva e rəhan nimə məmə otakləh, kəni ko in təsapɨliən, in otətəhtul maru mateh vivi rəhan nimə məmə iakləh otəsuvaiən imə.+ 40 Kəni itəmah, nian rəfin nəkotəkeikei məutəhtul maru mətəu-inu iəu Nətɨ Iətəmimi iəkuva mɨn e nian iətəm itəmah nəsotəhruniən.”
41 Kəni Pitə təməni=pən kəm in məmə, “Iərmənɨg. ?Nəghatiən əuhlin u nətəni rəhatɨmah əmə, uə rəha nətəmimi ərəfin?”
42 Kəni Iərmənɨg təni məmə, “?Pəh u in ioluək kəni meinatɨg mɨn matol rəhan uək e nian mɨn rəfin e noliən iətəm təuvɨr? ?Kəni iərmənɨg kəti otəfəri pəh otuva iətəmi asoli rəha noluək mɨn e nimə rəhan məmə in təuəri nauəniən nɨg noluək mɨn rəfin e nian əhruahru rəhan? 43 Kəni nian iərmənɨg rəha suah kəha tɨtəlɨg=pa, kəni meruh məmə in tatol vivi rəhan uək, kəni in otol təuvɨr kəm ioluək əha. 44 Nɨpəhriəniən iəkəni kəm təmah məmə, iərmənɨg in otəfəri ioluək əha tuva mol iətəmi asoli lan məmə in otarmənɨg e natimnati rəfin rəhan.+ 45 ?Mətəu nəmə ioluək u nɨkin təhti məmə, ‘Rəhak iətəmi asoli təsuvaiən nuvəh. Ko təsuva uəhaiən.’ Kəni ioluək əha tɨnətuəuin mɨnatoh noluək mɨn nɨpətan mɨne nəman, kəni muvən mətauən mətəmnɨm mətapɨs. ?Kəni iərmənɨg otol nak? 46 Iərmənɨg rəha suah u otɨtəlɨg=pa ohni e nian kəti iətəm in təsəhruniən kəni məsəhtul maruiən ohni. Kəni iərmənɨg otəfən nalpɨniən asoli kəm in, kəni in otəfən in tuvən matɨg ilah nətəmi mɨn u kəsotoliən rəhan nəghatiən.+
47 “Ioluək əha iətəm tɨnəhrun rəkɨs nəghatiən rəha iərmənɨg rəhan, mətəu in təsəhtul maruiən məmə otol uək mɨn əha, kəni okoh in tətəu nahməiən.+ 48 Mətəu ioluək iətəm in təsəhruniən nəghatiən mɨn rəha iərmənɨg, kəni in matol natimnati iətəm in təsəhruahruiən iətəm in otəkeikei mos nalpɨniən ohni, kəni okoh mətɨg ioluək u. Iətəmimi u Uhgɨn tətəfən natimnati tepət kəm in, in otəkeikei mol natimnati tepət. Kəni iətəmimi u kətələhu=pən natimnati tepət e nəhlmɨn, okətapuəh e natimnati tepət ohni.”+
Iesu tatol nətəmimi kəutəuəri ilah mɨn
49 Kəni Iesu təməni məmə, “Iəmuva məmə iəkəhlman e nɨgəm e nəhue nɨftəni, kəni nəmə rəueiu əha nɨgəm əha tɨnatuəu rəkɨs, kəni nɨkik tagiən. 50 Nian əskasɨk kəti otuva e rəhak nəmiəgəhiən, təhmen e noliən bəptais kəti, kəni nɨkik tətahmə lan mətəuarus otol naunun.+ 51 ?Nɨkitəmah təhti məmə iəmuva u məmə iəkələhu nəməlinuiən e nəhue nɨftəni? !Kəpə! Iəməsuvaiən məmə iəkələhu nəməlinuiən, mətəu iəmuva məmə iəkol nətəmimi kotaiu atiti. 52 Kəni rəueiu əha, nəmə nətəmimi faif e lahuənu kəti, kəni okotəuəri ilah mɨn, kɨsɨl oklahi keiu, kəni keiu okuahi kɨsɨl. 53 Tatə mɨne nətɨn iərman okətuərah o lau mɨn. Kəni mamə mɨne nətɨn pətan, okətuərah o lau mɨn. Kəni pətan mɨne uhun, okətuərah o lau mɨn.”+
Nətəmimi okotəkeikei motəhrun nəmtətiən mɨn
(Mat 16:1-4; Mak 8:11-13)
54 Kəni in təməghati mɨn kəm nɨmənin nətəmimi mətəni məmə, “Nian nəkoteruh nɨmalɨ nəpuə mɨn okotəri, kəni nəkotəni uəhai əmə məmə otəfuv, kəni otol pəhriən. 55 Kəni nian nəkoteruh nɨuig notəsuvəhiən tol naugɨn, nəkotəni məmə okəpiapei, kəni otol pəhriən. 56 !Ei! !Itəmah nəfaki eiuə mɨn! Itəmah nəkotəni məmə nəkotəhrun pɨk natimnati mɨn, kəni motəhrun nehiən nɨftəni mɨne neai, kəni nəkotəhrun məmə nian otuva lanəha, kəni otol pəhriən lanəha. ?Mətəu təhro nəsotəhruniən nɨpətɨ nəmtətiən mɨn iətəm nauteruh əha rəueiu?
57 “?Təhro nəsotɨtəpəniən suaru iətəm təhruahru məmə onəkotohtəu=pən? 58 Nian suah kəti otələs ik nəkian e kot, kəni e nian natualiuək e suaru, kəni təuvɨr məmə nəkaupən məghati kəm in muəni-vivi rəhatəlau nərahiən. Nəmə nəsuoliən, kəni otələs ik mian e kot, kəni iətəmi asoli rəha kot otegəhan=pən lam e nəhlmɨ polɨs, kəni otələs ik muvən masisɨg lam e kaləpus. 59 Iətəni kəm ik məmə, nəmə tol lanəha, ko nəsietiən e kaləpus mətəuarus nəkəkeikei mətəou e məni rəfin agɨn o nalpɨniən rəham.”+
+ 12:2 Luk 8:17 + 12:7 Luk 12:24; Uək 27:34 * 12:10 Afin-to futnot mɨn əpəha Mat 12:32 mɨne Mak 3:29. + 12:11 Mak 13:11; Luk 21:12-15 + 12:15 1Tim 6:9-10 + 12:21 Mat 6:19-20 + 12:33 Luk 18:22 + 12:35 Mat 25:1-13 + 12:39 Mat 24:43-44; 1Təs 5:2 + 12:44 Mat 25:21,23 + 12:46 Mat 24:45-51 + 12:47 Jem 4:17 + 12:48 Mat 10:34-36 + 12:50 Mak 10:38-39 + 12:53 Maeka 4:6 12:55 Nəghatiən Kris əhruahru tətəni məmə, “Nian nəkotətəu nɨmətagi iətəm tatsɨpesi,” mətəu-inu əpəha Isrel, nəpiapeiən tətuərisɨg e nɨmətagi iətəm tatsɨpesi. + 12:59 Mat 5:25-26