11
Ya panoro ni Apo Jesus ya tungkol ha Panalangin
(Mateo 6:9-13; 7:7-11)
1 Minghan nanalangin ya hi Apo Jesus ha mihay logal. Pangayari na, ay hinabi kana hên mihay tagahonol na, ya wana, “Panginoon, toroan mo kay dayi hên manalangin hên nanad panoro ni Juan Bautista ha tagahonol na.”
2 Hinabi ni Apo Jesus, “No manalangin kaw, ay êmên di ya habiên yo:
‘Tatang, puriên ka dayi hên balang miha.
Dayi lumatêng ya pamanlokop mo.
3 Dyanan mo kay dayi hên kaên ya kailangan naên amêhên.
4 Patawarên mo kay dayi ha kasalanan naên ta ampatawarên naên etaman ya kaganawan ya nakadyag kasalanan kannaên.
Paan mo kay paulayan hên matukso.’ ”
5 Hinabi nay na êt ni Apo Jesus kanlan tagahonol na, ya wana, “Waringan, ya miha kamoyu ay lumatêng ha balin kaluguran na hên bonak yabi, ta habiên na ya êmên di, ‘Kalalaki, dyanan mo ko pon hên maêkan.
6 Nilumatêng ya kaatag ya kaluguran ko ya nagdann di, ya ubat ha marayo, noa, ayn akon maipakan kana.’
7 Êmbayro man, ay hinabi nan kaluguran na ha lalên bali na, ya wana, ‘A mo kon abalaên. Nakakabat ya ilwangan, ta angkabêlêw kay, anggan maának ko. A ko kaimata hên mam-in kailangan mo.’
8 “Anhabiên ko kamoyu ya no a ya dayi mimata gawan ha pamilulugud la, ay mimata ya gawan pamalêkpêk hên hata kaluguran na, bayo idin nay kailangan hên kaluguran na.
9 Kabay wangko kamoyu, pakapakikwaan yoy kailangan yo kan Apo Namalyari, ta dyanan na kaw. Pakatapolên yo ya kailangan yo kana, ta hawpan na kaw. Pakabaêgên yo ya, ta gilamên na kaw hên nanad ha kabat ya loatên.
10 Daygên yoy habayto, ta hilay ampakikwa ay dyanan. Hilay ampanapol hên kailangan la kana ay makatapol. Hilay ampamaêg ay gilamên hên nanad ha kabat ya loatên.
11 Ayn miha man kamoyu ya mam-in nabiyay ya utan ya makamatsi ha anak yo, no kikwa yan kênan lanêm.
12 Ayn etaman mam-in mahlay ya konipit ha anak na, no kikwa yan poga.
13 Makasalanan kaw man, ay kamwang kaw hên mam-in ikakangêd ha maának yo. Hi Apo Namalyari pon kaya, ya Tatang tamo ha langit, ya ayn kasalanan, ay yarin a ya mamahapat hên Espiritu na kanlan balang kikwan habayto kana!”
Ya kapangyarihan ni Apo Jesus ay ubat kan Apo Namalyari, alwan ubat kan Satanas
(Mateo 12:22-30; Marcos 3:20-27)
14 Minghan impaplag ni Apo Jesus ya mihay narawak ya a angkahêlêk ya hinumapat, hên namaomêl ha mihay lalaki. Hên inumalih yay na, ay ampakahabi yay nay omêl. Nag-êpapah hilay kal-atan ya atsi bayro.
15 Noa, panhabiên lan kaatag, ya pamaalíh ni Apo Jesus hên nangarawak ya a angkahêlêk, ay ha kapangyarihan ni Satanas, ya poon lan nangarawak ya a angkahêlêk.
16 Hilay kaatag etaman, ay labay la yan subukên, kabay hinabi la kana ya mamipahlêk yan palatandaan, ya ubat ha langit, ta êmên la mamwangan no pêtêg hên atsi kana ya kapangyarihan ni Apo Namalyari.
17 Muwang ni Apo Jesus ya laman ihip la, ya êndat la no ubat kan Satanas ya kapangyarihan na. Kabay hinabi na, “No alimbawa ta mipapatsi ya angkalokopan hên mihay bansa, ay mahira ya habayto. Êmbayro êt ya malyari ha mipapamilya ya mipapatsi.
18 No mipapatsi hilay angkalokopan ni Satanas, ay mahira bayto ya pamanlokop na. Panhabiên yo ya ampamaalíh akon nangarawak ya a angkahêlêk ha kapangyarihan ni Satanas.
19 No êmbayro awud, ay anto baytoy ubatan kapangyarihan hên kalamo yo, ya ampamaalíh hên nangarawak ya a angkahêlêk? Hila êt ya ampamaptêg hên mali kaw.
