II. Ecilôrho ca Nabukondonozori: ensanamu yajiragwa n’eby’envangenvange
2
Mwâmi adôsa abashonga bâge
1 Omu mwâka gwa kabirhi kurhenga Nabukondonozori ali mwâmi, Nabukondonozori anacilôrha ebilôrho bidârhi byamujugumya omurhima byanamubuza îrò.
2 Mwâmi anacihamagala abagula, abashonga n’abalagwè bâge kuguma n’abandi banya-Kaldeya mpu bamuhugûlire ebyôla bilôrho bikali ntyo; banaciyisha badêka embere zâge.
3 Mwâmi anacibabwîra, erhi: «Nalôsire ecilôrho cibîcibî, canjugumya omurhima omu kulonza okuhugûla ecôla cilôrho cibîcibî».
4 Abà-Nyakaldeya banacishuza mwâmi omu lulimi lw’eciharameya mpu:
«Yâgirwa mwâmi, olame ensiku zoshi! Bwiraga bambali bâwe ecôla cilòôrbo, nîrhu rhwanakuhugûliraco».
5 Mwâmi ashuza Abanyakaldeya ababwîra, erhi: «Mmubwîre n’obwâlagale, akabà murhambwîziri ecôla cilôrho n’okucimpugûlira, mweshi namurhola bihimbi bibimbi n’enyumpa zinyu zishube camvu.
6 Ci kwônene erhi mwankananfululira ecôla cilôrho n’okucimpugûlira, nanamuhà enshôkano mwandu, ngalo mwandu n’irenge lya ngasi lubero; ntyo mumbwîrage ecôla cilôrho munacimpugulire.»
7 Bashubishuza baderha mpu: «Mwâmi abwîrage abarhumisi bâge ecôla cilôrho, nîrhu rhwanamuhugulira co.»
8 Mwâmi anacishuza, erhi: «Okuli mmanyire oku mudwîrhe mwalonza okuheza amango kwônene bulya mubwîne kurhi nahizire.
9 Akabà murhambwîziri ecôla cilôrho, mweshi mwahâbwa bubane buguma. Bulya biri binwa bya bunywesi na byakushologosa ebi murheganyize okuyishimbwîra, omu kulinda mpu amango garhangihinduka; ntyo murhangimbwîra ecôla cilôrho, nâni nanamanyira ahwôla oku mwacimpugulira bwinjà.»
10 Abà-Nyakalideya banacimushuza. mpu: «Ntà muntu ciru n’omuguma hano igulu wankahashifulûla ebyôla mwâmi ahûnyire. Bashub’inayûshûla mpu: Ciru na kandi ntà mwâmi okola ohûnyire abashonga bâge, abagula bâge nîsi erhi wundi munya-Kaldeya kwa bene okwôla.
11 Akantu mwâmi ahûnyire kali kazibu, na ntà muntu wankahasha okukafululira mwâmi, nkaba ba nyamuzinda boki bo barhayûbaka haguma nîrhu rhuli bantu balinda olufù.»
12 Okwôla kwarhuma mwâmi akunira bwenêne, anacirhegeka mpu banigûze abarhimanya boshi b’omu Babiloni,
13 bajâkwo balonza Daniyeli n’abâbo mpu babayîrhe.
Obufulûle muli Daniyeli
14 Lêro Daniyeli anacibona ishuzo linjà na lya kucizibuka, alihà Arioki, ye wali murhambo wa abalanzi ba mwâmi, owali okola acîrheganyize okuyîrha abarhimanya boshi b’omu Babiloni.
15 Abwîra Arioki, erhi: Weliha murhambo wa mwâmi: «Cirhumire mwâmi abâna duba irhegeko lya bene elyo?» Arioki anarhondêreza Daniyeli kurhi byabîre koshi.
16 Lêro Daniyeli akanya ajà emunda mwâmi ali amuhûna mpu amuhè akasanzi lyo ahashihugûlira mwâmi ecilôrho câge.
17 Ho na halya Daniyeli akanya ajà emwâge n’ogwôla mwanzi ajigumanyîsa Ananiasi, Misaheli na Azariasi, bwo bâbo mpu:
18 mâshi bahûne obonjo bwa Nyamuzinda w’empingu amanyîse elyo ihwe balekiyîrha Daniyeli boshi n’abâbo haguma n’abandi barhimanya b’omu Babiloni.
