लोब्टुतेबे
लाइ
किताबयि ङोस्ये
लोब्टुतेबे लाइयि ङोस्ये किताब चर्चयि घो चुयापयि रुङना। राङ च्हिरु क्याइरे हति यरुश्लेमने यहुदिया, समरिया, राङ हति फिला टाइक्ये च्युङदे, थारका हति च्वरा राङ च्हिरु क्याइरे येशुयि हति लोब्टु तेबाला “तेङलाला ढोयापले ताङला नाइरे”१:८ धि लुकाने ठिठिबा ना। सुइ लुकाने लोन लतेबा याङ टिटिबा होतो। खो डक्टर झि याङ ना। ख्युइ तेम्बा राङ तेम्बा ख्योएने च्युच्युङा विवरण कियाप लेइ राङ हा:कोरे हिना नानाइबा हिना। ख्युइ रेँ लोन ल राङ तोन छेयायि चाला चाँचाँबा लाइयि किताब “थियोफिल” ल खामसाँ नानाइबा होतो। सते ग्रिक जि ना, हिन्नाङ हति किताबतेबा हा:लाम: ग्रिक राङ यहुदिया ङिकारला समाबेस कियाप ख्रिष्टियन मितेबे साला टिटिबा हिना १:१
लोब्टुतेबे लाइ च्युङना ता: ख्रिष्टयि क्येक्येबाने ६०-६४ इ, वि लोयि उइला ठिठिबा होतोलो, चिचालानाना धि किताब पावल झ्यालने थोनयापले ताङला सिनकिन। लुका राङ लोब्टुतेबा पावल ङ्‌याबो ढुल क्याक्याइबा होतो राङ च्युङना ख्युइ लोब्टुतेबे लाइयि छोइ अन्तकियाला ताते टिटिबा हिना। लोब्टुबा लाइ लुकायि लोन लयि मिछ्येङानते ना। राङ येशु तेङला ला पुपुति घटनाने सुरु हुन। लुकायि टिटिबि मिकयुलते समभवत:ख्युइ लोन ल च्वरा होतोलो। खि थियोफिलस राङ फेलकिन राङ ढोङानयि ख्रिष्टयनते तुमतेबाला ख्युइ टटबि तामतेबा तेम्बा थाकच्योए होएता टिटिबा होतोलो। राङ हतिचाला येशुयि मिजे राङ हिछे किङा मितेबे टाइक्ये विवरण ङ्याबो टिटिबा होतोलो।
लोब्टुतेबे लाइतेबे ङेला असरकिङान चर्चयि प्ये तेरकिन। राङ येशुला हिछेयि मिजे च्हिरु थोङकिन नाङानयि ताम तोनकिन। लोब्टुबे प्येयि ङेला स्यान थु लोन लयि क्येलिन पवित्र आत्मायि शक्तिला आशा कियाप लोबिन।
किताबयि मिलोप।
ताङला पवित्र आत्मा लोब्टुतेबाला हुन राङ चर्चतेबाला टाइक्ये होङाला छेलसोङ। (१:१—८:१)
हति च्येला चर्चतबे तुक्का ङ्योङिन फिला ढिमङान ना। (8:२—१२:२३)
पावल ताङ मिशनरि ढुल कितु ढुन। (१२:२४—१४:२८)
हति च्येला सारबा हिछे किङानतेबाला च्हि माग किकोयिन नाइरे थाक च्योए कियाप राङ यरुश्लेमला झोमदे तोकिन। (१५:१-३५)
पावल लाम्मा ङिबा मिशनरि ढुलला ढुनलो (१५:३६—१८:२२)
पावल लाम्मा सुबा ढु कितु ढुन। (१८:२३—२०:३८)
पवाल यरुश्लेमला झ्यालला सुङदे झ्युकिनलो।” (२१—२६)
च्येसुवाला खोला रोमला च्हुइ। (२७—२८)
1
पवित्र आत्मायि ना क्हक्हाला
करि थियोफिलस, येशुयि क्याक्याइबा राङ लोबाला छेछेलि ताम पोरोयि भारेला ङाहि ताङस्युवा किताबला टिटिबा होए। ङारि धाधामि लोब्टुबाला येशुयि पवित्र आत्माने आदेश पिन्छारते च्येला खोला तेङलाला तेतेकि ङिन थु ताम पोरो हति किताबला टिटिबा होतो। रेँ तुका ङ्योङ छारते अकाट्य साछि लाम्ला हतिबे धुनला ख्युइ राङला सोम्बो ताताना होतो। ङि खलङि थु खो हतिबे तेहा थोङसोङ तेहि कजसुबायि राज्ययि भारेला हतिबाला स्येसोङ। हतिबा ङ्याबो ङ्योपा स्येतुइना ख्युइ हतिबाला धि च्वरा आदेश पिन्सोङ, “खे यरुश्लेमने काँहाङ माढो, हिन्नाङ आकेयि ना क्याक्यालाला कुँरे त्योए। धि भारेला खि ङाहि लाम्ला थोइ छाछारा होतो।+ चिचालानाना युहान्नि ता छ्युयि बप्तिस्मा पिन्सोङ, हिन्नाङ ता ङि रेनरेन च्येला पवित्र आत्माने बप्तिस्मा तेरङान ना।”+
येशु तेङलाला तेतेका
हतिचाला जब लोब्टुबा झोमदे, हतितुइना हतिबे खोला टिसोङ, “हे प्रभु, च्हि ख्युइ इस्राएल राज्य याङ घोने सोलाइ किच्ये?”
