21
Yesu gyʋʋ Gyerusalɛm abee gaŋdarɩ
Maakɩ 11.1-11; Luka 19.28-40; Gyɔɔŋ 12.12-19
Yesu bee ʋ hatɩnna hʋ gyɩ aa ko kɩ kpaga Gyerusalɛm, a ko pele Bɛtifage aa we Olivi dogimo nyuu tɩyaŋ, Yesu lɩɩ ʋ hatɩnna hʋ tɩyaŋ balɩya a tɩŋ ba a baa, “Ma mʋ tɔɔ hʋ aa we ma sɩya. Dɩ mamaa rɛ ko mʋ, ma sɩ na kokumo bee ʋ biye dɩ ba vʋwa sɩgɩ. Ma puri kaŋ ko tɩya ŋ. Dɩ nal buloŋ nɛ ko pɩyɛsɩ ma, ma basɩ tɩya ʋ anɩɩ ma Tɩɩna rɛ aa kyɛ. Ʋ sɩ leŋ dɩ ma kaŋ ko lagɩ.” Wɩɩ no yaa dɩ wɩɩ hʋ Wɩɩsɩ gyɩ aa tɩŋ ʋ tɩŋdaal kɩdɩgɩ tɩyaŋ basɩ ko yaa wɩtɩɩ rɛ.
Ʋ gyɩ baa,
“Basɩ tɩya Zaayɔŋ nala
Ma na, ma kuwori rɛ aa ko ma lee.
Ʋ kaŋ ʋ tɩɩ hʋwɔlɩ rɛ a gyɩŋ kokumo
abee ʋ biye.”
Ɛɛ rɛ Yesu hatɩnna hʋ mʋ a yaa wɩɩ hʋ Yesu aa basɩ tɩya ba. Ba mʋ kaŋ kokumo hʋ bee ʋ biye a ko kpa ba gannɩ dɔbɔ kokumo hʋ abee ʋ biye nyuu tɩyaŋ, Yesu gyɩŋ. Nɩgyamaa mɛ gyɩ kpaa ba gannɩ a gyarɩ ŋmanɩɩ hʋ tɩyaŋ, ka ba badɔmɔŋ mɛ gyaa paaponni a mɛ kaŋ ko lɩɩ gyarɩ ŋmanɩɩ hʋ tɩyaŋ. Nɩgyamaa hʋ aa laa Yesu sɩya abee nala hʋ aa tɩŋa ʋ hal piili kɩ yaa kyagɩŋsɩ a kɩ dannɩ ʋ a baa, “Tabarikala! Deviti nihii! Wɩɩsɩ sɩ pɛ nal hʋ aa ko á Tɩɩna feŋ tɩyaŋ. Ma leŋ dɩ á dannɩ Wɩɩsɩ aa we wɩɩsɩbee tɩyaŋ!” 10 Yesu aa mʋʋ gyʋʋ Gyerusalɛm, bee hʋ buloŋ dɔŋ. Ɛɛ rɛ nala kɩ pɩyɛsɩ a baa, “Kɩbee rɛ nyɛ?” 11 Ɛɛ rɛ nɩgyamaa hʋ baa, “Wɩɩsɩ tɩŋdaal Yesu aa lɩɩ Nazarɛti aa we Galili paalʋʋ tɩyaŋ nɛ gɛɛ.”