19 Okubundi lirya ihwe lyanacimanyisibwa emunda Daniyeli ali omu kubonekerwa budufu. Daniyeli anacivuga omunkwa emwa Nyamuzinda w’e mpingu.
20 Daniyeli anaciderha, erhi:
«Liyagirwe izîno lya Nyamuzinda, omu myâka n’emyâka bulya yêne ye Nn’oburhimanya n’emisî
21 Yêne ye ohindula akasanzi n’amango, ye oyîmika abâmi ayîmûle n’abandi ye ohâna oburhimanya oku barhimanya n’obumanye oku banya-bukengêre.
22 Ye ofulûla amahwe n’ebifulike ye nakubona eby’omu mwizimya ye na nn’obumoleke
23 We nakuza, yâgirwa Nyamuzinda wâbà larha ebwa kubà wampîre oburhimanya n’emisî, ebwa kubà wamârhumanyîsa buno ebi rhwakazâgikusengera, omu kurhumanyîsa ecilôrho ca mwâmi».
24 Co carhumirage Daniyeli ajà emwa Arioki, olya Mwâmi ahâga obuhashe bw’okumalîra abarhimanya b’e Babiloni boshi; anajà emunda ali amubwîra erhi: «Omanye wankayîrha abarhimanya b’omu Babiloniya; mpêka emunda mwâmi ali najibwîriza mwâmi oku biyêrekîre ecilôrho câge.»
25 Arioki anacihêka duba duba Daniyeli emunda mwâmi ali anacimubwîra, erhi: «Nabwîne muli balya bantu barhengaga e Yûda, omuntu wamanyîsa anahugûlire mwâmi ecilôrho câge!»
26 Mwâmi anacirhôla akanwa abwîra Daniyeli (owakazâgiderhwa Baltazari), erhi: «Ka wankahasha okumbwîra ecilôrho nzindilôrha n’okucimpugûlira?»
27 Daniyeli anacishuza mwâmi amubwîra, erhi: «Ihwe mwâmi ahûnyire, ntâye omu barhimanya boshi, ntâye omu bagula, ntâye omu bashonga na ntâye omu balaguzi, wahashiricihugûlira mwâmi.
28 “Ci kwônene ho Nyamuzinda w’empingu abà ye ovulûla amahwe, ye wanamanyisagya mwâmi Nabukondonozori ebyayishiba omu nsiku nzinda. Ecilôrho câwe n’eby’okuzânwa byakugezire omu irhwe amango wali ogweshîre by’ebi”:
29 “We, oyu yâgirwa mwâmi, enkengêro wali ogwêrhe en’ôbà ogweshîre ziyêrekîre ebyayishibà omu mango gayisha na olya ovulûla amahwe anakumanyisize ebikwânîne okuyishibà”.
30 “Oku binyêrekîre, ntankaderha nti ngwêrhe obwâni bwâni burhimanya bulya bwankarhuma nalusha abandi bantu, ci eri ihwe kufulûlwa lyafulûlwa, lyo bahash’ilihugûlira mwâmi, onamanyireho enkengêro z’omu murhima gwâwe”.
31 “We, oyu yâgirwa mwâmi, wajire ahôla wanacibona ecilôrho, alà wanacibona ensanamu ndîndî, eyôla nsanamu ndîndî eyanakazagimoleka bwenêne yanaciyimanga embere zâwe, n’enshusho yayo yali ya kuyôbohya”.
32 “Eyôla nsanamu yali egwêrhe irhwe ly’amasholo gatuzirwe bwinjinjà, ecifuba n’amaboko gâyo byàli bya marhale, enda n’amahiji byàli mulinga”,
33 “amagulu gàli ga cûma, n’enshando zàli cihimbi cûma na cihimbi ibumba”.
34 “Wanacibona ibuye lyàhona oku ntondo buzira kuboko kulijûcire, lyanacishurha galya magulu g’ecûma n’ag’ibumba g’erya nsanamu, lyanacigavunyungula”.
