12
Pag-atapan ya mawmagkakanwarì (Matiyo 10:26-27)
1 Libolibo ya tawoy ampititipon; kayà ampangapipepetpet hila. Naghalità pon hi Apo Hisos ha aw-alagad na, ya wana, “Mag-atap kawo ha pampalbag nin Pawparisiyo ya pagkakanwarì la.
2 Ayin nakatagò ya ahè mipatnag, boy ayin sikrito ya ahè matanda-an o mibolgar.
3 Kayà anyaman ya bagay ya sikritoy an-ilgowen moyo ha karegleman ay matanda-an panhomawang, boy anyaman ya an-i-ananah moyo nin sikrito maski anti ha lo-ob kowarto ay mibo-angaw.”
Hay dapat kalimowan
(Matiyo 10:28-31)
4 “Anhalita-en ko komoyo, aw-amigo ko,” wani Apo Hisos, “agmoyo kalimowan ya mapamati ta nawini moyon bongat ya kaya lan patyen. Mayarì bayto ay ayin hilaynan magawà.
5 Ibalità ko komoyo no hinoy dapat moyon kalimowan: hay kalimowan moyo ay Diyos ya mayarì mamati ay ma-in et kapangyariyan nin mangitapon komoyo ha impirno. Anhalita-en ko komoyo ya talagan hiya ya dapat moyon kalimowan.
6 “Alwa nayì nin hay limay pipit ay angka-ilakò nin alagà loway sintimos bongat? Ombayro man, maski miha konla ay ahè anliwawan nin Diyos.
7 Hikawo, maski habot moyo ay tandà nin Diyos no ongnoy bilang. Kayà agkawo malimo ta hikawo ay mas ma-alagà kisa ha malakè ya pipit.”
Hay tongkol ha ampamapteg boy ampangipogla-oh
(Matiyo 10:32-33; 12:32; 10:19-20; Markos 3:28-30)
8 “Habayti ya halita-en ko komoyo,” wani Apo Hisos, “hinoman ya mamapteg ha tawtawo nin hiya ay ampakilamo kongko, hiko ya an-ingaten Anak nin Tawo ay mamapteg itaman ha arapan nin aw-anghil nin Diyos nin habaytoy tawo ay ampakilamo kongko.
9 Piro hinoman ya ampangipogla-oh kongko ha tawtawo nin hiya ay ahè ampakilamo kongko ay paptegan ko itaman ha arapan nin aw-anghil nin Diyos ya habaytoy tawo ay ahè nakilamo kongko.
10 Hinoman ya ampaghalità nin kontra kongko ya an-ingaten Anak nin Tawo ay ma-in kapatawaran, piro ayin kapatawaran ya ampaghalità nin mala-et ya kontra ha Ispirito nin Diyos ta ha ombayro ay an-itowad na nin hay gawgawà nin Ispirito nin Diyos ay gawgawà ni Satanas.
11 “Pantan la komoyo ha hawhimba-an nin Hawhodiyo para bistawen, o i-arap ha gawgobirnador o ha kanayon ya ampipamo-on ay agkawo mahlak no pangno moyo idipinsa ya sarili moyo, o no anyay halita-en moyo;
12 ta ha oras ya habayto, hay Ispirito nin Diyos ay mangitorò komoyo ha dapat moyon halita-en.”
Hay alimbawà ya tongkol ha mayamanya tawoy tangah
13 Hapa-eg, miha do ha kalak-an tawo ay naghalità koni Apo Hisos, “Apo,” wana, “halita-en mo ha patel ko ya atagan na ko nin kawkamama-in ya mana nawen koni tatay.”
14 Tinombay kona hi Apo Hisos, “Hinoy nambi kongko,” wana, “nin karapatan mag-in howis ya manggawà nin ombahen ya bagay?”
15 Hapa-eg, hinalità ni Apo Hisos konlan kaganawan, “I-atap moyo,” wana, “ya sarili moyo ha kaganawan klasin kahiba-an, ta hay biyay ya ma-alagà ay ahè ampangibat ha kalak-an nin kamama-in.”
16 Hapa-eg, ombayri ya alimbawà ya hinalità konla ni Apo Hisos: “Ma-in,” wana, “nin tawoy mayaman ya ma-in maganday lotà; kayà hay angka-alawah na ay malakè.
17 Hin agana miharag ha kamalig na ya angka-alawah na ay hinalità na ha sarili na, ‘Anya raw ya gaw-en ko,’ wana, ‘ya ayin akoynan mapangilimpehan nin alawah ko?
18 Ah! tandà koyna,’ wana ha sarili na, ‘agwaten ko bayti ya kawkamalig ko, ta manggawà ako nin mas malhay ya mapangilimpehan kon aw-alawah ko boy kaganawan kamama-in ko,
19 biha ko halita-en ha sarili ko: hikoy tawo ya masowirti. Ma-in akoynan kaganawan bagay ya ka-ilangan ko para ha malakè ya ta-on. Magpakaliga ko, mangan ako, boy maglahing ako ta pasasa-en koy sarili ko.’
