13
Liiwukaa woꞌ ga loo sokohaaɗa
(Marka 4: 1-9; Lúkkaa 8: 4-8)
Ga besaa bëríi, Yéesu meyohha kaanfaa ya enoheeɗa, kaꞌta yuŋneera* ga seereenaa giiyaa Gëlílée. Mbooloo wiyaak wíillari bi faf ya nammba kiꞌaas ga gaal-looci ga ɗuuƴ giiyaa, ya yuŋnga ga. Ɓéeɓ mbooloomaa tuukka ga tewisaa. Ya woꞌꞌa naɓa enaama ciyewin ga liiwuk fodii liiwukii wii, an:
- Enee línoh, ya kolukka yaa ƴah kisoknee. Ga daa ya en na kisokɗa, laakka tesohtaa keen ga yahaanaa waasaa: selcaa hayussa, ñamussata say. Laakka tesohtaa keen ga ɗekataa yewinin atoh, daa yewinndii kakay. Tesohtaa gaawwa kipaal ndaga lak kakayfaa yewinndii daama. Wayee daa nohaa tamee, iñcaa paleeɗa neewwa, ca súɓpa ndaga níilcaagaca abéeríi. Laakka tesoh tiliis taa keen ga ƴówée-lúp, ta paalla da. Lúpcaa yakka, onndata. Ee laakka tesohtaa keen ga ɗekataa laakin dooli. Ta ɓíríssa boŋ. Cii erohha iñaa leꞌin waas citéeméeꞌ ga tesohtaa sokseeɗa, cii cidaaŋkaah-yitniinoo, cii cidaaŋkaah-kaahay.
Lëehíꞌta Yéesu tíkka ga an:
- Ɓaa fu laakin nof kikelohaa, súkúruka!
Iñaa tah Yéesu liiwuki ɓuwaa henɗa
(Marka 4: 10-12; Lúkkaa 13: 18-19)
10 Tëelíbéecaa deeyussa ga Yéesu, ɓa meekissari an:
- Iñii tah ya fu woꞌꞌa na ɓuwaa ga liiwuk?
11 Yéesu taassaɓa an:
- Ɗú ɓërí eꞌsee kiꞌínoh kúmpacaa Nguuraa yii ga ɗookɗa. Wayee ɓa, ɓa erussiika. 12 En kiꞌenaa, ɓaa laakin, hay kiɓaatɗu bi ya dóoyíꞌ sëk. Wayee ɓaa laakoo, kiꞌiñkaa ya ɓayɗa sah, hay kiteꞌu. 13 Iñii yii yërí tah mi woꞌi naɓa ga liiwuk: ɓa malakin ee ɓa hotoo, ɓa súkúrukin ee ɓa kelohoo, ɓa ínohoo. 14 Fodaama iñaa Ísayíi, sëldíiga-Koohaa woꞌeeɗa matta gaɓa. Ya woꞌee an:
«Ɗú hay kikeloh dijófíꞌ wayee ɗú ínohanndii dara.
Ɗú hay kimalak dijófíꞌ wayee ɗú hotanndii dara.
15 En kiꞌenaa, heetii wii súwin ga keeñ,
ɓa lagin nofciigaɓa paraas,
ɓa ɗúugin nap,
en ɗanaa hasɓa hotoo,
nofɓa kelohoo,
ee helɓa aboo dara,
bi ɓa súpít kipeskiigaɓanaa, mi wëkíꞌɓa.»
16 Wayee ɗú, ɗú ɓërí yewin múuꞌ: hasciigarúu hotin ee nofciigarúu kelohin! 17 Mi woꞌꞌúuka ee kayoh; yewinin ɓisëldíiga-Kooh na ɓiɓoꞌ ɓijúwíꞌ, ɓaa waaꞌseera lool kihot iñcii ɗú hotɗa ee hotussiica. Ɓa waareera kikeloh iñcii ɗú kelohɗa ee kelohussiica.
Iñii liiwukii sokohii waaꞌ kiwoꞌɗa
(Marka 4: 13-20; Lúkkaa 8: 11-15)
18 Yéesu woꞌꞌa an:- Kon ɗú, súkúrukat iñii liiwukii sokohii waaꞌ kiwoꞌɗa: 19 Ɓuwii kelohin loo Nguurii Kooh ee ínohsooɗa madu na seereenaa waasaa tesohtaa sokohuɗa: sépíꞌíꞌ-ga-nofaa hayaa nís Woꞌeenaa soku ga keeñɓaɗa. 20 Ɓíinoo madu na ɗekataa yewinin atoh pesohpaa sokohuɗa: ɓa keloh Woꞌeenii Koohaa, ɓa dallawa kiteꞌ na keeñ wisóosíꞌ. 21 Wayee ɓa úsaayoo ga ndaga Woꞌeenaa Kooh yíppii níil ga keeñcaagaɓa. Fodaama, binaa ɓa en ga coonu wala ɓa sodalu ga kipesɓa ndaga Woꞌeenii Koohaa, ɓa gaaw kigúroh nawa. 22 Ɓíinoo ɓan madu na ƴówée-lúpaa pesohpaa sokohuɗa: ɓa kelohin Woꞌeenii Kooh, wayee halaat ëldúna na kiwaaꞌ kihëpíꞌkaa aaw ga alal on Woꞌeenii Kooh bi wa mínoo kilím yen. 23 Ɓuwii ɓíinoo tesɗa madu na ɗekataa kakayfaa laakin dooli pesohpaa sokohuɗa: ɓa keloh Woꞌeenii Koohaa, ɓa ínoh iñaa wa waaꞌ kiwoꞌɗa. Ɓa límíꞌ Kooh jeriñ, ɓa tum bi pesohpaa meƴdoh: pii towu titéeméeꞌ, pii towu tidaaŋkaah-yitniinoo, pii towu tidaaŋkaah-kaahay.
