Naˀinbí Sedó Yôesiví Tu̖u̖ / Nanbí Sedó Jôesiví Tun LUKE 8

Wên kwiyä̖ˀdi Jesus óeyu̖u̖hon

1 Iweḏi wí hä̖́yú̖ thaa iwe Jesus báyékí búˀây eejepiye namää, heḏi iˀ híwóˀdi tun ovâytꞌôekanhon háa Jôesi Táḏá nakhâymuu waa tꞌowa ovâysígíhóníḏí. Iví tä̖ˀḏi wíje (12) khä̖geˀnin wáˀ i-áḏíbá dijiˀ. 2-3 Wên kwiyä̖ˀ wáˀ Jesus-áḏí dijiˀ, indá Mary-á, Joanna-á heḏá Susanna-á dimuu. Nä́ˀin kwiyä̖ˀ dihaywän heḏá yä̖ˀḏâapíˀin pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ḏá óemáawän, hewänbo Jesus-di hehkháa ovâymä́gi. Mary-á tꞌowaḏi óekhá̖yä̖́ˀdeˀ “Magdala búˀwi kwee” gin, heḏá Jesus-di tséḏí dijiˀin yä̖ˀḏâapíˀin pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ ivíˀweḏi ônkhehpiye. Joanna-ví sedó Chuza-á iˀ nanagewi tsondi Herod-ví kꞌaygi iwe ihä̖ä̖wíˀá̖yí̖ˀdoˀ. Wây-á báyékí kwiyä̖ˀ wáˀ Jesus-áḏí iví khä̖geˀnindáḏí dimän, heḏi iˀ hä̖ä̖wí nä́ˀin kwiyä̖ˀ dínkwꞌóˀdi Jesus-á iví khä̖geˀnindá diyä̖́mu.

Jesus-di wên há̖hkangíˀin óˀgéḏí koˀji i̖ˀgeḏi in tꞌowa ovâytu̖ˀan

4 Tꞌowa báyékí búˀây eejeḏi Jesus-víˀpiye dimää, heḏi báyékí ditꞌowawéˀgepóe ihayḏi Jesus-di nä́ˀin há̖hkangíˀin óˀgéḏí ovâytu̖ˀan: 5 “Wí koˀjikwoˀi namää iví koˀji wóegé, heḏi ee nava i̖ˀge ikoˀjiwáḏe. Wáy wí koˀji in pꞌôeˀay nava pínu nakꞌóe i̖ˀge najemu, heḏi tꞌowa diphaḏemändi iˀ koˀji kwꞌáayé dívíˀa̖hsaa, heḏi tsíḏé dívíshunwá̖veḏi iˀ koˀji dâykꞌoe. 6 Wíyá koˀji-á nakꞌuunáˀ deeḏá najemu, heḏi natsijópúpóe wänbo wínaˀomúnáhpíḏí natꞌaa. 7 Wíyá koˀji-á wä̖́ä̖ˀi phéˀyä̖́vi jâa-á najemu, heḏi iˀ phéˀyä̖́vi nasôeḏi óeˀánhógi. 8 Hewänbo wíyá koˀji-á híwóˀdi nan deeḏá najemu, heḏi tä̖gintä̖ (100) maˀkwꞌanukí shánkí napaa.” Gin Jesus-di ovâytu̖ˀan heḏáháˀ kayˀindi natú̖, “Toˀwên naví híˀ ditꞌoeˀindá híwó dívítꞌôeyaaníˀin dínkhâyˀä̖ˀ.”

9 Jesus-ví khä̖geˀnindi óetsikaˀyan hân nä́ˀin óˀgéḏí natundaˀin. 10 Heḏi Jesus-di ovâytu̖ˀan, “Jôesi Táḏáḏí wovâymä́gi íkaˀpóewíḏí háḏíḏí iˀḏi nää tꞌowa ovâysígíhóndeˀ i̖ˀgeḏi, hewänbo in wéˀgendá dovâyhá̖ˀoḏi óˀgéḏíḏa̖ˀ dovâytu̖máa, heḏânho wíḏikaˀpóewípíḏí. Jôesi Táḏáví taˀnin diwe ginnân inbí̖ˀgeḏi nataˀmuu:

Tobáháa dâymúnde wänbo wíḏínkeepoeˀopí,

heḏá ditꞌoeˀo wänbo wíḏikaˀpóyaˀpí.