Yesu gyʋʋ Wɩɩkyʋwaldɩɩbal hʋ
Maakɩ 11.15-19; Luka 19.45-48; Gyɔɔŋ 2.13-22
12 Ɛɛ rɛ Yesu sii mʋ gyʋʋ Wɩɩkyʋwaldɩɩbal hʋ gyaŋwuwo, dɩ nala badɔmɔŋ gyɩ we doŋ a kɩ yallɩ kɩna, badɔmɔŋ mɛ kɩ yɔbɔ kɩna. Yesu kile ba buloŋ ta ba lɩɩ. Baala badɔmɔŋ mɛ gyɩ we doŋ a kɩ warɩ molbiye. Yesu ŋmaa ba teebʋlsɩ lo. Badɔmɔŋ mɛ gyɩ aa yallɩ kokosi, ʋ ŋmaa ba mɛ kpasɩnɩ kyige. 13 Ɛɛ rɛ Yesu basɩ tɩya ba a baa, “Ba saba Wɩɩsɩ teŋ tɩyaŋ nɛ a baa dɩ Wɩɩsɩ baa, ‘Ŋ dɩya sɩ yaa lee hʋ nala aa sɩ kɩ kyʋwalɩ Wɩɩsɩ rɛ’, aŋka ma kɛ mɩɩgɩ kaŋ bɩrɩmɩ gaala dɩya.”
14 Ɛɛ rɛ nyʋlɩma abee gbarɩga ko Yesu lee Wɩɩkyʋwaldɩɩbal hʋ tɩyaŋ, ʋ tɩɩbɩ ba. 15 Amɛ Gyuuma wɩɩkyʋwal sɩlaala nɩhɩyasɩ abee Wɩɩsɩ Teŋ dɩdagɩla hʋ aa naa wɩmagɩla hʋ ʋ aa yaa, a bɩl na gɛɛ biibiisi aa yaa kyagɩŋsɩ a kɩ dannɩ ʋ a baa “Tabarikala! Deviti nihii!” Wɩɩkyʋwaldɩɩbal hʋ gyaŋwuwo tɩyaŋ, ba baaŋ sii. 16 Ɛɛ rɛ Gyuuma wɩɩkyʋwal sɩlaala nɩhɩyasɩ abee Wɩɩsɩ Teŋ dɩdagɩla hʋ pɩyɛsɩ Yesu a baa, “Ɩ nɩɩ wɩya hʋ biisi hʋ aa basɩ rɛ?” Yesu baa, “Ŋ nɩya rɛ.” Ɛɛ rɛ Yesu mɛ pɩyɛsɩ ba abaa, “Ma bɩ karɩmɩ Wɩɩsɩ teŋ lee hʋ ba aa saba a baa
“Wɩɩsɩ daga biibiisi abee biifɩllɩ rɛ dɩ ba kɩ dannɩ ʋ weliŋ?”
17 Doŋ nɛ Yesu leŋ ba aŋ sii mʋ pɩŋ Bɛɛtani tɩyaŋ.
Yesu kaaba we tutogo tɩyaŋ
Maakɩ 11.12-14, 20-24
18 Ʋ sɩya aa gballa kyɩkyʋwala, Yesu mɩɩgɩ sii kɩ mʋ Gyerusalɛm. Ŋmanɩɩ tɩyaŋ, losi kana ʋ. 19 Ʋ naa tutogo dɩ ʋ sɩŋ ŋmanɩɩ hʋ nyʋwa tɩyaŋ. Ʋ mʋ gyʋʋ tutogo hʋ memii a wil nyuu deŋ dɩ nɔnɔ tuwo, see paaponni dʋŋ. Ɛɛ rɛ ʋ basɩ tɩya tutogo hʋ a baa, “A lɩɩ gyɩnaŋ kɩ mʋ, ɩ bɩl bɩ sɩ nɔnɔ.” Tutogo hʋ pirigi sʋba haŋ lagɩlagɩbiye hʋ. 20 Ʋ hatɩnna hʋ aa naa wɩɩ no, ʋ yaa ba wɩkperii. Ba kɩ pɩyɛsɩ dɔmɔŋ a baa, “Ɛɛ rɛ tɩya hʋ pirigi sʋba lagɩ gɛɛ?” 21 Ɛɛ rɛ Yesu basɩ tɩya ba a baa, “Wɩtɩɩ rɛ ŋ basɩ kɩ tɩya ma, dɩ mamaa rɛ kɔnɩ laa Wɩɩsɩ di, a bee yaa sige, ma mɛ sɩ wuwo yaa wɩɩ no ŋ aa yaa tutogo hʋ. Nyɛ mɛ dʋŋ yaŋ daa, amɛ ma sɩ paalɩ wuwo basɩ tɩya dogimo no aa sɩna, a baa, ‘Sii a mʋ tele mpʋwɔnʋʋ tɩyaŋ dɩ ʋ kɔnɩ sii mʋ tele.’ 22 Kɩna hʋ buloŋ ma aa sʋla Wɩɩsɩ a kɩ kyɛ, dɩ mamaa rɛ laa Wɩɩsɩ di, ma sɩ na ba.”
