19
Hi apostol Pablo ha balayan Efeso
Kaban atsi ya hi Apolos ha balayan Corinto, hi apostol Pablo etaman ay nagdann ha logal ya kapanawgtugan angga ha nilumohan ya ha balayan Efeso. Nalatêng na bayro ya ungnoy ampaniwala kan Panginoon Jesus. Kinotang na hila ni apostol Pablo no hinapatan hilay na hên Espiritu ni Apo Namalyari, hên naniwala hila kan Panginoon Jesus. A hila êt kano, ta a la êt muwang ya main Espiritu ni Apo Namalyari. Kinotang nay na êt ni apostol Pablo no hino awud ya naintindihan la ha pamawtismo kanla. Hinabi la ya pamawtismo kanla ay nanad ha intoro ni Juan Bautista. Impamwang ni apostol Pablo kanla ya habaytoy pamawtismo ni Juan Bautista, ay palatandaan hên naghêhê hila ha kasalanan la ya hilay Israelita. Impamwang etaman ni Juan ya dapat maniwala ha anlumatêng ya anhumonol kana, ya ayn kaatag no alwan hi Panginoon Jesus. Hên nagilam lay habayto, ay nagpabawtismo hilan oman ha palatandaan ya ampaniwala hilay na ha langan ni Panginoon Jesus. Hên impalunto ni apostol Pablo ya gamêt na kanla, ay hinumapat kanla ya Espiritu ni Apo Namalyari. Nipaghabi hilay na ha habi, ya a la muwang, haka la hinabi ya impaihip kana ni Apo Namalyari. Main manga labinlowa ya nagpabawtismo hên habayto.
Ha tatloy buwan bayro ha sinagoga, ay makhaw ya nakêm ni apostol Pablo hên namipamwang haka nakipagpalinawan hên tungkol ha pamanlokop ni Apo Namalyari. Noa, main ungno kanla ya a naniwala gawan kakdêyan ulo la. Hinabi lay nangarawak ya tungkol ha toro ni Panginoon Jesus ha arapan hên naka-tsipon. Kabay immalíh ya bayro hi apostol Pablo haka hilay ampaniwala kan Panginoon Jesus, ta inhundo lay pamipagpalinawan la ha kuwartoy panoroan ni Tirano. 10 Loway taon hên pamihundo ni apostol Pablo hên habayto, kabay naubuh hilan nakagilam hên habi hên Panginoon ya hilay Israelita, haka hilay Griego* ya ampaidi ha probinsyan Asia.
Ya maának ni Esceva
11 Hên habayto ay dinyanan ya ni Apo Namalyari hi apostol Pablo hên kapangyarihan hên manyag hên hadyay kapapaêpapah. 12 Kabay mag-in panyo o hinon takop ya ubat ha lawini ni apostol Pablo, ay kowên la ta gêtan kanlan main hakit, ta êmên mag-alíh ya hakit la haka ya nangarawak ya a angkahêlêk.
13 Bayro êt ha balayan Efeso, ay main ungnoy Israelita ya ampanêbêh hên mamaalíh hên nangarawak ya a angkahêlêk ya hinumapat ha tawo. Hên nahêlêk lay andaygên ni apostol Pablo, ay labay lan totoên hên habtan ya langan ni Panginoon Jesus ha pamaalíh lan nangarawak ya a angkahêlêk, ya wanla, “Ha kapangyarihan ni Jesus ya an-ipamwang ni apostol Pablo, ay an-iutoh ko kamoyu ya mag-alíh kaw bahên.” 14 Kalamo ha ampamaalíh hên nangarawak ya a angkahêlêk ya hinumapat ha tawo, ay hilay pitoy anak nay lalaki hên mihay pinakapoon pari hên Israelita ya nag langan Esceva.
15 Noa, hên ampamaalíh hila dayi hên narawak ya a angkahêlêk ya hinumapat ha mihay tawo, ay hinabi nan habaytoy narawak ya a angkahêlêk kanla, “Kilala ko hi Jesus haka muwang ko ya tungkol kan Pablo. Noa, hino kaw ta pakiêmênan yo ko!” 16 Tampol na hilan dinawhong haka hinambut hên hatoy hinapatan hên narawak ya a angkahêlêk ya hatoy pitoy anak ni Esceva, kabay nikagigibak ya takop la haka nikahuhugat ya lawini la hên hilay timmakah bayro ha bali nan hinapatan hên narawak ya a angkahêlêk.
17 Habaytoy nalyari kanlan pitoy anak ni Esceva ay namwangan ha boon balayan Efeso, mag-in kanlan Israelita angga kanlan Griego. Kabay naubuh hilan nipag-êpapah haka la pinuri hi Panginoon Jesus. 18 Mal-at kanlay ampaniwala kan Panginoon Jesus, ay inamin haka inhuko lay bulá la ha arapan lan kal-atan ta pinaghêhêan lay na. 19 Mal-at kanlan mapanawas, ay nanipon hên libro ya ginamit la ha pamanawas la, haka la in-ulam ha arapan lan kal-atan. Hên binilang la ya alagá hên inulam la, ay niabot ya ha 50,000 ya pera ya pilak. 20 Ha êmbayroy nalyari, ay lalo hên nibahwag ya habi ni Apo Namalyari, kabay lalon nilum-at ya naniwala ha Panginoon.
