11
Wɩɩsɩ fáá Iziral tɩmma sikii
Ba yaŋ aa maga nyɛ, ma leŋ dɩ ŋ pɩyɛsɩ wɩɩ no: Wɩɩsɩ vɩya ʋ tɩɩ nala hʋ ta rɛ koo? Aayɩ ʋ bɩ vɩya ba ta, beewɩya ŋ mɛ tɩɩ yaa Iziral tɩɩna rɛ, a yaa Abɩraham doho nal, a lɩɩ Bɛngyamin bekyigi tɩyaŋ. Wɩɩsɩ bɩ vɩya ʋ nala hʋ ʋ aa lɩya a lɩɩ dʋnɩya piili tɩyaŋ buloŋ ta. Ma bee liisi Wɩɩsɩ tɩŋdaal Ɛlaagya wɩya hʋ ba aa sabɩ Wɩɩsɩ teŋ tɩyaŋ? Ba saba anɩɩ Ɛlaagya gyɩ basɩ Iziral tɩmma wɩbɔmɔ yayɩ wɩya tɩya Wɩɩsɩ rɛ, a baa,
“Ŋ Tɩɩna Wɩɩsɩ, deŋ na, ba kpʋʋ ɩ tɩŋdaala buloŋ nɛ,
a ŋmaa kogini hʋ mɛ buloŋ ba aa saa tɩya ɩ, a lo.
Ŋ dʋŋ nɛ kaa,
ba kɩ lʋga dɩ ba kpʋ ŋ mɛ.”
Wɩbee rɛ Wɩɩsɩ mɛ gyɩ basɩ tɩya ʋ? Wɩɩsɩ gyɩ basɩ tɩya ʋ a baa,
“Ɛlaagya, ɩ dʋŋ daa kaa.
Ŋ lɩɩ nala tusi bapɛ rɛ ba yaa ŋ nala.
Nala no kɩdɩgɩ buloŋ ha bɩ maakyiye marɩ vʋgɩ hʋ ba aa yɩrɩ Beel.”
Ɛɛ tɩɩ rɛ ʋ kɩɩ gyɩnaŋ mɛ. Wɩɩsɩ lɩɩ nala baŋmana rɛ ʋ bɔnyɛ tɩyaŋ, ba yaa ʋ nala. Ʋ aa lɩɩ ba gɛɛ, ʋ bɔnyɛ tɩyaŋ nɛ ʋ lɩɩ ba, ʋ bɩ kɩɩ nɩɩ ba wɩyaalɩya rɛ tɩŋ. Dɩ ʋ rɛ fa kuu nala wɩyaalɩya ba aa yaa wɩya a kɩ lɩɩ ba, ɛɛ kɛ, Wɩɩsɩ bɔnyɛ hʋ fa bɩ yaa bɔnyɛ tɩɩ.
Wɩbee rɛ á yaŋ sɩ basɩ? Wɩtɩɩ rɛ, wɩɩ hʋ Iziral tɩmma fa aa hiine kɩ kyɛ, ba bɩ na ʋ. Amɛ nala baŋmana hʋ Wɩɩsɩ aa lɩya rɛ na ʋ. Nikaalɩya hʋ kɛ tɔɔ ba dɩgɩna rɛ, a vɩya Wɩɩsɩ yɩra hʋ. Ba basɩ wɩɩ no rɛ Wɩɩsɩ teŋ tɩyaŋ a baa,
“Wɩɩsɩ leŋ ba hakɩllɩ sʋba rɛ, ba bɩ wuwo kɩ nɩɩ wɩya memiye.
Ɛɛwɩya, abee gyɩnaŋ, ba hakɩllɩ bee na,
ba dɩgɩna mɛ bee nɩɩ wɩya.”
Kuwori Deviti mɛ gyɩ sʋla Wɩɩsɩ rɛ a baa,
“Saŋa hʋ tɩyaŋ ba tenni aa ko fɩyɛlɩ ba ko laŋŋɩ a kɩ di kɩna gɛɛ,
leŋ dɩ ba teŋfɩyɛlʋʋ hʋ bɩrɩgɩ tɩkyogi ba tɩyaŋ,
Leŋ dɩ ba na tʋwara tuŋ ba wɩbɔmɔ hʋ kyɩŋ.
