11
Panya ngayuluṉa palula ngaṉmanypa tjunguringkula palunya alpamilaningi wati panya Taṟiyatjanya aṉangu Miitanya-nguraṟa tjuṯaku mayatjarinyangka.” Alatji angel Gabrieltu ngayunya wangkangi.
Angeltu Danielta wangkanytja
1) Tjiṟiyaku Mayatja Tjuṯa munu Iitjipaku Mayatja Tjuṯa Pikaringkunytja
Munu piṟukuṯu angelpa panya paluṟu ngayula wangkangu alatji, “Kuwariṉa tjukaṟurungku nyuntula utiṟa wangkanyi. Panya mayatja maṉkurpa kutjupa manta nyara Puutjala ngapartji-ngapartji nyinara waṉalku, ka palula maḻangka mayatja kutjupa nyinakatiku. Nyara paluṟu mani puḻkatjara nyinaku mayatja panya ngaṉmanyitja tjuṯangka waintaṟa mulapa, munu mani nyara puḻkanguṟu paluṟu witulya puḻkaringkuku kuṉpu puḻka mulapa, munu paluṟu kutjupa uwankara wituwitulku aṉangu Kiṟitjinya nguraṟa tjuṯaku pikaringkunytjaku. 3-4 Palu mayatja nyara paluṟu wiyaringkuku, ka palumpa aṟangka wati kutjupa ngapartji mayatjariku munu paluṟu palumpa kulintjitja-wanungku kutju palyalku paluṟu mukuringkuntjitja kutju. Munu paluṟu ngura kutjupa tjuṯaku mayatjarira mayatja puḻka mulapalta nyinaku ngura winkiku, palu puḻka mulapa nyinanytjatjanu mayatja paluṟu wiyaringkuku. Ka wati maḻikitja kutjara kutjarangku tjunguringkula kulilku mayatja panya palumpa ngura uwankara tjara-tjaraṟa mauṉṯalpa-mauṉṯalpangku mayatjarira kanyintjikitjangku kutjungku kutjungku. Palu mayatja nyara paluṟu tjanaya upa nguwanpa nyinaku kuṉpu wiya, panya wati mayatja ngaṉmanyitja kuṉpu puḻka nyinangi, palu puṟunypa wiya.
“Ka palulanguṟulta mayatja panya uḻpaṟiratja ma-kuṉpuringkuku manta nyara Itjipala nyinara. Ka ngula palumpa tjaultji tjuṯaku mayatja kuṉpu puḻkaringkuku munu palunya pungkula palumpa aṟangka paluṟu Iitjipaku mayatjariku. Munu paluṟu ngula mayatja kutjupangka tjapilku ngura Tjiṟiyaku mayatjangka, munu paluṟu pula wangkara kalkulku piṟuku pikaringkunytjaku wiya. Munu kalypa nyinanytjikitjangku Iitjipaku mayatjangku palumpa uṉṯalpa ungkuku Tjiṟiyaku mayatjangku aḻṯinytjaku. Ka kungka paluṟu waṟkaripai tjuṯatjara Tjiṟiyalakutu ankula ma-tjunguringkuku wati kuringka*. Palu maḻangka Tjiṟiyaku panya mayatjangku kungka panya palunya wantiku. Ka kutjupa tjuṯangku kungka palunya iluntankuku palumpa kuri munu mama kuḻu panya Iitjipaku mayatja, munuya kungka palumpa waṟkaripai tjuṯa kuḻu pungkuku.
