3
Gu Jesuus na ba duaꞌñdhaꞌ maaꞌn gu maaꞌnkam nax muuk kaꞌ gu nobiiꞌñ
(Mt. 12:9‑14; Lk. 6:6‑11)
1 Baꞌ mɨkkat nat giop bam ai na paiꞌ dhuuk cham tum juandaꞌ, gio muiꞌp ma jii gu Jesuus maaꞌn kap nam paiꞌ tu daandaꞌ gu Israel kam jaꞌtkam, baꞌ jimdat mɨjɨ ji baa. Baꞌ maaꞌn mɨjɨp daa gu maaꞌnkam nax muuk kaꞌ gu nobiiꞌñ.
2 Baꞌ pɨx nɨidhim am gu Jesuus guiꞌ nam pariseos jum tɨɨtɨꞌndaꞌ, ea noꞌt sap moo ba ji dhuaꞌñ guiꞌ nax muuk kaꞌ gu nobiiꞌñ, na sap baꞌ dhiꞌ bhaan jix bhaaiꞌn kaꞌ nam jax tɨꞌyaꞌ nam iattulhdhaꞌ. Na guꞌ janoꞌ aagix kaꞌ na cham tum juandaꞌ, nam cham tuꞌ jax buadaꞌ gu jaꞌtkam.
3 Baꞌ muiꞌ ba baiꞌñ gu Jesuus guiꞌ nax muuk kaꞌ gu nobiiꞌñ, jup tɨtda:
―Eap bhaiꞌ xi jim jiñ jaduuñ. Yaꞌni jaꞌp jap xi kɨkbuꞌ amuub.
4 Baꞌ puiꞌ xi chɨɨdak jup ja tɨtda ɨp gu jaiꞌ guiꞌ nam miꞌx bhaamut nɨiꞌñ:
―¿Jax pɨn jum kaiꞌch gu ñioꞌkiꞌñ gu Dios miꞌ na paiꞌ tu uaꞌñix? ¿Tuꞌ pɨn jix bhaaiꞌ nach jax buadaꞌ na paiꞌ dhuuk cham tum juandaꞌ, nach jix bhaiꞌ tu buadaꞌ aa pɨn, kaꞌ pɨn nach jix buam tu buadaꞌ aa? Puiꞌ na jax gu jaroiꞌ noꞌx ioꞌm jix kaꞌook, ¿jax jaꞌk jum aagidhaꞌ, nañ dhuaꞌñdhaꞌ aa, kaꞌ nañ miꞌ pɨx xi ñɨiꞌñdhaꞌ aa noꞌ mi jaꞌp ba mumkɨ jiñ chaagiob?
Alh pu ni jaroiꞌ ku ñiok, miꞌ pɨx pu tuꞌiiꞌ am.
5 Baꞌ naiꞌ xi ja nɨiꞌñ gu Jesuus bɨɨx xikoolh gu jaꞌtkam jix buam jum ɨlhdhat, jɨꞌx tɨi am jix bhaamum jum ɨlhiiꞌñ, na guꞌ ni jɨꞌx ku ja jujur am baapak na jax tɨi tu ja aꞌgiꞌñ. Baꞌp tɨtda ɨp gio gu maaꞌnkam guiꞌ nax muuk kaꞌ gu nobiiꞌñ:
―Eap xi sɨlhiiñ dhim nob jiñ jaduuñ.
Baꞌ guiꞌ jaꞌp jup xi sɨlh, jix kɨɨꞌp jum duu na jaꞌp xi joiñiꞌñ, panaas ku moo pu cham paiꞌx muuk kat.
6 Baꞌ bhaakuk jotmodaꞌ jii mɨt guiꞌ nam pariseos jum tɨɨtɨꞌndaꞌ bhammɨ jaꞌk ja bui gu jaꞌtkam tugiꞌñ gu Eroodis guiꞌ na sap jir gɇꞌkam kaꞌ, nam sap baꞌ bhaiꞌ xi chu aꞌgai maap nam jax jaꞌk duuji muꞌaaꞌ gu Jesuus.