10 Leŋ dɩ ba sɩya tɔ dɩ ba ŋmaa naaŋ,
leŋ dɩ wɩya nyagɩ ba, dɩ ba na tʋwara kɩ mʋ deŋdeŋ.”
11 Ma yaŋ leŋ dɩ ŋ pɩyɛsɩ wɩɩ no: Iziral tɩmma gyɩ ŋmaa naaŋ tele dɩ ta bɩl wuwo sii rɛ koo? Aayɩ ba gyɩ bɩl siye rɛ. Amɛ Gyuuma wɩbɔmɔ yayɩ rɛ suri ŋmanɩɩ tɩya nala hʋ aa bɩ yaa Gyuuma dɩ ba mɛ na Wɩɩsɩ laatayɩ. Wɩɩsɩ yaa gɛɛ rɛ dɩ Gyuuma tɩsɩ kɩ hɔllɩ ba. 12 Gyuuma wɩbɔmɔ yayɩ rɛ suri ŋmanɩɩ tɩya dʋnɩya nala buloŋ ba na Wɩɩsɩ kyiyelii yʋga. Ba aa tele gɛɛ, ʋ leŋ nala hʋ aa bɩ yaa Gyuuma ŋmaa naasuŋ nɛ. Dɩ ʋ rɛ yaŋ kɩɩ nyɛ, saŋa hʋ tɩyaŋ Gyuuma buloŋ aa sɩ ko laa Wɩɩsɩ wɩya di, ɛɛ kɛ, dʋnɩya nal buloŋ sɩ marɩ na Wɩɩsɩ kyiyelii yʋga.
Wɩɩsɩ laa nala hʋ aa bɩ yaa Gyuuma mɛ ta rɛ
13 Nyɛ kɛ, ma nala hʋ aa bɩ yaa Gyuuma rɛ ŋ basɩ wɩya no kɩ tɩya. Ŋ aa yaa Krisita kpambɩya hʋ aa basɩ Wɩɩsɩ wɩya kɩ tɩya nala hʋ aa bɩ yaa Gyuuma wɩya, ŋ kpaa tʋma no ba yaa sɩfɩyaŋ tʋma rɛ a tɩya ŋ. 14 Kapuwo, ŋ tʋma no tʋmɩɩ sɩ leŋ dɩ ŋ naabalɩya Gyuuma tɩsɩ kɩ hɔllɩ ma, dɩ gɛɛ wuwo leŋ dɩ Wɩɩsɩ laa ba badɔmɔŋ ta. 15 Gyuuma aa vɩya Wɩɩsɩ wɩya rɛ tɩŋ dʋnɩya nala nɩkaalɩya buloŋ bee Wɩɩsɩ mɩɩgɩ sʋma. Dɩ Gyuuma rɛ yaŋ bɩl ko laa Wɩɩsɩ wɩya di, ɛɛ rɛ yaŋ ʋ sɩ kɩɩ? Ʋ sɩ kɩɩ gɛɛ anɩɩ nala aa sɩ sii sʋʋ tɩyaŋ. 16 Dɩ ɩ rɛ kaŋ kɩŋ, a laa sɩya kpa ʋ mʋhʋ a tɩya Wɩɩsɩ, ɛɛ daga anɩɩ kɩŋ hʋ buloŋ bɩrɩmɩ Wɩɩsɩ kɩŋ nɛ. Ɛɛ tɩɩ rɛ dɩ tɩya naaliliye rɛ yaa Wɩɩsɩ kɩŋ, tɩya hʋ buloŋ aa yaa ʋ kɩŋ nɛ.
