11
Jesus va'ora ka'ojomo'ivini hiki Deu-ra vara vani'ara kaimoni
(Mateus 6.5-15; 7.7-11)
1 Hari. Oniaroa, Jesua vara bini'aha ada Deus. Anokhomi'ihi ida kidivarani, kidipohia bikanikharia'aha:
—Aajo, haria ka'ojomo'i bana Deu-ra vara ani'aja kaimoni. Vakhanina vani João va'ora ka'ojomo'ira adani ipohina.
2 Oniaroa, Jesua bigathani'ihi ida athi:
—Nimania bana hida varani Deu-ra vara avani'avini kaimoni:
“Akadiabi'i, anofiki ida
ija'ari hahavi ijahaka'oani-ra avigavini.
Anofiki ida ija'ari hahavi-ra va'ora ivaka'da'divini.
3 Hidakaba'i haria no'a bana 'baia,
arihaki kaimoni.
4 Anofiki ida akadihojai asohiriki-ra ina'biravini.
Vahoariha vakadihojai asohiriki-ra aakava'i'birinivini vani fori hini
anofivini jaboni ida akadihojai asohiriki-ra iakava'i'birinivini jaboni.
Haria kajoamora bana
mahija kaborohirohi
arihina kaba'i Jahari
athi-ra akamitharavini.”
Nimania hida Deu-ra vara avani'avini.
5-6 Oniaroa, Jesus va'ora ni'aha adani ipohina:
—Vakava'ibodivarani'a bana ada kadava'ahi igorania kaikahi'ina joma 'bo'da hini. Vai'amina kaba'i ni-nahina hojapa'itxirihi igorania bihaki kaimoni. Oniaroa, kadava'ahi hoariha gorana iokhamaihi, ikanikhariaha:
“Hora kanarihai bana pão akahoarabakosikia.
Ada kaikahi'aha kodiva'ahi,
napaja khaki ada.
Ni-nahina-ra ovahojaki
bihaki kaimoni.”
7 Vakava'ibodivarani'a bana ida iathini-ra gathanionanivini:
“Hari'a kodivada-ra
ka'baraha.
Kaka'oaha'iki ida gora
kaathani.
A'oma'iki hari kodisai khama.
Ni-onofiki ida ogamana ira ono'aja kaimoni pãoa.”
Jesus va'ora ni'aha adani ipohina:
8 —Ka'oa hiki hida kodivarani. Kidiva'ahi hina kaba'i, ni-binofiki ida gamana bikajoamorara kaimoni. Bikanikhariaha'oadahavini mani ida ragamana hija, kidiva'ahi-ra no'ara kaimoni nahina biakanikhariakia.
9-10 Oniani ida a'onira onava'isohivini hija; Deu-ra vakanikharia bana avanofikia mahija avagathanivini. Deus kania vakanikhariaha'oadaha bana ida avanofiki mahija a'onira no'avini hini ida avakanikhariaki. Ija'ari hahavi nahina jahakia Deu-ra vakanikhariaha; vagathanihi ida vakanikhariaki. Ija'aria binako'diha ada Deus; bikaragaha.
11 Kadaisai ira kanikhariahi abaisana, makha vania koda bana ino'ara ada? Iniani. Jokoa nahina jaharikia ino'ariha ada.
12 Banafa ira kanikhariaha, akoro vania koda bana ino'ara ada? Iniani. Jokoa nahina jaharikia ino'ariha ada.
13 A'onivani hojai asohirikia avakahojaini kaba'i, avarigaki ida nahina jahakia avakadisai-ra avano'avini. Jaha'oamanira ada avakadiabi'i nama hojaki. Bikaronaki bana ada Ma'onahai Jahaki avakanikhariavini hiki.
Biosibo Jahari varani hina
(Mateus 12.22-32; Marcos 3.20-30)
14 Hari. Oniaroa, Jesua bihonariaki ida bajadi akara'oni makhira kania. Kabajadina oadani ada makhira ni-varavarana-ra kaabokaki. Akara'o'ihi ida bajadi, varavara'aha ada makhira. Ija'ari vâipohiki vajoronikia vakava'ibodivaranikaraho'aha ada Jesus.
