6
Hay torò ni Apo Hisos ya tongkol ha allon pama-inawa
(Matiyo 12:1-8; Markos 2:23-28)
1 Mihay allon Sabado, allon pama-inawa nin Hawhodiyo, hi Apo Hisos boy aw-alagad na ay niparaan ha ma-in tawtanaman ya trigo. Hapa-eg hay aw-alagad na ay nipanggetè nin trigo biha la piniripiri ta kinan la.
2 Hinalità nin ongnoy Parisiyo, “Antà,” wanla, “nin anggaw-en moyo ba-in ya ha kawkapanog-an tamo ay labag gomawà nin ombahen no allon pama-inawa?”
3 Tinombay konla hi Apo Hisos, “Warì agmoyo et nabaha ya nakaholat ya ginawà ni Dabid hin binomitil ya kateng kawkalamowan na?
4 Nilomo-ob ya ha bali nin Diyos ta nangwa yan tinapay ya indolog ha Diyos. Nangan yan habayto boy pinakan nay kawkalamowan na, maski kontra ha kawkapanogo-an tamo ya mangan nin habayto ta hay ma-arì bongat mangan nin habayto ay pawparì.”
5 Hapa-eg, hinalità et ni Apo Hisos ha Pawparisiyo, ya wana, “Hiko ya an-ingaten Anak nin Tawo ay ma-in karapatan maghalità no anyay tamà gaw-en no allon pama-inawa.”
Hay tawoy kinomampil ya gamet
(Matiyo 12:9-14; Markos 3:1-6)
6 Hin minghan ana et ya allon pama-inawa, hi Apo Hisos ay nako ha himba-an nin Hawhodiyo ta manorò. Bayro ay ma-in mihay lalaki ya hay wanan gamet ay ahè ana ma-igalaw ta kinomampil.
7 Hay Pawparisiyo boy mawmangitorò nin kawkapanogo-an ay ampaka-i-imatonan la hi Apo Hisos no habayton allon pama-inawa ay pakahampaten na baytoy lalaki, ta ampanikap hilan bara-nan ya pangidimandawan la koni Apo Hisos.
8 Piro tandà ni Apo Hisos ya an-ihipen la. Kayà hinalità na do ha lalaki ya kinomampil ya gamet, “Mireng ka,” wana, “ta mako ka bayri ha arapan.” Hatoy lalaki ay nireng biha ya nako ha arapan.
9 Hapa-eg, hinalità ni Apo Hisos do ha Pawparisiyo boy ha mawmangitorò nin kawkapanogo-an, “Ihipen moyo bayti,” wana, “ya halita-en ko komoyo: kompormi ha kawkapanogo-an kontamo ya tongkol ha allon pama-inawa, anyay tamà gaw-en? Tambayan nayì ya tawoy anti ha kadya-dya-an o pa-olayan? Tambayan ya nayì emen ya mabiyay o pa-olayan emen ya mati?”
10 Hapa-eg kaganawan la ay pinalibotan ni Apo Hisos nin tinegteg biha na hinalità do ha lalaki ya kinomampil ya gamet, “Ipaktang mo,” wana, “ya gamet mo.” Kayà impaktang nay gamet na ta hinomampat ana.
11 Piro lalò hilan namahang boy pini-i-ilgowan la no anyay dapat lan gaw-en koni Apo Hisos.
Hay labinloway alagad ya pinilì ni Apo Hisos
(Matiyo 10:1-4; Markos 3:13-19)
12 Ahè naboyot, hi Apo Hisos ay nolì ha bakil ta manalangin. Mikakayabi yan anti bayro nin ampanalangin ha Diyos.
13 Hin alloyna ay iningat ni Apo Hisos nin pakarani kona baytoy tawtawoy ampipantompel kona, ta namilì yan labinloway lalaki ya ginawà na nin hawhogò na:
14 hila ay hi Simon ya iningat nan Pidro, hi Andris ya patel ni Simon, hi Santiyago, hi Howan, hi Pilipi, hi Bartolomi,
15 hi Matiyo, hi Tomas, hi Santiyago ya anak ni Alpiyo, hi Simon ya mapagmalasakit ha nasyon Israyil,
16 hi Hodas ya anak ni Santiyago, boy hi Hodas Iskaryoti ya nag-in traydor.