20 Ha kapangyarihan ni Apo Namalyari ya pamaalíh ko hên nangarawak ya a angkahêlêk. Ya labay habiên hên habayto, ay atsi kamoyu ya pamanlokop ni Apo Namalyari.
21 “No main mihay makhaw, ya mal-at ya almas, ya ampamantay ha bali na, ay a makwa ya hinon atsi kana.
22 Noa, no main lumatêng ya makhaw êt kana, ay hambutên na ya, ta kowên na ya almas ya an-asaan na, haka ya kaganawan ya atsi kana, ta iatag-atag na.
23 “Hilay ayn pon ha lokop ko, ay kapatsi ko. Haka hilay a ampanawop hên manipon hên tawo ta êmên hila makilamo kangko, ay ampamidayo hên tawo kangko.
Ya pamag-orong nan narawak ya a angkahêlêk
(Mateo 12:43-45)
24 “No umalih ha mihay tawo ya narawak ya a angkahêlêk, ya hinumapat kana, ay tawak-tawakên nay namala ya luta, ta manapol yan mapagpatêkbêkan na. Noa, ayn yan matapol. Kabay wana ha nakêm na, ‘Mag-orong ko ha tawo ya ubatan ko.’
25 Pag-orong na, ay malatêng nay ubatan na, ya ayn êt napahili kana, malinis, haka nakakumpini, ya nakal-an hên togêlan.
26 Kabay managyat yan pitoy kapareho nan a angkahêlêk, ya narawak êt kana, ta paglamo na bayro. Haka humwên hila, kabay lalo yay nan kaingalo ya hatoy tawoy inorongan na.”
Ya mantêg iningalwan
27 Kaban ampaghabi ya pon hi Apo Jesus, ay main mihay babayi bayro ha kal-atan, ya naghabi hên makhaw kan Apo Jesus, “Iningalwan ya namianak haka namahoho kamo.”
28 Noa, hinabi ni Apo Jesus kana ya êmên di, “Lalo hên an-ingalwan ya ampanggilam haka anhumonol ha habi ni Apo Namalyari.”
Ya toro ni Apo Jesus tungkol kanlan ampanapol hên palatandaan ya ubat ha langit
(Mateo 12:38-42)
29 Kaban ampi-tsi-tsipon hilay kal-atan ha dani ni Apo Jesus, ay inhundo nay pamaghabi na, ya wana, “Bapan dawak hilay tawo amêhên. Ampanapol hilan kapapaêpapah ya palatandaan ya ubat ha langit. Noa, ayn ipahlêk kanla, no alwan nanad ha naipahlêk hên hato, ya kapapaêpapah ya nalyari kan Propeta Jonas.
30 No ay-êmên yan nag-in palatandaan kanlan taga-balayan Ninive, hi Propeta Jonas, ay êmên êt bayro hiko, ya Taga-Langit, ya In-anak Tawo, ay mag-in palatandaan kanlan tawo amêhên.
31 Ha Allon Pamanukom ni Apo Namalyari, ay mirêng ya Reyna hên Sheba hên hato hên habyanan na kaw. Mipakarêng-êy kaw, ta agyan hadyay dayo na, ay nilako na hi Arin Solomon, ta labay nan gilamên ya toro na. Amêhên, ay main di ya matag-ay ya tungkulan kan Arin Solomon, noa, a kaw ampanggilam.
32 Ha Allon Pamanukom ni Apo Namalyari, ay mirêng hilay taga-Ninive, ya nipaghêhên pamanyag lan kasalanan, hên haton nagilam lay toro ni Propeta Jonas, ta habyanan la kaw, gawan main di ya matag-ay ya tungkulan kan Propeta Jonas, yan a kaw naghêhên nanalibokot ha pamanyag yon kasalanan.”
Nangalimbawa hi Apo Jesus hên tungkol ha hawang
(Mateo 5:15; 6:22-23)
33 Hinabi nay na êt ni Apo Jesus, ya wana, “Ayn mamagkêt hên atáng, bayo ihinêp o itagpên. Noa, ya atáng ay idin ha mantêg hên pamyanan atáng, ta êmên mahawangan ya danan lan anhumwên.
34 Ya mata yo ay nanad pag-atáng yo. No nahawang ya mata yo, ay mahawangan êt ya nakêm yo. Noa, no napukakê ya angkahêlêk yo, ay nanad nariglêm êt ya nakêm yo.