Jesus-di iˀ koˀji i̖ˀgeḏi ovâythayyan

11 “Nä́ˀi híˀ iˀ koˀji i̖ˀgeḏi ginnân natundaˀ: Iˀ koˀji-á Jôesi Táḏáví tun waagiˀbá namuu. 12 Wáy wên tꞌowa iˀ nan nava pínu napꞌôeˀaymän niˀge nakâymuuˀi waaginbá dimuu. Jôesi Táḏáví tun ditꞌoe, hewänbo Penísendi naˀä̖ä̖ḏi iˀ tun inbí píˀnä́ khóˀjéḏí ovâywhahóndeˀ, heḏiho wíḏívíwä̖yundepíḏí háˀto ovâyˀaywoení. 13 Wây-á tꞌowa-á iˀ nan nakꞌuunáˀdi waaginbá-á dimuu. Jôesi Táḏáví tun ditꞌoeḏi híhchandi dâysígíˀoˀ, hewänbo wíḏipúumuupí waagibá dimuu. Hây tä̖hkíḏa̖ˀ dívíwä̖yundeˀ, hewänbo ovâytayindeˀ ihayḏá wíyá wíḏívíwä̖yundepí. 14 Wây-á tꞌowa-á iˀ wä̖́ä̖ˀi phéˀyä̖́vi nasaaˀi nan iwáygé wí koˀji najemuˀi waagiˀbá-á dimuu. Jôesi Táḏáví tun ditꞌoe, hewänbo báyékí hä̖ä̖wí nä́ä oepáa kꞌayḏiwiḏi ovâyˀá̖yîngimäˀ, dikoḏitꞌowamúuníˀindá didaˀ, heḏá háa dihíhchanpúuwí i̖ˀgeḏiḏa̖ˀ dívíˀánshaaˀoˀ. Heḏânho hanbá dínpoeˀo iˀ koˀji óeˀánhógiˀi waagibá, inbíˀweḏi hä̖́ä̖bo wínapayeḏeeˀipí waagibá napoeˀo. 15 Hewänbo wây-á tꞌowa-á iˀ híwóˀdi nan iwáygé wí koˀji najemuˀi waagiˀbá-á dimuu. Jôesi Táḏáví tun ditꞌoeḏi pín taˀgeḏi inbí píˀnä́ khóˀjé dâyhóndeˀ, heḏá híwóˀnin ánshaaˀin dimuuḏi wíḏâyjoeˀopí, heḏi dívíyä̖́ä̖ˀoḏibo híwóˀdi hä̖ä̖wí dívíˀoˀ.”

Jesus-di wên phakó i̖ˀgeḏi ovâytu̖ˀan

16 “Toˀwí wänbo wên phakó ikoˀankíḏí wí sä̖ˀwéḏí wíˀikaajopí háa whohte phoˀ wíˀitóeˀópí. Hewänbo wên phakóbay iwân ikéeˀí, heḏânho toˀwí íve natsꞌûndi iˀ ko imúuníḏí. 17 Heḏi hanbá hä̖ä̖wí tꞌä̖hkí nää nakaamuuˀi-áho owáy hä̖̂ä̖ḏibo nakeepúuwí, heḏá hä̖ä̖wí nää nakaˀpowamuupîˀ-áho owáy hä̖̂ä̖ḏibo nathaypúuwí nakaˀpowapúuwíḏí. 18 Heḏânho á̖yîngiḏi naví híˀ dîntꞌôeyanbe. Toˀwí itꞌôeyandeḏi naví híˀ dînkaˀpóyaˀdi-á shánkí wänbo óekaˀpowamä̂äní. Hewänbo toˀwí nakaˀpóyaˀpîˀ-á, tobá nakaˀpóyaˀ gin naˀánde wänboˀ, i hí̖yä̖̂ä̖ ho nakaˀpówáˀiˀ ônkaaya̖mí” gin Jesus-di ovâytu̖ˀan.