“Ka palula maḻangka wati kutjupa kungka panya palumpa walytja Iitjipaku mayatjariku, munu palulanguṟu wati tjuṯa mulapa aḻṯira tjungulku, kaya warmaḻarira ankula Tjiṟiyaku tjaultji tjuṯaku pikaringkula winaringkuku. Munuya palulanguṟu Tjiṟiyala ngarinytja kutjupa kutjupa tjuṯa mantjiṟa Itjipalakutu maḻakungku katiku, panya puṉu miḻmiḻpa tjuṯa tjana waḻkulpai, munu mani puḻka gold, tjilpa kuḻu. Palula maḻangkaya tjana Tjiṟiyanya nguraṟa tjuṯaku pikaringkunytja wiya nyinaku yiya tjuṯa nguwanpa. Ka ngula Tjiṟiyaku mayatja tjaultji tjuṯatjara uḻpaṟiralku ankula Iitjipanya nguraṟa tjuṯaku piṟuku pikaringkuku, palu Iitjipanya nguraṟa tjuṯangku tjananya pungkula maḻakungku iyalku alinytjara.
10 “Ka ngula mayatja panya Tjiṟiyanya nguraṟaku katja tjuṯangku wati tjaultji tjuṯa mulapa aḻṯiku, munuya tjunguringkula warmaḻarira ankuku uḻpaṟira tjanampa pika Iitjipanya nguraṟa tjuṯaku. Munuya wala winkingku ngalya-nyaṟulku ngura uwankaratja, munuya Itjipala wirkankuku. 11 Ka tjana wirkankunyangka mayatja panya Iitjipanya nguraṟa puḻkaṟa mulapa tjanampa mirpaṉariku munu tjaultji tjuṯa mulartjara ankula tjananya pungkula wiyaṟa winaringkuku. 12 Munu mayatja panya paluṟu winaringkula puḻkaṟa kaṉany-kaṉanyariku tjuṯa mulapa pungkunytjatjanu.
“Palu paluṟu ngula uparingkuku rawa kuṉpu nyinanytja wiya. 13 Ka panya Tjiṟiyaku mayatjangku piṟuku tjaultji tjuṯa mulapa aḻṯira uṯuḻunkuku winki mulapa, munuya paluṟu tjana mungilyi alatjiṯu pikakitja maḻaku ankuku Itjipalakutu.
14 “Ka Daniel, nyuntumpa walytja Jew kutjupatjara palula tjanala tjunguringkuku Tjiṟiyanya nguraṟa tjuṯangka, panya Jew paluṟu tjana pikaṯi tjuṯa munuya walytjangku palyantjikitjangku kulilku Godanya mukuringkunytjitja-palku, munuya palulanguṟu warmaḻarira Tjiṟiyaku tjaultji tjuṯangka tjunguringkuku Iitjipaku mayatjaku pikaringkunytjikitja, palu puṯuya winaringkuku.
“Ka nyara palula-aṟangka aṉangu Itjipanya nguraṟa kutjupa tjarangku palumpa tjanampa mayatjaku kuraringkula palula tungunpungkuku.
15 “Ka Tjiṟiyaku panya mayatja tjaultji panya mungilyitjara maḻaku ankuku uḻpaṟira tjina-aṟangka Itjipalakutu. Munuya ngura nyara palula tawunu wallpa puḻkatjarangka wirkankuku, munuya tjarpara tjananya pungkula wiyaṟa ngura tjanampangka angaṟa nyinakatiku, kaya Iitjipaku tjaultji tjuṯangku tjananya puṯu alatjiṯu pungkula wiyalku. Uwa mulapa, Iitjipaku tjaultji kuṉpu puḻka tjuṯangku kuḻu tjananya puṯu pungkula winaringkuku.
16 “Kaya Tjiṟiyaku tjaultji tjuṯangku palumpa tjanampa kulintjitja-wanungku kutju palyalku paluṟu tjana mukuringkunytjitja, ka aṉangu panya nguratja tjuṯangku puṯu alatjiṯu tjananya markulku panya tjaultji kuṉpu puḻka tjuṯa. Ka Tjiṟiyaku panya mayatja paluṟu Israelku kuḻu mayatjariku, ngura panya wiṟuku. 17 Munu paluṟu mayatja kuṉpu puḻkaringkula Iipitjaku mayatjangka wangkaku piṟuku tjanampa pikaringkunytja wiyangku wantinytjaku munu kalypa nyinanytjaku. Munu wati paluṟu piṟuku pikaringkunytja wiyakitjangku palumpa uṉṯalpa kalkuṟa ma-ungkuku Iitjipaku mayatjangku aḻṯinytjaku. Alatji paluṟu wangkara palyalku, palu pika palumpa tjanampa rawa alatjiṯu ngaṟakatiku wiyaringkunytja wiya.
