12
Yang Mga Pamagpakigmaepet Nag̱ipananglit Ni Jesus Tung Mga Agsadur May Tung Mga Manigpakdeng Ta Balay (12:1-12)
Mateo 21:33-46; Lucas 20:9-19
1 Pagkatapus numanyan, anday dumang naisipan ni Jesus, dayun dang nagpagngel ta mga pananglit tung mga pamagpakigmaepet ang atiang pamag̱usisa tung anya. Mag̱aning tung nira, “May sasang taung nagpanluak ta mga ubas. Pagkatapus pinaliw̱utan na yang kaubasan na ta mga batung tinarutug. May yuntu pang pinabangbangan nang pinabuatan na ta lilikdan yang mga burak na ang may saralug̱an ka yang wai na. Pagkatapus nagpakdeng pa ta barantayan. Atiing matapus na ra yang tanan ang atia, ipinaagsa na ra yang kaubasan na tung mga tau. Pagkapiar na tung nira, dayun dang nagliit ang minangay duun tung dumang banwa.
2 Numanyan pagkaw̱ut da yang kutitsya na, pinaangayan na yang mga agsadur na tung sasang turuw̱ulun na ang para eklan na yang kaparti na tung patebas.
3 Numanyan yang binuat yang mga agsadur na, pinagdeep da ilem nira yang turuw̱ulun nang atiang pinagpalu. Pagkatapus pinabalik da ilem nira ta paisanu.
4 Utru si, pinaangayan si yang may kaubasan tung turuw̱ulun nang sam bilug. Pagkaw̱ut na, pinaglukaan da yang mga agsadur yang kulu nang ineyak.
5 Mag̱uman, may sam bilug sing turuw̱ulun na ang ipinaangay na duun ang pagkatapus ya ray inimatay nira. Dakele pang mga turuw̱ulun nang duma ang ipinampaangay na duun. Yang duma ya ray pinagtag̱aman nira ta palu, yang duma pinangimatay pa ka enged nira.
6 Numanyan sam bilug da ilem ang naeped ang sarang matuw̱ul na. Ya ra yang ana nang lalii ang nag̱agegmaan na ta duru. Purisu tung kauri-urian da, ya si ay tinuw̱ul nang mangay duun tung mga agsadur na. Yang ipinagkesen-kesen na tung isip na, maning taa: ‘Simpri galangen ka enged nira yang anaw,’ ag̱aaning.
7 Numanyan pagkabandaw ra yang mga agsadur ang atia ang ya ra yang ana yang may kaubasan ang magkakaw̱ut da, dayun dang namagkeresen ang mag̱aning, ‘Naa pala, taa rag panganing yang manubli tung kaubasan ang naa. Maayen pa, imatayen ta ra ilem ug̱ud yaten da yang surublien na ra rin ang naa!’ ag̱aaning.
8 Purisu tung pagkaw̱ut na, dayun da ka man nirang dineep ang inimatay. Pagkatapus, yang tinanguni na, ipinlek da ka ilem nira duun tung lua yang kaubasan.
9 “Ta, unu pa w̱asu ay buaten yang may kaubasan? Anday dumang buaten na, angayen na ra ilem ang pangimatayen yang mga agsadur ang atia ig yang kaubasan na ipaagsa na si tung duma.
10 Siguru nabasa mi ra ka yang sasang pananglit ang napabtang tung kasulatan ang may batu unung pinasag̱i ang ya ray pinangindian yang mga manigpakdeng yang balay ang anda unu ay kuinta na, ang pagkatapus ya pa ka enged unu ay nagluang pinakaimpurtanting batung panielan yang lebat yang intirung balay.
11 Anda unu ay dumang nagbawing nagpabalik tung batung atiing pinangindian da nira, kung indi, mismu unu ti Yawi ang duun da unu agpaninluay ta mupia yang mga taung pamagpaniid,” mag̱aning duun ti Jesus.
12 Numanyan pagkasiman da yang mga pamagpakigmaepet ang taniray nag̱apatemengan tung mga ipinananglit ni Jesus ang atia, tinag̱aman da rin nirang ipadeep. Ingkasu ilem may pangamanan nira tung mga taung atiang buntun ang pamagpauyun tung anya. Purisu binutwanan da ilem nirang namagpanaw.
Yang Mga Pariseo May Yang Mga Tauan Ni Herodes, Nag̱atag̱aman Da Nira Ti Jesus Ang Papagmintiraen Tung Panuw̱al Na Sigun Tung Balayaran Tung Gubirnu (12:13-17)
Mateo 22:15-22; Lucas 20:20-26
13 Taa numanyan, yang mga Pariseong atiang pamagbalak, pinabalikan da nira ti Jesus tung mga kaarumanan nirang mga Pariseo may tung mga tauan ni Gubirnadur Herodes ang basi pa ilem mapamintira nira tung panuw̱al na tung talimaanen nira tung anya.
