3
Yesu tɩɩbɩ baal kɩdɩgɩ noŋ aa sʋba
Matiwu 12.9-14; Luka 6.6-11
Nyɛ rɛ Yesu gyɩ sii a bɩl mʋ gyʋʋ Gyuuma wɩɩkyʋwaldɩya kɩdɩgɩ, dɩ baal kɩdɩgɩ noŋ aa sʋba mɛ gyɩ we doŋ. Nala hʋ aa naa Yesu dɩ ʋ gyʋwa, ba buloŋ lɩɩ sɩya pɔ ʋ tɩyaŋ, a kɩ deŋ dɩ ba na dɩ ʋ sɩ tɩɩbɩ baal hʋ Kyɛwiyesii hʋ kyɛɛ koo. Badɔmɔŋ fa aa kyɛ dɩ ba na wɩɩ rɛ, a tɩŋ doŋ a kaŋ Yesu, a basɩ tɩya ʋ anɩɩ ʋ kyogi ba sɩŋsɩ rɛ. Ɛɛ rɛ Yesu basɩ tɩya nosʋʋ hʋ tɩɩna dɩ ʋ sii ko lɩɩ sɩŋ ba sɩya tɩyaŋ. Ʋ sii lɩɩ. Ɛɛ rɛ Yesu pɩyɛsɩ nala hʋ a baa, “Ɛɛ rɛ ma naabaala lesiri daga dɩ ma kɩ yaa Kyɛwiyesii hʋ kyɛɛ? Dɩ ma kɩ pɛ nala tɩyaŋ koo, dɩ ma kɩ dɔgɩsɩ ba? Dɩ ma kɩ laa nala mɩɩbolo koo, dɩ ma kɩ kpʋ ba?” Ʋ aa pɩyɛsɩ gɛɛ, ba yaa sɩrɩtɩtɩ. Ɛɛ rɛ Yesu na baaŋ ba nyuu tɩyaŋ. Ʋ tɩya buloŋ gyɩ kyogo rɛ akuu ba dɩgɩna aa bee nɩɩ wɩya nyuniŋ. Ɛɛ rɛ ʋ basɩ tɩya nosʋʋ hʋ tɩɩna a baa, “Kaŋ ɩ noŋ tannɩ.” Ʋ kaŋ tannɩ, ʋ bɩrɩmɩ noduwo. Ɛɛ rɛ Farasiima hʋ sii lɩɩ, ba bee Hɛrɔtɩ hatɩnna mʋ vʋʋlɩ gɛɛ ba aa sɩ yaa a kaŋ Yesu kpʋ.
Yesu basɩ Wɩɩsɩ wɩya tɩya nala aŋ tɩɩbɩ nala yʋga mɛ fuwobal hʋ nyʋwa
Ɛɛ rɛ Yesu bee ʋ hatɩnna hʋ gyɩ sii tuu fuwobal hʋ nyʋwa. Nɩgyamaa aa lɩɩ Galili paalʋʋ sii giri tɩŋ ba hal. Nala gyɩ aa nɩɩ wɩya hʋ buloŋ Yesu aa yaa, nɩgyamaa sii lɩɩ Gyudɩya paalʋʋ, abee Gyerusalɛm, abee Idumiya paalʋʋ, abee Gyɔɔdaŋ fuwo hʋ kyolo abee Taaya abee Siidɔŋ paalʋʋ, a kɩ ko ʋ lee. Gyamaa hʋ gyɩ aa ko yʋga gɛɛ, ʋ basɩ tɩya ʋ hatɩnna hʋ dɩ ba mʋ kpa nɩɩduworiboro ko sɩgɩ nɩɩ hʋ nyʋwa dɩ ʋ gyʋʋ, dɩ nala hʋ ta ko yige ʋ lo. 10 Yesu fa tɩɩbɩ nala rɛ yʋga. Ɛɛ wɩya nala hʋ fa aa wɩɩlɩ buloŋ fa ko kaŋ ʋ bagɩna tɩyaŋ nɛ a kɩ kyɛ dɩ ba dige ʋ. 11 Ba tɩyaŋ, nala gyɩŋbɔmɔ fa aa kana we doŋ. Dɩ gyɩŋbɔmɔ ko na Yesu buloŋ, ba aa tuu tele ʋ sɩya tɩyaŋ nɛ a kɩ kyɩɩrɩ aŋ kɩ basɩ, “Ɩ rɛ yaa Wɩɩsɩ biye hʋ.” 12 Ɛɛ rɛ ʋ aa basɩ tɩya gyɩŋbɔmɔ hʋ abee sɩfɩyasɩ buloŋ dɩ ba ta ko daga kɩ tɩya nala, nal hʋ ʋ aa yaa.