Liiwukaa woꞌ ga loo pëegíi jëmfaaɗa
24 Yéesu woꞌissaɓa liiwuk wiliis an:
- Nguurii ga ɗookɗa man anee: Enee ɓoꞌ, ya sokka pesoh pijófíꞌ ga yoonci. 25 Laakka ɓaa waaꞌtii gari kihot hayya ga wek, lak ɓéeɓ ɓuwaa neehuunun, ya sokka pëegíi-jëm ga yoon-tohoonaa, yaa paaf kotci. 26 Daa tohootaa kolukee bi ta ɓíríssa, jëmfaa ɓan hannda kihotuk. 27 Daa súrgacaa hotee pëegíi-jëmfaa, ɓa kaꞌta ga haꞌ-yoonaa, ɓa woꞌꞌari an: «Kiyaakii, hanaa fu sokéeríi pesoh pijófíꞌ ga yoonfu? Kon tum na pëegíi-jëmfii en ga ɗuuƴgii?»
28 Haꞌ-yoonaa taassaɓa an: «Ɓaa waaꞌtii garoo kihot yërí tum iñaama.» Súrgacaa meekisussari an: «Eneenaa ɗí karoo ɗí ɗoffane?» 29 Haꞌ-yoonaa taassaɓa an: «Óꞌóo, mi niik ɗú en na kiɗof jëmfaanaa, ɗú kiɓaydoh tohootaa ga. 30 Íisatca bi kipíik leꞌ. Kipíik leꞌaa, mi hay kiwoꞌ píikohcaa an: ɗewat kiɗof jëmfum, ɗú pokfa ɗof, ɗú tëkíꞌfa. Lëehíraa ɗú ɗapiꞌtoo tohootum ga dapaagoo.»
Liiwukaa woꞌ ga loo kowu-fúdankaaɗa
(Marka 4: 30-32; Lúkkaa 13: 18-19)
31 Yéesu woꞌissaɓa liiwuk wiliis an:
- Nguurii ga ɗookɗa man na kowu fúdan, kaa ɓoꞌ ɓeɓ sokkaka ga yoonci. 32 Kërí wëñ kijutuut ga tesohtii, wayee ka paalaa, kërí wëñ kiyaak ga tediktii línsi ga dëꞌɗa. Ka en kedik bi selcaa hayaa taal ga toytaa ka laakɗa.
Liiwukaa woꞌ ga loo moloŋ-kuunɗa
(Lúkkaa 13: 20-21)
33 Yéesu woꞌissaɓa liiwuk wiliis an:
- Nguurii ga ɗookɗa man na moloŋ-kuunaa kaañohin, ɓeti ɓeɓ, tumwa ga ɗuuƴ kanu kuun, íiswa ga bi ga daa kuuncaa ɓéeɓ kaañohan.
Iñaa tah Yéesu liiwuki ɓuwaa henɗa
(Marka 4: 33-34)
34 Iñcaama ɓéeɓca Yéesu woꞌꞌaca mbooloomaa ga kiliiwuk. Ya woꞌéeríi na ɓuwaa ga iñaa enndii liiwuk. 35 En ɗanaa, iñaa sëldíiga-Koohaa woꞌeeɗa mat. Ya woꞌee an:
«Mi woꞌan naɓa ga liiwuk na liiwuk.
Mi hayɓa kiyéegal iñcaa ɗaaku, ga iñaa ëldúna saksee bi wati.»
