27
Yu̱da neeni̱gha
Nkyambisi cu̱i̱-cu̱i̱, bakulu baa bahongi̱, na bengei̱ baa Bayu̱daaya, baagumbaana kuhanuula kandi kucuwamu ngoku balaata Yesu. Baalaghila baasilikale kuboha Yesu baamutwala ewaa mu̱lemi̱ Pilaato.
Obu Yu̱da, oghu akamu̱ghobeli̱ya, aaboone Yesu mbaamu̱twi̱la musango ghwa kumwita, du̱mbi̱ eehi̱ghu̱wa ahemu̱ki̱ye, aaku̱ki̱li̱ya bakulu baa bahongi̱ bengei̱ baa Bayu̱daaya mikwenge maku̱mi̱ asatu ya sente baabaagha bamuhaaye, Aabaghila ati, “Naasi̱i̱si̱ye ewaa Luhanga ku̱ghobeli̱ya muntu atali na musango.”
Baamukuukamu bati, “Etu̱we eki kitukwetʼo ki? Ebi mbyawe!”
Du̱mbi̱ Yu̱da aabakubila sente esi mu Numba ya Luhanga, aaghenda eeni̱gha.
Bakulu baa bahongi̱ aba, baakoma-koma sente esi, baaghila bati, “Kusighikila mu bilaghilo, taki̱hi̱ki̱ye kuta sente nga sini hambali bakubiikilagha bisembo mu Numba ya Luhanga. Sente sini syalu̱ghi̱ye mu ku̱ghobeli̱ya muntu niikuwo bamwite.” Nahabweki baatu̱wamu ku̱koleesi̱ya sente esi kughulamu musili ghwa mu̱bu̱mbi̱ wa minagha niikuwo bajiikaghemu abatali na haa kubajiika. Eki niikiyo kyaleki̱ye ku̱hi̱ki̱ya na obwalo, baaghughilamu bati, “Musili ghwa saghama.” Eki baakoli̱ye eki kyasu̱li̱i̱si̱ya ebi mulangi̱ Yelemi̱ya aasangu̱u̱we aghi̱li̱ye ati, “Baakwata bi̱twi̱ke maku̱mi̱ asatu bya feeja, muhendo oghu Banai̱saaleeli̱ baacuuyemu kumughula. 10 Baaghulamu musili ghwa mu̱bu̱mbi̱. Baakola eki kusighikila ngoku Mukama andaghiiye.”*
Pilaato naabu̱u̱li̱ya Yesu
(Maliko 15:2-5; Luka 23:3-5; Yohaana 18:33-38)
11 Obu baami̱li̱i̱ye Yesu mu maaso ghaa mu̱lemi̱ Pilaato, aabu̱u̱li̱ya Yesu ati, “Nuuwe Mukama wa Bayu̱daaya?”
Yesu aamukuukamu ati, “Ee, ngoku waakabu̱ghi̱ye.”
12 Obu bakulu baa bahongi̱, na bengei̱ baa Bayu̱daaya baamu̱bu̱u̱i̱ye, taabaku̱u̱ki̱yemu na kantu bbaa. 13 Niibuwo Pilaato aatodhi̱ye aamu̱bu̱u̱li̱ya ati, “Tooghu̱u̱ye ebi bakwete kukunyegheelela bati waakoli̱ye?” 14 Bhaatu Yesu ataakuukamu na kantu, ti̱ Pilaato aasweka.
15 Ekaba eli ntwalikani̱ya ya mu̱lemi̱ Pilaato mu bwile bwa Ki̱ghenu̱ kya Kuusuka Kusaaluwʼo kulekela munyankomo omui oghu Bayu̱daaya baasabagha bati alekele. 16 Bwile obu musaasa omui muheekela bamani̱ye munu li̱i̱na liye Balaba akaba ali mu nkomo. 17 Nahabweki obu kiigambi̱ kya bantu kyagumbaane, Pilaato aababu̱u̱li̱ya ati, “Ni ani̱ mukubbala mbalekeelele, Balaba kedha Yesu, oghu bakughilaghamu Ki̱li̱si̱to.” 18 Aabu̱u̱li̱ya atiyo nanga akaba amani̱ye ngoku bakulu baa bahongi̱ aba baghiliiye Yesu etima, kandi ngoku lyaleki̱ye baamukwata, baamuleetela ye.
