14
Žonataŋ na Filisti boroyaŋ wongu
Han foo Žonataŋ, Sawul izʼaroo nee nga arusooga goykaa kaŋ ga nga wongu jinawey zaa se: «Kaa ir ma bisa ka koy nongoo here kaŋ ra Filisti borey wongu-izey ga goro.» Žonataŋ mana haya kul har nga baaba se. Woo gar Sawul goo Gibeya boŋoo ga, grenadɲaŋoo cire kaŋ goo Migroŋ, jamaa kaŋ goo a bande ti aru zangu iddu (600) cine. Ahiya no ma beene kaayi-izoo daŋ kaŋ sargari juwalkey gʼa daŋ, Ahiya manʼti kala Ahitub ize kaŋ ti Ikabod armaa. Ikabod ti Pinehas izʼaroo, Eli kaŋ ti Abadantaa sargari juwalkaa Silo koyraa ra haamaa no. Jamaa mana bay wala Žonataŋ koy.
Bisadogey kaŋ nda Žonataŋ ga ceeci ka bisa ka koy Filisti borey wongu-izey gorodogoo tangam, tondi kuku goo caraw foo ga, affoo goo affaa ga. Affoo maaɲoo ti Boses, affaa maaɲoo ti Sene. Tondi kukey din affoo ga kay hawsa here, Mikmas tenje, affaa ga kay gurma here, Geba tenje. Žonataŋ nee goykaa kaŋ ga nga wongu jinawey zaa se: «Kaa, ir ma bisa ka koy hala jofolowey wey wongu-izey gorodogoo ra. A ga hin ka tee Abadantaa ma faaba ir ga, zama haya kul si hin ka Abadantaa ganji a ma faaba, nda a baa a ma tee boro boobo wala a ma tee boro kaccu.» Boraa kaŋ ga nga wongu jinawey zaa nee a se: «Hayaa tee kaŋ goo ni binoo ra, masi bine-bine. Ay goo ni bande nda woo kaŋ ni binoo ga bagʼa.» Žonataŋ nee: «Aywa, ir ma bisa ka koy hala arey hetti do, ir mʼir boŋ cebe i se. Nda i nee ir se: ‹War masi hun war dogey ra, ir ga kaa war do!›, ir ga kay ir dogey ra, ir si žigi ka koy i here. 10 Amma nda i nee: ‹Wa žigi kate ir do!›, ir ga žigi, zama woo ga tee ir se silbay kaŋ Abadantaa kʼi daŋ ir kabey ra.»
11 Ngi boro hinkaa kul naŋ Filisti borey wongu-izey gorodogoo borey ma dii ngey. Filisti borey nee: «Eberewey ne ma fatta guusey kaŋ ra i ga tugu.» 12 Gorodogoo borey nee Žonataŋ nda nga jinay zaakaa se: «Wa žigi ka kaa ir do, ir goo nda haya kaŋ ir ga baa ir ma har war se.» Žonataŋ nee nga jinay zaakaa se: «Žigi ka hanga agay, zama Abadantaa nʼi daŋ Izirayel kaboo ra.» 13 Žonataŋ gangama ka žigi, nga banda ga, nga jinay zaakaa žigi. Žonataŋ ga Filisti borey kar kʼi kaŋandi, de nga jinay zaakaa gʼi timmandi dumaa ga. 14 Žonataŋ nda nga jinay zaakaa yenje jinaa kaŋ i nʼa tee ti woo, i na aru boro waranka (20) cine wii farru ize kaccu cine ra. 15 Hunburay tun kaloo ra, nda hawsaa ra, nda jamaa kul ra. Wongu-izey gorodogoo borey nda wongu-ize futantey mo hunbur. Laboo jijiri, Irkoy do hunburaa hun.
