Tupanaarü Ore i Tórü Cori ya Ngechuchu ya Cristuchiga LUCA 8

Ngexü̃gü ga Ngechuchuxü̃ rüngü̃xẽẽgüxü̃

1 Rü yemawena ga Ngechuchu rü Gariréaaneãrü ĩãnegügu nixũãgüchigü. Rü duü̃xü̃gümaã nüxü̃ nixuchigü ga Tupanaãrü ore na ñuxãcü ãẽ̱xgacü yiĩxü̃ ya Tupana. Rü ínayaxümücügü ga yema 12 ga ngúexü̃gü ga marü nadexü̃. 2 Rü yexgumarüü̃ ta íiyaxümücügü ga ñuxre ga ngecügü ga ü̃paacü ngoxogü ngĩwa ínawoxü̃cü rü ngĩrü ḏaaweewa ngĩxü̃ nameẽxẽẽcü. Rü yematanüwa iyexma ga María ga Magadácü̱̃ã̱xmaã ngĩxü̃ naxugücü ga ü̃paacü Ngechuchu 7 ga ngoxo ngĩwa ínawoxü̃cü. 3 Rü yéma iyexma ta ga Cuána ga Cuchu naxmèx. Rü Cuchu nixĩ ga wüxi ga ãẽ̱xgacü ga Erodeaxü̃́ puracüxü̃. Rü yéma nayexmagü ta ga Chuchana rü mucüma ga náĩgü ga ngecügü ga ngĩrü dĩẽrumaã Ngechuchuxü̃ rüngü̃xẽẽgücü.

Ore ga toecügu ixuxü̃

(Mt 13.1-9; Mr 4.1-9)

4 Rü muxü̃ma ga yema ĩãnegücü̱̃ã̱x ga duü̃xü̃gü, rü Ngechuchuxü̃tawa ínayadaugü. Rü yexguma yéma nangutaquẽ́xegügu ga muxü̃ma ga duü̃xü̃gü, rü Ngechuchu namaã nüxü̃ nixu ga wüxi ga ore ga cuèxruü̃, rü ñanagürü nüxü̃: 5 —Wüxi ga yatü ga toecü rü trigumaã nanagüane. Rü yexguma trigumaã nagüaneãgu rü ñuxre ga trigu, rü namagu nayi. Rü duü̃xü̃gü nawa nangagüxü̃, rü werigü rü nanawecu. 6 —Rü náĩgü ga trigu rü nutatanügu nayi. Rü yexguma naxügügu ga guma trigu, rü nipagü rü nayuemare, yerü nataxuma ga norü waianexü̃. 7 —Rü náĩgü ga trigu rü tuxunecügu nayi. Natürü yexguma nayaegu ga tuxugü rü guma triguxü̃ inawocu rü nanadai. 8 —Natürü náĩgü ga trigu rü mexü̃ ga waixü̃mügu nayi. Rü yemacèx ga yexguma nayaegu rü muxü̃ma ga trigu nawa ínanguxuchi. Rü wüxipü̱xü ga triguwa ínanguxuchi ga 100 pü̱xü ga trigu —ñanagürü. Rü yemawena rü Ngechuchu tagaãcü ñanagürü nüxü̃ ga duü̃xü̃gü: —Rü yíxema ãchi̱xẽgüxe, rü ¡naga taxĩnüẽ i ngẽma ore! —ñanagürü.

Ṯacüchiga nixĩ ga yema ore ga cuèxruü̃gügu ixuxü̃

(Mt 13.10-17; Mr 4.10-12)

9 Rü yexguma ga norü ngúexü̃gü rü nüxna nacagüe na ṯacüchiga yiĩxü̃ ga yema ore ga yatü ga toecügu ixuxü̃. 10 Rü Ngechuchu ñanagürü nüxü̃: —Tupana rü pexü̃ nüxü̃ nacuèxẽẽ i ngẽma ẽxü̃guxü̃ i taxuü̃ma i togü nüxü̃ cuáxü̃ i ñuxãcü ãẽ̱xgacü na yiĩxü̃ i nümax. Natürü togücèx rü cuèxruü̃gu chayaxúãcüma namaã nüxü̃ chixu i ore. Rü ngexguma woo nüxü̃ nadaugügu rü ñoma tama nüxü̃ nadaugüxü̃rüü̃ nixĩgü, rü woo nüxü̃ naxĩnüẽgu rü ñoma tama nüxü̃ naxĩnüẽxü̃rüü̃ nixĩgü —ñanagürü.