14 Numanyan pagpalenget nira tung anya, dayun da nirang pinagtag̱aman ta buladas ang inaning, “Ameey, nag̱akdekan da ka yamen ang yawa anday bukli. Tung pagparadapaten mu ta bitala tung mga tau, anday pinilikan, ay natetenged indi mu kag intindien yang pagkabetang nira, kung indi, yang nag̱ipagpadapat mu tung nira ya ilem yang kamatuuran natetenged tung kalelyag̱an yang Dios ang yay dapat ang tumanen nira. Purisu tung nuyung pag̱intindi, uyun basu tung katuw̱ulan yang Dios ang ta yaten ang mga Judio manggawarita pa yang nag̱ipagpagawad ni Adi Cesar tung yaten u kuntra? Ya gawaray ta u indi?” mag̱aning.
15 Kumus nag̱adeep dang lag̱i ni Jesus ang pamagpakaayen-ayen ilem tanira, dayun na rang tinuw̱al ang inaning, “Yang gustu mi tag̱amanaw ra numyung tuungun. Ala, ieklayaw ra kanay numyu ta kuartang nigal ang para matelenganu,” ag̱aaning.
16 Purisu dayun da nirang ingkel ta kuartang nigal. Pagkatapus dayun dang nagtalimaan ti Jesus tung nira ang mag̱aning, “Ninu pang ityuraay ang nabtang tung nigal ang naa? Ninu pang aranay ang namarka taa?” Mag̱aning ka tanirang nansituw̱al, “Ni Adi Cesar.”
17 Mag̱aning ka ti Jesus ang nagtimales, “Yang kumpurming ipinasuad ni Adi Cesar tung pagkabetang na, ya iintrigaay ta tung anya, pati yang kumpurming ipinasuad yang Dios tung sadili na, ya ka iintrigaay ta tung anya,” mag̱aning. Atii, nanganganga ra ilem tanirang nangabereng ta mupia tung itinuw̱al nang atia.
Ti Jesus Nag̱atag̱aman Da Yang Mga Saduseo Ta Sug̱a Natetenged Tung Mga Patay Kung Mabui Si Kang Uman (12:18-27)
Mateo 22:23-33; Lucas 20:27-40
18 Taa numanyan, yang namagdasun ang namagpalenget tung ni Jesus, ya ra yang mga pamagmangulung mga kinasakpan yang sasang partidung nag̱aranan tung mga Saduseo. Yang nag̱apapaktelan nirang nag̱itulduk tung mga tau ay yang mga patay unu indi ra mabuing uman ang ya ra kay gustu nirang isug̱a tung ni Jesus.
19 Numanyan mag̱aning tanira tung anya, “Ameey, may sasang urdinansang isinulat ni Moises ang para ibutwan na tung nasyun ta ang maning taa. Kung mapatay unu yang putul yang sasang tau ang pagkatapus may kasawa na unung butwanan na piru anda pay ana nira, yang putul na unu yay dapat ang ipulin tung ni ipag nang nabalu ug̱ud kung maana tung anya, mapabtang dang ana yang putul nang napatay.
20 Ipabetang ta may pitu nga laliian ang magpurutul. Yang pangulu nangasawa tung sasang baw̱ay ang pagkatapus napatay ang indi naana tung kasawa na.
21 Pagkatapus yang putul nang duminasun tung anya ya ray ipinulin ang ipinakasawa tung ni ipag nang nabalu ang pagkatapus napatay ka ang indi ra ka naana. Pati yang pangyaklu nira, maning ka tia yang nainabu tung anya.
22 Numanyan pati yang mga ari nirang nagdarasun maning ka tia yang nagkarainabu tung nirang tanan. Nagkaraluw̱us da ilem ang nagkarapatay ang anday binutwanan nirang ana. Pagkatapus tung kauri-urian da, pati yang baw̱ay napatay ra ka.
23 Ta, kung matuud yang numyung atia ang yang mga patay mangabui si kang uman, abir, kung kaw̱utun da nganing yang uras ang atia, tung nirang pitung magpurutul, tinu pa w̱asu ay magnatis ang may kasawa tung baw̱ay ang atia, sindu pinangasawa-kasawa ra nirang tanan? Abir kung unu pay matuw̱al mu?”
