9
Abimelek tee kokoy Šekem
1 Abimelek, Yerub-Bal izʼaroo koy Šekem ka šelaŋ nga ɲaa armey se nda nga ɲaa alkabiilaa kul se. A nee:
2 «Ay gʼa wiri war ga, war ma šelaŋ Šekem borey kul se ka nee: ‹Boro woyye (70) Yerub-Bal izʼarey kul ra ma tee war se boŋkoyni wala aru folloku ma tee war se boŋkoyni?› I hongandi kaŋ ay manʼti kala ngi hamoo.»
3 Nga ɲaa armey na woo kul har Šekem borey jine. Biney yadda Abimelek se, zama i nee: «Ir armaa no.»
4 I nʼa noo nzorfu kaaray tamma boŋ woyye (70) Bal-Berit hugoo ra. Nooroo woo nda Abimelek na aru fuyyanteyaŋ nda yaara-yaarakawyaŋ bana, i hanga a bande.
5 A koy baaboo hugoo ra Ofra, a na nga armey wii, Yerub-Bal izey, aru woyye (70) tondi folloku ga. Boro kul mana cindi kala Yotam, Yerub-Bal izey kul ikaccaa, zama a nka tugu.
6 Šekem borey kul nda Bet-Millo borey kul marga ka koy Abimelek tee kokoy tuuriɲaa beeroo jere kaŋ goo tondoo kaŋ ga kay do Šekem.
Žentoo kaŋ Yotam nʼa deede
7 Yotam duu alhabaroo. A koy kay Garizim tondi hondoo boŋ, a na jinde jer ka kaati ka nee: «Wa haŋajer ya ne Šekem borey, woo ra Irkoy ga maa war se.
8 Ay ženti ka fur war se,
han foo woo ti tuuri fooyaŋ kaŋ šerre ka koy kokoy yon a ma ngi laama.
I nee zaytuɲaa se:
‹Ir laama.›
9 Amma zaytuɲaa nee i se:
‹Yʼay jiyoo naŋ
kaŋ ti hayaa kaŋ koyey nda adamizey ga bagʼa ay ra,
ka koy ay boŋ warra tuuri tanayaŋ boŋ wala?›
10 Aywa, tuurey koy nee jeejayɲaa se:
‹Ni, kaa kʼir laama.›
11 Amma jeejayɲaŋoo nee i se:
‹Ya fay nda ay kaanoo nda ay ize hennaa
ka koy ay boŋ warra tuuri tanayaŋ boŋ wala?›
12 Woo banda ga, tuurey nee alanebɲaa se:
‹Ni, kaa kʼir laama.›
13 Amma alanebɲaŋoo nee i se:
‹Ya fay nda agay alaneb hari kaanaa kaŋ ga koyey nda adamizey ɲaalandi,
ka koy ay boŋ warra tuuri tanayaŋ boŋ wala?›
14 Woo banda ga, tuurey kul nee karjiɲaa se:
‹Ni, kaa kʼir laama.›
15 Karjiɲaŋoo nee tuurey se:
‹Nda cimi no kaŋ war ga baa war mʼay yon ya tee war kokoyoo,
wa kaa ka goro ay biyoo ra,
nda manʼti woo,
yala nuune ma hun ay ra kaŋ ga koy tuurey ŋaa
hala ba Libaŋ tuuriɲaŋey kaŋ se i ga nee sedere a gʼi ŋaa.›»
16 Yotam koy a ga ka nee: «Sohõ, cimi nda laadirtaray da nda war goy ka Abimelek tee kokoy? War goy nda boro hennataray Yerub-Bal nda nga hugoo here wala? War nʼa bana ka sawa nda nga teegoyey wala?
17 Zama ay baaba wongu war se, a na nga hundoo fur war se, a na war kaa Majaŋ borey kabey ra.
18 Amma war, hõ war tun ay baaba hugoo se, war na nga izʼarey wii, boro woyye (70) tondi folloku ga, de war na Abimelek nga koŋŋaa izʼaroo tee kokoy Šekem borey boŋ, zama war armaa no.