Ngechuchu rü meã nanango̱xẽẽ ga yema ore ga toecüchigagu yaxuxü̃

(Mt 13.18-23; Mr 4.13-20)

11 Rü Ngechuchu rü ñanagürü: —Ngẽma ore i toecüchigagu pemaã chixuxü̃ rü ñaãchiga nixĩ. Rü ngẽma trigupü̱xü rü Tupanaãrü orechiga nixĩ. 12 —Rü guma trigu ga namagu y̱ixü̃nerüü̃ nixĩ i duü̃xü̃gü i ngẽma orexü̃ ĩnüẽxü̃. Natürü Chataná rü ngẽma duü̃xü̃güxü̃ nüxü̃ inayarüngümaẽxẽẽ i ngẽma ore, na tama yaxõgüãxü̃cèx rü tama nayauxgüãxü̃cèx i maxü̃ i taguma gúxü̃. 13 —Rü guma trigu ga nutatanügu y̱ixü̃ne, rü ngẽma nixĩ i duü̃xü̃gü i nüxü̃ ĩnüẽxü̃ i Tupanaãrü ore rü taãẽãcüma yaxõgüxü̃. Natürü tama aixcüma nanayauxgü i ngẽma ore, erü paxaãchi nayaxõgü, rü yixcüra guxchaxü̃ nüxü̃ üpetügu, rü nüxü̃ narüxoe i ngẽma ore. 14 —Rü guma trigu ga tuxunecügu y̱ixü̃ne, rü ngẽma nixĩ i duü̃xü̃gü i Tupanaãrü orexü̃ ĩnüẽxü̃ rü yaxõgüxü̃ natürü ñoma i naãneãrü ngẽmaxü̃cèx oegaãẽgüxü̃, rü norü ngẽmaxü̃guama rüxĩnüẽxü̃ rü tama nüxü̃ rüxoechaü̃xü̃ i norü ngúchaü̃gü. Rü ngẽmagagu düxwa tama Tupanacèx namaxẽ. 15 —Natürü guma trigu ga mexü̃ ga waixü̃mügu y̱ixü̃ne, rü ngẽma nixĩ i duü̃xü̃gü i aixcüma taãẽãcüma nayauxgüxü̃ i Tupanaãrü ore, rü naga ĩnüẽxü̃, rü meã naxcèx maxẽxü̃. Rü ngẽma nixĩ i duü̃xü̃gü i aixcüma Tupanawe rüxĩxü̃ rü naxügüxü̃ i ngẽma nüma nanaxwèxexü̃.

Cuèxruxü̃ ga omügu ixuxü̃

(Mr 4.21-25)

16 —Taxúema wüxi i omüwa tanangixichi na tanatüxpechitaxü̃cèx rü ẽ́xna tümaãrü pechicatüü̃gu tayaxücuchixü̃cèx. Natürü ngóxü̃gu tanaxǘ na tüxü̃ nabaxixü̃cèx ya yíxema ngexma chocuxe. 17 —Rü ngẽxgumarüü̃ ta i guxü̃ma i ṯacü i cúãcüma ixüxü̃ rü yixcüra rü duü̃xü̃gü tá nüxü̃ nacuèxgüama. Rü guxü̃ma i ngẽma ñu̱xma duü̃xü̃gücèx ẽxü̃guxü̃ rü tá nango̱xoma. 18 —¡Meã iperüxĩnüẽ i ñu̱xmax! Erü texé ya naga ĩnüxẽ i ngẽma ore i mexü̃, rü Tupana tá yexeraãcü tüxü̃ nüxü̃ nacuèxẽẽ. Natürü yíxema tama naga ĩnüxẽ, rü yexeraãcü tá tüxna nanayaxu i ngẽma íraxü̃ i tümaãrü cuèx i noxri tüxü̃́ ngẽxmachiréxü̃ —ñanagürü.

Ngechuchuarü mamá rü naẽneẽgüchiga

(Mt 12.46-50; Mr 3.31-35)

19 Rü naẽ ga Ngechuchu rü naẽneẽgü, rü yema Ngechuchu íyexmaxü̃wa tangugü. Natürü taxuacü naxü̃tawaxüchi tangugü, yerü namuxũchi ga duü̃xü̃gü. 20 Rü wüxi ga duü̃xü̃ Ngechuchumaã nüxü̃ nixu, rü ñanagürü: —Yéa düxétüwa tangẽxma ya cue rü cueneẽgü, rü cuxü̃ tadaugüchaü̃ —ñanagürü. 21 Natürü nüma ga Ngechuchu rü ñanagürü nüxü̃ ga duü̃xü̃gü: —Rü yíxema nüxü̃ ínü̃exe i Tupanaãrü ore rü nagu maxexe rü yíxema tixĩ ya chaue rü chaueneẽgü ixĩgüxe —ñanagürü.

