9
Sɔɔli yɛ mɛfinɛ consɛ
(UPM 22:6-16; 26:12-18)
Sɔɔli úu pɛɛ kusɑ kumúŋɛ́ kpɛ-i Upíimɑ pipirɛtiki nɛ kɛfɑ pɔ́ɔ́lú un wɛ́ɛ́si ukɛ́ pi kṍ. Uu yisi uu lɛ̃ nnyɑ Uléécɑɑ usinɑ lɛɛpɔ, uu rɛ uyɛ̃ ukɛ́ ɑ́tɛlɛ́ u wɑ ɑkɛ́ ncée u hɛ ukɛ́ hɑ Tɑmɑɑsi-pɔ Pisuifi ɑyomɛyɑ́hɑɑlee rikɑ. Un kei píye n lɛɛpɔ pɛɛ Upíimɑ ncee n tíkilɛ̃, pitisii, pinɔ́sii, ukɛ́ fe ukɛ́ pi cɔ́pii ukɛ́ pɑhɑɑnkɛɛ ukɛ́ nɛ Yerusɑlɛm tɔ́mpɔ. Kuu ncée n kpísi un nɛ Tɑmɑɑsi nyɑhɑipɔnɛ kɛ mɛtɛ́í mɛnyinɛ ɑmɛ mɛyéne mɛsɛ kɛyómɛcɑɑ-pɔ leemɛ ɑmɛ tɑpu ɑmɛ́ nɛ u kɔ́ɔ́nú. Uu kɛteni-i lólu, uu pɛɛ rinɔ́ɔ rinyinɛ kom tin tee rɛ: Sɔɔli, Sɔɔli, yo kɛcirɛ nnyɑ kɑɑ lɛ̃ nɛ́ wéékusɛlɛ̃? Sɔɔli uu pɛɛ pisɛ rɛ: Pɔ́ɔ úye, Upíimɑ? Upíimɑ uu rinɔ́ɔ u yɔ́su rɛ: Nɛ́ɛ Yeesu uyɛ̃ kɑɑ nní ń we pɔn wéékusɛlɛ̃. [Áɑ yɛ nkpɑ́ni fe pɔkɛ́ nɛ nkpɔ mɛlõ tɔpiriinkɛɛ. Un tɛrii lin nnɔ́ɔ u yipɑɑlɛ̃, uu pɛɛ́ mɑɑ rɛ: Upíimɑ, yo kɑɑ́ lɑ kɛ́ wɑ? Kei kɛ Upíimɑ uu pɛɛ́ mɑɑ rɛ:] A yisi ɑɑ kuyu-i lompɔ. Pɔn n lompɔ, pi yɛ́ pɛɛ pɔ́ símisi lɛ̃ kɑɑ yɛ́ ń wɑ. Sɔɔli pisencɔ ɑpi nyɛrɛ pírí, rinɔ́ɔ ɑ́ri we. Amɑ́ pi pɛɛ rinɔ́ɔ kómɛilɛ ɑ́pi pɛɛ úkɑ nyɑ́ni. Sɔɔli uu yisi uu ɑnípɛɛ wii úu pɛɛ líkɑ nyɑ́ni. Api pɛɛ kunípɛ u múlú ɑpi u tɔrɔi ɑpí nɛ Tɑmɑɑsi sĩ. Siyɑ́ɑ sitɑɑni kuu wɑ úu yɛ líkɑ yɛ̃, úu yɛ líkɑ li úu yɛ kɔ líkɑ n ntí.