19 Pilaato anasitami̱ye haa ntebe aasitamaghʼo matwi̱la bantu misango, mukali̱ wee aamutumila butumuwa buni ati, “Musaasa ahi̱ki̱li̱i̱ye oghu otamukolʼo kantu koona, nanga naaboona-boone munu haabuwe obwalo mu ndooti̱.”
20 Bhaatu bakulu baa bahongi̱ na bengei̱ baa Bayu̱daaya baahaaghi̱li̱li̱ya ki̱bbu̱la kya bantu kusaba kulekela Balaba niikuwo Yesu bamwite.
21 Niibuwo Pilaato aababu̱u̱i̱ye ati, “Mukubbala mbalekeelele ani̱?” Baakuukamu bati, “Balaba.”
22 Aatodha aababu̱u̱li̱ya ati, “Ti̱ Yesu, oghu bakughilaghamu Ki̱li̱si̱to, mukubbala nimukole ki?”
Bantu boona baaghila bati, “Bamubambe haa musalaba!”
23 Pilaato aababu̱u̱li̱ya ati, “Bamubambe nangaaki? Aatu̱u̱ye musango ki?” Bhaatu beeyongelela kimui kugola bati, “Bamubambe!”
24 Obu Pilaato aaboone bataakugubha ku̱u̱ghu̱wa, kuuyʼo bhaatu bantu aba mbeeyongela kugola kandi mbabbala ku̱tu̱wa nsi̱si̱, aakwata maasi aaghanaaba mu ngalo kwehighaana musango boona banamu̱loli̱ye. Aaghila ati, “Tandi na musango haa ku̱ku̱wa kwa musaasa oni. Oghu ni musango ghwanu!”
25 Bantu boona baakuukamu bati, “Oleke musango ghwa ku̱ku̱wa kuwe ghutubʼo hamui na baana baatu!”
26 Du̱mbi̱ aabalekeelela Balaba. Aalaghila baasilikale baahuula Yesu bibbooko bya minuwa, aahaayo Yesu kumubamba.
Baasilikale mbawaawaani̱ya Yesu
(Maliko 15:16-20; Yohaana 19:2-3)
27 Du̱mbi̱ baasilikale aba baatwala Yesu mu bbalaki̱si̱ yabo, baabilikilana boona baamweli̱ghi̱i̱li̱li̱ya. 28 Baamu̱tu̱u̱bbu̱lamu ngoye siye, baamu̱lu̱wi̱ka kiigandulo kiimutuku nga mukama. 29 Baali̱ngelela bilandilo bya mahuwa ghajambi̱ye, baamu̱lu̱wi̱ka kiyo mu mutuwe nga sipeewa ya bukama. Baamukwati̱ya mwi̱gho mu mukono ghwabuliyo, baamu̱teeleli̱ya mbeekola nga bantu bamu̱hu̱ti̱i̱ye nga mukama mbamughila bati, “Otuule, uwe Mukama wa Bayu̱daaya!” 30 Baamu̱twi̱lakakila matanta, baamuuyʼo mwi̱gho baakala kumuhuulanga mu mutuwe. 31 Obu baamali̱ye kumuwaawaani̱ya, baamu̱tu̱u̱bbu̱la ki̱lu̱walo eki baali bamu̱lu̱wi̱ki̱ye. Baatodha baamu̱lu̱wi̱ka ngoye siye, baamutwala kumubamba haa musalaba.