Ba pɩyɛsɩ Yesu ʋ dee wɩya
Maakɩ 11.27-33; Luka 20.1-8
23 Yesu aa mɩɩgɩ mʋ gyʋʋ Wɩɩkyʋwaldɩɩbal gyaŋwuwo hʋ, a kɩ daga nala, doŋ nɛ Gyuuma wɩɩkyʋwal sɩlaala nɩhɩyasɩ abee Gyuuma bee-nɩhɩyasɩ buloŋ sii ko ʋ lee a pɩyɛsɩ ʋ a baa, “Aŋnɛ rɛ tɩya ɩ dee ɩ kɩ yaa wɩya no buloŋ?” 24 Ɛɛ rɛ Yesu basɩ tɩya ba a baa, “Ŋ mɛ sɩ pɩyɛsɩ ma wɩdɩgɩ. Dɩ mamaa rɛ ko lɩɩ ʋ sɩɩ tɩya ŋ, ŋ mɛ sɩ daga ma nal hʋ aa tɩya ŋ dee ŋ kɩ yaa wɩya no buloŋ.” 25 Ɛɛ rɛ ʋ pɩyɛsɩ ba a baa, “Aŋnɛ rɛ tɩya Gyɔɔŋ, Wɩɩsɩnɩɩfool hʋ dee ʋ gyɩ kɩ fo nala wɩɩkyʋwalnɩɩ? Ʋ dee hʋ gyɩ lɩɩ Wɩɩsɩ lee rɛ koo ʋ lɩɩ nihuwobiŋ lee rɛ?” Ʋ aa basɩ gɛɛ, ba piili kaŋ wɩɩ hʋ kɩ kpa dɔmɔŋ a baa, “Wɩbee rɛ á sɩ basɩ tɩya ʋ? Dɩ ámaa rɛ basɩ tɩya ʋ a baa dɩ Wɩɩsɩ lee rɛ ʋ lɩɩ, ʋ sɩ pɩyɛsɩ ma a baa, ‘Bee rɛ yaŋ tɩŋ á bɩ laa wɩya hʋ Gyɔɔŋ aa basa di?’ 26 Dɩ ámaa rɛ bɩl baa dɩ ʋ lɩɩ nihuwobiŋ lee mɛ rɛ, nɩgyamaa no buloŋ bee leŋ ma. Beewɩya ba buloŋ gyɩ laa di anɩɩ Gyɔɔŋ gyɩ yaa Wɩɩsɩ tɩŋdaal lɛ.” 27 Ɛɛ rɛ ba basɩ tɩya Yesu a baa, “Á bɩ gyɩma.” Nyɛ rɛ Yesu mɛ basɩ tɩya ba a baa, “Ɛɛ kɛ, ŋ mɛ bɩ sɩ daga ma nal hʋ aa tɩya ŋ dee ŋ wuwo kɩ yaa wɩya no buloŋ.”