Nangaral boy namakahampat hi Apo Hisos
(Matiyo 4:23-25)
17 Hili Apo Hisos kateng hatoy kanayon ya tawtawoy ampipantompel kona ay anlomohan bayro ha bakil. Tinonggen hila ha patal ya dogal ta anti bayro ya malakè ya tawoy na-ibat ha kaganawan dogal ha probinsyan Hodiya, ha siyodad nin Hirosalim, boy ha dawdogal ha ambay dagat nin siyodad nin Tiro boy siyodad nin Sidon.
18 Nako hila bayron manlengè koni Apo Hisos boy emen na hila pakahampaten ha mawmasakit la; kateng hatoy tawtawo ya napahokan nin mangala-et ya aw-ispirito ya ampanggolo konla ay hinomampat.
19 Kaganawan tawo ay ampagpilit nin maka-aptoh koni Apo Hisos, ta ma-in kapangyariyan ya ampangibat kona ya ampakapakahampat nin kaganawan.
Hay tawtawoy makalmà
(Matiyo 5:1-12)
20 Tinegteg ni Apo Hisos ya aw-alagad na biha na hinalità konla, ya wana,
“Makalmà kawoy ampipag-irap hapa-eg, ta hikawo ay makapakilamo ha tawtawoy ampag-ari-an nin Diyos.
21 “Makalmà kawoy angkahabek nin gomawà kalabayan nin Diyos ta sigoradon mapasasà kawo nin kahampatan.
“Makalmà kawoy ampipan-angaw banà ha kalele-an moyo ha angkagawà moyoy kasalanan hapa-eg, ta lano ay mipangka-ili kawo nin banà ha kaligawan moyo.
22 “Makalmà kawo no pag-inakitan kawon tawtawo, no agla kawo tanggapen, no insoltowen la kawo, boy no halita-en lay mala-et kawo banà ha pamakilamo moyo kongko ya an-ingaten Anak nin Tawo.
23 Hay kadya-dya-an ya imparanas nin kawka-apo-apowan la ha pawpropita hin hato ay ombayroy maranasan moyo. Magtowà kawo no mangyari bayti komoyo, boy mitotokpaw kawo ha pagtowà moyo, ta hay malhay ya iprimyo komoyo do ha katatag-ayan ha kama-inan nin Diyos ay nakahandà ana.
24 “Ka-i-ingalo kawo ya mangayaman, ta hay ka-inomayan ay natanggap moyoyna.
25 “Ka-i-ingalo kawo ya ampipagbohoy hapa-eg, ta lano, hikawo ay bomitil.
“Ka-i-ingalo kawo ya ampipangka-ili hapa-eg, ta lano, hikawo ay lomelè boy manangih.
26 “Ka-i-ingalo kawo no hay kaganawan tawo ay ampamori komoyo hapa-eg, ta ombayroy ginawà nin kawka-apo-apowan la ha alwan peteg ya pawpropita hin hato.”
Panlalabi ha kawka-away
(Matiyo 5:38-48; 7:12a)
27 “Habayti ya halita-en ko komoyon ampipanlengè kongko,” wani Apo Hisos: “Labiyen moyoy kawka-away moyo, boy gaw-an moyo nin kahampatan ya ampipag-inakit komoyo.
28 Ingalowan moyo ya ampipanla-et komoyo, boy ipanalangin moyo ya ampangapi komoyo.
29 No ma-in manampal nin kagmang pingih moyo ay ipatampal moyo et kona ya kagmang; no ma-in mangwa nin panlay-ep moyo ay igwà moyo et kona kateng baro moyo.
30 Mambi kawo ha hinoman ya ampakikwa komoyo, boy hinoman ya nangwa nin ikon moyo ay agmoyoyna balawi-en bayto.
31 No anyay labay moyon gaw-en komoyo nin kanayon ay ombayro itaman ya gaw-en moyo kona.
32 “No hay anlabiyen moyo ay haton bongat ya ampanlabi komoyo, ma-in kawo warì matanggap ya kahampatan ya mangibat ha Diyos? Maski mawmakasalanan ay ampanlabi ha ampanlabi konla.
33 No hay anggaw-an moyon bongat nin kahampatan ay hatoy ampanggawà komoyo nin kahampatan, ma-in kawo warì matanggap ya kahampatan ya mangibat ha Diyos? Maski mawmakasalanan ay ombahen simpri ya anggaw-en.
34 No hay pa-otangan moyo ay haton bongat ya an-asawan moyo nin makabayad komoyo, ma-in kawo warì matanggap ya kahampatan ya mangibat ha Diyos? Maski mawmakasalanan ay ampama-otang simpri ha kapara lan makasalanan ya an-asawan lan makabayad ha inotang la.