Gu Jesuus na ba ja duduaꞌñdhaꞌ muiꞌ gux kakoꞌkkam mummu juꞌñdharan na paiꞌ gɇꞌ suuꞌnkaꞌ gu suudaiꞌ guiꞌ na Galilea bhaan bipioꞌ gu dɨbɨɨr
7 Guꞌ ji nat guꞌ ba jii gu Jesuus ja bɨɨm gu jaꞌtkam tugiꞌñ mummu jaꞌk na paiꞌ gɇꞌ suuꞌnkaꞌ gu suudaiꞌ na Galilea bhaan bipioꞌ gu dɨbɨɨr. Baꞌ muiꞌ jaꞌtkam pɨx chuꞌp tuiꞌdhiꞌ am nam mu oiꞌñchuꞌ, moo gu Galilea oiꞌñkam gio gu Judea kam.
8 Gio jaiꞌm muiꞌp jimchuꞌ gu bhammɨ dɨr jaꞌk kam Jerusaleen, gio gu Idumea kam, jaiꞌ gu baasɨꞌn dɨr jaꞌk kam xiaꞌlhbui na paiꞌ bhɨix gu Jordaan Ak, gio guiꞌ nam bɨɨx xikoolh oiꞌdhaꞌ mummu na paiꞌ gɇꞌgɇr jir kikcham na paiꞌ Tiiro tɨ tɨɨꞌ gio jaꞌp jaꞌk na paiꞌ Sidoon tɨ tɨɨꞌ, nam guꞌ puiꞌ tɇ kɇɇ na gɇꞌgɇr jup jum duuꞌnkam jix bhaiꞌ tu buim gu Jesuus.
9 Baꞌp ja tɨtda gu Jesuus gu jaꞌtkam tugiꞌñ nam sap maaꞌn jix ioꞌm juꞌñdharan jaꞌk xi buusaichulhdhaꞌ gu kanuub, na sap baꞌ bhaan bha tɨsdiaꞌ nam cham miꞌ kiꞌspaꞌ gu jaꞌtkam noꞌ miꞌ pɨx jaꞌp kɨɨk dɨɨrap.
10 Nam guꞌ giilhim muiꞌ pɨx ji aajim gux kakoꞌkkam, gio nam guꞌ alh na jɨꞌx kɨꞌn nam amuub jix aik na paiꞌp tuꞌiiꞌ, pɨx am jum tutkiꞌñ am, aaꞌndaꞌ gɨt nam jax pɨk jum duñiaꞌ, nam guꞌ puiꞌ tɇ kɇɇ nat muiꞌ ba ja duduaꞌñ.
11 Baꞌ jɨꞌmaꞌn miꞌp oipo am gu jaꞌtkam na ja aꞌm jup tuiꞌñgɨdaꞌ gu cham kɨkɨɨꞌ iꞌiiꞌmdaꞌ na ja naanbichuꞌnkaꞌ. Baꞌ nam jax tɨgiaꞌ gu Jesuus, miꞌ ja oꞌlhia kɨꞌn ji guꞌnguk am bɨɨpɨꞌ dɨr, baꞌ gɇꞌ kɨꞌn muiꞌ pu nokiaꞌ gu maaꞌnkam, na guꞌ puiꞌ jaꞌk jurtuꞌndaꞌ gu cham kɨɨꞌ iiꞌmdaꞌ, jup tɨꞌyaꞌ:
―Aap jir diꞌ nap jir Maraaꞌn gu Dios.
12 Guꞌ ji na guꞌ pu ja sosbhichulhiꞌñ gu Jesuus nam muiꞌ tɨi ji ñokiaꞌ nam sap cham miꞌ maaxik kɨɨsaꞌ nar tuꞌp tuꞌm daꞌ.
Gu Jesuus na ba ja aagaꞌ mambhɨɨx daman gook gu jaꞌtkam tugiꞌñ nam jir noonbiꞌñ kaꞌ
(Mt. 10:1‑4; Lk. 6:12‑16)
13 Baꞌ gatuuk ma jii gu Jesuus maaꞌn kap na paiꞌr oidhaꞌ taꞌm, xi ja baidhak jɨꞌkchi gu jaꞌtkam tugiꞌñ na jax chuꞌm jix aaꞌ dɨɨlh na ja bɨɨm jimdaꞌ, baꞌ guiꞌ ma oi mɨt ɨp.
