12
Chakra arrendaq runakunamanta
(Mat 21.33-46; Luc 20.9-19)
1 Jesusmi ejemplonkunawan runakunaman yachachispa, khaynata niran:
—Huk runan uvas plantakunata chakranpi plantaran. Hinaspan chay chakranpa muyuriqninta cercoran. Hinallataqmi uvas cosechasqanmanta vinota ruwananpaqpas, huk pozota ruwaran. Saynallataqmi chay chakranta cuidananpaqpas, huk hatun torreta ruwaran. Chaykunata ruwayta tukuruspanmi, chay uvas chakranta huk llank'aq runakunaman arrendaran. Hinaspan karu llaqtaman viajaran.
2 Cosecha tiempo chayaramuqtintaqmi, chay chakrayoq runaqa huk serviqnin runata mandamuran, chay chakran arrendasqan runakunamanta, tupaqnin cosechata chashkispa dueñonman apapunanpaq.
3 Ichaqa chay arrendaq runakunaqa chay sirviente runata hap'iruspankun, alli-allinta maqaranku. Hinaspan mana imantillanta qatirpapuranku.
4 Hinaqtinmi chay uvas chakrapa dueñonqa payman tupaqnin cosechata cobramunanpaq, huknin serviqnin runatañataq kaqmanta mandamuran. Ichaqa paytapas, chay arrendaq runakunaqa millayta k'amispankun, umantapas p'anaspa llik'iranku. Hinaspan paytapas mana imantillanta qatirpapuranku.
5 Hinaqtinmi chay chakrapa dueñonqa kaqmanta mandamullarantaq huk serviqnin runatañataq. Chaymi uvas chakra arrendaq runakunaqa paytapas wañuchiranku. Saynata ruwashaqtinkupas, dueñonqa huk sirvienten runakunatapas mandamullarantaqmi. Paykunatapas wakintan maqaranku, wakintañataqmi wañuchiranku ima.
6 Chaykuna pasaqtinmi, chay uvas chakrayoq runaqa mandamuran ancha munakusqan wawantañataq, khaynata yuyaymanaspa: “Wawayta rikuspaqa ichapas respetankuman”, nispa.
7 Ichaqa uvas chakra arrendaq runakunañataqmi, chakrayoqpa wawan chayamusqanta rikuspanku, khaynata ninakuranku: “Paymi papan wañuruqtinqa kay herencia chakrawanqa qepakunqa. Chayqa aswanyá wañurachillasunña, saynapi kay enteron chakrawan noqanchis qepakunanchispaq”, nispanku.
8 Chaymi uvas chakrayoqpa wawantaqa hap'iruspanku wañuchiranku. Hinaspan cuerpontapas uvas chakrapa waq lawninman wikapamuranku.
9 Kunan piensaychis, chay chakrapa dueñonri, ¿imatataq ruwanqa? Payqa kikinpuni hamuspanmi, chay chakran arrendaq runakunata wañuchispa, huk runakunamanñataq chay chakrantaqa arrendanqa.
10 Qankunari, ¿manachu Bibliapi leerankichis khayna nisqanta?:
“Albañilkunapa mana munasqan rumin, kunanqa aswan más allin kaq rumi,
wasiq esquinanpi allinta enteron wasipa perqanta sostienen.
11 Kayqa Diosninchispa ruwasqanmi.
Hinaspapas kay qawasqanchisqa anchata admirakunapaqmi”, nispa [Salmos 118.22-23].
12 Hinaqtinmi sacerdotekunapa jefenkunaqa, leykunata yachachiq runakunapiwan, hinallataq Israel nación llaqtapi kamachiq runakunapiwan ima cuentata qokuranku, paykunamanta Jesús rimasqanta. Chayraykun paykunaqa Jesusta presochanankupaq hap'iruytapuni munaranku. Ichaqa manataqmi piensasqankuman hina ruwaytaqa atirankuchu, runakunata manchakuspanku. Hinaspan mana ni imatapas ruwayta atispa pasapuranku. [Nota: Chakraqa Diospa obranmi. Chakrapa dueñonqa, Diosmi. Chakra arrendaq runakunaqa, Diosmanta yachachiq sacerdotekuna, hinallataq leymanta yachachiq runakuna iman. Sirviente runakunañataqmi, Diosmanta willakuq profetakuna. Chakrayoqpa wawanñataqmi, Jesucristo].
Impuesto paganamanta
(Mat 22.15-22; Luc 20.20-26)
13 Llaqtapi kamachiq autoridadkunan Jesusman mandamuranku wakin fariseo religionniyoq runakunata, hinallataq rey Herodespa partenmanta runakunatawan ima. Paykunataqa mandamuranku, Jesús rimaspa imamantapas pantaruqtin chayman hinalla acusanankupaqmi.