20 Piro hinalità kona nin Diyos, ‘Tangah ka!’ wana, ‘hapa-eg yabi ay mati ka; hinoy makapag-ikon nin bawbagay ya inlimpeh mo nin para ha sarili mo?’ ”
21 Hinalità et ni Apo Hisos, “Ombayri,” wana, “ya mangyari ha tawoy ampagpayaman bayri ha babon lotà, piro ha tegteg kona nin Diyos ay hiyayna ya pinakama-irap.”
Pahimalà ha Diyos
(Matiyo 6:25-34)
22 Hapa-eg, hinalità ni Apo Hisos ha aw-alagad na, “Kayà anhalita-en ko komoyo ya agkawo magolon mangihip nin tongkol ha pagbibiyay moyo no anyay pamamangan moyo o pagdolo moyo;
23 ta hay biyay ay mas ma-alagà kisa pamamangan, boy hay nawini ay mas ma-alagà kisa dolo.
24 Ihipen moyoy aw-owak: aghila ampananem boy ahè ampangalawah; ayin hilan kamalig ya pangilimpehan nin alawah la, piro hay Diyos ay ampangasiwà konla. Hikawo ay mas ma-alagà kisa ha mawmanokmanok.
25 Warì mapalawig moyoy biyay moyo no golowen moyoy ihip moyo?
26 No agmoyo kayan gaw-en ya ombayro kayamò ya bagay, antà magolo kawo ha kanayon ya bawbagay?
27 “Ihipen moyo no pangno anhomlay ya mawmasitas ya balang: aghila ampagtrabaho boy ahè ampanggawà dolo ya para ha sarili la; piro anhalita-en ko komoyo, maski masyadoy kayamanan ni Arì Solomon ay agya nakapagdolon maganda nin bilang ombayro kaganda ha bawbolaklak nin masitas ya balang.
28 No hay dawdikot ya angkabiyay hapa-eg ha lawak ay ampagandawen nin Diyos ya nobokah ay tabasen ta ipo-ol, hikawo et warì ya agna padolowan? Talagan kolang ya pantotompel moyo!
29 Agmoyo golowen ya nakem moyo nin mangihip no anyay kanen moyo o inomen moyo. Agmoyo pagkagolowan bayto.
30 Haba-in ya bawbagay ya angkagolowan nin tawtawo bayri ha babon lotà ta ayin hilan katetpel ha Diyos; piro hay Tatay tamoy Diyos ya magtandà nin panganga-ilangan moyo.
31 Kayà igit ha kaganawan ay sikapen moyo nin hay Diyos ya mamo-on komoyo, ta igwà na komoyo bayti ya bawbagay ya angka-ilanganen moyo.”
Kayamanan ha katatag-ayan ha kama-inan nin Diyos
(Matiyo 6:19-21)
32 Hinalità et ni Apo Hisos, “Aw-anak ko,” wana, “agkawo malimo maskin a-amò kawo, ta maliga ya Tatay moyoy Diyos ha pamomo-on na komoyo.
33 Ilakò moyoy kaganawan kamama-in moyo ta hay napaglako-an ay igwà moyo ha mawmanga-irap. Gaw-en moyoy bawbagay ya ma-alagà, ta hay iprimyo komoyo bayro ha katatag-ayan ha kama-inan nin Diyos ay ahè mabaw-ahan, ahè matakaw nin maski hino, boy ahè mahirà nin aw-anag.
34 No hay kayamanan mo ay anti ha babon lotà o anti ha katatag-ayan ha kama-inan nin Diyos ay bayro ya ihip mo.”
Hay dapat ay pirmin handà ha panlomatengnin Pangino-on
35 Hinalità et ni Apo Hisos, ya wana, “Ayosen moyoy pagdodolo moyo boy sigorowen moyon andongket ya kingki moyo emen pirmi kawon handà.
36 Ombayri ya gaw-en moyo ya bilang ha anggaw-en nin aw-alilà ya ampangantì nin amo la ya ma-ibat ha kahal. Panlomateng na ta mangatoktok ya ay antimano, malo-atan la ya nin polta.
37 Ma-in kakalma-an baytoy aw-alilà ya handà boy ampangantì ha panlomateng nin amo la. Anhalita-en ko komoyo ya hatoy amo la ay ayosen nay pagdodolo na, ta mismon hiya ya mama-iknò konla boy mangidolot konla nin pamamangan.
38 Ma-in kakalma-an baytoy aw-alilà ya malatngan nin amo la nin hila ay nakahandà maski hay amo la ay lomateng nin botlay yabi o malalè ya palbangon.
39 Habayti ya tanda-an moyo: no tandà nin ma-in bali ya oras nin lomateng ya mananakaw ay agna pa-olayan ya hay bali na ay pahoken nin mananakaw.