18 “Palula maḻangka Tjiṟiyaku mayatjangku Iitjipanya wantikatira ma-pakaṟa ngura kutjupa tjuṯakutu ankuku uṟu puḻkangka itingka nyinapai tjuṯaku pikaringkula tjanampa mayatjarinytjikitja. Munuya nguratja tjuṯa pungkula wiyaṟa winaringkuku. Palu mayatja ngura kutjupitja tjaultji tjuṯatjarangku wirkaṟa Tjiṟiyaku mayatja kaṉany-kaṉanypa nyinanyangka pakaltjingalku tjanampa mayatja wiyaringkula ankunytjaku, ka mulapaṯu paluṟu warpungkula nguḻu ma-pakalku puḻkaṟa kuṉṯaringkula. 19 Munu paluṟu maḻaku nguḻu ankuku ngura walytjakutu Tjiṟiyalakutu, palumpa panya tawunu wallpa waṟa puḻkatjarakutu. Munu paluṟu panya palumpa ngurangka wirkaṟa nyinaku, kaya ngulalta nguraṟitja kutjupa tjuṯangku warmaḻarira palunya iluntankuku.
20 “Ka maḻangka palumpa aṟangka wati kutjupa nyinakatiku ngura panya Tjiṟiyaku mayatjarira, munu wati paluṟu mani puḻkatjararingkunytjikitjangku wati kutjupa Israeltakutu wituṟa iyalku mani, gold, tjilpa munu kutjupa kutjupa wiṟu tjuṯa kuḻu mantjiṟa ngalya-katira palunya ungkunytjaku. Palulanguṟu mayatja panya palunya kutjupangku kampangkaṯu pungkula iluntakuku, Tjiṟiyaku panya mayatja.”
Alatji angelpa Gabrieltu ngayula tjakultjunu.
2) Tjiṟiyaku Mayatja Kutjupalta Kura Puḻka Mulapa
21 Munuṉi piṟuku ngayula wangkangu alatji, “Ka paluṟu ilunyangka wati kutjupa Tjiṟiyaku mayatjariku. Wati nyara paluṟu kura puḻka mulatu angaṟa ngunti nyinakatiku mayatja panya ngaṉmanyitjaku katjaku aṟangka. Palu wati paluṟu aṉangu tjuṯa ngunti kuraṟa mayatjariku. 22 Munu palulanguṟu paluṟu tjaultji tjuṯatjara pika ankuku munu ngura tjuṯangka wirkaṟa pikaringkula tjaultji ngura kutjupitja tjuṯa pungkula winaringkuku. Munu paluṟu ngura nyara Israelta wati tjukurtjara puḻka iluntankuku, Godalu panya ngurkantaṟa tjunkunytjanya. 23 Palumpa tjaultji maṉkurpa nguwanpa ngaṟaku, palu paluṟu ngura kutjupa tjuṯatja wangkara ngunti pukuḻmankuku paluṟu tjana Tjiṟiyaku kalyparingkula nyinanytjaku. Munu nyara palulanguṟu paluṟu mayatja kuṉpu puḻkaringkuku. 24 Munu mayatja nyara paluṟu tjaultji tjuṯatjara ankula ngura kutjupa tjuṯangka wirkankuku Tjiṟiyala unngu, panya ngura nyara palula tjanalaya wati mani puḻkatjara tjuṯa nyinapai. Ka paluṟu tjanalanguṟu mani puḻka tjulyaṟa tjaraṟa maḻpa palumpa tjuṯa ungkuku. Nyanga alatji paluṟu kura puḻka mulapa palyalku, panya mayatja ngaṉmanyitja tjuṯangku puṟunytju wiya. Munu paluṟu kulilku ngura kutjupitja tjuṯa kuḻu pungkula wiyantjikitjangku tawunu panya wallpa waṟatjara tjuṯangka. Palu wati nyanga paluṟu Tjiṟiyaku mayatja tjukutjuku nguwanpa nyinaku rawaringkunytja wiya.