35 Alwan ombayroy gaw-en moyo. Hay gaw-en moyo ay labiyen moyoy kawka-away moyo boy manggawà kawon kahampatan konla. Pa-otangan moyo hila nin agkawo omasa nin ma-in mibira komoyo ya kabayaran. Ha ombayro ay makatanggap kawo nin ma-alagà ya primyo, boy mag-in kawon anak nin Diyos ya Pinakamakapangyariyan; ta hiya ay mahampat do ha ayin otang ya nakem boy do ha mangala-et.
36 Mangingangalo kawo nin bilang ha Tatay moyoy Diyos ya ma-ingangalowen.”
Hay tawtorò ni Apo Hisos
(Matiyo 7:1-5)
37 “Agkawo manosga ha maskin hino emen agkawo hosgawan nin Diyos. Agkawo mamintas ha maskin hino emen agkawo pintasan nin Diyos. Mamatawad kawon kanayon emen kawo patawaren nin Diyos.
38 Mambi kawo ha kanayon emen kawo biyan nin Diyos. Hay angka-igwà moyo ay mi-orong komoyo ya maski ihekhek ha pambiyanan moyo ay ahè miharag. Hay hohokat ya anggamiten moyo nin mambi ha kanayon ay ombayro itaman ya hohokat ya gamiten nin Diyos nin mambi komoyo.”
39 Ombayri et ya alimbawà ya hinalità konla ni Apo Hisos: “Ma-arì warì mangakay ya bowag nin kapariho nan bowag? No gaw-en na bayto ya ombayro ay pariho hilan marabò ha malalè ya lobot?
40 Ayin iskowila ya makara-eg ha ma-istro na; piro no natoro-an yan mahampat ay mag-in yan bilang ha ma-istro na.
41 “Antà angka-asikaso moy kasalanan nin kapara mo ya bilang kayamò nin poling ya anti ha mata na, piro agmo angka-asikaso ya sarili mon kasalanan ya bilang kalapad nin tapì ya anti ha sarili mon mata?
42 Pangno ka ampakaregdeg nin maghalità ha kapara mo nin, ‘Patel, alihen koy poling ha mata mo,’ no hikan mismo ay agmo angka-asikaso ya malapad ya tapì ha sarili mon mata? Hikay magkakanwarì, alihen mo pon ya malapad ya tapì ha sarili mon mata emen mo makit nin mahampat ya pangalih nin poling ha mata nin kapara mo.”
In-alimbawà ni Apo Hisos ya tawtawo ha pamomonga nin po-on kayo
(Matiyo 7:16-20; 12:33-35)
43 “Hay po-on kayo ya ayin dipirinsya ay maganday an-ibonga boy ahè mamonga nin ayin kowinta, piro hay po-on kayoy ma-in dipirinsya ay ayin kowintay bonga boy ahè mamonga nin maganda.
44 Balang po-on kayo ay angkabalayan ha klasin bonga; hay bonga nin igos ay agmo makit ha po-on kayoy madowih boy agka makakit nin bonga nin obas ha po-on ya madowih.
45 Ombayro itaman ya tawtawo. Hay tawoy mahampat ya pagnanakem ay ampakagawà nin kahampatan; hay tawo balè ya mala-et ya pagnanakem, hay angkagawà na ay kala-etan. No anyay anti ha nakem nin tawo ay habaytoy anghalita-en na.”
Hay loway manggagawà nin bali
(Matiyo 7:24-27)
46 Hinalità et ni Apo Hisos, ya wana, “Antà an-ingaten moyo ko nin ‘Pangino-on, Pangino-on,’ ya agmoyo anggaw-en ya anhalita-en ko komoyo?
47 Hay tawoy ampakarani kongko nin ampanlengè nin hawhalità ko boy anggaw-en na baytoy angkalengè na, hay ka-alimbawa-an na ay habayti ya halita-en ko.
48 Hiya ay bilang ha tawoy nangipa-ireng nin bali. Nangotkot yan malalè ya pinangigwa-an nan pondasyon ya pinangipa-irengan na nin tarek. Hin dinanan lanab baytoy bali ay ahè nagalaw ta matibay ya pagkapa-ireng.
49 Piro hay tawoy ampakalengè nin hawhalità ko, balè ta agna anhonolen ay bilang ya ha tawoy nangipa-ireng nin bali ya alwan matibay ta ayin pondasyon; kayà hin dinanan lanab baytoy bali, antimano ay natomba boy nangawawatak.”