19 Nda cimi nda laadirtaray nda war goy Yerub-Bal nda nga hugoo here hõ, yala war ma ɲaali nda Abimelek, nga mo ma ɲaali nda war.
20 Nda manʼti woo, yala nuune ma fatta Abimelek ra ka Šekem borey nda Bet-Millo borey ŋaa, de yala nuune ma fatta Šekem borey nda Bet-Millo borey ra ka Abimelek ŋaa!»
21 Woo banda ga, Yotam zuru ka koy tugu Ber, a goro no din ka mooru nga armaa Abimelek.
Šekem borey ture Abimelek ga
22 Abimelek na Izirayel laama jiiri hinza.
23 Woo banda ga, Irkoy na binelaalay daŋ Abimelek nda Šekem borey game. Šekem borey mana laadir Abimelek se,
24 takaa kaŋ nda goy futaa kaŋ teendi Yerub-Bal izʼaru woyyaa (70) se nda ngi kuroo alhakoo kaŋ Abimelek ngi armaa ga kaŋ nʼi wii nda Šekem borey ga kaŋ nʼa gaa a ma nga armey wii.
25 Woo gar Šekem borey na zanbaguusu tee tondi hondey boŋ beene, boroyaŋ kaŋ ga boro kul kaŋ ga bisa ngi fondaa ra kom. Abimelek duu alhabaroo.
26 Waati follokaa ra Gal, Ebed izʼaroo kaa, nga nda nga armey, i bisa nda Šekem. Šekem borey naanay a.
27 I koy hawsaa ra ka ngi alaneb faarey hegay, ka alaneb-izey motti ka daame. I koy ngi tooroo hugoo do, i ŋaa i haŋ, i na Abimelek danga.
28 Gal, Ebed izʼaroo nee: «May ti Abimelek, may ti Šekem, hala ir mʼir boŋ daŋ Abimelek cire? Manʼti Yerub-Bal izoo no wala? Manʼti Zebul ti boŋkoyni kaŋ goo a cire wala? Wa war boŋ yeeti ganda Hamor borey se kaŋ ti Šekem borey baaba, macin se ir no mʼir boŋ daŋ Abimelek cire.
29 Jalla, nda a gar i nkʼay noo Šekem borey, kala ya Abimelek gaaray kʼa kaa dogoo ra.» A nee Abimelek ga: «Ni, Abimelek, he! Tonton ni soojey ga, de ma fatta kate ka wongu.»
30 Zebul kaŋ ti koyraa goforneroo maa hayaa kaŋ Gal, Ebed izʼaroo gʼa har, a dukur.
31 A na boroyaŋ sanba tuguyan ra Abimelek do ka nee a se: «Gal, Ebed izʼaroo nda nga armey kaa Šekem, nga ne, i goo ma koyraa turandi ni ga.
32 Adiši sohõ, tun cijin here, ni nda jamaa kaŋ goo ni bande ma koy zanbaguusu tee i se hawsaa ra.
33 Subbaahoo ra, wayna fattayanoo ga, ma biya ka tun, de ma kaŋ koyraa ga. Nga ne, waati kaŋ Gal nda jamaa kaŋ goo a bande fatta ka ni kubay, ma haya tee i se kaŋ nʼbaa.»
34 Hanoo din Abimelek nda jamaa kul kaŋ goo a bande tun cijinoo ra ka koy zanbaguusu tee Šekem jere, i tee margari taaci kʼi batu.
35 Gal, Ebed izʼaroo fatta ka koy kay koyraa miɲoo ga. Abimelek nda jamaa kaŋ goo a bande buttu ka fatta ngi tugudogoo ra.
36 Gal dii jamaa, a nee Zebul se: «Nga ne, jama foo goo ma zunbu ka hun tondi hondoo boŋ.» Zebul nee a se: «Manʼti woo no, hondoo biyoo no ma tee ma ne sanda boroyaŋ.»
37 Gal yee ka nee: «Guna ka boori, jama no ma zunbu hondoo boŋ kaŋ goo gandaa gamoo ra, affoo mo goo ma kaa ka hun gunandikey tuuriɲaa beeroo here.»