25-27 “Munu palulanguṟu paluṟu wati tjuṯa mulapa aḻṯira tjungulku munuya warmaḻarira ankuku uḻpaṟira rapa mulararira Iitjipanya nguraṟa tjuṯangka pikaringkunytjikitja. Ka Iitjipaku mayatjangku palu puṟunypaṯu wati tjaultji mungilyi mulapalta aḻṯira kutjungkankuku munuya warmaḻarira tjanampa pika paṯalku Tjiṟiyanya nguraṟa tjuṯaku. Munu palulanguṟu mayatja panya paluṟu Tjiṟiyaku panya mayatjangka tjunguringkula mitingingka wangkaku munu pulanku ngunti ngaparku wangkaku kalypangku-palku, panya paluṟu pula kurunpa unngu kura kutju kulilpai. Palu Godalu kutjungku alatjiṯu ngaṉmanytju kuliṟa ngurkantanu ngula pula nyaaringkuku mayatja panya kutjara, ka Godalu kulintjitja kutju utiringkuku. Ka paluṟu pulanku kuliṟa wangkanytjitja uwankara wiya ngaṟaku. Ka palulanguṟuyanku tjaultji panya tjuṯangku pikangku pungkuku. Palu Iitjipaku mayatjaku maḻpa maṉkur-maṉkurtu mayatja tjanampa ngunti kuraṟa iluntankuku, kaya tjaultji Tjiṟiyanya nguraṟa tjuṯangku Iitjipanya nguraṟa tjuṯa mulapa pungkula iluntankuku.
28 “Ka palulanguṟu tjaultji Tjiṟiyanya nguraṟa tjuṯangku mani, gold munu tjilpa tjuṯa mulapa mantjiṟa katiku Itjipalanguru alinytjaralku ngura panya walytjakutu. Munuya ankula ankula nguṟurpa wirkaṟa Israelkunu tjuṯa nyakuku Godanya waḻkunnyangka, munu palunya tjananya nyakunytjatjanungku kuraṟa alatjiṯu pungkuku. Munu Tjiṟiyaku mayatjangku palumpa kulintjitja-wanungku kutju palyalku paluṟu mukuringkunytjitja. Munu palulanguṟu paluṟu palyaṟa wiyaringkula tjaultji tjuṯatjara maḻaku ankuku ngura walytjakutu Tjiṟiyalakutu.