Nangapigugulo hila ha balayan Efeso
21 Pangayarin habayto, ay nakapêptêng ya ihip ni apostol Pablo hên magdann ha probinsyan Macedonia angga ha probinsyan Acaya ta maniraw ya ha balayan Jerusalem angga ha balayan Roma. 22 Impauna na ha Macedonia ya lowa kanlan kahawop na ya hi Timoteo haka hi Erasto. Hi apostol Pablo etaman ay nabalag pon ha balayan Efeso ha probinsyan Asia.
23 Hên atsi ya pon bayro ha Efeso hi apostol Pablo ay nagkamain hên taganán mahlay ya gulo gawan ha pamitoro nan toro ni Panginoon Jesus. 24 Ta gawan ha panoro ni apostol Pablo, ay ayn hilay nan pangwanan hên kal-atan pera ya mihay magpipinday hên pilak ya nag langan Demetrio haka hilay mag-obra na. Hilay ampanyag hên nanaway bali-balian ha kalupan templo la ya pamyanan lan rebulto hên diyos lan Efeso ya nag langan Diana. 25 Tsinipon ni Demetrio ya hilay mag-obra na haka ya kaatag ya magpipinday ta wana kanla, “Hikaw ya kalamo ko, muwang yo ya pamaminday bat ya angkaubatan hên katsighaw tamo. 26 Angkahêlêk yo haka angkagilaman yo ya andaygên ni Pablo. Anhabiên na ya alwan pêtêg diyos ya andaygên hên gamêt, haka kal-atan hên naamuyot na hên a maniwala kan Diana, alwan bat di ha balayan Efeso, noa, ha boon probinsyan Asia. 27 Kabay miparawak ya kapanapolan tamo haka taganán a lay nan pansinên ya pamaminday tamo. Alwan bat habayto, noa, ya pagsimbaan kan Diana, haka hiya man, ya pinaka-diyos tamo, ay a lay nan galangên di ha Asia angga ha boon luta.”
28 Hên pamakagilam lan kalamo ni Demetrio hên habayto, ay hadyay tobag la, haka nipan-angaw hila, “Makapangyarihan hi Diana ya diyos di ha Efeso!” 29 Kabay nagkamain hên gulo ha boon Efeso. Dinawhong hên dinakêp lan taga-Efeso hi Gayo haka hi Aristarco ya taga-Macedonia, ya kalamo ni apostol Pablo ha panlumagay. Biha ginuloy hila ha pagtsiponan la. 30 Labay na dayi ni apostol Pablo hên maniraw bayro ha pagtsiponan la, noa, binawal la yan ampaniwala kan Panginoon Jesus. 31 Ya kaatag kanlan kaluguran na ya manungkulan ha probinsyan Asia ay namiutoh hên makihabi kana ya paan ya dayi hên maniraw ha pagtsiponan. 32 Nagulo hilay naka-tsipon bayro. Alwan pare-pareho ya an-iangaw lan naka-tsipon, ta kal-atan la ay a la muwang no awta naka-tsipon hila. 33 Impaarap lan Israelita ya mihay kalamo la, ya hi Alejandro ya mamipalinaw hên alwan hilay Israelita ya pinangowangkitan hên gulo. Siningyalan na hilay naka-tsipon hên paan maglabak ta maghabi yay na. 34 Noa, hên nabalayan lan kal-atan ya hi Alejandro ay mihay Israelita, ay in-angaw la hên loway oras ya, “Makapangyarihan hi Diana ya diyos di ha Efeso!”
35 Ha maparah ya pangahabi, ay napatunggên na hilay ampipan-angaw, hên mihay manungkulan ha balayan Efeso. Haka wana kanla, “Kapareho kon taga-Efeso, ayn miha kantamo ya a ampakamwang ya hikitamoy ampamantay ha pagsimbaan kan Diana, ya makapangyarihan, haka hatoy rebulto na ya natatan ubat ha langit. 36 Ayn makapaghabin alwan pêtêg ya habaytsi ya anhabiên ko, kabay magpatêkbêk kaw haka pakaihipên yo pon ya andaygên yo. 37 Hilay habaytsi ya gintan yo bayri, ay a hila nanakaw ha pagsimbaan tamo, haka a hila naghabin halanghang ha diyos tamo. 38 Kabay no main hilan idungot hilan Demetrio haka hilay kalamo nay magpipinday, ay malyari lan iarap ha mánlingon kaso ta nakal-an hilan manoyo hên kaganawan kaso yo. 39 Noa, no main kaw pon êt hên kaatag ya idikil, ay malyarin pihahabian tamo ha humonoy pamagtsipon ha pamanhumonol ha patakaran tamo. 40 Ampotogên ako ha nalyari amêhên, ta malyari la kitamon idikil lan taga-Roma ya ampanggulo kitamo. No daygên lay habayto, ay kaingalo kitamo, ta ayn kitamon makatoynungan ha guloy habaytsi.” 41 Hên pangayari nan naghabi, ay pinabita na hilay na ya naka-tsipon.
* 19:10 Ya alwan Israelita. 19:17 Ya alwan Israelita. 19:24 Ha Griego: Artemis.