35 Kabay kaillag kaw, ta kayno ya êndat yon hawang, ya atsi kamoyu, ay kariglêman awud.
36 No nahawangan ni Apo Namalyari ya nakêm yo, ta ayn man pêrad ya kariglêman bahên, ay hadyay hawang ya biyay yo, ya nanad angkahawangan hên hadyay hawang ya atáng.”
Hilay Pariseo haka hilay mánoron Kautuhan ni apo Moises ay hinabyanan ni Apo Jesus
(Mateo 23:1-36; Marcos 12:38-40)
37 Hên nayari yay nan nanoro hi Apo Jesus, ay main Pariseo ya nanagyat kana hên mangan. Kabay nakilako ya, haka inarap nay kaên.
38 Nag-êpapah ya habaytoy Pariseo hên napansin na, ya a ya pon nag-uyah gamêt na hi Apo Jesus, bayo ya nangan.
39 Kabay wani Apo Jesus kana, “Hikaw ya Pariseo, ay maialimbawa ha mihay ampanguyah bat hên bulin baso haka bokot pinggan, ya a ampanguyah hên mantêg dêmêk. Ta ampanguyah kaw hên gamêt yo, noa, ampaulayan yoy nakêm yo, ya hadyay kahibaan haka karawakan.
40 Mulala kaw lawêh! Ya nanyag hên lawini, ay hiya êt ya nanyag hên nakêm.
41 Noa, idin yo dayi kanlan ayn maêkan ya laman hên pinggan yo, ta habaytoy mamalinis hên kabooan hên atsi kamoyu.
42 “Kaingalo kaw ya Pariseo! Mangêd ya an-idin yo kan Apo Namalyari ya ikamapo hên bulong ya pan-ihabug yo ha habaw yo, noa, angkapaulayan yoy maalagá, ya katoynungan haka ya pamanlugud yo kan Apo Namalyari. Dapat yon idin kana ya ikamapo, noa, paan yon paulayan ya katoynungan haka ya pamanlugud yo kana.
43 “Kaingalo kaw ya Pariseo! Ta labay yoy pinakamangêd ya iknoan ha sinagoga, haka labay yon galangên la kaw ha balayan.
44 Kaingalo kaw ya Pariseo! Maialimbawa kaw ha pinangilbêngan ya bawal hên torakan ya ayn palatandaan, ya angkatorakan tawo gawan a la muwang. Ha hêlêk lan tawo ay mangêd kaw, yan antoroan yo hila hên manyag kasalanan hên a la muwang.”
45 Amêhên, hinabi nan mihay mánoron Kautuhan ni apo Moises kana, ya wana, “Mánoro, ha hinabi mo, ay angkahugatan kay etaman.”
46 Kabay hinabi ni Apo Jesus, “Kaingalo kaw etaman, ya mánoron Kautuhan ni apo Moises, ta hadyay bêyat ya an-ipadyag yo kanlan kaatag, noa, pêrad man, ay a kaw ampanawop kanla.
47 Kaingalo kaw, ta ampamadyag kaw hên pantson lan propeta ni Apo Namalyari ya pinatsi lan ninuno yo.
48 Ya panyag yon habayto, ay pamaptêg ya an-umuyon kaw ha dinyag lan ninuno yo. Pinatsi lay propeta ni Apo Namalyari, bayo ampamadyag kaw pon êt hên pantson lan pinatsi la.
49 Gawan êmbayro, ay hinabi nan kamwangan ni Apo Namalyari, ‘Iutoh ko kanla hilay mámipamwang hên an-ipaihip ko kanla haka hilay apostol. Ya kaatag ay patsên la. Ya kaatag êt ay pairapan la.’
50 Kabay tanggapên lan tawo amêhên ya parusa, gawan ha pangamatsi lan habaytoy mámipamwang, paubat hên dinyag nay hata luta angga amêhên.
51 Mal-at ya pinatsi paubat hên pinatsi hi Abel, angga ha pinatsi hi Zacarias, ya pinatsi ha pilatan hên pamiulaman hên an-iátang kan Apo Namalyari haka ya Templo. Anhabiên ko kamoyu, parusaan ya tawo amêhên, gawan ha pangamatsi lan habayto.
52 “Kaingalo kaw ya mánoron Kautuhan ni apo Moises! Inalíh yoy susi hên kabat ha balin nag kamwangan tungkol ha kalabayan ni Apo Namalyari. A kaw anhumwên, bayo ambawalên yo êt hilay labay humwên.”
53 Hên nayari yan naghabi, ay nimitay na hi Apo Jesus bayro ha bali. Paubat hên habayto, ay minusmus la ya hên Pariseo haka mánoron Kautuhan ni apo Moises. Mal-at ya an-ikotang la kana ta
54 inimatonan la ya, ta êmên la yan madakêp ha pamaghabi na.