SAN JUAN
1
La Palabra de Dios hecha hombre
1 Jesucristo ìyacaté bàaluité ipíchawáise idàbacawa yái èeriquéi. Yái Jesucristoca, yácata Tàacáisi imàaquéerica wáalíacawa Dios ìwali. Iyacaté abédanaméeri íiwitáise Dios yáapicha, yái Dios yáapichéerica Jesucristo. Yácata Wacuèriná Dioscani, yái Jesucristoca, bàaluité èeri, siùca nacáide.
2 Yái Jesucristoca, yáté ìyaca Dios yáapicha èeri ipíchawáise.
3 Dios imàacacaté Jesucristo idàbaca macái wawàsi. Canácata wawàsi ìyéerica càmíirité Jesucristo idàba, canásíwa. Yácata imàníiricaté macáita.
4 Yái Jesucristoca, yácata yèerica nacáuca, macáita yái ìyéerica. Yái Jesucristo yèerica macái wawàsi icáuca, yácata nacái imàaquéerica wenàiwica náalíacawa càinácaalí iwàwacutáaná namànica nàyacaténá machacàníiri iyú báisíiri tàacáisi ìwali càide iyúwa camalási imàacacaalí waicáca amaláwaca.
5 Yái Jesucristoca imàacaca wáalíacawa ìyaca càide iyúwa camalási icànéeri catéeri irìculé. Yàanàacaté aléi èeri irìculé amalácaténá imànica wenàiwicanái íiwitáise yéewanápiná càmita quirínama namàni càide iyúwa catéeri íiwitáise Satanás ichùulìaná nía. Satanás càmitaté idé imawènìadaca íichawa Jesucristo.
6 Néeseté idècunitàacá Jesucristo ìyaca chái èeri irìcu, néenialíté ìyaca asìali Dios ibànuèricaté íipidenéeri Juan el Bautista.
7 Dios ibànùacaté Juan icàlidacaténá tàacáisi Dios inùmalìcuíse, icàlidacaténá nacái wenàiwicanái irí Jesucristo yàanàacaté, yái amaléerica imànica wenàiwicanái íiwitáise náalíacaténáwa càinácaalí iyú náalimá nàyaca machacàníiri iyú. Dios ibànùacaté Juan, yéewacaténá wenàiwicanái neebáidaca Jesucristo itàacái idécanáamité néemìaca Juan icàlidaca Jesucristo iináwaná ìwali.
8 Yái Juanca càmitaté amalá imànica wenàiwica íiwitáise. Quéwa Dios ibànùacaté Juan icàlidacaténá Jesucristo iináwaná ìwali, yái imàaquéerica wenàiwica náalíacawa càinácaalí iyú náalimá nàyaca machacàníiri iyú.
9 Yái Jesucristoca, yácata abéerita amaléerica imànica macái wenàiwica íiwitáise yeebáidéeyéica itàacái náalíacaténáwa càinácaalí iwàwacutáaná namànica nàyacaténá machacàníiri iyú; yácata yàanèericaté aléi èeri irìculé.
10 Yái báisíiri Tàacáisica íipidenéerica Jesucristo yèepunícatéwa chái èeri irìcu. Ewita Dios imàacacáanítaté Jesucristo idàbaca canánama chái èeri irìcuírica, càicáaníta èeri mìnanái càmitaté náalíawa cawinácaalíni, càmita nacái cayába naicácani.
11 Jesucristo yàanàacaté aléi èeri irìculé idàbéericaté irípináwa, néese níái wenàiwica Jesucristo imàníiyéicaté càmitaté natàida cayábani.
12 Quéwa cawinácaalí wenàiwica iwàwéeyéica Jesucristo, yeebáidéeyéi nacái itàacái, yá Jesucristo imàacaca Dios yéenibeca nía.
13 Dios yéenibeca nía, quéwa càmita càide iyúwa wenàiwica imàníiná yéenibewa, càmita nacái iyúwa wenàiwica iwàwáaná imànica iiná iyúwa. Dios càmíiri imàni càide iyúwa wenàiwica imàníiná. Dios yeedácáita nía yéenibepináwa iyúwata iwàwáaná imànica.
