22
Lu̱si̱mo lwa bu̱ghenu̱ bwa kuswela
(Luka 14:15-24)
Yesu aatodha aabu̱gha nabo mu nsi̱mo sinji ati, “Bu̱lemi̱ bwʼomu eghulu buli nga mukama oghu akateekani̱ja bu̱ghenu̱ bwa kuswela kwa mutabani̱ wee. Obu baamali̱ye kuteekani̱ja bu̱li̱ kintu haa bu̱ghenu̱ obu, aatuma baheeleli̱ya be kughambila aba aabilikiiye haa bu̱ghenu̱ obu, bhaatu baabhenga kwisa.
“Niibuwo aatu̱mi̱ye baheeleli̱ya be banji kughambila bantu aba ati, ‘Ki̱ghenu̱ kyamali̱ye kuteekani̱i̱ji̱buwa. Naamali̱ye kusala nte syanje esi̱noni̱ye kwonini, kandi bu̱li̱ kintu kyona kyamali̱ye kuteekani̱ji̱buwa. Mwise haa bu̱ghenu̱!’
“Bhaatu baghenu̱ aba abaabaagha abilikiiye baaghaya ebi baheeleli̱ya aba baabaghambiiye, beeghendela mu byabo. Omui eeghendela mu musili ghuwe, onji eeghendela mu bu̱su̱u̱bu̱li̱ buwe. Banji baaghwilikiilila baheeleli̱ya aba aatu̱mi̱ye aba, baababbaaki̱i̱si̱ya kandi baabaata.
“Mukama oghu ki̱i̱ni̱gha kyamukwatila kimui. Aatuma baasilikale be baata boona abaati̱ye baheeleli̱ya be aba, kandi na tau̱ni̱ yabo baasilikale baaghyoki̱ya. Mukama oghu aaghila baheeleli̱ya be banji ati, ‘Bintu bya bu̱ghenu̱ byona byahooye kuteekani̱ji̱buwa bhaatu naabilikiiye bantu batabhonganuuwe. Nahabweki mughende mu nguudhe mubilikile weena oghu mulakasanga aase mu bu̱ghenu̱ buni.’ 10 Du̱mbi̱ baheeleli̱ya aba baaghenda mu bihanda baabilikila aba baakasangi̱ye, bataaku̱solooli̱ya bati kedha oni ni mubhi kedha mulungi, ti̱ kisiika baakolelaghamu bu̱ghenu̱ obu nkyasulila kimui baghenu̱.
11 “Bhaatu obu mukama oghu aataahi̱ye mu kisiika eki kulola baghenu̱ be, aabonamu musaasa atalu̱wete ki̱lu̱walo kya bu̱ghenu̱ obu. 12 Mukama oghu aamughila ati, ‘Wai̱, wataahi̱ye oti̱ya muni, otalu̱wete ki̱lu̱walo kya bu̱ghenu̱ buni?’ Musaasa oghu aabuluwa kyakukuukamu.
13 “Niibuwo mukama oghu aaghi̱li̱ye baheeleli̱ya be ati, ‘Mumubohe mikono hamui na maghulu, mumukube enja, mu mweli̱ma hambali akulila kwonini kandi eenene ngaga haabwa kubona-bona.’ ”
14 Yesu aamaliilila naaghila ati, “Bakani̱ye babilikiiwe bhaatu balikomuwamu bakee.”
Ki̱bu̱u̱li̱yo haa kuha musolo ghwa Kai̱saali̱
(Maliko 12:13-17; Luka 20:20-26)
15 Bafali̱saayo baagumbaana hamui kandi baahanuula mulingo ghwa kwohi̱ya Yesu ku̱bu̱gha kintu ki̱bhi̱i̱hi̱ye niikuwo batunge kahanda kaa kumukwatilamu. 16 Baatuma bamui mu beeghesebuwa baabo hamui na bahagi̱li̱ baa Helude kughenda hambali ali. Obu baaki̱dhi̱ye, baamughila bati, “Mwegheesi̱ya, tumani̱ye ngoku oku̱bu̱ghagha majima ghonkaha, okwegheesi̱yagha bighambo bya Luhanga mu majima kandi bantu boona okubengana-ngani̱yagha, tookufuwaaghʼo bi̱ti̱i̱ni̱sa byabo. 17 Otughambile eki okweli̱li̱kana haa kini: Kusighikila mu bilaghilo, ki̱hi̱ki̱ye kuha musolo ghwa Kai̱saali̱ mukama wa Looma, kedha bbaa?”
