BARUKI
Enshokolezi
Eci citabu cayandikagwa na bantu banji banji. Omurhondêro gwâco gurhumayîsa oku Baruki ye waciyandikaga erhi ali mwandisi w’omulêbi Yeremiya (1, 1-14). Cikwône bigabi biguma biguma byayandikagwa n’owundi muntu erhi n’abandi bantu. Buzinda muntu muguma abiheba haguma, càbà citabu ciguma, cahêka izîno lya Baruki, muntu wagwêrhe irenge linene. Eco citabu cirhuyêreka oku Abayahudi bâli kulî na aka-Nyamuzinda k’e Yeruzalemu bacîhangâna okushimbûlira enyigîrizo n’okuyunjuza amarhegeko gâbo: okusalira, okurherekêra omu milungano, okushimba Amarhegeko, okuyumvikana na bene wâbo b’e Yeruzalemu, okulangâlira okuyisha kw’Omucunguzi.*
EBIRIMWO
1. Enshokolezi: cigabi 1, 1-14
2. Isâla ly’abalulize: c. 1, 15—3, 8
3. Olwimbo lw’oburhimanya: c. 3, 9—4, 4
4. Endûlù n’obulangâlire bwa Yeruzalemu: c. 4, 5—5, 9
Amaruba ga Yeremiya: Okuleka okuharâmya banyamuzinda bw’obunywesi: c. 6
Enshula-mwanzi*
1
Baruki embere z’olubaga lw’Abayahudi e Babiloni
Ebi biri binwa by’ecitabu Baruki, mwene Neriyasi*, Neriyasi ya Masiyasi, Masiyasi ya Sedekiyasi, Sedesiyasi mwene Asadiyasi, mwene Hilkiyasi§ ayandikiraga e Babiloni, omu mwâka gwa karhanu, nsiku ndarhu z’omwêzi, ga­lya mango Abakaldeya bàgwârhaga Yeruzalemu, banamudûlika muliro*. Baruki anacisomera ebinwa by’eci citabu embere za Yekoniya mwene Yehoyakimu, mwâmi w’e Yûda, n’embere z’abantu boshi balishubûzinye mpu bayish’iyumva, embere z’abarhambo na bagala ba mwâmi, embere z’abagula, embere z’abantu boshi, abakulu n’abarho, embere za ngasi boshi bâli e Babiloni, ishiriza ly’olwîshi lwa Sudi. Abantu bakazilaka, bacîshalisa, banashenga e­mbere za Nyakasane. Okubundi banacisholôla ensaranga, ngasi muguma akaz’ihâna nk’oku anahashire, bazirhuma e Yeruzalemu, emw’omudâhwa Yowakimu, mugala wa Helkiyasi, mwinjikulu Salomu, n’emwa abandi badâhwa bali haguma naye eyo Yeruzalemu. Baruki ye wali erhi ashûbûzize ebirugu by’omu ka-Nyamuzinda ka Nyakasane, omu nsiku ikumi z’omwêzi gwa Siwani, byàli birugu bya marhale Sedekiyasi, mwene Yosiyasi mwâmi w’e Yûda àtulisagya, erhi Nabukondonozori mâmi w’e Babiloni amayûs’iluliza Yekoniya kurhenga e Yeruzalemu anamuhêka e Babiloni haguma n’abarhambo, abashwêke, abakulu b’olubaga n’olubaga lwoshi. 10 Banaciderha, mpu: «Loli oku rhwammurhumîre ensaranga, ogwo mubalè mugulemwo embâgwa z’okuhâna ntûlo n’enterekêro oku byâha, mugule enshangi, mujire entûlo, muhâne enterekêro oku luhêrero lwa Nyakasane Nyamuzinda wîrhu, 11 “munasengerere akalamo ka Nabukondonozori, mwâmi w’e Babiloni, n’ak’omugala Baltazari, lyo ensiku zâbo za hano igulu zibà nk’ez’emalunga”. 