14 Yái báisíiri Tàacáisica íipidenéerica Jesucristo, yàanàacaté aléi èeri irìculé, yá yèepunícatéwa iyúwa asìali. Yá yèepunícatéwa wáapicha achúma èeríinata, idènièri abéerita cayábéeri íiwitáisewa, icàlidéeri nacái abéerita yái báisíiri tàacáisica. Wadéca waicáca máiníiri cachàinica íiwitáise, icànéeri icamaláná chènuníiséeri iyúwa, yácáináta abéerita Dios Iirica, yái Jesucristoca.
15 Juan el Bautista icàlidacaté cachàiníiri iyúni Jesucristo iináwaná ìwali. Juan íimaca: “Yácata nucàlidéericatécué pirí ìwali núumacaalíté áiba máiníiri cachàinica nuícha yàanàanápináté núamirìcubàa. Cachàiníirica nuíchani, ìyacáináté bàaluitésíwa nupíchawáise, ipíchawáiseté numusúaca nuicá èeri”, íimaca yái Juanca.
16 Máiní cayábéeri íiwitáise, yái Jesucristoca, yá imànica walí madécaná cayábéeri quéwanáta mamáalàacata, macáita wía yeebáidéeyéica itàacái.
17 Dios imàacacaté profeta Moisés yéewáidaca wàawirináimi israelitanái namànicaténáté càide iyúwa Dios ichùulìaná nía quéwa Jesucristo idéca yáasáidaca walí cáinináca Dios iicáca wenàiwica. Jesucristo yéewáida wía nacái macái Dios itàacái báisíiri iyú.
18 Canácatàacá áiba Jesucristo íicha iiquéeri Dios, quéwa Jesucristo, yái Dios Iiri abéerita, yácata Wacuèriná Dioscani, yái Jesucristoca, cáininéerica Dios iicáca; yái Jesucristo yácata abéerita imàaquéerica wáalíaca Wáaniri Dios ìwaliwa, càinácaalí Dios íiwitáise ìyaca.
Juan el Bautista da testimonio de Jesucristo
19 Bàaluité Juan el Bautista icàlidacaté Dios itàacái wenàiwicanái irí. Néese judío íiwacanánái ìyéeyéica Jerusalén ìyacàlená irìcu nabànùaca wenàiwica Juan yàatalé, abénaméeyéi sacerdote, levita nacái íibaidéeyéica templo irìcu. Nabànùaca nía nasutácaténá néemìawa Juan cawinácaalíni.
20 Yá Juan icàlidaca nalí iináwanáwa machacànita báisíiri iyú. Iimaca nalí:
—Càmita Mesías núaquéi, yái wacuèrinápináca Dios ibànuèripiná walí, wía israelitaca —íimaca yái Juanca.
21 Néese nasutáca néemìawa àniwani:
—Néeni, ¿cawiná pía? ¿Profeta Elíassica pía yàanèerica àniwa càide iyúwaté áiba profeta íimáaná? —náimaca. Néese Juan íimaca nalí:
—Càmita núa yái —íimaca yái Juanca. Néese náima irí mamáalàacata:
—Néese, ¿píasica profeta Dios ibànuèripináca walí càide iyúwaté profetanái íimáaná wàawirináimi irí? —náimaca. Néese Juan íimaca:
—Càmíiri —íimaca yái Juanca.
22 Néese náimaca irí:
—Néeni, ¿cawiná pía? Iwàwacutá wáalíacawa machacàníiri iyú wacàlidacaténá nalíni, níái ibànuèyéica wía. ¿Càiná píimaca pìwaliwa? —náimaca irí.
23 Néese Juan íimaca nalí:
—Núaca yái asìali icàlidéerica nalí cachàiníiri iyúni, manacúali yùucubàa càináwàiri, càide iyúwaté profeta Isaías itànàaná tàacáisi Dios inùmalìcuíse. Yá núumaca nalí: ‘Càide iyúwa wenàiwicanái ichùnìacaalí machacàníiri àyapu Náiwacali irípináwa, càitacué nacái iwàwacutácué pichùnìaca píiwitáisewa Wacuèriná Dios irípiná, pitàidacaténácué cayábéeri iyúni’, cài núumaca nalí —íimaca yái Juanca.