Jesus-ví jíyá-á tíˀûuwindá ûnpówá

19 Jesus-ví jíyá-áḏí iví tíˀûuwindáḏí ee Jesus naˀä́n diwepiye dimää, hewänbo báyékí ditꞌowajiḏi wíḏínkoḏipí iví tsowa dívíhâ̖a̖ḏi-íḏí. 20 Toˀwíḏí Jesus óetu̖ˀan, “Uví jíyá-áḏí uví tíˀûuwindáḏí oe jáˀwé diwin heḏi wóemúuníˀin didaˀ.” 21 Jesus-di in tꞌowa ovâytu̖ˀan, “In toˀwên Jôesi Táḏáví tun dâytꞌôeyandeḏi dâyˀaˀgindoˀinnânho naví jíyá-á naví tíˀûuwindá dînmuu.”

Jesus iˀ wa̖a̖ hânda̖ˀ iˀan

22 Wí thaa Jesus-áḏí iví khä̖geˀnindáḏí wí kophé iwe dívítógi, heḏi Jesus-di ovâytu̖ˀan, “Jaho oe pꞌoekwí̖ˀ pꞌä̖́näpiye gimú-í.” Heḏiho iwepiye dimää. 23 Waˀ pꞌoe iwéngé dimän dihayhä̖̂ä̖ Jesus najókhá̖. Ihayḏibá wí wa̖a̖ hânho kayˀiˀ iˀ pꞌoekwíngé napówá, heḏi hânho napꞌoetꞌúkhú̖poeˀoḏi inbí kophé dínpꞌohkuuḏee heḏi ovâyˀu̖gekhâyˀan. 24 Jesus nakꞌóe iwepiye dimääḏi óejóhsan, heḏi óetu̖ˀan, “Nanbí tsondiˀ, dípꞌotꞌakha̖nukhâyˀoˀ.” Heḏi Jesus ishaaḏi kayˀindi iˀ wa̖a̖-á i heˀendi pꞌoetꞌúkhú̖-á ovä̂nhéeˀan, heḏi iˀ wa̖a̖ nawóyí̖ˀdee, iˀ pꞌoe-á nahángípóe. 25 Ihayḏá iví khä̖geˀnin itu̖ˀan, “Heháaḏan wä̖yu̖píˀin ímuu?” In khä̖geˀnindá dikhunwôedaˀḏá ovâyháaˀan, heḏi dívípitu̖máa, “Háawi sennan nä́ˀi namuu? Wa̖a̖-á pꞌoe-á wänbo ijôndi óeˀaˀgindoˀ.”

Jesus-di báyékí yä̖ˀḏâapíˀin pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ wí senbíˀweḏi ovâykhehpiye

26 Oe pꞌoekwí̖ˀ pꞌä̖́nä ee Gerasene-bí nange dipówá, owáy hánä pꞌoekwí̖ˀ pꞌä̖́näḏá Galilee-á naná. 27 Jesus owáy nange wáypiye iˀ kophé iweḏi nawá̖ˀ dihayḏi, wí sen iˀ búˀwi namuuˀi naˀä̖ä̖ óejay-íḏí. Nä́ˀi sendá yä̖ˀḏâapíˀin pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ḏi óemáa, heḏá báyékí pa̖a̖yo aapíḏíboˀ ijíyéndeˀ, heḏi tewhá ee wínathaapí, hewänbo tꞌowápho eejân nathaa, dâypeníkhä̖ˀkwꞌóeˀó iwe. 28-29 Iˀ yä̖ˀḏâapîˀ pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ḏi iˀ sen hä̖́yä́nbo óekaygiˀan iˀa̖míḏí háa iˀ yä̖ˀḏâapîˀ pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ nadaˀ waagi, heḏi tobáháa tꞌowaḏi iˀ sen wí pan waagibá kaḏénaḏi óemanwhiˀo heḏá óekwä̖́kꞌukhú̖whiˀo wänboˀ, ihayḏa̖ˀ iwhiˀtsꞌâˀḏi namaˀpꞌä́ndeˀ, heḏá iˀ yä̖ˀḏâapîˀ pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ḏi oe ahkónupiye óeshavekandoˀ. Jesus-di iˀ yä̖ˀḏâapîˀ pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ óejôn iˀ senbíˀweḏi napee-íḏí, heḏi iˀ sendi Jesus óemûˀḏi iví páaḏépiye idégeˀdisóge heḏi itu̖wí̖nú, “Heháaḏan u̖ˀḏi ánpí wíḏíˀohpí Jesus, u̖ Jôesi Táḏá iˀ shánkí kwꞌáye naˀä́ndiví ay unmuuˀiˀ? Naaḏi kayˀindi wídaˀmáa, wíḏítꞌôephaḏekannamípí.” 30 Jesus-di óetsikaˀyan, “Hân unkhá̖wä̖́?” Heḏi natú̖, “Gá ‘Báyékí’ gân.” Gin natú̖ gá báyékí yä̖ˀḏâapíˀin pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ḏi óemáaḏân. 31 In yä̖ˀḏâapíˀin pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ḏi Jesus kayˀindi óedaaˀan oe péyégépiye wíˀovâysaanípí. 32 Iwe tsowa wáy okú wáhkí báyékí pehtsuḏe dihúujiˀ. In yä̖ˀḏâapíˀin pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ḏi Jesus kayˀindi óedaaˀan ovâymä̂äníḏí in pehtsuḏeví túˀ eeje dívítôeníḏí, heḏiho ovâymä́gi. 33 In yä̖ˀḏâapíˀin pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ iˀ senbíˀweḏi dipeeḏi in pehtsuḏevíˀye dívítógi, heḏi in báyékí pehtsuḏe iˀ okú wáhkí oe áagépiye dívíˀä̖ä̖wá̖ve, heḏi iˀ pꞌoekwí̖ˀ diwe diwândi dívípꞌotꞌahá̖nú.