40 Hikawo man ay maghandà ta hiko ya an-ingaten Anak nin Tawo ay lomateng ha oras ya agmoyo an-asawan.”
Hay tapat boy alwan tapat ya alilà
(Matiyo 24:45-51)
41 Hapa-eg, nagpastang hi Pidro, ya wana, “Pangino-on, paran bongat nayì konnawen baytoy alimbawà ya hinalità mo o para ha kaganawan?”
42 Tinombay hi Pangino-on Hisos, ya wana, “Pangno mabalayan ya tapat boy maronong ya alilà? Hay tapat boy maronong ya alilà ay ambiyan nin amo na nin karapatan mama-alà ha kawkalamowan nay aw-alilà boy hiya ya mambin pamamangan la ha tamà ya oras.
43 Habaytoy ombayroy alilà ay ma-in kakalma-an no malatngan nin amo na ya anggaw-en na baytoy impagawà kona.
44 Anhalita-en ko komoyo ya kaptegan: habaytoy tapat ya alilà ay paba-ala-en nin amo na ha kaganawan kamama-in na.
45 Piro no halita-en nin hatoy alilà ha sarili na ya, ‘Maboyot pon biha lomateng ya amo ko,’ ay ompisawan nan bogbogen ya kapara nan aw-alilà, lalaki boy babayi, boy magpasasà yan mangan boy minom anggan malahing.
46 Hay amo nin hatoy alilà ay lomateng ha allo ya agna an-asawan boy ha oras ya agna tandà. Habaytoy alilà ay parosawan nin amo na nin mabiyat ya parosa boy ipakilamo na ya ha tawtawoy ahè antompel ha Diyos.
47 “Hay alilà ya magtandà nin labay ipagawà kona nin amo na, piro agya ampaghandà boy agya anhomonol ha an-ipagawà kona ay parosawan yan pakagarotiyen.
48 Piro hay alilà ya ahè magtandà nin labay ipagawà kona nin amo na, maski ampakagawà ya nin bawbagay ya dapat pamarosawan kona ay amò bongat ya garoti ya iparosa kona. Hay tawoy binyan malakè ay malakè ya asawan kona. Hay tawoy mas malakè ya impahimalà kona ay mas malakè itaman ya asawan kona.”
Magkama-in pamikokontra nin banà ha pamako bayri ni Apo Hisos ha babon lotà
(Matiyo 10:34-36)
49 Hinalità ni Apo Hisos, “Hiko,” wana, “ay nako bayri ha babon lotà nin ma-in gitan ya apoy ya hay labay totolen nin hatoy apoy ay pamikokontra; habayti dayi ay napagketan ana!
50 Piro ma-in et kadya-dya-an ya ka-ilangan mangyari kongko; kayà ma-in akon kalele-an anggan ahè mangyari kongko bayto.
51 An-ihipen moyo nayì nin hay bara-nan nin pamako ko bayri ha babon lotà ay emen magkama-in katinekan ya tawtawo? Alwan ombayro ta banà kongko ay lalò mangapikokontra ya tawtawo.
52 Pa-ibat hapa-eg, hay mihay pamilya ya lima katawo ay mangapihihiyay. Hay tatlo ay kontra ha lowa, ta hay lowa ay kontra ha tatlo.
53 Hay tatay ay komontra ha anak nay lalaki, boy hay anak nay lalaki ay komontra itaman ha tatay; hay nanay ay komontra ha anak nay babayi, boy hay anak nay babayi ay komontra itaman ha nanay. Hay ampò ya babayi ay komontra ha manoyang nay babayi, boy hay manoyang nay babayi ay komontra itaman ha ampò nay babayi.”
Pangingintindin tigè pana-on
(Matiyo 16:2-3)
54 Hinalità ni Apo Hisos do ha kalak-an tawo, “No ampakakit kawo nin leem ha bandan babà, hay antimanon anhalita-en moyo ay ‘Mangoran,’ boy habayto ay ampangyari itaman.
55 No angkatanam moyoy angin ya ampangibat ha bagatan, hay anhalita-en moyo ay ‘Mangamot,’ boy habayto ay ampangyari itaman.
56 Mawmapagkakanwarì! Maronong kawon mambin kahologan nin angkakit moyo ha langit boy bayri ha babon lotà, piro antà agmoyo tandà ya kahologan ya ampangyari hapa-eg pana-on?”
Maki-ariglo ha ka-away
(Matiyo 5:25-26)
57 Hinalità et ni Apo Hisos, “Antà agmoyo madisisyonan ya sarili moyo nin bawbagay ya tamà?
58 No ma-in tawoy makon mangidimanda komo, mintras anti kawo ha daan ay maki-ariglo ka kona emen agna kayna i-abot ha howis ya mangigwà komo ha polis ta gitan ka ha pirisowan.
59 Anhalita-en ko komo: no nakapiriso kayna ay agkayna makalikol anggan agka makabayad nin dapat mon imolta.”