10 Kirisi upirɛtiki unyinɛ yɛ pɛɛ Tɑmɑɑsi-i welɛ, ɑpi yɛ u séi rɛ Anɑniyɑsi. Upíimɑ uu kɛyɑ́ɑ kɛnyinɛ u kpɑ́fúmɛ uu u séi rɛ: Anɑniyɑsi! Anɑniyɑsi! Uu rɛ: Nɛ́ɛ nkó, Upíimɑ! 11 Upíimɑ uu u mɑɑ rɛ: A yisi ɑ ncée mmɛ̃ kɑpi yɛ n sée rɛ Kɛcirɛ kpísi ɑɑ́ hɑ Yutɑsi kɛyɔ-i Tɑrisi ukɔ́ uyɛ̃ kɑpi yɛ n sée rɛ Sɔɔli kɛcɑ́ɑ́ pisɛ. U welɛ un kɛyómɛ yɑ́ɑ́si. 12 Ai u nyísɛ rɛ utisi unyinɛ kɑpi yɛ n sée rɛ Anɑniyɑsi yɛ lompɔ uu ɑnípɛ ukɛcɑ́ɑ́ lɑ́ɑ rɛ uyɛ̃ Sɔɔli inipɛɛ ikɛ́ yɛ kɔ yɛ̃. 13 Anɑniyɑsi uu rɛ: Upíimɑ, nɛ konlɛ pisoi mɛyɑ̃ pin símisi rɛ utisi uyɛ̃ úu kusɑ pipɔ́soi pɛɛ Yerusɑlɛm-pɔ ń we rikpɑ́kɑ́rɑ́ wɑpisi. 14 Pɛpɛɛ yɛ Uléécɑɑ inyɔ́ɔnsɛ n wɑ piwɛ́ɛ́sɛ pɛɛ ncée u hɛ rɛ ukɛ́ nté kɑm ukɛ́ pɛ̃ nnɛ́í pɛɛ pɔ́ n yɑ́ɑ́si cɔ́pii. 15 Amɑ́ Upíimɑ uu u pɛsɛ rɛ: A n ŋme. Nɛ usoi uyɛ̃ wɛ́ɛlɛ rɛ ukɛ́ pinɛ́kɛi wɑ. U yɛ́ tíyɛsɛ mpuri sɑnɛ pikɔ́ nɛ pipiyɔɔpi nɛ pɛɛ́ nɛ Isirɑyɛɛli pikɔ́ ɑpi rinɛ́nyíri ceru. 16 Nɛ́ rinɛ́cúruu u símisi rɛ u yɛ́ kɛnɛ́cɑ́ɑ́ íwɛ ncɔpuri li. 17 Kei kɛ Anɑniyɑsi uu pɛɛ ncée kpísi uú hɑ Yutɑsi kɛyɔ lompɔ, uu Sɔɔli kɛcɑ́ɑ́ ɑnípɛ lɑɑ uu rɛ: Unɛ́mɑ́rɛcɔ Sɔɔli, kɑɑ́ pɛɛ ncée n tíkimɛlɛ̃ pɔn nté wémɛ kɛ Upíimɑ uu pɔ́ rikpɑ́fúmɛ. Uyɛɛ nɛ́ tummɛ rɛ ipɔ́nípɛɛ ikɛ́ yɛ kɔ nkpéni yɛ̃́, Nfɑ́ɑsɔnɛ nkɛ́ kɔ pɔ́ lõ. 18 Kei nní, linyinɛ ɑi uinipɛɛ kɛcɑ́ɑ́ lɑ́pilɛ yɑrɛ ikpíntomɛ́ ɑwéé ɑi lólu, uu pɛɛ nkpéni n nyɑ́ni. Uu yisi ɑpi míni u wolɛ 19 uu pɛɛ ilukɛ le uu ńnɑŋɛ yɛnu.
Sɔɔli yɛ Tɑmɑɑsi-pɔ Nléécɑɑsimɛ́ yóólɛ̃
Sɔɔli uu Yeesu pipirɛtiki kɛ́mɛɛ Tɑmɑɑsi-i siyɑ́ɑ wɑi. 20 Uu pɛɛ kei nní yisi uu síyɔ sɛ-i kɛ Pisuifi ɑyomɛyɑ́hɑɑlee ɑɑ ń we kɑ uu yóó rɛ Yeesu yɛɛ Uléécɑɑ Kɛpipi. 21 Ai pɛ̃ nnɛ́í pɛɛ u n kómɛi nnɔ́ɔ yipu ɑpi yɛ pɛɛ rɛ: Ái nkó yɛɛ yɛ lɛ̃ Yerusɑlɛm-pɔ pɛpɛɛ rinyíri ntí n sélei n wéékusɛlɛ̃ɛ? Nɛ́ntɛ u kɔ nté kɑlɛ rɛ ukɛ́ lipite pɛ̃ cɔ́pii ukɛ́ nɛ pɛpɛɛ yɛ Uléécɑɑ inyɔ́ɔnsɛ n wɑ piwɛ́ɛ́sɛ lɛɛpɔ? 22 Pɛɛ́ kɛ Sɔɔli uu ńnɑŋɛ piyɛ́nɛ rikpɑ́ uu yɛ nɛ Pisuifi pɛɛ Tɑmɑɑsi-i ń we nsímɛ́ feriyɛ uu pi sɛ́ɛ́sɛ. U yɛ pi nyísɛ rɛ Yeesu yɛɛ Úyulɑlɛ kɛ Uléécɑɑ uu n wɛ́ɛ. 23 Kɑi nkɑ́ripi n nɑ́ŋɑi, Pisuifi ɑpi símɑɑnɛ ɑí tonɛ rɛ pikɛ́ Sɔɔli kpu. 24 Ai Sɔɔli kutu-i loni rɛ pi u wɛ́ɛ́si. Kɛtúŋɛ́ nɛ kɛsinɛ kɑpi pɛɛ kuyu sipoo mɛ̃́ pikɛ́ nɛ u ń kpu nnyɑ. 25 Upipirɛtiki ɑpi pɛɛ kɛsinɛ mɛnɛ́rɛ mɛnyinɛ-i u wɑi ɑpí nɛ kuyu mmɛlɛ kɛpirɛ-mɛ̃ u súisɛpɔ.