34 In pehtsuḏe á̖yí̖ˀnin háa napóeˀin dâymûˀḏi dijân, heḏi iwáy búˀ heḏá búˀḏí jáˀwé-á i̖ˀgeḏi dâytꞌôehoˀ, 35 heḏiho in tꞌowa dimää dâymúuníḏí. Oe Jesus naˀä́n diwe dipówá ihayḏá iˀ sen ivíˀweḏi in yä̖ˀḏâapíˀin pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ ovâykhehpiyeˀi Jesus-ví ân núˀ naˀä́ndí dâyshaa. Nää-á naˀaamuu heḏá iví hangintandá imáa. Óemûˀ ihayḏi dikhunwôedaˀpóe. 36 Heḏi in tꞌowa háa napóeˀin dâymûˀindi in wéˀgen dipówáˀin ovâytu̖ˀan háḏíḏí iˀ sen ônhehkháaˀannin. 37 Heḏi in Gerasene-win tꞌowa heḏá in tsowa dithaaˀindá dikhunwôedaˀḏi Jesus óedaaˀan inbí nangeḏi ijâatä̖ä̖-íḏí. Heḏiho iˀ kophé iwe itógi pꞌoˀ pꞌä̖́näpiye nawáymú-íḏí. 38 Iˀ sen in yä̖ˀḏâapíˀin pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ ivíˀweḏi ônjâaˀandiˀḏi Jesus pín taˀgeḏi óedaaˀan, “Naa u̖-áḏí dípunmä́ä.” Hewänbo Jesus-di óepunjôndi óetu̖ˀan, 39 “Uvíˀpiye ópûn, tꞌä̖hkí háa Jôesi Táḏáḏí u̖gîˀ wônˀannin ovâytꞌôeˀa̖mí.” Heḏiho namääḏi toˀwên tꞌä̖hkí ee búˀ ovâytu̖ˀan háa Jesus-di igîˀ ônˀannin.

Jesus-di wí kwee ûnˀûnpꞌoepeeˀiˀ ônhehkháaˀan, heḏá wí aˀyú̖ nachuuˀi-á óewówápaa

40 Jesus oe pꞌoekwí̖ˀ pꞌä̖́näḏi nawáyˀä̖ä̖, heḏi napówá ihayḏi báyékí tꞌowa óetsíkhaˀmáaˀindi óesígíkêˀ. 41 Wí sen Jairus gin nakhá̖wä̖́ˀi naˀä̖ä̖, i-á in Huḏíyoví méesateˀaywi pꞌóˀḏéḏîˀ namuu, heḏi Jesus-ví páaḏépiye idégeˀdisógeḏi pín taˀgeḏi Jesus óedaaˀan iví tewhá ipiye namú-íḏí. 42 Iví wêe aˀyú̖ ûnˀä́ndiˀ ûnchuwamääˀä̖. Iˀ aˀyú̖-á maḏi tä̖ˀḏi wíje (12) pa̖a̖yoˀi namuu.