29 “Ka ngula Godalu kulintjitjangka Tjiṟiyaku mayatja panya piṟuku tjaultji tjuṯatjara ankuku uḻpaṟira Itjipalakutu tjanampa pikaringkunytjikitja, palu nyara palula aṟa kutjupa kutjupa utiringkuku. 30 Panya wiluṟaranguṟu tjaultji kutjupa tjuṯa pauta puḻka tjuṯangka pitjaku munuya mantangka wirkaṟa Tjiṟiyaku panya mayatja nguḻutjingalku, ka paluṟu nyakula nguḻuringkula maḻaku ma-pakalku ngurakutu palumpa tjaultji tjuṯatjara. Munu mayatja paluṟu kurunpa mirpaṉpa alatjiṯu ankuku. Munu ankula nguṟurpa Israelkunu tjuṯangka wirkaṟa tjana Godanya waḻkunnyangka piṟukuṯu nyangu munu palu puṟunypaṯu tjananya kuraṟa alatjiṯu pungkuku. Palu Israelkunu kutjupangku Godanya wantinyangka Tjiṟiyaku mayatjangku pungkunytja wiyangku wantira pukuḻmankuku. 31 Ka palumpa tjaultji tjuṯangku timpula Godaku kuraṟa alatjiṯu pungkuku, munu tjukurtjara tjuṯa markulku kuka tiliwakaṟa Godanya ungkunytjaku-tawara, munuya kutjupa kutjupa kura puḻka mulapa timpulangka katu tjunkuku. 32 Munu mayatja paluṟu aṉangu panya Godanya wantipai tjuṯa ngunti pukuḻmankula mukumukulku palula tjunguringkunytjaku. Palu panya Godanya tungun-tunguntu waṉalpai tjuṯangku mayatja palunya kuliṟa alatjiṯu wantiku.
33 “Ka wati panya Godaku tjukurku nintipuka tjuṯangku aṉangu tjuṯangka aṟa wiṟu tjuṯa nintilku tjana kuliṟa palyantjaku. Palu wati nyanga nintipuka tjuṯa tjananya wati kura tjuṯangku alatjingalku – kutjupa tjuṯa tjananya tjuḻangka wakaṟa iluntankuku, kutjupatjara waṟungka waṉiku, tjara kutjupa tjananya tjailangka witiṟa tjarpatjunkuku munuya kutjupa tjuṯanguṟu mani munu ulytja kuḻu kutitjunkuku. 34 Ka nyanga alatji tjananya kurannyangka wati kutjupa tjuṯangku nguḻuringkula wantiku ngalkintja wiyangku, kaya tjara kutjupangku ngunti ngalkilku tjanampa walytjangku-palku. 35 Ka mayatja panya paluṟu tjananya rawa nguwantu kuralku. Kaya wati nintipuka kutjupa tjaraya iluku, palu maḻaringkula nyinanytja tjuṯa Godalu kurunpa tiṯutjarangku kuṉpulkatiku. Ka ngulalta tjiṉṯu panya Godalu wangkanytjitjangka mayatja panya paluṟu piṟuku tjanampa kura palyantja wiyangku wantir'iyalku.
36 “Ka wati panya Tjiṟiyaku mayatjangku palumpa kulintjitja-wanungku kutju palyalku paluṟu mukuringkunytjitja. Munu kaṉany-kaṉanytju alatjiṯu paluṟunku walytjangku mirawaṉiku. Alatji paluṟu walytjangku wangkaku, ‘Ngayulu puḻka alatjiṯu, nganampa god tjuṯangka munkara mulapa.’ Munu paluṟunku mirawaṉira God panya Katutja kuḻu puḻkaṟa kuranmaṟa analku. Uwa, rawangku paluṟunku kaṉany-kaṉanytju mirawaṉiku tungunpungkula, ka palunya kutjupangku puṯu anga-wangkara pailku. Palu Mayatja Godanya panya ninti palumpa Tjiṟiyaku panya mayatjaku munu tjiṉṯu kutjupaku paṯalku mirpaṉpa palumpa palula utintjikitja. Uwa, nyara tjiṉṯu Godalu kulintjitjangka paluṟu palyalku alatjiṯu. 37 Ka mayatja panya paluṟu palumpa tjamuku god tjuṯa wantiku, munu god panya minyma tjuṯangku waḻkulpai tjuṯa kuḻu wantiku. Munu paluṟunku god tjuṯangka waintaṟa walytjangku puḻkanmankuku. 38 Munu paluṟu god kutjupa ngurpatja waḻkulku panya palumpa tjamu tjuṯangku kulintja wiyatja. God nyara paluṟu-mantu tawunu wallpa puḻkatjara anga-kanyilpai. Ka mayatja panya paluṟu god palunya tiṯutjarangku mani puḻka, gold, tjilpa, upula kuḻu ungkula waḻkulku. 39 Ka god nyanga paluṟu mayatja palunya kuṉpulku Tjiṟiyaku panya mayatja, ka paluṟu tawunu panya wallpa waṟatjara kutjupa tjuṯa pungkula tjananya aṉangu nguraṟitja tjuṯa nguḻutjingaṟa tjanampa ngurangka anga-nyinakatiku. Ka paluṟu tjarpanyangka aṉangu nguratja kutjupa tjarangku palunya mirawaṉira mayatjanmankuku, ka mirawaṉinyangka mayatja panya paluṟu kuliṟa pukuḻariku munu tjananya ngapartji puḻkanmankula mayatjarinytjaku tjunkuku munu tjananya manta kuḻu ungkuku.”