17 Gyuuma kɩɩ gɛɛ rɛ anɩɩ Olivi tɩya Wɩɩsɩ aa pɔɔ. Nala hʋ aa bɩ yaa Gyuuma mɛ kɩɩ gɛɛ rɛ anɩɩ ɔhɔ Olivi tɩya. Lagɩlagɩ no ʋ kɩɩ gɛɛ rɛ anɩɩ Wɩɩsɩ aa kere Olivi tɩya no ʋ aa pɔɔ naasɩ badɔmɔŋ ta, aŋ mɩɩgɩ mʋ kere ɔhɔ Olivi tɩya hʋ naasɩ a kaŋ ko kyosi ʋ tɩyaŋ. Ɛɛwɩya, lagɩlagɩ no, ma nala hʋ aa bɩ yaa Gyuuma mɛ pɛɛ kaŋ dee hʋ tɩya hʋ aa kana rɛ, a pɛ kɩ nyʋwa nɩɩ hʋ mɛ aa lɩɩ tɩya hʋ tɩyaŋ. 18 Ɛɛwɩya, ma ta kɩ daga ma tɩɩ anɩɩ ma kpɩya tɩɩnaasɩ hʋ ba aa kere ta hʋ rɛ. Ʋ maga dɩ ma gyɩma anɩɩ tɩya hʋ naasɩ daa kaŋ tɩya hʋ naaliliye sɩgɩ, amɛ tɩya hʋ naaliliye rɛ kaŋ tɩya hʋ naasɩ sɩgɩ.
19 Ma sɩ wuwo baa dɩ ba keri tɩya hʋ naasɩ ta rɛ, aŋ kpa ma mal ba lee tɩyaŋ. 20 Wɩtɩɩ rɛ, Wɩɩsɩ keri Gyuuma ta akuu ba aa bɩ laa ʋ di wɩya rɛ. Amɛ ma nala hʋ aa bɩ yaa Gyuuma kɛ, ma aa laa Wɩɩsɩ di dʋŋ wɩya rɛ tɩŋ ma sɩŋ lee hʋ ma aa sɩna. Ɛɛwɩya, ma ta kɩ daga ma tɩɩ, ka dɩ ma gyɩŋ tɩya ma tɩɩ weliŋ, beewɩya dɩ 21 Wɩɩsɩ rɛ bɩ fáá tɩya hʋ ʋ tɩɩ aa pɔɔ naasɩ sikii, aŋ keri ba ta, ʋ bɩ sɩ fá ma mɛ sikii dɩ mamaa rɛ bɩ fɩyɛlɩ sɩya. 22 Wɩɩ no tɩyaŋ, á naa gɛɛ Wɩɩsɩ aa kaŋ bɔnyɛ rɛ, aŋ bɩl na gɛɛ ʋ sarɩya mɛ aa deye. Ʋ sarɩya deye tɩya nala hʋ aa bee tɩŋa ʋ nyʋwa rɛ. Amɛ, dɩ mamaa rɛ laa nyʋwa a kɩ tɩŋa ʋ bɔnyɛ hʋ tɩyaŋ anɩɩ ma aa piile gɛɛ, ʋ sɩ daga ma ʋ bɔnyɛ. Dɩ gɛɛ daa, ʋ sɩ keri ma mɛ ta. 23 Dɩ Gyuuma rɛ paalɩ mɩɩgɩ ko kɩ tɩŋ Wɩɩsɩ, Wɩɩsɩ sɩ bɩl kaŋ ba mal Olivi tɩya hʋ ʋ aa pɔɔ hʋ tɩyaŋ, beewɩya Wɩɩsɩ kaŋ dee ʋ aa sɩ wuwo yaa gɛɛ rɛ. 24 Ma nala hʋ aa bɩ yaa tɩya hʋ Wɩɩsɩ aa pɔɔ naasɩ aŋ yaa ɔhɔ Olivi tɩya hʋ naasɩ, Wɩɩsɩ kaŋ ma rɛ ko kyosi tɩya hʋ ʋ aa pɔɔ tɩyaŋ, abee ba aa bee yaa gɛɛ buloŋ. Ɛɛwɩya, ʋ bɩ sɩ yaa wɩduwo tɩya Wɩɩsɩ dɩ ʋ bɩl mɩɩgɩ paa naasɩ hʋ ʋ aa kere ta, a ko mal ba lee.