Biibaala balɩya namaga
28 Ɛɛ rɛ Yesu maga namaga a tɩya Gyuuma wɩɩkyʋwal sɩlaala nɩhɩyasɩ abee Gyuuma a baa, “Baal kɩdɩgɩ rɛ gyɩ we doŋ a kaŋ ʋ biibaala balɩya. Ʋ sii mʋ ʋ biihɩyawʋ hʋ lee a basɩ tɩya ʋ a baa, ‘Ŋ biye, mʋ baga gyɩnaŋ a tʋŋ tʋma.’ 29 Ɛɛ rɛ biye hʋ baa, “Ŋ bɩ sɩ wuwo mʋ.” Amɛ gɛɛ hal tɩyaŋ, ʋ bɩrɩmɩ ʋ hakɩla aŋ sii mʋ baga hʋ. 30 Ɛɛ rɛ ʋ mʋ a basɩ ɛɛ tɩɩ tɩya haŋbiye hʋ tɩɩna mɛ, ʋ laa nyʋwa weliŋ anɩɩ ʋ sɩ mʋ baga hʋ aŋ vɩya mʋyɩ. 31 Biisi no balɩya tɩyaŋ, ba kɩbee rɛ tɩŋ ʋ kuwo hʋ nyʋwa?” Doŋ nɛ ba basɩ tɩya ʋ dɩ ʋ biihɩyawʋ rɛ tɩŋ ʋ kuwo nyʋwa. Ɛɛ rɛ Yesu basɩ tɩya ba a baa, “Wɩtɩɩ rɛ ŋ basɩ kɩ tɩya ma, lampolaala abee gyaŋtɩrɩsɩ laa sɩya kɩ gyʋʋ wɩɩsɩ koro hʋ rɛ ma tɩyaŋ. 32 Beewɩya Gyɔɔŋ Wɩɩsɩnɩɩfool hʋ ko daga ma wɩtɩɩ ŋmanɩɩ hʋ rɛ ma aa sɩ tɩŋa, aŋka ma bɩ laa ʋ wɩya di, amɛ lampolaala abee gyaŋtɩrɩsɩ kɛ laa ʋ wɩya di rɛ. Abee ma aa naa gɛɛ hʋ ba aa laa ʋ wɩya di buloŋ, amɛ ma kɛ bɩ bɩrɩma ma hakɩllɩ a laa ʋ wɩya di.”
Yesu maga baga tʋŋtʋnna badɔmɔŋ namaga
Maakɩ 12.1-12; Luka 20.9-19
33 Ɛɛ rɛ Yesu bɩl maga namaga kɩdɩgɩ a baa, “Baal kɩdɩgɩ rɛ gyɩ biŋ ʋ baga a pɔ kɩna badɔmɔŋ aa kaŋ nɔŋkyɩga a kɩɩ gɛɛ anɩɩ kyʋkyɔyɩ, ba kɩ yɩrɩ girepisi. Ʋ yaŋ lɩga baga hʋ gol baŋ, a hulo bʋwa baga hʋ tɩyaŋ dɩ ba kyaga tɩɩnɔnɔ hʋ nɩɩ kɩ we (beewɩya ba kpaa ba nɔnɔ kɩ kyɔ sɩŋ nɛ). Ʋ gyɩ saa salnyuu dɩɩbiye mɛ rɛ, dɩ ba hɔŋ ʋ salnyuu tɩyaŋ a kɩ pɔ baga hʋ. Ɛɛ hal tɩyaŋ nɛ ʋ paa nala a we baga hʋ tɩyaŋ dɩ ba kɩ tʋma. Ka ʋ sii kpa mʋ tɔɔ kɩdɩgɩ. 