Iñii liiwukii pëegíi-jëmfii waaꞌ kiwoꞌɗa
36 Waa ennda ɗa, Yéesu tagohha na mbooloomaa, ya ɓoyukka kaan. Daama, tëelíbéecaagari hayussa gari, woꞌussari an:
- Lëegísohɗaaríi liiwukaa woꞌ ga loo pëegíi-jëmfaa ga yoonaaɗa. 37 Yéesu taassaɓa an:
- Ɓaa sok pesohpaa pijófíꞌpaaɗa yërí en Kowukii ɓii. 38 Yoonaa wërí en ëldúna. Pesohpaa pijófíꞌpaa ɓërí en ɓuwii boku ga Nguuraa Koohɗa. Pëegíi-jëmfaa fërí en ɓuwii taam na sépíꞌíꞌ-ga-nofiiɗa. 39 Ɓaa waaꞌtii kihot ga haꞌ-yoonaa ee sok pëegíi-jëmfaaɗa, yërí en Seytaani. Píikaa wërí en túkiꞌaa ëldúna, ee píikohcaa ɓërí en malaakacaa Kooh. 40 Fodaa daa jëmfaa ɗofu, jafussa ga kiwiikaaɗa, ëldúna túkiꞌaa ƴah kiman fodaama. 41 Ee bëríinaa, Kowukii ɓii hay kiwos malaakacaagari ɓa meƴdoh ga Nguuriigari ɓéeɓ ɓuwii eki ɓimooroomɓa ga kitum baakaaꞌɗa na ɓuwii meeruunun kitum iñaa joffiiɗa. 42 Lëehíraa ɓa jafɓa ga kiwiikaa safara, daa kikodukoh na kiꞌúñoh sís ƴah kilaakɗa. 43 Wayee ɓuwii júwinɗa, hay kimelicu fodii nohii ga ɗuuƴ Nguuraa Paamɓa. Ɓaa fu laakin noh kikelohaa, súkúruka.
Liiwukaa woꞌ ga loo alalaa ɗaakseeɗa
44 - Nguurii ga ɗookɗa man anee: fodii ɓoꞌ yaa hot alalaa ɗaaku ga ɗuuƴ yoon; ya ɓeɓpawa, ɗaakissawa. Keeñci soossa ga bi, ya kaꞌta, toonneera iñaa ya laak ga alalɗa tóoh, ya lommba yoonaama.
Liiwukaa woꞌ ga loo pemicaaɗa
Yéesu tíkka ga an:
45 - Ee ɓan, Nguurii ga ɗookɗa man anee: fodii toonohaa raas pemi cimóríꞌ. 46 Daa ya hotee yarak pemi wiséeríꞌ, ya kaꞌta toonneera iñaa ya laak ga alalɗa tóoh, ya lommba yarak pemaama.
Liiwukaa woꞌ ga loo mbaal-jënaaɗa
47 - Ee ɓan, Nguurii ga ɗookɗa man anee: fodii mbaal-jënaa weesu ga giiƴ, waa am heet jënaa en ɓéeɓ. 48 Binaa mbaalaa líifaa, mbaalohcaa nookwa tewisaa, ɓa yuŋ, tanu jëncaa: ɓa nëgíroh jëncaa cijófíꞌcaa ga pañi ee ɓa jaf caa laakoo jeriñɗa. 49 Bëríinaa ëldúna túkiꞌanɗa leꞌaa, ƴah kiman fodaama deŋ: malaakacaa Kooh hay kihayu, ɓa hëgísoh ɓuwii joffiiɗa ga ɓuwii júwinɗa. 50 Ɓuwii joffiiɗa, ɓa jafu ga kiwiikaa safara, daa kikodukoh na kiꞌúñoh sís ƴah kilaakɗa.
51 Iñcuma tóohca leerin ga hafcumgarúune?
Tëelíbéecaa taassa an:
- Ee, leerin!
52 Yéesu tíkíꞌtaɓa ga an:
- Kërí tah ɓéeɓ jëgíroh-waas, yaa en tëelíbée ga Nguurii yii ga ɗookɗa, man na haꞌ-kaadaa meƴdohi ga ɗaakaaꞌ alalaagari enaama ciꞌas na enaama cimëeñíꞌ, ya onoh.
Ɓu-Nasareet tookussii kigëm ga Yéesu
(Marka 6: 1-6; Lúkkaa 4: 16-30)
53 Ga waa Yéesu lëehíꞌta kiwoꞌ liiwukcaa caama, ya meyohha daama, 54 ya kaꞌta teeraa ya dëkohɗa, ya yaa jëgíꞌ ɓuwaa ga jaangu-yaawúuraa daamaɗa. Ɓéeɓ ɓuwaa súkúrukeeriɗa jaahliꞌussa ga lool bi ɓaa woꞌ an:
- Ya ɓewohnee hamhamii wii na kíntaancii ya tumiɗa gada? 55 Hanaa enndii kowukii daayoh-haŋngii? Ati enndii Mariyaama en eeci ee Saak, Yoseef, Simoŋ na Yúdaa enu ɓikëmëeŋkíci? 56 Ee ɓikëmëeŋkíci ɓiɓeti enussii ɓéeɓɓa ga ɗuuƴcuune? Iñcii ya mín cii tóohca ya ɓewohca gada?
57 Fodaama ɓa eewwari bi ɓa gëmmbii gari. Yéesu nak woꞌꞌaɓa an:
- Sëldíiga-Kooh waaruunun ga daa en ɓéeɓ bi tessa dëkaa ya meyohɗa, na mbokcaagari.
58 Yéesu tummbii kíntaan ciyewin daama ndaga daa ɓa gëmmbii gariɗa.
* 13:1 Waama jëgírohcaa, ɓa daanee kiyuŋ hen ɓa en na kijëgírohaa. 13:54 Teeraa ya dëkohɗa waaꞌ kiwoꞌ Nasareet. Mëdírohat na Marka 6: 1.