14 Baꞌ na mɨt paiꞌ dhuuk bhammɨ tɨɨtɨs oidhaꞌ daam, bhaiꞌ ji ja aa nam jax chuꞌm bar noonbiꞌñ kaꞌ gammɨjɨ, mambhɨɨx daman gook moo aich. Dhiꞌ sap baꞌ bhaankamuꞌn naiꞌ ja jootsaꞌ nam tu ja aꞌgiꞌñpuꞌ gu jaꞌtkam gu ñioꞌkiꞌñ gu Dios,
15 gio nap ja tɨtda nam puiꞌp ba ja duduadhiꞌñdhaꞌ gux kakoꞌkkam, gio nam maiꞌ ja jootosdaꞌ gu cham kɨkɨɨꞌ iꞌiiꞌmdaꞌ ja aꞌm dɨr gu jaꞌtkam guiꞌ nam jix ñanaanbiꞌ kaꞌ.
16 Baꞌ gu Simoon maadɨt jir diꞌ na bar nobiiꞌñ, guiꞌ na gook kɨꞌn jix mat kaꞌ gu Jesuus, Simoon Peegro tɨɨtɨꞌndaꞌ.
17 Miꞌ dhɨr baꞌ moo gu Jakoobo gio gu Juan, daim sɨspidhim, maamraꞌn gu Sebedeo, guiꞌ nax joiꞌñdhaꞌ na Boarnerjes ja tɨɨtɨꞌndaꞌ gu Jesuus, na jaꞌp kaiꞌñkam jup jum kaiꞌch: Jix bhaaꞌmnagɨm.
18 Gio baꞌ miꞌ dhɨr moo gu Anrees, Piliip, Bartolomee, Mateo, Tomaas, gio gu jumai Jakoobo, maraaꞌn gu Alpeo, gio gu Tadeo, gio baꞌ gu jumai Simoon, guiꞌ na ja kaichgɨdaꞌ guiꞌ nam kananiistas jum tɨɨtɨꞌndaꞌ,
19 gio baꞌ gu Juudas Iskariote, guiꞌ na gatuuk ja aaꞌñdharaꞌ gu gɇꞌgɇrkam jum aaꞌndam na paiꞌ oirɨdaꞌ gu Jesuus nam baꞌ boi bhɨichdhaꞌ.
Gu Jesuus gu jajaaꞌnniꞌñ nam jaꞌp jum aaꞌndaꞌ na cham juraaꞌn ka biaꞌkaꞌ
(Mt. 12:22‑32; Lk. 11:14‑23; 12:10)
Baꞌ gatuuk na mɨt jaꞌk suulhgɨk bhammɨ dɨr na mɨt paiꞌ jimɨɨk, gio miꞌp ji ai mɨt nam paiꞌx joiꞌñdhaꞌ nam tɨbiappudaꞌ.
20 Baꞌ cham jɨꞌx mɨɨkim gio pɨx jaꞌx jup ji ai mɨt gu jaꞌtkam, giilhim muiꞌ miꞌ mam jumaap jamɨt, pu cham jax jix bhaaiꞌ na tu jugiaꞌ gu Jesuus ni gu noonbiꞌñ, na guꞌ dai nam tɨi ja palhbuiꞌñchuꞌ gux kakoꞌkkam.
21 Baꞌ puiꞌ ba tɨ kai mɨt gu jajaaꞌnniꞌñ gu Jesuus na cham bhaaiꞌ na jax tu jugiaꞌ. Baꞌ bhaiꞌ ma jii mɨt mummu dɨr nam paiꞌ oiꞌdhaꞌ na mɨt bhaiꞌ ba baidham, nam guꞌ jaꞌp jum aaꞌ na cham juraaꞌn ka biaꞌ.