Mbabamba Yesu haa musalaba
(Maliko 15:21-32; Luka 23:26-43; Yohaana 19:17-27)
32 Baasilikale aba mbanatwala Yesu hambali bakumubambila, baasangaana musaasa alu̱ghi̱ye mu tau̱ni̱ ya Kilene,* li̱i̱na liye Si̱mooni̱. Baamuhambi̱li̱ja kuheeka musalaba oghu Yesu aabaagha aheeki̱ye. 33 Baaki̱dhi̱ya Yesu mu ki̱i̱kalo bakughilaghamu Gologota, (ekikumani̱i̱si̱ya, Ki̱i̱kalo kya Kahanga.) 34 Baamuha vi̱i̱ni̱ eghi bataabuuyemu mubaji̱ ghwa ku̱keehi̱ya busaali̱ji̱, bhaatu haanu̱ma ya ku̱loli̱yʼo kati̱i̱, aabhenga kughinuwa. 35 Obu bamali̱ye kumubamba haa musalaba, baakoma buluulu kumanya ngoku bakutambulana bi̱lu̱walo biye. 36 Baasitama baakala bamu̱li̱ndi̱ye anali haa musalaba oghu. 37 Musango oghwaleki̱ye baamubamba, baaghuhandiika haa kabbaau baakata haa musalaba elughulu ya mutuwe ghuwe ngu, “Oni niiye Yesu, Mukama wa Bayu̱daaya.” 38 Baabamba dhee basuma babili haa misalaba. Ghwʼomui baaghu̱u̱mi̱li̱li̱ya haa luhande lwabuliyo bwa Yesu, na ghwʼonji haa lwabumesu. 39 Ti̱ bantu abaasaalilaghʼo baatandika kumubbaaki̱i̱si̱ya mbanadhi̱ngi̱ya mituwe yabo, 40 mbaghila bati, “Nuuwe okaghila oti okugenga Numba ya Luhanga, kandi otodhe oghikwelele bilo bisatu! Dheluuni olakaba oli Mwana wa Luhanga, weejune! Osu̱ndu̱ke haa musalaba haala!”
41 Niikiyo kimui dhee bakulu baa bahongi̱ na beegheesi̱ya baa bilaghilo, hamui na bengei̱ baa Bayu̱daaya baamusekeelela, 42 mbanaghambilana bati, “Hee! Aajunagha bantu banji, kusa aasaaghu̱u̱we kwejuna. Eye oghu aaghilagha ati niiye Ki̱li̱si̱to, Mukama wa I̱saaleeli̱, dheluuni asu̱ndu̱ke haa musalaba haala niikuwo tu̱mu̱hi̱ki̱li̱je! 43 Akeesigha Luhanga, dheluuni amujune alakaba amubbali̱ye! Nanga akeeghila ati, ‘Ndi Mwana wa Luhanga.’ ” 44 Basuma aba baabambi̱ye hamui naye, niikuwo nabo baakamubbaaki̱i̱si̱i̱ye batiyo dhee.
Yesu naaku̱wa
(Maliko 15:33-41; Luka 23:44-49; Yohaana 19:28-30)
45 Obu bwahi̱ki̱ye saaha mukaagha sya ntangaali̱, mweli̱ma ghwakwata mu ehanga eli lyona, ghwahi̱ki̱ya saaha mwenda. 46 Saaha mwenda esi, Yesu aataka ati, “Elooi̱, Elooi̱, lama sabbakataani̱?” Ekikumani̱i̱si̱ya, “Luhanga wanje, Luhanga wanje, wandu̱ghi̱yʼo bwaki?”*
47 Bamui mu bantu abaali baamiliiyʼo obu baaghu̱u̱ye eki, baaghila bati, “Alimabilikila Eli̱ya.”
48 Du̱mbi̱ musaasa omui mu bantu aba aali̱gi̱ta aakoma kijibankoba, aaki̱lu̱bi̱ka mu vi̱i̱ni̱ esaaliiye. Aakiboha haa lukaaka, aaki̱ni̱i̱ni̱ya kukita Yesu haa mu̱nu̱wa niikuwo aanuwʼo. 49 Banji baaghila ati, “Omuleke, oleke tulole Eli̱ya alakaba naasa kumujuna!”
50 Yesu aatodha aatakila kimui nʼelaka lyamaani̱, du̱mbi̱ aatwi̱kana.
51 Bwile obu bwonini, kateni̱ eghi ekaba edhodhookeei̱ye mu Numba ya Luhanga yaatemukamu bihande bibili, ku̱lu̱ghi̱i̱li̱la eghulu ku̱hi̱ki̱ya hansi. Ti̱ nsi yaadhingila kimui, bibaale byatika. 52 Bituulo byehighula, bantu bakani̱ye abaaku̱u̱ye bali bantu baa Luhanga baahu̱mbu̱u̱ka. 53 Baalu̱gha mu bituulo ebi haanu̱ma ya Yesu ku̱hu̱mbu̱u̱ka, baaghenda mu kibugha kilukwela Yelusaalemu bantu bakani̱ye baababona.