Ngechuchu rü buanecüxü̃ rü yuapexü̃ ínayachaxãchixẽẽ

(Mt 8.23-27; Mr 4.35-41)

22 Rü wüxi ga ngunexü̃gu ga Ngechuchu rü norü ngúexü̃gümaã wüxi ga nguegu nichoü̃. Rü ñanagürü nüxü̃: —¡Ngĩxã daa naxtaxaarü tocutüwa taxĩ! —ñanagürü. Rü inaxĩãchi. 23 Rü yexguma yaxãü̃yane rü nipechigü ga Ngechuchu. Rü ngürüãchi yexma nüxü̃ naxü ga wüxi ga tacü ga buanecü. Rü guma nguewa rü niyauxcuchichigü ga dexá. Rü düxwa inayangutaü̃güchaü̃. 24 Rü yemacèx nüma ga norü ngúexü̃gü rü Ngechuchuxü̃ nacagü ga na ínadaxü̃cèx. Rü ñanagürügü nüxü̃: —Pa Ngúexẽẽruü̃x, ngẽmama itabaxü̃gü —ñanagürügü. Rü yexguma ga Ngechuchu rü ínarüda, rü buanecüxü̃ rü yuapexü̃ nanga. Rü ínayachaxãchi ga buanecü, rü inayarüxo ga yuape, rü ínachaxanemare. 25 Rü yexguma ga Ngechuchu rü ñanagürü nüxü̃ ga norü ngúexü̃gü: —¿Ṯacü pexü̃ naxüpetü ecèx tama meã peyaxõgüxü̃? —ñanagürü. Natürü ga nümagü rü naḇaixãchiãẽgü. Rü nügümücügüna nicachigü, rü ñanagürügü: —¿Ṯacü ẽ́xna nixĩ i ñaã yatü rü ngẽmacèx èi̱xrücü ya buanecü rü yuape rü naga naxĩnüẽxü̃? —ñanagürügü.

Yatü ga Gadáracü̱̃ã̱x ga ngoxogü nawa yexmagüxü̃

(Mt 8.28-34; Mr 5.1-20)