35 “Lêro n’ebindi nabyo byanacivunyunguka, ecûma, ihumba, amarhale, omulinga n’amasholo byanaciyôrha nka mulôlo gwayehûkanwa n’empûsi canda, empûsi yanacibiyehûkana buzira kusiza akantu; na lirya ibuye lyavunyungulaga erya nsanamu lyahinduka ntondo nnene yanacibumba igulu lyoshi”.
36 “Ecôla co cilôrho; amahugûlo gâco rhukolaga rhwagabwîra mwâmi.
37 W’oyo, yâgirwa mwâmi oli mwâmi w’abâmi, na Nyamuzinda w’empingu akuhîre obwâmi, obuhashe, emisî n’irenge”
38 “na ngasi habà muntu n’ensimba z’erubala, n’enyunyi z’emalunga byoshi abihizire omu maboko gâwe: we oligi lirya irhwe ly’amasholo”.
39 “Na cazînda, enyuma zâwe, hayishiyisha obundi bwâmi busungunu kukulusha, n’obundi bwâmi bwa kaskarhu bw’omulinga, bwayishiyima igulu lyoshi”.
40 “Obwâmi bwa kani bwayishibà buzibu nka cûma, na nka kulya ecûma civunyungula n’okushanguliza byoshi, nka kulya ecûma cishanguliza byoshi, ntyo kwo obwôla bwâmi bôhe bwayishishanguliza, buvunyungule bihimbi bihimbi ago gandi mârni goshi”.
41 “Wàbwîne oku amagulu gâyo n’amanò gâyo gàli ga cihimbi ibumha lya mubumbi, na cihimbi gàli ga cûma ebwa kubà bwâyishibà bwâmi bugabe mwo bwâyishibà n’obuzibu bw’e cûma nka kulya wanabonaga ecûma cigushe haguma n’ibumba”.
42 “Galya mano wabonaga gali cihimbi cûma na cihimbi ibumba kuli kuderha oku obwôla bwâmi bwâyishibà lunda luguma buzibu na n’olundi lunda bubè bulembagusire”.
43 “Wàbwîne oku ecûma càli cigushe haguma n’ibumba bulya bwâyishibà ngushane ya bantu, ci kwônene barhayumvanya nka kula ecûma n’ibumbà birhagwârhana”.
44 “N’omu mango g’abôla bâmi, Nyamuzinda w’empingu, ayishiyimanza obundi bwâmi bulya burhankacishandwa ciru n’eriguma na oburhegesi bwâbo burhakacihâbwa oku lundi lubaga. Bwavunyungula bunashandâze agôla gandi mârni, nabo bône bwayôrha ensiku n’amango”.
45 “Byâbà nka kulya wanabonaga ibuye lyahona lyône oku ntondo buzira kuboko kulijûcire, kandi lyavungunyula ecûma, omulinga, amarhale n’amasholo. Nyamuzinda ye mukulu kulusha byoshi amamanyisa mwâmi ebyayishiyisha omu gandi mango; ecôla cilôrho ciri c’okunali n’amahugûlo gali mimâna.”»
Mwâmi ahungama obwêmêre bwâge
46 Oku bundi mwâmi Nabukondonozori anacikumba bûbi, anacifukamiriza embere za Daniyeli, anacirhegeka mpu bamurhûle enterekêro banamutumbûkize obukù.
47 Kandi mwâmi ashubishambâza Daniyeli amubwîra, erhi: «Okunali, Nyamuzinda wâwe ye Nyamuzinda wa banyamuzinda, ye mukulu w’abâmi, ye nyamuvulûla amahwe, ebwa kubà wavulwîre elyo ihwe.»
48 Oku bundi, mwâmi anacijira Daniyeli muguma w’omu barhambo bâge bakulu anamuhà empêmbo nnene na nyinji, amujira murhambo w’ecihugo ca Babiloni coshi na mukulu w’abarhimanya boshi b’omu Babiloni.
49 Oku musengero gwa Daniyeli, mwâmi àjira barhambo b’eby’omu Babiloni byoshi Sadraki, Mesaki na Abednego, Daniyeli anacibêra oku bwâmi.