Gu Jesuus nam maakam ba aiꞌchuxdhaꞌ gu jaꞌtkam na sap jajoꞌk gu ja gɇꞌkam tuk bhaan jup tuiꞌñgɨdaꞌ
22 Guꞌ baꞌ gu Jerusaleen kam na mɨt miꞌp ai guiꞌ nam sap jix mat kaꞌ gu ñioꞌkiꞌñ gu Dios, maakam jup aiꞌchuxiꞌñ am gu Jesuus, jup kaiꞌch am na sap jajoꞌk gu ja gɇꞌkam tuk bhaan jup tuiꞌdhiꞌ, puiꞌ sap kum baꞌx jɨɨgiꞌñ gu cham kɨkɨɨꞌ iꞌiiꞌmdaꞌ na maiꞌ ja jootos ja aꞌm dɨr gu jaꞌtkam jix ñanaanbigɨm.
23 Guꞌ ji na guꞌx maat gu Jesuus nam jax kaiꞌch, baꞌ maap ja jumpadak bhaiꞌ ji chu ja aꞌgi bhaan ji chu uaꞌrgidhidhat gu tuꞌ na yaꞌ dhi oiꞌñgaꞌn jix chu jaiꞌch nam sap baꞌx maatɨt kaayaꞌ. Jup ja tɨtda jia:
―Ni jɨꞌx iam kur puiꞌ na pim jax kaiꞌch. Jax dhui na cham jɨꞌxkat maiꞌ ja jootsaꞌ gu jaꞌook gɇꞌkam jum aaꞌndam gu bɨɨmaꞌn tuutuꞌm jajoꞌk, nam guꞌ maaꞌn iiꞌmdaꞌp duuk. Na guꞌ noꞌt maadɨt tɨi maiꞌ xi joot, jaꞌp ji buusniaꞌ na dɨɨlh maiꞌm jootsaꞌ.
24 Na guꞌ dhiꞌ jaꞌpni na jax gu dai gɇꞌgɇrkam jix kakaiꞌ noꞌm cham maaꞌn ñiꞌook jup duuk, noꞌm jɨꞌmaꞌn tuꞌ tɨi jax jix dhuñiim na jax jaꞌk jir joidham, noꞌm guꞌ jaiꞌ maakam jup kaiꞌchim, miꞌ pu cham tuꞌ jax ji dhuuji mam pataasaꞌ am.
25 Piam jaꞌp na jax gu jaꞌtkam noꞌm jir maap jum oiꞌdhagɨm noꞌm daim kokda, nam guꞌ miꞌ puiꞌ xi kaiꞌchimɨi gammɨjɨ pɨx taꞌtak jimiaꞌ.
26 Puꞌñip jum duñiaꞌ gɨt gu jaꞌook gɇꞌkam jum aaꞌndam noꞌ jax dhuukat bhaiꞌ ji bhaamuꞌ gɨt ja bui gu bɨɨmaꞌn tuutuꞌm jajoꞌk, na guꞌ miꞌ pɨx jaꞌp ji biꞌyaꞌ gɨt baꞌ, cham ka nɨnɨiꞌñdhaꞌ am gɨt gu noonbiꞌñ, nam guꞌ ba bhaakuꞌ gɨt buiñor.
27 ’Guꞌ matgam gu jaꞌook gɇꞌkam jum aaꞌndam cham aaꞌ ji na jaroiꞌ tuꞌ kɨꞌn ja juandaꞌ gu bɨɨmaꞌn tuutuꞌm jajoꞌk. Na guꞌ dhiꞌ jaꞌpni ji buusan na jax maaꞌn gu maaꞌnkam jix oogɨm jix bhangɨm noꞌ miꞌ paiꞌ kio, nam bɨɨx pɨx jix ɨɨbhiꞌñdhaꞌ gu jaꞌtkam nam amuub aayaꞌ, sia kum tɨix chɨ ɨɨxdham gu bɨxchugaꞌn. Dai gu jaroiꞌ noꞌx maat nax ioꞌm jix ooꞌ na baꞌ mu jimɨi xi buuprai bha jaꞌp xi dhaasai na baꞌ ba tɨ ɨɨxdhaꞌ gu bɨxchugaꞌn. Baꞌ aañ xib puꞌñip ji buusan na jax guiꞌ nax ioꞌm jix ooꞌ, na guꞌ pur cham tuꞌ aañ jiñ bui gu jaꞌook gɇꞌkam jum aaꞌndam, pu ni jɨꞌx dho moo kur jiñ jupaabkam.