Wɩɩsɩ sɩ laa Iziral tɩmma buloŋ mɛ ta
25 Ŋ naabalɩya, wɩɩ kɩdɩgɩ rɛ we doŋ a yaa wɩfaŋɩɩ, ŋ kɩ kyɛ dɩ ma gyɩma ʋ. Wɩɩ no sɩ leŋ dɩ ma ta kɩ daga ma tɩɩ. Wɩɩ hʋ rɛ nyɛ: Iziral tɩmma aa vɩya Wɩɩsɩ laadii gɛɛ, ba bɩ sɩ kaŋ gɛɛ kɩ mʋ deŋdeŋ. Amɛ dɩ saŋa hʋ rɛ ko pele, dɩ Wɩɩsɩ aa yɩrɩ nala hʋ aa bɩ yaa Gyuuma ko pele ba nyʋwa a laa Wɩɩsɩ wɩya di, Iziral tɩmma mɛ bɩl bɩ sɩ vɩya Wɩɩsɩ laadii. 26 Nyɛ tɩyaŋ nɛ Wɩɩsɩ sɩ tɩŋa a laa Iziral tɩmma buloŋ ta. Ba sabɩ gɛɛ Wɩɩsɩ teŋ tɩyaŋ nɛ a baa,
“Laataal hʋ sɩ lɩɩ Zaayɔŋ.
A lɩɩ Iziral tɩmma ba wɩbɔmɔ buloŋ tɩyaŋ.”
27 Haŋ saŋa hʋ rɛ ŋ sɩ laa ba ta ba wɩbɔmɔ buloŋ tɩyaŋ a daga anɩɩ nyʋwa hʋ ŋ aa wee tɩya ba suwo rɛ.
28 Iziral tɩmma aa vɩya Wɩɩsɩ wɩweliye hʋ wɩya, ba bɩrɩmɩ Wɩɩsɩ dɔmɔ rɛ ma nala hʋ aa bɩ yaa Gyuuma wɩya. Amɛ ʋ aa lɩɩ ba wɩya ba yaa ʋ nikyooliye rɛ ba naabaala nyubaanɩŋ, 29 beewɩya dɩ Wɩɩsɩ rɛ lɩɩ ɩ koo dɩ ʋ rɛ kpaa kɩŋ tɩya ɩ abee bɔnyɛ, ʋ bɩl bee bɩla hal. 30 Amɛ, mamaa nala hʋ aa bɩ yaa Gyuuma, ma fa vɩya Wɩɩsɩ nyʋwa rɛ, amɛ lagɩlagɩ no Wɩɩsɩ fáá ma sikii rɛ, akuu Iziral tɩmma aa vɩya ʋ nyʋwa wɩya. 31 Ɛɛ tɩɩ rɛ Iziral tɩmma mɛ aa bee tɩŋ Wɩɩsɩ nyʋwa lagɩlagɩ no, Wɩɩsɩ sɩ maakyiye fá ba sikii mɛ, anɩɩ ʋ aa fáá ma sikii gɛɛ. 32 Beewɩya Wɩɩsɩ leŋ dʋnɩya nala buloŋ hakɩllɩ tɔ rɛ ba vɩya ʋ nyʋwa dɩ gɛɛ wuwo leŋ dɩ ʋ fá ba buloŋ sikii.
33 Ma yaŋ bɩ naa! Wɩɩsɩ bɔnyɛ abee ʋ wɩgyʋŋ abee ʋ gyɩmaa bɩ kaŋ magɩsɩɩ. Kɩbee rɛ sɩ wuwo gyɩŋ Wɩɩsɩ hakɩla wɩɩ? Kɩbee rɛ sɩ wuwo gyɩŋ Wɩɩsɩ wɩyaalɩya memii?
34 Kɩbee rɛ sɩ wuwo gyɩŋ Wɩɩsɩ tɩbɩɩna?
Kɩbee rɛ sɩ wuwo basɩ wɩya kyagɩlɩ Wɩɩsɩ?
35 Kɩbee rɛ ha maakyiye kpa kɩŋ kyɩma Wɩɩsɩ, aŋ kɩ gyegili dɩ ʋ mɩɩgɩ tuŋ tɩya ʋ?
36 Beewɩya Wɩɩsɩ rɛ marɩ kɩŋ buloŋ. Ʋ dee tɩyaŋ nɛ kɩŋ buloŋ we doŋ. Ʋ rɛ tɩŋ kɩŋ buloŋ. Ʋ rɛ maga dɩ á kɩ bigisi ʋ deŋdeŋ. Amɩ.