Yesu lɩɩ ʋ kpambɩsɩ fi abee balɩya
Matiwu 10.1-4; Luka 6.12-16
13 Ɛɛ rɛ Yesu sii lɩɩ doŋ, a mʋ gyɩŋ dogimo kɩdɩgɩ, a yɩrɩ nala hʋ buloŋ ʋ aa kyɛ, ba mʋ laŋŋɩ ʋ lee. 14 Ɛɛ rɛ ʋ bɩl lɩɩ ba tɩyaŋ nala fi abee balɩya, dɩ ba yaa ʋ kpambɩsɩ, a we ʋ lee, dɩ ʋ ko leŋ dɩ ba mɛ mʋ basɩ Wɩɩsɩ wɩya a kɩ tɩya nala. 15 Ka dɩ ʋ tɩya ba dee mɛ dɩ ba wuwo kaŋ kɩ kile gyɩŋsɩ nala tɩyaŋ. 16 Nala hʋ fi abee balɩya ʋ gyɩ aa lɩya, ba fene rɛ nyɛ: Siimɔŋ, Yesu fa kana ʋ kɩ yɩrɩ Piita. 17 Zebedi biisi hʋ balɩya, Gyemsi abee ʋ naabiibaal Gyɔɔŋ. Yesu fa kaŋ ba mɛ kɩ yɩrɩ Buwanagyisi. Feŋ no yaa namaga feŋ nɛ. Ʋ memii rɛ yaa gaduwo-kyagɩŋsɩyaala anɩɩ duwoŋ nɔsɩɩ. 18 Ba nɩkaalɩya hʋ mɛ rɛ nyɛ: Aŋduru abee Fɩlɩpɩ abee Batolomi abee Matiwu abee Tɔmaasɩ abee Gyemsi, Alfiyasɩ biibaal hʋ, abee Tadiyo abee Siimɔŋ, nal hʋ aa kyɩl ʋ nala wɩya kɩŋkaŋ, 19 bee Gyudasɩ Isɩkarɔtɩ, nal hʋ aa ko kpa Yesu yallɩ.