24 Níái wenàiwica yèeyéicatéwa Juan yàatalé, fariseonái ibànùacaté nía.
25 Yá nasutáca néemìawa Juan:
—Néeni, càmicaalí Mesías pía, yái wacuèrinápiná Dios ibànuèripináca walí, wía israelitaca, càmicaalí nacái profeta Elías pía, yàanèerica àniwa, càmicaalí nacái profeta pía Dios ibànuèripinácaté walí càide iyúwaté profeta Moisés íimáaná wàawirináimi irí, néese, ¿cáná pibautizá wenàiwica? —náimaca.
26 Juan íimaca nalí:
—Nubautizá wenàiwica úni yáaculé, quéwa ìyaca pèewi áiba càmíiricuéca píalía ìwali.
27 Yàanàaca núamirìcubàawa. Máiní cachàiníiri íiwitáise nuícha. Nuíwacalicani, yái yàanèeripináca; nuicáca núawawa càiride iyúwa yàasu wenàiwica càmíiri cachàini náicha canánama, máinícáiná cayábéerica nuíchani —íimaca yái Juanca.
28 Càité Juan icàlidaca nalíni aléera íipidenácataléca Betania, ìyéerica abéemàalé Jordán inanába íicha, Juan ibautizácatalé wenàiwica.
Jesús, el Cordero de Dios
29 Néeseté mapisáináami àniwa Juan iicáca Jesús yàacawa ipualé. Juan íimaca Jesús ìwali: “¡Piicácué Dios yàasu Cordero, yéetéeripináwa càide iyúwa nanúacaalí oveja wàlisài iyúwa sacrificio nabáyawaná ìwalíisewa. Yácata yùuwichèeripinácawa Dios yàasu yùuwichàacáisi iyú èeri mìnanái ibáyawaná ìwalíise!
30 Nudéca nucàlidacuéca pirí iináwaná ìwali núumacaalítécué pirí: ‘Aiba yàanàapinácawa núamirìcubàawa, yácata cachàiníiri nuícha, ìyacáináté bàaluité nupíchawáise ipíchawáiseté numusúaca nuicá èeri’, càité núumacué pirí.
31 Núa nacái càmitaté núalía càiríinácaalíni, yái Dios ibànuèripinácaté walí, quéwa nudéca nùanàaca nubautizácaténá wenàiwica úni yáaculé yéewanápiná Israel itaquénáinámi náalía naicácani”, íimaca yái Juanca.
32 Néese Juan el Bautista íimaca àniwa: “Nudéca nuicáca Espíritu Santo iricùacawa chènuníise càiride iyúwa unùcu iicácanáwa, yá Espíritu Santo iyamáacawa ìwali.
33 Néese càmitàacáwa núalíawa mamáalàacata cawinácaalíni, quéwa Dios, yái ibànuèrica núa nubautizáanápiná wenàiwica úni yáaculé íimaca nulí: ‘Piicápiná Espíritu Santo iricùacawa iyamáacawa abéeri asìali ìwali, yásí píalíacawa yácata yái ibànuèripináca Espíritu Santo wenàiwicanái irí, yái Espíritu yàacawéeridéeripináca níawa, ibautizácaténá náiwitáise Espíritu Santo ichàini iyú’, cài íimaca nulí yái Diosca.
34 Nudéca nuicáca càide iyúwa Dios íimáanáté nulí ìwali, íná nucàlidacué piríni, Dios Iiricani”, íimaca yái Juanca.
Los primeros discípulos de Jesús
35 Néeseté mapisáináami àniwa, Juan el Bautista ìyaca néeni àniwa pucháiba yéewáidacalé yáapichawa.
36 Juan iicáca Jesús yèepunícawa néenibàa, yá Juan íimaca yéewáidacalénái iríwa:
—¡Piicácué Dios yàasu Cordero yéetéeripináwa càide iyúwa nanúacaalí oveja wàlisài iyúwa sacrificio nabáyawaná ìwalíisewa! —íimaca yái Juanca.