Izirayel borey na Filisti borey gaaray
16 Sawul wongu-izey kaŋ ga Gibeya koyraa kaŋ goo Benžameŋ gandaa ra koroši dii kaŋ Filisti borey wongu-izey zuru ka say-say nongoo kul here. 17 Sawul nee jamaa kaŋ goo a bande se: «Sohõ wa kabu ka dii borey kaŋ hun ir ra.» I na kaburoo tee, de nga ne, Žonataŋ nda nga wongu jinawey zaakaa no ma kuma. 18 Sawul nee sargari juwalkaa Ahiya se: «Irkoy sundukoo* manandi.» Waatoo woo Irkoy sundukoo sii kala Izirayel borey kone. 19 Waatoo kaŋ Sawul goo ma šelaŋ sargari juwalkaa se, lakkaltunaa Filisti borey kaloo ra mma koy de a ga tonton. Woo ga, Sawul nee sargari juwalkaa se: «A wasa, ni kaboo kaa no
20 Woo banda ga, Sawul nda nga borey kul marga ka koy hala wongudogoo ra. No din ra Filisti borey affoo kul bere nga ceroo ga nda takuba, lakkaltunay beeri tee. 21 Ebereyaŋ kaŋ za gayyan i hanga Filisti borey bande ka koy i bande, ngi ka kaa ka tonton Izirayel borey kaŋ cindi Sawul nda Žonataŋ bande. 22 Izirayel borey kul kaŋ cindi ka tugu Efrayim tondi hondey ra maa kaŋ Filisti borey zuru, Izirayel borey mo ceeci kʼi gaarandi wongoo ra. 23 Hanoo woo, Abadantaa na Izirayel hallasi, wongoo koy hala Bet-Abeŋ se jine.
24 Izirayel borey hottu hanoo din. Sawul na nga borey žeendi ka nee: «Boraa ma laali kaŋ ŋaa za almaaroo mana too, za ya nʼay boŋ faasa agay iberey ra.» Za waatoo woo boro kul mana haya kul ŋaa. 25 Gandaa kul kaa ganjoo ra, yuu goo nongoo kul ra. 26 Waatoo kaŋ ra borey huru ganjoo ra, yuwoo ga doo, amma boro kul mana kabe sufa a ra kʼa daŋ nga miɲoo ra, zama borey ga hunbur žeeyanoo. 27 Žonataŋ mana maa kaŋ nga baaba na jamaa žeendi. A na goboo kaŋ goo kaboo ra boŋoo miti yuwoo ra kʼa daŋ nga miɲoo ra. Moɲey nere. 28 Jamaa ra boro foo nee a se: «Ni baaba nʼi žeendi ka nee: ‹Boraa ma laali kaŋ ŋaa hõ.› Ka gar borey fara.» 29 Žonataŋ nee: «Ay baaba na gandaa torro. Ay gʼa wiri war ga, wa guna takaa kaŋ nda ay moɲey nere kaŋ ay na yuwoo woo ikaccu taba. 30 Nda a gar jamaa nka ŋaa ganiimaa ra kaŋ i duu a ngi iberey ga, i nka si Filisti borey kar ka bisa woo wala?»
31 Hanoo din, i na Filisti borey kar za Mikmas hala Ayaloŋ. Jamaa hanse ka fara, 32 i sar ka gum ganiimaa ga. I na alman buunaa, nda hawey, nda haw-izey zaa kʼi koosu laboo ga, jamaa nʼi ŋaa nda kuroo. 33 I nʼa har Sawul se ka nee: «Guna, jamaa na zunubu tee Abadantaa ga ka hamoo ŋaa nda kuroo.» Sawul nee: «War tooɲe, wa tondi beeri gunguray kʼa ka kaa sohõ da ay do.» 34 Sawul yee ka nee: «Wa say jamaa ra, war ma nee: ‹Boro foo kul ma kate ya ne nga hawoo wala nga feejoo, a mʼa koosu ne. War ma ŋaa, war masi zunubu tee Abadantaa ga ka hamoo ŋaa nda kuroo.›» Cijinoo ra boro foo kul kate nga boŋ hawoo kʼa koosu no din. 35 Sawul na sargari tonadoo cin Abadantaa se, sargari tonadoo jinaa ti woo kaŋ a nʼa cin Abadantaa se.