Yesu bee Sɩtaanɩ
Matiwu 12.22-32; Luka 11.14-23; 12.10
20 Yesu aa ko lɩɩ nala no mʋ teŋ, ʋ mɩɩgɩ mʋ dɩya. Ɛɛ rɛ nala bɩl ko gol ʋ bee ʋ hatɩnna hʋ, ba paalɩ bɩ naa sɩnɩɩ dɩ ba di kɩdiiliye mɛ gba. 21 Ʋ dɩya nala aa ko nɩɩ ʋ wɩya, ba sii lɩɩ dɩ ba kana ʋ, beewɩya nala fa aa basɩ rɛ anɩɩ ʋ aa kyɛ ʋ yaarɩ rɛ. 22 Wɩɩsɩ Teŋ dɩdagɩla badɔmɔŋ mɛ gyɩ we doŋ. Ba gyɩ lɩɩ Gyerusalɛm nɛ a ko, a mɛ baa dɩ gyɩŋbɔmɔ buloŋ kuwori ba aa yɩrɩ “Bɛlizebul” lɛ kana ʋ. Dɩ ʋ rɛ tɩya ʋ dee hʋ ʋ kɩ kile gyɩŋsɩ nala tɩyaŋ gɛɛ. 23 Ɛɛ rɛ Yesu yɩrɩ ba, a maga namaga no tɩya ba a baa, “Ɛɛ rɛ Sɩtaanɩ sɩ yaa a kile ʋ tɩɩtɩɩ noŋ nala? 24 Dɩ bee nala rɛ we doŋ aŋ bɩ kaŋ nyʋʋdɩgɩ, ba bee hʋ sɩ sɩŋ? 25 Dɩ dɩɩdɩgɩ nala mɛ ko bɩ kaŋ nyʋʋdɩgɩ, ka dɩ ba kɩ kaa kaasɩ, ba dɩya hʋ mɛ bɩ sɩ sɩŋ. 26 Dɩ Sɩtaanɩ bee ʋ noŋ nala mɛ yaŋ ko bɩ kaŋ nyʋʋdɩgɩ, ba bee mɛ bɩ sɩ sɩŋ. Ʋ sɩ tele teŋ. 27 Nal tuwo ʋ aa sɩ wuwo gyʋʋ gaduwogi dɩya a gaa ʋ kɩna, see ʋ aa laa sɩya kaŋ gaduwogi hʋ vʋwa biŋ, aŋ na wuwo gyʋʋ paa ʋ kɩna.”
28 Ɛɛ rɛ Yesu bɩl basɩ tɩya nala hʋ a baa, “Wɩtɩɩ rɛ ŋ basɩ kɩ tɩya ma, dɩ nal lɛ yaa wɩbɔmɔ mɔɔgɛɛ buloŋ, aŋ pɛ tʋʋsɩ Wɩɩsɩ mɛ gba, ka Wɩɩsɩ ha sɩ wuwo kpa ba buloŋ kyɛ ʋ. 29 Amɛ dɩ nal lɛ tʋʋsɩ Wɩɩsɩ Wiyesi Welii hʋ, Wɩɩsɩ bɩ sɩ maakyiye kpa kyɛ ʋ buloŋ. Sʋʋkpʋŋ wɩbɔŋ aa bɩ kaŋ marɩ layɩ rɛ ʋ tɩɩna yaa gɛɛ.” 30 Nala hʋ badɔmɔŋ aa basɩ baa dɩ gyɩŋbɔŋ nɛ kaŋ ʋ hʋ, ɛɛ rɛ tɩŋ ʋ basɩ nyɛ.
Yesu nɩɩna abee ʋ naabalɩya ko ʋ lee
Matiwu 12.46-50; Luka 8.19-21
31 Mʋhʋ ko pɛ dɩ Yesu nɩɩna abee ʋ naabalɩya ko a sɩŋ gyaŋhal tɩyaŋ aŋ tɩŋ nal dɩ ʋ gyʋʋ yɩrɩ ʋ. Tɩŋdaal hʋ aa gyʋʋ 32 dɩ nɩgyamaa hɔŋ gol-ʋ. Ɛɛ rɛ ba laa basɩ tɩya ʋ a baa, “Ɩ naa abee ɩ naabalɩya rɛ sɩŋ gyaŋhal tɩyaŋ a kɩ kyɛ ɩ.”
33 Ɛɛ rɛ Yesu mɩɩgɩ pɩyɛsɩ ba a baa, “Aŋnɛ rɛ yaa ŋ naa abee ŋ naabalɩya?” 34 Aŋ mɩɩgɩ deŋ nala hʋ aa hɔŋ gol-ʋ, aŋ basɩ tɩya ba a baa, “Ma na, ŋ naa abee ŋ naabalɩya rɛ nyɛ. 35 Nal hʋ buloŋ aa yaa wɩya hʋ Wɩɩsɩ aa kyo, ʋ rɛ yaa ŋ naabiibaal, abee ŋ naatoluu, abee ŋ naa.”