3) Tjukurpa Tjiṉṯu Maḻatjatjara
40 “Ka tjiṉṯu maḻatjangka Iitjipaku mayatja tjaultji tjuṯatjara warmaḻarira ankuku alinytjara Tjiṟiyanya nguraṟa tjuṯangka pikaringkunytjikitja. Palu wirkankunytja kuwaripangka Tjiṟiyaku mayatja tjaultji winkitjara ngalya-pakalku, kutjupa tjaraya nyanytjungka, kutjupa tjaraya wakinangka, kutjupa tjaraya pautangka tatiṟa ankuku. Munuya paluṟu tjana ngura kutjupangka kutjupangka tjarpara wirkaṟa pungkuku. 41 Munuya paluṟu tjana manta Israelta kuḻu wirkaṟa ngura uwankarangka tjarpara aṉangu mungilyi mulapa pungkula iluntankuku. Palu tjana manta ini Iitamala, Mawapala munu Aimanta wirkaṟa aṉangu nguraṟitja tjuṯa pungkuwiyangku wantiku.
42 “Uwa, Tjiṟiyaku mayatjangku tjaultji winkitjarangku ngura tjuṯangka tjarpara-wirkaṟa aṉangu winki pungkula winaringkuku Iitjipanya nguraṟa tjuṯa kuḻukuḻu. 43 Munu paluṟu tjana Itjipala kutjupa kutjupa wiṟu tjuṯa ngarinytja mantjiṟa katiku gold, tjilpa, upula kuḻu Iitjipanya nguraṟa tjuṯangku kanyintjitja. Munuya ankula manta ini Lipiyala pulala Iitjiyu-piyala tjarpara-wirkaṟa aṉangu palunya tjananya kuḻu pungkula winaringkuku. 44 Ka palula maḻangka kutjupangku pitjala mayatja panya palula tjakultjunkuku alatji, ‘Aṉangu tjuṯangkuya nyara alinytjaranguṟu munu kakaraṟanguṟu nyuntunya pikangku wangkanyi.’ Ka mayatja paluṟu kuliṟa urulyaralku munu waṟuringkula mirpaṉpa puḻkaringkula tjaultji winkitjara ngurakutu ma-pakalku. Munu paluṟu tjana iwarangka ankula nguṟurpa aṉangu nguratja tjuṯa pungkula nyaṟulku mirpaṉpa puḻkangku. 45 Munuya palulanguṟu pitjala ngura tjunkuku Jerusalemala wiluṟara uṟu ini Mititu-ṟaniyala pulala puḻi panya miḻmiḻṯa Zionta nguṟurpa. Palu wati kutjupa tjuṯangkuya pitjala mayatja panya palunya iluntankuku, ka kutjupangku palunya ngalkintjaku wiya alatjiṯu ngaṟaku.”
Alatjiṉi angelpa panya Gabrieltu tjakultjunu.
* 11:6 Nyanga alatji palyaṟa Itjipaku mayatjangku palumpa uṉṯalpawanungku Tjiṟiyaku mayatja kalypangku wangkaku.