Jesus iˀ táḏá-áḏí namääḏi in tꞌowa iví núˀ dívítꞌä̖́ˀtꞌä̖́ˀbóeḏímáa. 43 Wí kwee wáˀ ûnwóemän, i-á napꞌóehayḏi tä̖ˀḏi wíje (12) pa̖a̖yo iví ûnpꞌoe wíˀûnwóyí̖ˀdeeˀipí, heḏi toˀwí wänbo wíˀûnkoḏipí ônhehkháaˀa̖míḏí. 44 Nä́ˀi kwee-á Jesus-ví tíˀûupha̖ˀgeḏi naˀä̖ä̖ḏi iví kꞌéwéˀin toˀ kꞌáygéḏí ôntä̖ge, heḏi wesebo iví ûnpꞌoe ûnwóyí̖ˀdee. 45 Jesus natsikapóe, “Toˀḏan naa dítä̖ge?” Hewänbo tꞌä̖hkí ditú̖, “Naa-á joe.” Heḏá Peter-dá óetu̖ˀan, “Há̖hkandiˀ, báyékí tꞌowa dijiḏi nä́ä uví núˀpiye dívíkha̖ḏimáˀḏí wóetꞌä̖́ˀtꞌä̖́ˀchä̖numáa.” 46 Hewänbo Jesus natú̖, “Toˀwíḏáho dítä̖ge-ákun. Naa dînhanginná hehkháa pínnán navíˀweḏi dînpeeˀin.” 47 Iˀ kwee nää ûnhanginná háˀto ikaamáˀve-íˀin, heḏiho natha̖tha̖póeḏí naˀä̖ä̖ḏi Jesus-ví páaḏépiye idégeˀdisóge, heḏi in tꞌowaví páaḏépiyebo ithayyan háaḏí Jesus óetä̖geˀin heḏá háa wesebo-á nahewówaˀindá. 48 Jesus-di óetu̖ˀan, “Naví ay, uví wä̖yu̖ úmuuḏi unhewówa. Ánshaaginpíḏíboˀ ópûn.”

49 Waˀḏi ihíˀmáa ihayḏibo wí toˀwí iˀ méesatewi pꞌóˀḏédîˀví tewhá iweḏi napówá heḏi natú̖, “Jairus, uví ayú̖káy ho úchuu. Iˀ há̖hkandiˀ ánpí óˀan.” 50 Hewänbo Jesus nä́ˀi natꞌoeḏi Jairus óetu̖ˀan, “Wíˀunkhunwôedaˀípí. Biwänpiwä̖ä̖yú̖-í-á nawôewa-íˀin heḏiho nawôewa-í-ákun.” 51 I tewhá ee dipówá ihayḏi Peter-á John-dá James-á heḏá i ayú̖káyví táḏá-áḏí jíyá-áḏí Jesus-di ovâytsuḏemä́gi, wíyá toˀwí wänbo-á joe. 52 Iˀ ayú̖káy nachuuḏi tꞌä̖hkíḏíbo dívísíhtu̖wí̖núndeḏá dívípí̖hkhú̖mahpúuḏeˀ, hewänbo Jesus-di ovâytu̖ˀan, “Wíˀúvísíhtä̖ä̖-ípí. Wínachumuupí, nawänpijókha̖wä̖kꞌóe-á.” 53 Indi ônwänpipꞌáhkaa, dínhanginnândi iˀ ayú̖káy-á ho nachuuˀin. 54 Hewänbo Jesus-di iví man ônyâ̖ˀḏi kaygi óetu̖ˀan, “Óshaa ayú̖káy.” 55 I ayú̖káy nawáywówápóe, heḏi wesebo ishaa, heḏi Jesus-di ovâytu̖ˀan, “Wí hä̖ä̖wí binmä́ä ikꞌoˀíḏí.” 56 Iˀ táḏá-á iˀ jíyá-á hânho ovä̂nháaˀan, hewänbo Jesus-di ovä̂nkhâ̖a̖kꞌûˀ toˀwí wänbo wíḏä̂nhanginˀânnamípíˀin háa napóeˀin.