13
P p
Palao Aikupito unai yodi wasawasa se kataidi ede Palao, doha Palao Amenhotep (bolimai 1541 ye lau 1520 bc), na kaniyona ede, wasawasa Amenhotep.
Paliseya meta siya Dius kadi boda hesau. Hesa Paliseya kaniyona ede siya se bom se tolehesuwaladi. Paliseya tamowaidi wa se kaikaipatebayao na laugagayo maudoina se hemuliwatani ye dobi gagilina unai (Mataiyo 23:23). Yodi nuwatu ede, ena nige tamowai maudoidi laugagayo maudoina se lauwatanidi, meta Yaubada kabo Isalaela ye hekamkamnadi. Unai se kouyalayala tamowai kalidiwai, ena Yaubada yona laugagayo se utusidi.
Pelitome meta Dius kabakitalobaidi meta siya Yaubada yona tamowai. Kabikabi ne Yaubada ye hededelau Abelahama unai bena loheloheyao maudoidi udiyedi se ginaulidi, na yodi huyalabasi mayadaina mulina ne unai bena mayadai hehaligigi-haiyonana unai se hepelitomedi (Genese 17:10-12 yo Lewitikasi 12:3). Pelitome meta loheloheyao udiyedi dahi gagilina se nigwahai.
Paulo yona huyaena Dius tamowaidi nige taupelitome se kitadobidobiyeidi (Epeso 2:11) na se hedede ede siya tamowai bikibikidiyao na se miyasuwalaeidi.
Peloweta meta Yaubada tamowai ye kaisunuwaidi bena iya hesanaena se hedehededelau tamowai udiyedi. Na Yaubada yona nuwatu ye moseidi tamowai wa udiyedi na kabo se hededegabaedi tamowai udiyedi. Huya hekadi se hededenonohai saha huya matadi ne udiyedi kabo ye tubu, na huya hekadi ginauli sahasahadi se tubutubu wa kaniyodi se hededehemasalahadi. Na yodi hedehedede maudoidi meta Yaubada yona tamowai se guguyaidi bena yodi sunuma se tole Yaubada unai na iya se hedebasaei yodi mauli laulaudi udiyedi.
Pentekosi meta Dius yodi mayadai lakilakina hesau. Mayadaina ne unai Yaubada se lautokiyei kadi kai hesabana. Pentekosi kaniyona ede mayadai 50, iya ede Taukiuli Henuwaisinina mayadaina mulina ne unai. Pentekosi mayadaina unai bodalakilaki se lau Yelusalema unai se bawabawa.
Yesu yona boita yo toloꞌuyo mulina ne unai kabo Pentekosi mayadaina unai Yaluwa Tabuna ye taludobima taukawamamohoi udiyedi (Apostolo 2:1-13).
Pilato hesana hinage se kuli ede Pontiusi Pilato. Iya meta gabana hesau Isalaela tanona unai, na iya Loma tamowaina. Loma yodi gabemani iya se hetolo Yudeya tanona taukitahetetena, na paisowana ne ye ginauli bolimai 26 ad ye lau ee 36 ad. Yona huyatanuwaga unai Dius tamowaidi ye kabiyabayababaidi (Luka 13:1). Ye matausi bena Dius tamowaidi se tolo na Loma se iyalaidi.
Pwalawa Nige Yistina Henuwaisinina meta Isalaela tamowaidi yodi henuwaisini gwauyalana hesau. Beyabeyana, huyana Dius sola Aikupito unai se miyamiya na bena kabo se laugabaei meta nige yodi mahana gonowana bena pwalawa yisti unai se hebwali na kabo se gabu, unai pwalawagaibu se gabu na se kai. Pwalawa Nige Yistina Henuwaisinina bolimai badobado se ginaginauli Yelusalema unai, Taukiuli Henuwaisinina mayadaina mulinaena. Unai henuwaisini labui ne se hemala gwauyala kesega. Taukiuli mamoena wa mayadai bagubagunana meimeilahina unai se kai. Na kabo Pwalawa Nige Yistina Henuwaisinina ne ye lau ee mayadai haligigi-labui. Tenem mayadaidi ne udiyedi Dius kabo pwalawa nige yistina ye bom mo se kaikai doha kadi mumugao huyana Aikupito se pesagabaei na laulauna wa.