12 “Okubundi obwo Nyakasane arhuhè emisî arhumolekere n’amasù, rhulame idako ly’ecîhôho ca Nabukondonozori, n’idako ly’ecîhôho c’omugala Baltazari, rhubarhumikire nsiku nyinji bwenêne rhunarhone omu masù gâbo.” 13 “Nîrhu murhusengerere emwa Nyakasane Nyamuzinda wîrhu, bulya rhwagomîre Nyakasane Nyamuzinda wîrhu, na kuhika olusiku lw’ene, oburhè n’obukunizi bwa Nyamuzinda burhasâg’irhurhengakwo”. 14 “Cazinda musome eci citabu rhummurhumire lyo mujira obucîyunjuze bw’ebyâha, omu ka-Nyamuzinda ka Nyakasane, amango g’olusiku lukulu, n’ezindi nsiku zikwânîne”. 15 “Muyish’iderha ntya”», mpu:
I. Isâla ly’abalulize
Okufulûla ebyâha
«Obushinganyanya buli bwa Nyakasane Nyamuzinda wîrhu, ci kwône kuli rhwe, nshonyi ebusù, nk’oku binabonekîne ene! Nshonyi oku muntu w’e Yudeya n’abantu b’e Yeruzalemu§, 16 “nshonyi oku bâmi bîrhu, abarhambo bîrhu, abadâhwa bîrhu, abalêbi bîrhu na balarha”. 17 “Bulya rhwabîhîre Nyakasa­ne”, 18 “rhwamugomîre, rhurhayumvirhizagya izù lya Nyakasane Nyamuzinda wîrhu, owakâgirhubwîra mpu rhukulikire amarhegeko ahizire embere zîrhu”. 19 “Kurhenga lulya lusiku Nyakasane àrhenzagya balarha omu cihugo c’e Mîsiri kuhika olusiku lw’ene, rhurhasâg’ihusa okubà bagoma emunda Nyakasane Nyamuzinda wîrhu ali, rhwanakaz’ikola ebigalugalu omu kurhayumva izù lyâge”. 20 “Na kandi, nk’oku binabonekîne ene, amahanya garhunanîrekwo, na zirya nfûlago Mûsa mwambali wa Nyamuzinda àderhaga oku irhegeko lya Nyakasane, lulya lusiku àrhenzagya balarha omu cihugo c’e Mîsiri mpu arhuhè ecihugo cihululamwo amarhà n’obûci”. 21 “Rhurhayumvirhizagya izù lya Nyakasane Nyamuzinda wîrhu, nk’oku ebinwa by’abalêbi bâge akagirhurhumira binadesire”, 22 “ci rhweshi rhwakâgenda ngasi muguma nk’oku omurhima gwâge mubî gunamubwîzire, okurhumikira abandi banyamuzinda, okujira ebiri bigalugalu omu masù ga Nyakasane Nyamuzinda wîrhu”».
* 1:1 Omu cihebraniya, Neriyasi ye Neriyahu; Masiyasi ye Masyahu; 1:1 omu cihebraniya, Sedekiyasi ye Sedekiyahu, Masiyasi ye Mashiyahu 1:1 omu cihebraniya, Asadiyasi ye Asadyahu § 1:1 omu cihebraniya, Hilkiyasi ye Hilkiyahu * 1:2 Mwâka gwa karhanu kurhenga Abayahudi bahêkagwa e Babiloni. Lolà Yer 52, 12; 2 Bâm 25, 8. 1:3 omu cihebraniya, Yekoniya ye Yekonyahu 1:12 Okulama idako ly’ecîhôho ca Nabukondonozori kwo kulangwa na Nabukondonozori. § 1:15 Aga mahano gayêrekîre gurhi Abayahudi bacîjaga emurhima, bayêmêra oku bàbihire (Bar 1, 15-20), bàgerêreza oku Nyamuzinda abahîre obuhane bushingânîne (Bar 2, 1-10). Rhulole muli Dan 9, 4-19.