ख्युइ हतिबाला नाइसोङ, “आकेयि रेँ आङयि लाम्ला थाकच्योए क्याक्याइबि भेला वा भेला हा:कोयाप खि लाइ मानाइ। हिन्नाङ पवित्र आत्मा खि तेहा लेप्छारते खेला शक्ति खुङान ना, राङ खे यरुश्लेमला, यहुदिया पोरोला, सामरियाला राङ पृथ्‍वीयि च्येस्युवा धुन थु ङाहि साछि होङान ना।”+ ख्युइ धि तामतेबा नाइ छारते, हतिबे तेनतेन राङ खो याला तेसोङ, राङ मुक्पाला खो हतिबे मिने तोरसोङ। + 10 जब हतिबे खो लाम्ला झि पान्नाङ यहला ढुन ताताता तेन ताताता होतो, हतितुइना हो:प्तामेला कोहिला कारबो कोकोना मि ङि हतिबे धुनला लाँरे त्येसोङ। 11 हतिबे नाइसोङ, “गालिलयि मिबा, खे चिला पान्नाङ यहला तेनराङ लाँरे तोकिन? धि राङ येशु, काङते खि चाने तेङलाला तेतेका होतो, थाल्ला च्हिरु क्याइरे खोला तेङलाल ढोङान थोङदे, हति च्वरा क्याइरे याङ खो होङान ना।”
मतियासला धाधामा
मत्ति २७:३-१०
12 तेहि हतिबा जैतुन नाङान रि यरुश्लेमने हा:लाम किलोमिटर क्या झि झोम घ्याबो परि हुन। 13 भजारयि नाङला स्यु छारते हतिबा राङ त्योएसि थकि कोटाला झिसोङ। हतिबा पत्रुस, युहान्ना, याकुब, अन्‍द्रियास, फिलिप राङ थोमा, बारथोलोमाइ राङ मत्ति, अल्फायसयि पिजा याकुब राङ कट्टरपन्थि तुमयि सिमोन राङ याकुबयि पिजा यहुदा हिना।+
14 पुमो चोम राङ येशुयि आमा मरियम ख्युइ भाइतेबा ङ्याबो हतिबा पोरो सम चिकि च्युङदे मि छ्याता मोनलाम क्याकिन राङ त्येसोङ। 15 हति ङिनला भाइतेबे उइला पत्रुस लाँसोङ (हति मितेबे टाँगा हा:लाम क्या राङ ङिस्यु धु), राङ नाइसोङ, 16 “भाइबा, पवित्रशास्त्रयि वचन पुरा होङकोइ हुन, काङ वचनते येशुला सुङदु झ्युङान घोबा यहुदायि भारेला दाउदयि खाने ताङलाने राङ पवित्र आत्माने क्ये ताताङा होतो।+ 17 चिचालानाना हति टाँगा ङे ङ्याबो राङ च्युच्युङा होतो। राङ हति स्यापच्यिला हतिला भाग खुखुबा होतो।”
18 हति मियि तिक्पायि कमाइने सा झि ङ्योइसोङ, राङ थुल्ला झिङबा क्याइरे टुलसोङ राङ हति पुइमु छ्यासोङ, राङ हति नाङयि लुवा छिमबा पोरो थोन्सोङ।+ 19 धि ताम यरुश्लेमयि त्योएङान पोरोला हा:कोसोङ। हति सायि मिन हतिबे रेँ क्येला आखेल्दाला पोरसोङ, अर्थात ठायि स्यिङ।
20 पत्रुसयि नाइसोङ, “चिचालानाना भजनयि किताबला धि च्वरा टिदु, ‘हति त्योएसा मेता सअ, राङ हतिया त्योएङान सुयाङ मेता सअ, राङ हति लाइयि पद स्यानयि खेखेरा सअ।’ ”+ 21 हतिचाला हु ङ्याबो त्योएङान मितेबे नाङने धि च्वरा झि धामकोइ राङ हुन, काङ मिते प्रभु येशु हुइ धुनला ताते फि नाङ कितितुइना बारतै हु ङ्याबो होतो,
22 अर्थात हत च्वरा मि काङते युहान्नि बप्तिसमाने खेरते खो हुने थोला खेरि थिन थु हु ङ्याबो होतो। हति मि हु ङ्याबोङ्याबो स्यिरे सोम्बो च्युङदे लाँलाँबि साछि होङकोइ हुन।
23 हतिबे मिरको ङि, अर्थात बारनाबास नाङान योसेफ, काङति मिन ङोधो, युस्तस हिना, राङ मतियासयि मिन प्रस्ताव क्याइसोङ। 24 हतिबे धि च्वरा मोनलाम क्यापसोङ, “मि पोरोयि समयि ताम हा:कोङान प्रभु, धि ङिबुइ नाङने ख्युइ सुला धाधामा होतो नसो ङेला तोन, 25 राङ हति धि स्यापच्यि राङ स्यु ङ्युइ, काङ स्यापच्यिने यहुदा घो ख्यामदे रेँ सा अलला स्यिसोङ।” 26 तहि हतिबे हति ङि उइला गोला च्युसोङ, राङ मतियासयि मिनला थोपसोङ, राङ लोब्टु च्युच्यि ङ्याबो हतिला टाँगा चिसोङ।
+ 1:4 लुका १४:४ + 1:5 मत्ति ३:११; मर्कुस १:८; लुका ३:१६; युहान्ना १:१३ + 1:8 मत्ति २८:१९; मर्कुस १६:१५; लुका २४:४७-४८ + 1:9 मर्कुस १६:१९; लुका २४:५०-५१ + 1:13 मत्ति १०:२-४; मर्कुस ३:१६-१९; लुका ६:१४-१६ + 1:16 भजनसंग्रह ४१:९ + 1:18 मत्ति २७:३-८ + 1:20 भजनसंग्रह ६९:२५; १०९:८