Sɔɔli yɛ Yerusɑlɛm-i we
26 Kɛ Sɔɔli uu Yerusɑlɛm n tuipɔ, uu Yeesu pipirɛtiki picɔ pitíki peeni, ɑmɑ́ pinnɛ́í pin pɛɛ u wuru. Ápi pɑkɑrɛlɛ̃ tɛ u mɛsei Yeesu upirɛtiki. 27 Kei kɛ Pɑrinɑpɑsi uu mɛsɛ u kpísi uú nɛ pitumɛ lɛɛpɔ, uu lɛ̃ kɛ Upíimɑ uu umɛcirɛ n lésɛ uu Tɑmɑɑsi ncee-i Sɔɔli nyísɛ nɛ lɛ̃ kuú nɛ u n símisi pi kɛɛni. Uu kɔ lɛ̃ kɛ Sɔɔli uu Tɑmɑɑsi-pɔ nɛ ikɑri Nléécɑɑsimɛ́ nɛ Yeesu rinyiri rin-yóó pi símisi. 28 Kɑí nɛ kei n kpísi, Sɔɔli nɛ pitumɛ pɛ̃ pɛɛ pɛɛ Yerusɑlɛm-i sɔ́nɛsi, un nɛ ikɑri Nléécɑɑsimɛ́ nɛ Upíimɑ rinyiri yóólɛ̃. 29 U nɛ Pisuifi pɛɛ Mɛ́kirɛki n símisi yɛ̀ɛ̀ pɛɛ ifɑɑci wɑlɛ. Amɑ́ pɛ̃ pin pɛɛ wɛ́ɛ́si pikɛ́ u kpu. 30 Kɛ piyómɛyɑ́hɑɑ picɔ ɑpi lɛ̃ n céri, ɑpi u kpísi ɑpí nɛ Sesɑree-mɛ̃ u sĩ ɑpi Tɑrisi-mɛ̃ u tɔ́ŋsɛpɔ.
31 Úkɑ úu pɛɛ kumúŋɛ́ kpɛ-i Yeesu pikɔ́ cɔ́ŋlɛ̃ Yutee nɛ Kɑlilee nɛ Sɑmɑrii kɛtẽ nnɛ́í kɛcɑ́ɑ́. Pi pɛɛ ikɑri kpɑriisɛnɛlɛ pin kɔ Upíimɑ riwurɛ mɑ́lɛ. Nfɑ́ɑsɔnɛ nn pi lɛ́ni pin kulúi kpɑ́lɛ̃.
Enee pipélɛ́
32 Piyɛɛ yɛ pɛɛ ḿpɑ́ yei kuyu-i sɔ́nɛlɛ, uú nɛ kɛyɑ́ɑ kɛnyinɛ Yeesu pikɔ́ pɛɛ Litɑ kuyu-i ń we kɛ́mɛɛ tulu. 33 Uu kei utisi unyinɛ kɑpi yɛ n sée rɛ Enee lɛɛpɔ. U kɛ́kɑnkɑ́lɑ́kɑ́ lɛ. Li wɑ iŋmɛ̃ ipɑhɑ kuú nɛ kɛfinɛ kɛcɑ́ɑ́ n finu úu yɛ fe ukɛ́ sɔ́nɛ. 34 Piyɛɛ uu u mɑɑ rɛ: Yeesu Kirisi yɛ pɔ́ pɔisɛlɛ, Enee. A yisi ɑ ripɔ́cúruu kɛpɔ́finɛ riwɛ́pí. Enee uu kei nní mɛsɛ nɛ mɛsɛ yisi. 35 Litɑ pikɔ́ nɛ Sɑɑrɔɔ pikɔ́ nnɛ́í ɑpi u yɛnu ɑpi pimɛcirɛ Upíimɑ pɑ ɑpí nɛ Upíimɑ kɛfɑ tɛnɛ.