18 Bhaatu Yesu aamanya byeli̱li̱kano byabo bi̱bhi̱i̱hi̱ye, aabaghila ati, “Ngobi̱ya enu̱we! Mukubbala ku̱njohi̱ya nangaaki? 19 Munjoleke mukwenge oghu mukuhaaghamu musolo.” Baamuleetela ghuwo.* 20 Aababu̱u̱li̱ya ati, “Kisasani̱ na li̱i̱na ebili haa mukwenge ghuni, ni byani̱?”
21 Baamukuukamu bati, “Ni bya Kai̱saali̱.”
Niibuwo aabaghi̱li̱ye ati, “Kwesi̱i̱ni̱ ebya Kai̱saali̱ mubihe Kai̱saali̱, nʼebya Luhanga mubihe Luhanga.” 22 Eki aabaku̱u̱ki̱yemu eki kyabaswekeli̱ya kimui, du̱mbi̱ baamu̱lu̱ghʼo, baaghenda.
Yesu naabu̱ghʼo ku̱hu̱mbu̱u̱ka mu baku̱u̱ye
(Maliko 12:18-27; Luka 20:27-40)
23 Kilo eki kyonini, bamui mu Basadukaayo abaaghilagha bati bantu tabali̱hu̱mbu̱u̱ka, baasa baabu̱u̱li̱ya Yesu bati, 24 “Mwegheesi̱ya, Musa akaghila ati, ‘Musaasa naasweye mukali̱, ti̱ musaasa oghu aku̱wa atabyayʼo mukali̱ oghu mwana, mwana waani̱na musaasa oghu aswele mu̱kwi̱si̱ya oghu niikuwo abyalile mwana waani̱na wee oghu baana. 25 Ewaatu hani, hakaba haliyo banaani̱na emui musanju̱. Mukulu wabo aaswela mukali̱, bhaatu aaku̱wa atamubyayʼo mwana. Oghu amulabhi̱ye aaswela mu̱kwi̱si̱ya oghu. 26 Bhaatu naye aaku̱wa atamubyayʼo mwana. Mwana wa ni̱nabo waakasatu naye aaswela mu̱kwi̱si̱ya oghu, naye aaku̱wa dhee atamubyayʼo mwana. Banaani̱na emui musanju̱ aba boona baaku̱wa batabyayʼo mukali̱ oghu mwana. 27 Haakumaliilila mukali̱ oghu naye aaku̱wa. 28 Buuye obu Luhanga ali̱hu̱mbu̱u̱la bantu boona, mukali̱ oghu aliba mukaa ani̱? Nanga boona musanju̱ bakamuswelʼo.’ ”
29 Yesu aabakuukamu ati, “Muhabi̱ye nanga tamumani̱ye Ebyahandi̱i̱ku̱u̱we kandi ngoku Luhanga ali na bu̱toki̱. 30 Obu Luhanga ali̱hu̱mbu̱u̱la abaku̱u̱ye, tabaliswela kedha kusweluwa bbaa. Baliba nga baamalai̱ka bʼomu eghulu. 31 Bhaatu haa bya bantu baku̱u̱ye ku̱hu̱mbu̱u̱ka, buuye tamukasomaghʼo kini mu Ebyahandi̱i̱ku̱u̱we ngu hambele Ebbulahi̱mu̱, I̱saka, na Yakobbo bamali̱ye ku̱ku̱wa, ngoku Luhanga aaghi̱li̱ye ati, 32 ‘Ndi Luhanga wa Ebbulahi̱mu̱, Luhanga wa I̱saka, kandi Luhanga wa Yakobbo?’* Nahabweki taali Luhanga wa baku̱u̱ye bbaa, ni wa baakaaye.”