14 Chaymi paykunaqa rispanku, Jesusta khaynata niranku:
—Yachachikuq, noqaykuqa yachaykun cheqaqtapuni rimaq kasqaykita. Hinaspapas qanqa manan runakunapa munasqanman hinachu imatapas ruwanki. Aswanmi qanqa pimanpas mana sayapakuspalla, Diosmanta cheqaqtapuni yachachinki, saynapi Diosta kasukunankupaq. Chayqa kunanyá niwayku, rey Cesarman impuesto pagayri, ¿allinchu kanman icha manachú? ¿Pagaykumanchu icha manachú? nispanku.
15 Ichaqa Jesusqa yacharanmi, paykunaqa ishkay uya runakuna kasqankuta. Chaymi contestaran khaynata:
—Qankunari, ¿imanaqtintaq pantachiwayta munashankichís? Apamuychis (impuesto paganaykichis) qolqeta qawayunaypaq, nispa.
16 Hinaqtinmi huk qolqeta payman apamuqtinku, Jesusqa paykunata tapuran:
—Kay qolqepiri, ¿pipa uyantaq hinaspapas pipa sutintaq kashan? nispa.
Chaymi paykunaqa contestaranku:
—Roma llaqtamanta kamachikamuq rey Cesarpan, nispanku.
17 Hinaqtinmi Jesusqa paykunata niran:
—Saynaqa rey Cesarpa kaqtaqa, rey Cesarman qopuychis. Hinallataq Diospa kaqtapas, Diosman qopuychis, nispa.
Hinaqtinmi Jesuspa nisqanta uyarispanku, llapallan chaypi kaq runakunaqa anchata admirakuranku.
Jesustan tapuranku wañuqkunapa kawsarimunanmanta
(Mat 22.23-33; Luc 20.27-40)
18 Saduceo religionniyoq runakunan mana creerankuchu wañusqa runakunapa kawsarimunanpi. Chayraykun paykunaqa Jesuspa kasqanman hamuranku. Hinaspan Jesusta tapuranku huk ejemplota willaspanku:
19 —Yachachikuq, Moisespa escribisqan leypin niwanchis: “Huk runa casarakuspa, warminpi manaraq wawan kashaqtin wañupunman chayqa, wawqenmi chay viudawan casarakuspa wawayoq kanan. Hinallataqmi chay wawa nacemuqpas, wañuqpa wawan hina kaspa, paypa sutinta apanan, saynapi wañuq wawqenpa sutin ama chinkananpaq”, nispanku.
20 Kunan willasqaykiku. Qanchis wawqekunan karanku. Hinaspan kuraq kaq casarakuran. Ichaqa manaraq wawayoq kashaspanmi, wañupuran.
21 Hinaqtinmi kuraq kaqman qatiq wawqen chay viudawan casarakuran. Paypas saynallataqmi manaraq wawayoq kashaspa, wañupullarantaq. Saynallataqmi pasaran kinsa kaqwanpas, tawa kaqwanpas, pishqa kaqwanpas, soqta kaqwanpas, hinallataq qanchis kaqwanpas.
22 Chay qanchisnintin mana wawayoq wawqekunapa wañusqanpa qepanmanmi, chay viuda warmipas wañupullarantaq.
23 Chaymi kunan tapukuyniyku kashan. Llapallan wañuqkunata Dios kawsarichimuqtinri, ¿mayqenpa warmintaq kanqa chay warmirí? Chay warmiqa qanchisnintin wawqekunawanmi casarasqa karan, nispanku.
24 Hinaqtinmi Jesusqa paykunata khaynata contestaran:
—Qankunaqa pantaypin kashankichis. Manan yachankichishchu Bibliapa nisqanta, nitaqmi Diospa atiynintapas reqsinkichishchu.
25 Chaymi niykichis, wañuqkunata Dios kawsarichimuqtinqa, manan ni pipas casarakunqachu. Aswanmi hanaq pachapi angelkuna hinallaña kanqaku manaña casarakuspa.
26 Ichaqa wañuqkunapa kawsarimunanmantari, ¿manachu Bibliapi leerankichis nina rawrashaq t'ankar kishka ukhumanta Diospa nimusqanta? Paymi Moisesta khaynata niran: “Noqan kani Abrahampa, Isaacpa hinallataq Jacobpa Diosnin”, nispa.
27 Diosqa manan wañusqa runakunapa Diosninchu, aswanqa kawsashaq runakunapa Diosninmi. Chaymi Abrahampas, Isaacpas, hinallataq Jacobpas, wañusqaña kashaspankupas, Diospaqqa kawsashankun. ¡Chaymi niykichis, qankunaqa pantaypin kashankichis! nispa.
Ishkaynin importante kamachikuykunamanta
(Mat 22.34-40)
28 Jesusmi saduceo religionniyoq runakunata allinta contestaran. Saynata Jesús contestaqtinmi, leykunata yachachiq runakunamanta huknin kaq runa, Jesusman ashuyuspa, tapuran khaynata:
—Yachachikuq, ¿Diospa kamachikuyninkunamantari, mayqen kaq kamachikuytaq aswan más importanterí? nispa.