54 Obu mukulu wa baasilikale ki̱ku̱mi̱ baa Looma abaabaagha bali̱ndi̱ye Yesu, aaboone mu̱si̱ki̱ nʼebyabaayʼo byona, eye na baasilikale be boobaha kandi baaghila bati, “Majima musaasa oghu aabaagha Mwana wa Luhanga!”
55 Bakali̱ bakani̱ye bakaba baliyo, baamiliiye baloleeye haseli̱yʼo. Bakali̱ aba bakaba balu̱ghi̱ye mu di̱si̱tu̱li̱ki̱ti̱ ya Galilaaya, baasi̱ye na Yesu e Yelusaalemu ku̱mu̱heeleli̱ya mu ebi eetaaghisibuwagha. 56 Mu bakali̱ aba hakaba halimu, Mali̱ya Mangadhalina, Mali̱ya ni̱na Yakobbo na Yojeefu̱, hamui na ni̱na batabani̱ babili baa Jebbedaayo.
Yesu naajiikuwa
(Maliko 15:42-47; Luka 23:50-56; Yohaana 19:38-42)
57 Obu bwahi̱ki̱ye lwagholo, musaasa omui muguudha li̱i̱na liye Yojeefu̱ aaki̱dha. Musaasa oghu akaba alu̱ghi̱ye mu tau̱ni̱ ya Alimateya kandi oghu akaba ali mweghesebuwa wa Yesu. 58 Aaghenda ewaa Pilaato aamusaba ku̱mu̱si̱i̱mi̱lani̱ya kujiika mu̱ku̱ ghwa Yesu. Pilaato aalaghila ati bamuhe ghuwo. 59 Yojeefu̱ oghu, aaghuboha mu si̱i̱ti̱ njelu mpyaka, 60 aaghutwala, aaghuta mu kituulo kiye kihyaka eki aali asangu̱u̱we ali̱mi̱ye mu kibaale kiinamu̱li̱to. Aahi̱li̱ngi̱ti̱ya ebaale liinamu̱li̱to, aali̱swi̱ki̱la haa mu̱nu̱wa ghwa kituulo eki, du̱mbi̱ eye aaghenda. 61 Mali̱ya Mangadhalina na Mali̱ya onji, baakala baloli̱ye ngoku akwete kuta mu̱ku̱ ghwa Yesu mu kituulo eki.
Mbalinda kituulo kya Yesu
62 Kilo ekyalabhi̱yʼo, haanu̱ma ya kilo eki Bayu̱daaya beeteekani̱jagha haabwa kilo kya Sabhato, bakulu baa bahongi̱, na Bafali̱saayo baaghenda ewaa Pilaato. 63 Baamughila bati, “Wai̱tu̱, tukuusuka, munabisubha oghu, obu aabaagha anaakaaye akaghila ati, ‘Haanu̱ma ya bilo bisatu nku̱hu̱mbu̱u̱ka.’ 64 Nahabweki olaghile baasilikale balinde kituulo eki ku̱hi̱ki̱ya haa kilo kya kasatu. Tutaakoli̱ye eki beeghesebuwa be bakwisa baabhe mu̱ku̱ ghuwe baghambile bantu bati aahu̱mbu̱u̱ki̱ye. Ti̱ kisubha kyakumaliilila eki kikuba kibhi munu kusaali̱ya bisubha ebyadu̱bhi̱ye byona.”
65 Pilaato aalaghila ati, “Mughende na bali̱ndi̱ balinde kituulo eki bhyani.” 66 Du̱mbi̱ baatʼo bali̱ndi̱ kandi baata kaakulolelʼo haa ebaale lineeteeye kimui elyabaagha haa mulyango ghwakiyo kwoleka ngoku bali̱ndi̱ye kituulo eki.
* 27:10 27:10 Jakaliya 11:12-13; Yelemi̱ya 32:6-9 * 27:32 27:32 Kilene ekaba eli tau̱ni̱ yʼomu elughulu ya Afi̱li̱ka. * 27:46 27:46 Jabbu̱li̱ 22:1