33 Obu kiigambi̱ kya bantu baamu̱ghu̱u̱ye naabu̱gha atiyo, baaswekela njegheesi̱ya yee eghi.
Kilaghilo ekisaai̱ye byona
(Maliko 12:28-34; Luka 10:25-28)
34 Obu Bafali̱saayo baaghu̱u̱ye ngu Yesu aaholeeseei̱ye Basadukaayo baabuluwa kyakumukuukamu, baagumbaana hambali ali. 35 Niibuwo omui mu ebo, mwegheesi̱ya wa bilaghilo, aabu̱u̱i̱ye Yesu ki̱bu̱u̱li̱yo kumulengesa ati, 36 “Mwegheesi̱ya, nkilaghilo ki kisaai̱ye bilaghilo byona?”
37 Yesu aamukuukamu ati, “ ‘Okundaghe Mukama Luhanga waawe na mutima ghwawe ghwona, bwomi̱i̱li̱ bwawe bwona, na magheji ghaawe ghoona.’* 38 Eki niikiyo kilaghilo kyoku̱du̱bha kandi ekisaai̱ye byona. 39 Ti̱ ekyakabili ekili ngʼeki kikughilagha kiti: ‘Okundaghe muunakyawe ngoku weeku̱ndi̱ye weenini.’* 40 Na bilaghilo byona kandi nʼebi balangi̱ baahandi̱i̱ki̱ye bisighikiiye haa bilaghilo bibili ebi.”
Ki̱bu̱u̱li̱yo haa Ki̱li̱si̱to
(Maliko 12:35-37; Luka 20:41-44)
41 Yesu aabu̱u̱li̱ya Bafali̱saayo abaabaagha bamweli̱ghi̱li̱i̱ye ki̱bu̱u̱li̱yo ati, 42 “Ki̱li̱si̱to mu̱ku̱mweli̱li̱kanaghʼo mu̱ti̱ya? Mu̱kweli̱li̱kanagha muti ni muusukulu wa ani̱?”
Baamukuukamu bati, “Ni muusukulu wa Dhau̱dhi̱.”
43 Niibuwo aababu̱u̱i̱ye ati, “Ti̱, haabwaki buuye Dhau̱dhi̱ Mwoyo Ahi̱ki̱li̱i̱ye naamu̱koleeseei̱ye kughila Ki̱li̱si̱to oghu ati ‘Mukama wanje’? Nanga Dhau̱dhi̱ akaghila ati,
44 “ ‘Mukama aaghila Mukama wanje ati,
“Ositame haa luhande lwa mukono ghwabuliyo ghwanje
ku̱hi̱ki̱ya obu ndita ngi̱ghu̱ syawe
hansi ya bighele byawe.” ’*
45 Buuye Dhau̱dhi̱ eenini obu alaba naaghi̱li̱ye ati Ki̱li̱si̱to ni Mukama wee, Mukama oghu akugubha ati̱ya kuba muusukulu wee?”
46 Haala taabaayʼo muntu weena oghu akagubha kumukuukamu, kandi ku̱lu̱ghi̱i̱li̱la haala taabaayʼo muntu nʼomui oghu akatodha aalengʼo ku̱mu̱bu̱u̱li̱ya ki̱bu̱u̱li̱yo kyona.
* 22:19 22:19 Mu Lu̱gi̱li̱ki̱ baghambi̱ye bati mukwenge ghwa dinaali emui. * 22:32 22:32 Ku̱lu̱gha 3:6 * 22:37 22:37 Kyabilaghilo 6:5 * 22:39 22:39 Kyabaleevi̱ 19:18 * 22:44 22:44 Jabbu̱li̱ 110:1