Pi Tɔrikɑɑsi yukusɛ nkpɔ kɛ́mɛɛ
36 Yɑfɑ-pɔ kɛ unɔ́si unyinɛ uú pɛɛ́ we. Pi yɛ u sée rɛ Tɑpitɑ. Pi yɛ rinyíri tɛ̃ Mɛ́kirɛki kɛ́mɛɛ tuisɛ rɛ Tɔrikɑɑsi * Uyɛ̃ nkɔ́ mɛɛ rɛ ukɛ́ ḿpɑ́ píyei lisɔnɛ n wɑi ukɛ́ kɔ pisoi n hɛkɛsi. 37 Uu likumúŋɛ́ kpɛ-i kɑ́ɑ́si uu kpi. Kɑpi piwólɛ u m mɑsí, ɑpi kɛ́yɔ kɛcɑ́ɑ́-pɔ kulee kunyinɛ-i kɛléécɑɑ-pɔ u finsɛ. 38 Yeesu pipirɛtiki pɛɛ Yɑfɑ-pɔ ń we yɛ pɛɛ kónlɛ rɛ Piyɛɛ yɛ Litɑ-pɔ we. Litɑ yɛ kɔ nɛ Yɑfɑ kɔ́lɛnlɛ. Api pɛɛ pisoi pitɛ́ lesɛ ɑpi Piyɛɛ kɛ́mɛɛ tum tɛ pikɛ́ u mɑɑ rɛ ukɛ́ mɛkɛɛ pikɛmɛɛ wurupɔ. 39 Piyɛɛ uu wɑ́kɑsi u nɛ pɛ̃ ɑpi tóoisɛnɛ ɑpi tɔ́mpɔ. Kuu n tuipɔ, ɑpí nɛ kɛ́yɔ kɛcɑ́ɑ́ kulee kpɛ-i u tɑɑ́pɔ. Pikúmɑnnɔsi nnɛ́í ɑpí nyɔsɔ́pɔ ɑpi itu nɛ u kɑ́lisi. Api sitúkɑnkɑ nɛ ɑkpɛ́lɛnku nyɛ̃ kɛ Tɔrikɑɑsi uú pɛɛ nfɑ́ɑ m mɑ́ un yóóni u nyísɛntɛ. 40 Kei kɛ Piyɛɛ uu pɛɛ pinnɛ́í lésɛpɔ, uu wúlɑ uu kɛyómɛ yɑ́ɑ́si. Uu pɛɛ ukpɔkpɔ-mɛ̃ pɑnsɛpɔ uu rɛ: Tɔrikɑɑsi, ɑ yisi. Tɔrikɑɑsi uu inípɛɛ wúkulɛ. Kuu Piyɛɛ n yɛ̃́, uu yisi uú tonɛ. 41 Piyɛɛ uu kunípɛ u tini uu u lɛ́ni uu yisi. Uu pɛɛ limɛmɑ́ɑ́ piyómɛyɑ́hɑɑ nɛ pikúmɑnnɔsi pɛ̃ séi uu Tɔrikɑɑsi nɛ unfɑɑ pi nyísɛ. 42 Nsímɛ́ mmɛ̃ nn Yɑfɑ kuyu nnɛ́í kɔ́ɔ́nú, pisoi mɛyɑ̃ ɑpi Upíimɑ nɛ kɛfɑ tɛnɛ. 43 Piyɛɛ uu Yɑfɑ-i ukónɛfukɛi Simɔɔ kɛyɔ-i tonɛ ɑi siyɑ́ɑ wɑi ńsɔnɛ.
* 9:36 Tɔrikɑɑsi: Li ɑsei rɛ kɛtɑ́hɑ