28 ’Tuꞌ sɨlhkam kɨꞌn jañ yaꞌ pu jam tɨɨdaꞌ, bɨɨx na jɨꞌk jaꞌtkam jix bhaaiꞌ na jax jaꞌk duuji uañchudhix kaꞌ gu ja uaꞌtulhdharaꞌ, sia kum giilhim jix buam tu ñiok, dai na bɨɨpɨꞌm aaꞌ nam soiꞌm ɨlhdhaꞌ buiñor guñ Gɨꞌkoraꞌ.
29 Guꞌ baꞌ guiꞌ nam jɨꞌk jix kɨꞌɨɨꞌn gux Dhuuduꞌ kam jix Uañ Iiꞌmdaꞌ, dai nam pɨx am tɨꞌñchukaꞌ nam gammɨjɨm tulhiiñaꞌ, na guꞌ cham jɨꞌxkat ka oñiaꞌ gu ja uaꞌtulhdharaꞌ.
30 Baꞌ dhiꞌ na puiꞌ jɨꞌ ja tɨtda, na miꞌ pɨx ja aagiꞌñ na gux Dhuuduꞌ kam jix Uañ Iiꞌmdaꞌ bhaan jup tuiꞌdhiꞌ, cham tuꞌ na tuꞌ jajoꞌk gu ja gɇꞌkam tuk nam jax aiꞌchuxiꞌñ guiꞌ nam sap jix mat kaꞌ gu ñioꞌkiꞌñ gu Dios.
Nam miꞌ ba aayaꞌ gu Jesuus gu jajaaꞌnniꞌñ gio gu dɨꞌɨɨꞌn
(Mt. 12:46‑50; Lk. 8:19‑21)
31 Baꞌ jaꞌxpɨx miꞌ ba ai mɨt dho gi ji baꞌ gu jajaaꞌnniꞌñ gu Jesuus gio gu dɨꞌɨɨꞌn, mummu jaꞌp ji guguu mɨt gama jaꞌk, na guꞌ cham bhaiꞌ nam jax miaꞌn aayaꞌ, nam guꞌ giilhim muiꞌ mi jumpax gu jaꞌtkam bɨɨx xikoolh dhɨr miꞌ na paiꞌp tuꞌiiꞌ. Baꞌ mɨjɨ xi chu joochxi mɨt na sap mu jimdaꞌ.
32 Baꞌ puiꞌp ba tɨtda am guiꞌ nam mi jaꞌp miaꞌn daraa bɨɨx xikoolh dhɨr:
―Miꞌ sap paiꞌ ba ai mɨt gum jaaduñ gio gum naan, sap jum gaagim am.
33 Baꞌp ja tɨtda gu Jesuus:
―¿Jax japim baꞌ ɨlhdhat puiꞌ kaiꞌch? Jax dhui nañ aañ cham tuꞌ puiꞌ ɨlhiiꞌñ nam dai guiꞌr jiñ jaaduñ gio guñ ñaan.
34 Baꞌ puiꞌ xi chɨꞌɨɨk naiꞌ xi ja tɨɨgɨk guiꞌ nam mi jaꞌp daraa bɨɨx xikoolh dhɨr, jup ja tɨtda:
―Na guꞌ aapiꞌm jaiꞌ dhɨt na pim yaꞌ daraa, puiꞌp bar jiñ jaaduñ japim.
35 Na guꞌ gu jaroiꞌ noꞌ miꞌ puiꞌ ba jimchuꞌ na jax jix aaꞌ gu Dios, dhiꞌ bar jiñ jaduuñ kaꞌ gio nar jiñ ñaan kaꞌ.