38 Zebul nee a se: «Adiši man ni šenni henney, ni kaŋ ga nee: ‹May ti Abimelek, hala ir ma huru a cire?› Manʼti jamaa ti woo kaŋ nʼga donda? Sohõ fatta, koy i wongu.»
39 Gal fatta Šekem borey jine ka Abimelek wongu.
40 Abimelek nʼa gaaray, a zuru a se. Boro boobo kaŋ ka buu za hawsaa ra hala koyraa miɲoo ga.
41 Abimelek goro Aruma. Zebul na Gal nda nga armey gaaray, i mana hin ka goro Šekem.
42 Subaa ra, jamaa fatta ka koy hawsaa ra. Abimelek duu alhabaroo.
43 A na jamaa zaa, a nʼi zamna margari hinza, a nʼi lanba ka zanbaguusu tee saajoo ra. Nga ne, waatoo kaŋ a ga dii jamaa ga fatta koyraa ra, a gum i boŋ kʼi wongu.
44 Abimelek nda nga margarey kaŋ goo a bande tun ka koy kay koyraa miɲoo ga. Margari hinkaa kaŋ borey kul kaŋ goo hawsaa ra boŋ kʼi kar.
45 Abimelek na zaaroo kul tee a ga koyraa wongu. A na koyraa dii, a na borey wii kaŋ goo a ra. Woo banda ga, a na koyraa kayri, a na ciiri say-say a ra.
46 Aywa, waatoo kaŋ Migdal-Šekem borey kul maa alhabaroo, i koy tooroo kaŋ se i ga nee Berit hugoo folgoo ra.
47 Abimelek duu alhabar kaŋ Migdal-Šekem borey kul marga.
48 Woo banda ga, Abimelek žigi Salmoŋ tondi hondoo ga, nga nda jamaa kaŋ goo a bande. Abimelek na daaši zaa, a na tuuri kabe foo dunbu, a nʼa jeeje nga jesoo ga. A nee jamaa se kaŋ goo nga bande: «War dii hayaa kaŋ ay nʼa tee, wʼay takaa tee, wa cahã.»
49 Jamaa boro foo kul na tuuri kabe foo dunbu ka hanga Abimelek. I na tuuri kabey daŋ tooroo hugoo folgoo ra, i na nuune daŋ i ra, i na folgoo nda hayaa kaŋ goo a ra kul ton. Takaa woo nda Migdal-Šekem borey buu, ngi hinnaa arey nda woyey manʼti kala boro zenber foo (1.000) cine.
Abimelek buuyanoo
50 Abimelek koy Tebes. A na Tebes wanga kʼa daŋ game, a nʼa dii.
51 Soorohugu kuku gaabante foo goo koyraa gamoo ra, boraa kul zuru ka koy tugu a ra, arey nda woyey, nda koyraa borey. I nʼa daabu ngi ga, i žigi soorohugu kukoo sooraa batumaa ra.
52 Abimelek man soorohugu kukoo miɲoo ka wongu, a nee nga mma nuune daŋ a ra.
53 Woy foo kaŋ goo sooraa boŋ na Abimelek warra nda fufutondi boŋoo ra, a na boŋoo kayri.
54 Dogoo din da Abimelek ciya arusoogaa se kaŋ nga wongu jinawey zaa ka nee a se: «Ni takubaa hoobu mʼay wii, i masi koy nee: ‹Woy kʼa wii.›» Arusoogaa nʼa hay, a buu.
55 Waatoo kaŋ Izirayel borey dii kaŋ Abimelek buu, boro foo kul koy nga hugoo do.
56 Takaa woo nda Irkoy na teegoy futaa kaŋandi Abimelek boŋ kaŋ a nʼa tee nga baaba se, zama a na nga arma woyyaa (70) wii.
57 Teegoy futaa kul kaŋ Šekem borey nʼa tee, Irkoy nʼa kaŋandi i boŋ. Dangaa kaŋ Yotam, Yerub-Bal izʼaroo nʼa har i ga duu ey.