24 Mag̱aning ka ti Jesus ang nagtuw̱al, “Ta, indi, asanamu rag pagkamali? Indi mi pa pala nag̱amaresmesan yang napabtang tung kasulatan pati yang kagaeman yang Dios, indi mi ka ilem nag̱amaresmesan kung unu pay masarangan na.
25 Ayw̱a indiamu aningenu ay kipurki kung kaw̱utun da nganing yang uras ang yang mga patay pampabungkarasen da yang Dios, indi magkarasawaan ang uman, kung indi, mamanulad da tung mga angil duun tung langit ang indi kang lag̱i pagkarasawaan.
26 Dispuis pa, kung natetenged tung pagpabungkaras yang Dios tung mga patay tung uri ta kaldaw ang yay midyu maliwag ang panangden mi, ayw̱a, indi mi pa nag̱abasa tung isinulat ni Moises natetenged tung naita nang palumpung ang nag̱apuy ang pagkatapus indi ra ka nasiruk? Ya ray uras ang ipinagpailala yang Dios tung anya ang tanya unu yang Dios ang may mga tauan tung mga kinaampu nang na Abraham ni Isaac may ni Jacob.
27 Yang Dios tanya anday mga tauan nang patay, kung indi, pulus bui. Pati nganing mga tinanguni nira, damayen na ra kang buien si kang uman tung uri. Talagang dakulung kamali yang pag̱irintindien mi tung mga bag̱ay ang naa,” ag̱aaning duun ti Jesus.
Yang Pagpasadsad Tung Ni Jesus Yang Sasang Sag̱ad Kung Unu Pang Katuw̱ulanay Ang Pinakalandaw (12:28-34)
Mateo 22:34-40
28 Numanyan, may sasang sag̱ad tung mga urdinansa ang pamati tung pagsurug̱aan nira na Jesus. Kumus naskean na ang durug tinlu yang itinuw̱al ni Jesus tung mga Saduseo, dayun dang nagpalenget tung anyang nagtalimaan ang mag̱aning, “Tung tanan ang mga katuw̱ulan yang Dios unu pay pinakalandaw enged?”
29 Mag̱aning ka ti Jesus ang tuminuw̱al, “Yang pinakalandaw ya taang itinulduk ni Moises ang tukaw tung mga kinaampu ta ang mag̱aning, ‘Yamung mga masigkanasyunung mga Israel, mamatiamu. Ti Yawi yay Dios ang pag̱atuuan ta. Anday dumang Dios ang dapat intindien ta kung indi ultimu ilem tanya.
30 Purisu magpabuyukamu yang gegma mi tung ni Yawi ang yay Dios mi. Yang paggeregmaen mi tung anya dapat ang tedek ang pisan tung mga kinaisipan mi ang indi ka magtenakan. Ya ra kay papruibaan mi tung tanan ang mga buat-buat mi,’ mag̱aning.
31 May sam bilug pang maning taa: ‘Gegmaan mi yang mga masigkatau mi ang katulad ka tung paggeregmaen mi tung sadili mi.’ Anday dumang katuw̱ulan ang lumandaw pa tung duruang atia.”
32 Mag̱aning ka yang sag̱ad ang minles, “Bali, Ameey! Matuud ka man yang inaning mung atia ang sam bilug ilem yang Dios ig anday dumang Dios kung belag̱an ultimu ilem tanya.
33 Purisu ta yaten ang mga tau, dapatitang magpabuyuk yang gegma ta tung anyang ipalusu ig tedek kang pisan tung mga isip ta ig indi ka magtenakan ang ya ka man ay dapat ang papruibaan ta tung tanan ang mga buat-buat ta. Yadwa pa, dapatita kang maggegma tung mga masigkatau ta ang katulad ka tung paggeregmaen ta tung mga sadili ta. Mas matimbang ang ita magtuman yang duruang atia kay tung magpadasag̱ita ta mga ayep ang yag kuw̱ulay ta apuy pati yang indi magkuw̱ulan,” mag̱aning.
34 Numanyan pagkagngel ni Jesus yang itinuw̱al nang atiang midyu tinimbang-timbang na ra ta mupia tung isip na, dayun dang nagpaktel tung isip nang mag̱aning, “Tama yang palaksu yang pag̱irisipen mu. Kung padayunan mu tia, yang tegkaan na, magpagaema ra ka enged ang bug̱us tung Dios,” mag̱aning. Pagkatapus tia, anda ray napagpalangaas pa ang nagtalimaan pang uman tung ni Jesus. Nangaregda ra.