37 Néese níái pucháiba Juan yéewáidacaléca idécanáami néemìaca Juan íimáaná nalí, yá nàacawa Jesús yáamíisewa.
38 Néese Jesús iwènúa iicáidaca nalí, nàacawa yáamíisewa, yá íimaca nalí:
—¿Càinásicué piwàwa? —íimaca nalí. Néese náimaca irí:
—Pía yéewáidéerica wía, ¿alénásica picapèe? —náimaca irí.
39 Néese Jesús íimaca nalí:
—Wàacué waicáca —íimaca nalí. Iná nàacawa yáapicha, yá naicáca alénácaalí ìya. Yá nayamáacawa yáapicha yáté èerica déecucáiná èeri a las cuatrota táica nàanàacaalíté néré.
40 Abéeri néená íipidená Andrés, níái pucháiba yéemièyéica Juan el Bautista íimáaná néese nàacawa Jesús yáamíisewa. Yái Andrésca, yácata Simón Pedro iméeréerica.
41 Néese Andrés yàacawa caquialéta icutáca ibèeriwa Simón. Yá Andrés íimaca Simón irí:
—Wadéca wàanàaca yái Mesíasca (íimáanáca “Cristo” griego itàacái iyú), yái wacuèrinápiná Dios ibànuèrica walí, wía israelitaca —íimaca yái Andrésca.
42 Néese Andrés itéca Simón Jesús yàatalé. Yá Jesús iicáidaca Simón irí, yá íimaca irí:
—Píacata Simón, Juan ìiri. Quéwa siùcade numàaca píipidená Cefas (íimáanáca Pedro griego itàacái iyú) —íimaca yái Jesúsca.
Jesús llama a Felipe y a Natanael
43 Néeseté mapisáináami àniwa Jesús iwàwa yàacawa Galilea yàasu cáli néré, yá Jesús yàanàaca Felipe. Yá íimaca Felipe irí:
—Aquialé, pìawa núapicha, yéewacaténá nuéwáidacaléca pía —íimaca yái Jesúsca.
44 Yái Felipe Betsaida ìyacàlená néeséeri alé nacáide Andrés, Pedronái ìyacataléca.
45 Néese Felipe yàaca icutáca Natanael, yá Felipe íimaca Natanael irí:
—Wadéca wàanàaca yái asìali profeta Moisés itànèericaté iináwaná ìwali. Yácata Jesús, yái Nazaret ìyacàlená néeséerica náiméerica ìwali José ìirimica —íimaca.
46 Néese Natanael íimaca:
—Canáca cayábéeri wenàiwica Nazaret ìyacàlená irìcu —íimaca yái Natanaelca. Quéwa Felipe íimaca irí:
—Aquialé, pìaca piicácani —íimaca.
47 Néese Jesús iicáca Natanael yàacawa ipualé, yá Jesús íimaca Natanael ìwali:
—Aca néese israelitasíwa, ìyéerica machacàníiri iyú càide iyúwa Dios iwàwáaná, canácatáita ichìwáida áibanái —íimaca yái Jesúsca.
48 Néese Natanael íimaca Jesús irí:
—¿Càinásica pidéená píalía nùwali? —íimaca. Néese Jesús íimaca irí:
—Nuicácaté pía ipíchawáise Felipe imáidaca pía pìyacaalíté higuera yéetaná yáamibàa —íimaca yái Jesúsca.
49 Néese Natanael íimaca irí:
—Nuíwacali, ¡Dios Iirica pía! ¡Píacata yái icuèripináca wía, wía Israel itaquénáinámica! —íimaca.
50 Jesús íimaca irí:
—¿Peebáidasica nutàacái núumacáinácáita pirí nuicácaté pía higuera yéetaná yáamibàa? Mesúnamáita piicápiná áiba wawàsi cachàiníwanái —íimaca yái Jesúsca.
51 Jesús íimaca nacái:
—Péemìacué cayába, áibaalípiná piicápiná capìraléeri cáli yàacùacawa, yásí Dios yàasu ángelnái namichàacawa nuícha, nalicùacawa àniwa nùwali, núa asìali Dios néeséerica —íimaca yái Jesúsca.