34 Tɩɩnɔnɔ hʋ tɔrɩɩ saŋa aa ko pele, ʋ tɩŋ ʋ dɩya tʋŋtʋnna dɩ ba mʋ baga tʋŋtʋnna hʋ lee a laa ʋ tɩɩnɔnɔ tol ko tɩya ʋ. Nyɛ rɛ ba mʋ. 35 Ba kasɩ ba a ŋmaa kɩdɩgɩ, a kpʋ kɩdɩgɩ, aŋ yaga kɩdɩgɩ hʋ mɛ abee bʋwa. 36 Ɛɛ rɛ baal hʋ bɩl marɩ tɩŋ ʋ dɩya tʋŋtʋnna badɔmɔŋ aa tee laasɩya nala hʋ. Ba yaa ba mɛ gɛɛ tɩɩ. 37 Ba kateŋsi tɩyaŋ ʋ tɩŋ ʋ biye tɩɩ. Ʋ bɩɩna anɩɩ dɩ ʋ biye tɩɩ kɛ rɛ mʋwa, ba sɩ tɩya ʋ gyɩrɩma. 38 Amɛ tʋŋtʋnna hʋ aa naa biye hʋ, ba basɩ tɩya dɔmɔŋ a baa, “Dɩ baga hʋ tɩɩna rɛ ko sʋba, biye no rɛ sɩ di ʋ kyaŋ. Ma leŋ dɩ á kpʋ ʋ. Dɩ ámaa rɛ kpʋ ʋ, ámaa rɛ sɩ mɩɩgɩ tɩŋ ʋ kɩna hʋ buloŋ.” 39 Doŋ nɛ ba kaŋ biye hʋ a kpʋ ʋ, aŋ kpa ʋ yuwo ta baga hʋ hal. 40 Ɛɛ rɛ Yesu pɩyɛsɩ ba a baa, “Ba aa maga nyɛ, dɩ baga hʋ tɩɩna rɛ ko, ɛɛ rɛ ʋ sɩ yaa baga tʋŋtʋnna no?” 41 Ɛɛ rɛ ba basɩ tɩya ʋ a baa, ‘Ʋ sɩ ko a kpʋ nɩbɔmɔ no aŋ kpa baga hʋ a tɩya nɩdʋŋsɩ, nala hʋ aa sɩ kɩ tɩya ʋ ʋ tɩɩnɔnɔ tol, dɩ ba tɔrɩɩ saŋa rɛ ko pele.” ’
42 Ɛɛ rɛ Yesu pɩyɛsɩ nala hʋ aa nɩɩ namaga hʋ abaa, “Ma bɩ karɩmɩ Wɩɩsɩ teŋ hʋ lee hʋ ba aa baa,
‘Bʋyɩ hʋ dɩɩsaala a vɩya ta,
ʋ rɛ mɩɩgɩ ko yaa bʋduwo ba aa kpaa biŋ dɩya hʋ gyememii ʋ kaŋ dɩya hʋ sɩgɩ.
Á Tɩɩna Wɩɩsɩ tʋma rɛ gɛɛ.
Á naa nɩɩ ʋ yaa wɩkperii rɛ!” ’
43 Ɛɛ rɛ Yesu basɩ tɩya nala hʋ a baa, “Wɩɩsɩ sɩ kaŋ ʋ koro hʋ laa ma lee, a kpa tɩya nala hʋ aa sɩ tɩŋ Wɩɩsɩ nyʋwa weliŋ a kɩ yaa wɩya hʋ aa sɩ daga anɩɩ ba we wɩɩsɩ koro hʋ tɩyaŋ nɛ. 44 Nal hʋ aa tele bʋyɩ no nyuu, ʋ tɩɩna sɩ kyɔrɩsɩ kyɔrɔkyɔrɔ. Dɩ bʋyɩ no mɛ rɛ ko tele nal buloŋ nyuu, ʋ sɩ kyaŋɩsɩ ʋ tɩɩna kyaŋa kyaŋa.”
45 Gyuuma wɩɩkyʋwaldɩya sɩlaala nɩhɩyasɩ abee Farasiima aa nɩɩ Yesu aa maga namaga hʋ, ba gyɩma anɩɩ ba wɩya rɛ ʋ kɩ basɩ gɛɛ. 46 Ɛɛ rɛ ba kɩ lʋga dɩ ba kana ʋ tɔ dɩyaŋ. Amɛ ba fa aa fá nɩgyamaa hʋ aa we doŋ nɛ, beewɩya nɩgyamaa hʋ kpaa Yesu anɩɩ ʋ yaa Wɩɩsɩ tɩŋdaal lɛ.