29 Chaymi Jesusqa contestaspa niran:
—Llapan kamachikuykunamanta aswan más importante kaq kamachikuyqa, khaynatan nin: “Kay Israel nación llaqtapi tiyaq runakuna uyariychis, Diosninchisqa ch'ullallan. Payllan Dios.
30 Señor Diosniykita khuyakuy tukuy sonqoykiwan, tukuy almaykiwan, tukuy piensayniykiwan, hinallataq tukuy kallpaykiwan ima”.
31 Saynallataqmi huknin kaq kamachikuypas, kay primer kaq kamachikuyman rikch'akun. Chaymi khaynata nin: “Runa masiykita khuyakuy, qan kikiykita hina”, nispa. Kay ishkaynin kamachikuykunan, wakin kamachikuykunamantaqa aswan más importante, nispa [Levítico 19.18; Deuteronomio 6.4-5].
32 Jesuspa nisqanta uyarispanmi, leykunata yachachiq runaqa, Jesusta niran:
—Yachachikuq, chay nisqaykiqa cheqaqpunin. Diosqa ch'ullallan. Manan ni pipas pay hinaqa kanchu.
33 Chaymi Diostaqa khuyakuna tukuy sonqowan, tukuy piensaywan, hinallataq tukuy kallpawan ima. Saynallataqmi runamasinchistapas khuyakuna imaynan noqanchispas kikinchista khuyakunchis chay hinata. Chay ishkaynin kamachikuykunan aswan más importanteqa, animalkunata k'anaspa, Diosman sacrificio ofrecenaykichismantaqa, nispa.
34 Saynata chay runa allin yachaywan rimaruqtinmi, Jesusqa payta niran:
—Qanqa Diospa gobiernasqan sumaq glorianmantaqa manan karupichu kashanki, nispa.
Jesuspa nisqankunata uyarispankun, manaña ni imaynanmantapas tapuytaqa atirankuñachu.
Jesucristori ¿pipa wawantaq?
(Mat 22.41-46; Luc 20.41-44)
35 Jerusalén templopi Jesús yachachispanmi tapuran:
—Leykunata yachachiq runakunari, ¿imanaqtintaq ninku: “Diosmanta Hamuq Salvawaqninchisqa Davidpa mirayninmantan kanqa”, nisparí?
36 Ichaqa kikin rey Davidpunin, Diospa Santo Espiritun yachachiqtin, khaynata escribiran:
“Señor Diosmi Señorniyta niran: ‘Phaña ladoypi tiyaykuy,
llapallan enemigoykikunata noqa vencespay, chaki plantaykiman churanaykama’ ”, nispa [Salmos 110.1].
37 Hinaspapas kikin rey Davidpunin niran Cristomantaqa: “Señorlláy”, nispa. Chayri, ¿imanaqtintaq Diosmanta Hamuq Runari, ñawpaq rey Davidpa mirayninmantari kanman? nispa.
Chaypin karanku ashka runakuna. Hinaspan llapallanku Jesuspa nisqankunata ganaswan uyariranku.
Leykuna yachachiq runakunata Jesús q'aqchasqanmanta
(Mat 23.1-36; Luc 11.37-54; 20.45-47)
38 Jesusmi runakunaman yachachispa, khaynata nillarantaq:
—Qankunaqa leykunata yachachiq runakuna hina kanaykichismantayá cuidakuychis. Paykunaqa allin p'achakunawanmi p'achakuytapas munanku. Plazakunapipas runakuna respetollawanña rimayukunankutan munanku;
39 fiestakunaman rispankupas, otaq Diosmanta yachachina sinagoga wasiman rispankupas, ñawpaqpi kaq allinnin asientokunallapin tiyaytapas munanku.
40 ¡Hinaspapas paykunaqa viudakunapa wasinpi kaqninkunatan qechunku! ¡Saynata ruwashaspankupas una-unaytaraqmi Diosmantapas mañakunku! Chayraykun paykunataqa, wakin runakunamantapas aswan mastaraq Dios castiganqa, nispa.
Wakcha viuda ofrenda churasqanmanta
(Luc 21.1-4)
41 Huk p'unchawmi Jesusqa Jerusalén temploman haykuspa, ofrenda churananku cajapa ñawpaqninpi tiyayuran. Hinaspan runakunapa ofrenda churasqankuta qawaran. Hinaqtinmi qapaq runakunapas ofrenda churana cajaman ashka qolqeta churaranku.
42 Chay ratollapitaqmi, huk wakcha viudapas hamuspa, mana ancha valorniyoq ishkay qolqechallata ofrenda cajaman churaran.
43 Hinaqtinmi Jesusqa discipulonkunata waqyarispa, khaynata niran:
—Cheqaqtapunin niykichis, kay wakcha viudan llapallan qapaq runakunamantapas, aswan mastaraq churarun ofrenda churana cajaman.
44 Qapaq runakunaqa puchuqllantañan ofrendankutaqa churanku. Ichaqa kay viudañataqmi wakcha kashaspapas, llapallan mantenekunan qolqechanta churarun, nispa.