26 Rü düxwa naxtaxaarü tocutüwa nangugü ga Gadáraarü naãnewa. Rü yema naane rü Gariréaaneãrü to̱xmèxtawa nayexma. 27 Rü yexguma marü nguewa ínaxüegu, ga Ngechuchu, rü naxcèx nixũ ga wüxi ga yatü ga guma ĩãnecü̱̃ã̱x ga mucü ga taunecü ngoxogü nawa yexmagücü. Rü guxü̃guma nangexchiruecha. Rü tama ĩwa nayexma, yerü duü̃xẽchíquẽ́xetanügu nayarüxauxchigünexü̃. 28 Rü yexguma Ngechuchuxü̃ nadèu̱xgu, rü napẽ́xegu nayacaxã́pü̱xü. Rü aita naxüãcüma ñanagürü: —¿Tü̱xcüü̃ nuã choxü̃ cuyachixewe, Pa Ngechuchux, Pa Tupana ya Tacüxüchi Nanex? Rü cuxü̃ chacèèxü̃ na tama ngúxü̃ choxü̃ quingexẽẽxü̃ —ñanagürü. 29 Rü yema ñanagürü yerü Ngechuchu marü nanamu ga yema ngoxogü na ínachoxü̃xü̃cèx. Rü muẽ̱xpü̱xcüna rü guma yatüxü̃ naxãũãẽxẽẽxü̃ ga yema ngoxogü. Rü duü̃xü̃gü rü cadenamaã nayanèĩ̱xchacüügüxü̃ rü nayanèĩ̱xparagüxü̃ na taxuwama naxũxü̃cèx. Natürü nüma rü nagu nacaugüama ga cadenagü. Rü yema ngoxogü rü dauxchitawa ga taxúema íxãpataxü̃wa nanagagü. 30 Rü Ngechuchu nüxna naca rü ñanagürü: —¿Ṯacü nixĩ i cuéga? —ñanagürü. Rü nüma rü Ngechuchuxü̃ nangãxü̃, rü ñanagürü: —Muxũchixü̃ nixĩ i chauéga —ñanagürü. Rü yema ñanagürü yerü namuxũchi ga yema ngoxogü ga guma yatügu chocuxü̃. 31 Rü yema ngoxogü rü Ngechuchuna nacagü ga tama ngẽma poxcuchica i ãxmaxü̃ i taguma iyacuáxü̃gu na nawocuãxü̃cèx. 32 Rü guma mèxpǘneãrü tuãchiwa nayexmagü ga muxü̃ma ga cuchigü ga yéma chibüexü̃. Rü yemacèx ga yema ngoxogü rü Ngechuchuxü̃ nacèèxü̃gü na yema cuchigügu nayachocuxü̃cèx. Rü Ngechuchu rü: —Ngü̃ —ñanagürü. 33 Rü yexguma ga yema ngoxogü rü guma yatüwa ínachoxü̃ rü yema cuchigügu nayachocu. Rü guxü̃ma ga yema cuchigü rü inaxü̃ãchi, rü naxtaacutüarü mèxpǘxü̃wa nayarüyuxgü, rü yexma nayi. 34 Rü yexguma yema cuchigüarü dauruü̃gü nüxü̃ daugügu ga yema ngupetüxü̃, rü naḇaixãchiãẽgü rü ínibuxmü. Rü ĩãnewa nüxü̃ nayarüxugüe, rü yema ĩãneãrü ngaicamana ipeagüxü̃ ga duü̃xü̃gütanüwa rü ta nüxü̃ nayarüxugügü. 35 Rü ga duü̃xü̃gü rü ínayadaugü ga yema ngupetüxü̃. Rü yexguma Ngechuchuxü̃tawa nangugügu, rü yéma nüxü̃ nadaugü ga guma yatü ga ngoxoã̱xchirécü. Rü Ngechuchucutüxü̃tawa narüto, rü marü tama naxãũãẽ. Rü namuü̃ẽ ga duü̃xü̃gü. 36 Rü yema duü̃xü̃gü ga nüxü̃ daugüxü̃ ga yema ngupetüxü̃, rü yema íyadaugüxü̃maã nüxü̃ nixugügü ga ñuxãcü Ngechuchu na namexẽẽxü̃ ga guma yatü ga ngoxoã̱xchirécü. 37 Rü yexguma yemaxü̃ naxĩnüẽgu, rü guxü̃ma ga yema Gadáraanecü̱̃ã̱x ga duü̃xü̃gü, rü Ngechuchuxü̃ nacèèxü̃gü na ínaxũxũxü̃cèx ga yema naãnewa, yerü poraãcü namuü̃ẽ. Rü yemacèx ga Ngechuchu rü nguegu nixüe, rü inaxũãchi. 38 Rü guma yatü ga ngoxoã̱xchirécü rü Ngechuchuxü̃ nacèèxü̃ ga nawe na naxũxü̃cèx. Natürü ga Ngechuchu rü nanamu ga yexma na naxã́ũxü̃cèx, rü ñanagürü nüxü̃: 39 —¡Cuchiü̃wa naxũ, rü duü̃xü̃gümaã nüxü̃ yarüxu ga ṯacü cuxcèx na naxüxü̃ ga Tupana! —ñanagürü. Rü ínixũ ga guma yatü, rü guxü̃ma ga yema ĩãnecü̱̃ã̱x ga duü̃xü̃gümaã nüxü̃ nayarüxu ga ṯacü naxcèx na naxüxü̃ ga Ngechuchu.

Yáiruxacüchiga rü yema nge ga Ngechuchuchirugu ingõgücüchiga

(Mt 9.18-26; Mr 5.21-43)

40 Rü yexguma Ngechuchu wenaxãrü taegugu ga naxtaxaarü tocutüwa, rü duü̃xü̃gü rü taãẽãcüma nanayauxgü, yerü guxü̃ma ínananguxẽẽgü. 41 Rü yéma Ngechuchuxü̃tawa nangu ga wüxi ga yatü ga Yáiru ga nae̱ga. Rü nüma ga Yáiru rü wüxi ga ngutaquẽ́xepataü̃ãrü ãẽ̱xgacü nixĩ. Rü Ngechuchupẽ́xegu nayacaxã́pü̱xü rü nüxü̃ nacèèxü̃ ga napatawa na naxũxü̃cèx. 42 Yerü nüxü̃́ iyexma ga wüxi ga naxãcü ga ngĩgümaã wüxicacü, rü iyaḏaawe, rü ituraxüchi. Rü ngĩma rü maneca 12 ga taunecü ngĩxü̃́ nayexma. Rü yexguma Yáirupatawa naxũxgu ga Ngechuchu, rü muxũchixü̃ ga duü̃xü̃gü nawe narüxĩ, rü düxwa ínayaxũxtügü. 43 Rü yema duü̃xü̃gütanüwa iyexma ga wüxi ga ngecü ga 12 ga taunecü ãgüechacü. Rü yemamaã iyaḏaaweecha. Rü duturugüxü̃tagu ngĩxü̃ igu̱xẽẽ ga gu̱xcü ga ngĩrü dĩẽru, natürü taxúema ga texé ngĩxcèx tayataanexẽẽe̱ga. 44 Rü yema ngecü ga Ngechuchuweama ne ixü̃, rü naxpechinüchirugu iyangõgü. Rü yexgumatama ínayachaxãchi ga na naxãgüxü̃. 45 Rü yexguma ga Ngechuchu rü duü̃xü̃güna naca, rü ñanagürü: —¿Texé tixĩ ya choxü̃ ingõgüxe? —ñanagürü. Rü guxü̃ma ga duü̃xü̃gü rü: —Taxúema —ñanagürügü. Rü yexguma ga Pedru rü namücügü rü ñanagürügü: —Pa Ngúexẽẽruü̃x, cuma nüxü̃ cudau i ñuxre i duü̃xü̃gü nge̱ma cuxü̃ na nayaxũxtügüxü̃, rü ngẽxguma rü ta:

“¿Texé ya choxü̃ ingõgüxe?” ñacuxü̃ —ñanagürügü. 46 Natürü ga Ngechuchu rü ñanagürü: —Ngẽmáãcü wüxie choxü̃ tingõgü, erü nüxü̃ chicuèxãchi na chorü poramaã tüxü̃ na charümexẽẽxü̃ —ñanagürü. 47 Rü yexguma nango̱xomagu ga na nüxü̃ nacuèxamaxü̃ ga Ngechuchu ga yema nüxü̃ na yangõgüxü̃, rü yadu̱ru̱xãcüma naxü̃tawa ixũ ga yema ngecü. Rü napẽ́xegu iyacaxã́pü̱xü. Rü guxü̃ ga duü̃xü̃güpẽ́xewa namaã nüxü̃ iyaxu ga ṯacücèx nüxü̃ na yangõgüxü̃, rü ñuxãcü yexgumatama ngĩxcèx na yataanexü̃. 48 Rü yexguma ga Ngechuchu rü ñanagürü ngĩxü̃: —Pa Chauxacüx, cuxcèx nitaane, erü cuyaxõ. ¡Rü ñu̱xma rü taãẽãcüma íixũ! —ñanagürü. 49 Rü yexguma íyadexayane ga Ngechuchu, rü yéma nangu ga wüxi ga duü̃xü̃ ga ngutaquẽ́xepataü̃ãrü ãẽ̱xgacü ga Yáirupatawa ne ũxü̃. Rü ñanagürü Yáiruxü̃: —Cuxacü rü marü iyu. ¡Rü tãxṹ i cuyachixewechigüxü̃ ya Ngúexẽẽruü̃! —ñanagürü. 50 Natürü yexguma yema orexü̃ naxĩnügu ga Ngechuchu, rü ñanagürü Yáiruxü̃: —¡Tãxṹ i cuyanguãẽxü̃! Erü ngẽxguma cuyaxõ̱xgu rü cuxacü rü tá wena imaxü̃ —ñanagürü. 51 Rü yexguma Yáirupatawa nangugügu, rü Ngechuchu nayachocuxẽẽ ga Pedru rü Chaü̃tiágu rü Cuáü̃ rü ngĩnatü rü ngĩẽ ga yema bucü ga yu̱xcü. Natürü tama nanaxwèxe na togü yexma chocuxü̃. 52 Rü guxü̃ma ga duü̃xü̃gü ga yéma yexmagüxü̃ rü naxauxe rü ngĩxcèx nangechaü̃gü. Natürü Ngechuchu rü ñanagürü nüxü̃: —¡Tãxṹ i pexauxexü̃! Erü ngẽma bucü rü tama nixĩ i nayuxü̃. Rü ipemare —ñanagürü. 53 Natürü ga yema duü̃xü̃gü rü Ngechuchuxü̃ nacugüeama, yerü ngĩxü̃ nadaugü rü aixcüma marü iyu. 54 Rü yexguma ga Ngechuchu rü ngĩxmẽ́xgu nayayauxãchi, rü tagaãcü ñanagürü: —Pa Bucüx, ¡írüda! —ñanagürü. 55 Rü yexguma ga ngĩma rü wena imaxü̃, rü yexgumatama íirüda. Rü Ngechuchu rü duü̃xü̃gümaã nüxü̃ nixu na ngĩxü̃ naxüwemügüxü̃cèx. 56 Rü ngĩnatü rü ngĩẽ ga yema bucü, rü poraãcü taḇaixãchiãẽgü. Natürü Ngechuchu rü tüxü̃ namu na taxúemaãma nüxü̃ na tixuxü̃cèx ga yema ngupetüxü̃.