Nag̱apaisip Ni Jesus Yang Mga Tau Kung Unu Pa Enged Ay Pinanliitan Yang Pag̱aningen Ang Cristo (12:35-37)
Mateo 22:41-46; Lucas 20:41-44
35 Taa numanyan, atiing duun pa ti Jesus tung palayas yang pagtuuan ang atiang pinakalusu ang pagturuldukun tung mga tau, tanya si ay nagtalimaan tung nirang nagpaisip ang mag̱aning, “Kung magturuldukanen da nganing yang mga sag̱ad, ya pa ag̱aring ag̱aningen nira ang yang pag̱aningen ang Cristo kanubli ka ilem ni David?
36 Ti Adi David nganing mismu aparti yang anyang pagpabetang tung anya. Kipurki may sasang ipinaula tung anya yang Espiritu Santo natetenged tung pag̱aningen ang Cristo ang maning taa yang napabtang tung kasulatan:
‘Yang Ginuuu pinag̱aning da ni Yawi ang kumarung da kanay unu tung tepad na tung tuu ang asta pamirdien na unu yang pamagkuntra tung anya ang asan da unu ipampabtangay na tung tarampakan yang kakay na.’
37 Ta, telengan mi. Mismu ti Adi David sinambit na nganing yang pag̱aningen ang Cristo ang Ginuu na. Ya pa ag̱aring magyaring kanubli na ka ilem?” mag̱aning. Numanyan yang mga taung atiang buntun agpamaninluan da ta maayen ang pamagpamati tung anya.
Nag̱apaamanan Ni Jesus Yang Mga Tau Natetenged Tung Sistima Yang Mga Sag̱ad (12:38-40)
Mateo 23:1-12; Lucas 20:45-47
38 Numanyan tung pagpadayun na tung pagparasanag̱en na tung nira, mag̱aning tung nira, “Mangamanamu ang indiamu enged mag̱usuy tung ug̱ali yang mga sag̱ad tung mga urdinansa. Ay maskin unu pay nag̱abuat nira, yang pag̱asikad enged nira ang tanira dayawen ta mga tau. Katulad da asan tung panggawi-gawi nira ang yang aw̱el nirang atiang langkuy, pirmi ra ilem ang nag̱ipabeka nirang nag̱ipasapet tung mga tau. Kung mamasyar da nganing tung mga plasa, duru kang kalelyag nirang kumustaen ta mga taung galangen ta maayen ang tanira darakulu ka man ang mga tau.
39 Pariu ka ta laksu kung mamagsimba ra nganing tung mga pagsaragpunan nira. Yang piliken nirang karungan, ya ra yang mga kakarungan ang nag̱itig̱ana tung darakulung mga tau ang mas abwat ta pagkabetang tung nira. Ubin tung mga punsiun man, ya ka. Piliken nira yang pinakamatinlung karungan.
40 Dispuis masyadung magpanlepes tung mga baw̱ay ang mga balu ang para yang ganadus nira mapiar da tung nira. Pagkatapus ang para manalig da yang isip yang balu, papagmuug̱un da ilem nira yang pag̱arampuen nira. Purisu yang mga taung mga maning tia, asan da nga dulangay nirang nga dulangay yang kalelebaten yang sintinsiang ipakdul yang Dios tung nira,” mag̱aning.
Natetenged Tung Pagburugsuen Ta Kuarta Ang Nag̱auyunan Yang Dios (12:41-44)
Lucas 21:1-4
41 Taa numanyan, atiing pagkarung ni Jesus tung talungaan yang mga alkansia, nagpaniid da tung mga taung atiang buntun ang pamagburugsuan ta kuarta ang ya ray nag̱ibuluntad nira tung Dios. Durung mga manggaranen ang pamagburugsuan ang may mga kantidad nang dakulu.
42 Pagkatapus may sasang baw̱ay ang balu ang maliliwag̱en ang ya ray nagpalenget tung alkansiang namugsu ta nigal ang duruang bilug ang pagbaluran ta pinakabaratu.
43 Pagkaita ni Jesus, dayun dang naglambay tung mga taung atiang nag̱apangugyatan nang mamagpalenget tung anya ang pagkatapus dayun na rang inaning, “Teed mi tiang balung maliliwag̱en! Iugtulu tung numyu yang kamatuuran, kung timbangen yang Dios, mas dakulu ta kantidad nakaang ibinugsu na tung alkansia kay tung tanan ang ipinamugsu nirang kadaklan.
44 Ay ya pa ag̱ari, yang kaalimbawaan yang ipinamugsu yang kadaklan, maning pa tung ya ra ilem yang kinalis nira tung gantangan ang nagsubra. Piru tiang balu, maskin anggan da ilem yang kuarta nang nag̱itig̱ana na rin tung pagpangabui na, luw̱us na rang ibinugsu,” mag̱aning.