36 Sawul nee: «Ir ma doo ka Filisti borey tangam hõ cijinoo, ir ma ngi hayey kom hala moo ga boo, de mo ba boro foo masi cindi i ra.» I nee: «Haya kul kaŋ ga kan ma ne tee.» Woo ga, sargari juwalkaa nee: «Wa naŋ ir ma Irkoy ibaayoo ceeci ne ra jina.» 37 Sawul na Irkoy ibaayoo ceeci ka nee: «Ya doo ka Filisti borey tangam wala? Nʼgʼi daŋ ay kaboo ra wala?» Amma hanoo din, a manʼa noo zaabi.
38 Sawul nee: «Wa war jamaa boŋkoyney kul manandi kate ne. Wa koroši ka bay haya kaŋ ti zunuboo woo hõ. 39 Ay ga žee nda Abadantaa kaŋ ga huna maaɲoo, Izirayel Hallasikaa, ba nda ay izoo Žonataŋ no kʼa tee, šikka sii a ga buu.» Amma jamaa kul ra boro mana tuuru a se. 40 A nee Izirayel kul se: «Wa yee jere ga, agay nda Žonataŋ ay izoo, ir ga koy jere foo ga.» Jamaa nee Sawul se: «Tee woo kaŋ kan ma ne.» 41 Sawul nee Abadantaa se: «Izirayel Koyoo, cimoo bangandi ir se.» Alkurra karandi, a kaŋ Žonataŋ nda Sawul ga, jamaa henan.
42 Sawul nee: «Wa alkurra kar agay nda Žonataŋ ay izoo game.» Alkurraa kaŋ Žonataŋ ga. 43 Sawul nee Žonataŋ se: «Hayaa har ya ne kaŋ nʼnʼa tee.» Žonataŋ nʼa har a se. A nee: «Ya nka ikayna taba yuwoo ra nda goboo kaŋ goo ay kaboo ra boŋoo. Nga ne, ay yadda ya buu.» 44 Sawul nee: «Irkoy ma goy goy ay ga nda mana buu, Žonataŋ.» 45 Jamaa nee Sawul se: «Macin, Žonataŋ ga buu, nga kaŋ na hallasi beeroo woo noo Izirayel se, abada! Ir ga žee nda Abadantaa kaŋ ga huna maaɲoo, ba hinbiri ize foo si hun boŋoo ra ka kaŋ laboo ra, zama Abadantaa bande a goy hõ.» Takaa woo nda jamaa na Žonataŋ soolam, a mana buu. 46 Sawul fay nda ka Filisti borey gaaray, a žigi ka koy. Filisti borey koy ngi do.
Sawul hin nga wongey ra
47 Waatoo kaŋ Sawul na kokoytaraa zaa Izirayel ra, nongoo kul here a na nga iberey Mowab, nda Amoŋ borey, nda Edom, nda Soba kokoyey, nda Filisti borey wongu. Nongu kul kaŋ ra a koy, a gʼi kar. 48 A na nga gaaboo daŋ ka Amalek kar, a na Izirayel kaa nga komakey kabey ra.
Sawul hugoo borey
(Taarikey 1na 8.33–40; 9.39–43)
49 Sawul izʼarey ti Žonataŋ, nda Yišwi, nda Malkišuwa. Ize woyey manʼti kala ihinka: ijinaa maaɲoo ti Merab, ikaccaa maaɲoo ti Mikal. 50 Sawul wandoo maaɲoo ti Ahinowam, Ahimas ize woy no. Nga wongu-izey jineboraa manʼti kala Abner, Sawul hasaa Ner izʼaroo. 51 Kiš ti Sawul baaba, Ner ti Abner baaba, i manʼti kala Abiyel izey.
52 Wongu hotta ka huru Filisti borey nda Sawul game, Sawul waatoo kul ra. Aru wongaari gaabikoyni kul kaŋ Sawul dii a, a mmʼa tonton nga kaboo ga.
* 14:18 14.18 «Irkoy sundukoo», hantum fooyaŋ ga nee «beene kaayi-izoo». 14:19 14.19 «Ni kaboo kaa no» maanaa sargari juwalkaa ma nga kaboo kaa gunandi jinawey ra.