15 Hari. Vahoariha vaipohiriki vani adani vakhaniha:
—Bajadi vakadika'da'di Biosibo Jahari onikia bino'aki ada Jesus danona, bikaabokaja kaimoni ida bajadi akara'o'ini.
16 Hari. Vahoariha vanofiki ida Jesu-ra vakaborovini bianahoarihaja kaimoni ida kidivarani, oniania, Jesu-ra vani'aha:
—Anokivini anofiki ida Deus kabadani danoki-ra bada ini'avini. Bada ini'ahi; Deus danona-ra ivahojavini-ra aogahi — Jesu-ra vani'aha.
17 Hari. Jesua biogamanihi ida vakadiva'ibodivarani, va'ora ni'aha:
—Rajomi kavaranihi-ra vara ovani'aki bana ho, avarigaja kaimoni ida Biosibo Jahari vakadika'da'di hora no'aravini danona. Arabo kaija'arini vaabono vakodakhamaha; vaabono vakanihimakhamaha. Gora kaija'arini vaabono vakodakhamaha; vaabono vakanihimakhamaha jaboni.
18 Vakhaniki jaboni adani Jahari kaija'ari vanokiariki vaabono vakodakhamara vaha; vaabono vakanihimakhamamaniha vaha; ni-vahojajanaki vaha adani kidija'ari Jahari va'ora vaka'da'diki kaimoni.
Asia vara niki ada Jesus:
—Avakadivarani hiki ida Biosibo Jahari hora no'avini danona bajadi akara'oni-ra ohonariaja kaimoni. Ni-asohiki ida avakadivarani.
19 Avaipohini jabonia vakaabokaki ida bajadi akara'oni. Ka'oa hija vaha ida avakadivarani, Jahari vani koda danona va'ora no'ara adani avaipohini? Ni-Jahari va'ora no'ariha adani danona. Bajadi akara'oni-ra vakaabokavini mani ida Deus danona-ra avarigavini hija. Bajadi akara'oni-ra vakaabokavini mani ida avakadivarani asohirikia avaipohini haria vananokiahivini hija.
20 Deus hora no'avini hiki hida odanona, oniani ida bajadi akara'oni-ra okaabokavini hija. Deus danona-ra ovahojavini mani ida Deus avakadiania kha'ina-ra avarigavini hija, ija'ari-ra va'ora vaka'da'dira kaimoni — va'ora ni'aha ada Jesus.
21 Asia vara ni'aha ada Jesus:
—Makhira danoki fori hiki ada Jahari. Makhira danoki kasa'aikia biakadava'avini oadani ida gorana, ni-avisonipa'itxiki ida kidinahina.
22 Khaki bana ada makhira hoariha danona arafiaki kasa'aiki jaboni. Ovaria bidaki hihada makhira, bianahoroaja kaimoni ida gorana, bisaariki ida makhira abono-ra vakaijokaki kasa'ai. Bisaariki jaboni ida kidinahina hahavi biravinaja kaimoni vahoariha vakadiania — niha ada Jesus.
23 Hari. Asia vara ni'aha ada Jesus:
—Ija'ari hora kakodiariki, ni-hora nofiki. Kodija'ari-ra va'ora onajoronivinia hora kakodiariha; va'ora akarakhakhamaha — niha ada Jesus.
Ija'ari kania hojaki ida bajadi
(Mateus 12.43-45)
24 Hari. Vara ni'ianaha ada Jesus:
—Ija'ari kania akara'o'ihi ida bajadi, adaha'ihi kaija'aririki kaarabonia. Binako'dihahi ida ibavi biavakoiriki kaimoni. Bikaragarihi, abononi ni'ahi:
“Oajoiki bana ho ogorana.
Ija'ari kania oakara'o'ina,
kidiania oajoiki bana ho.”
25 Oniaroa, joi'ihi, bikaraga'ihi ida gora bodini jaha'ini dairiki.
26 Oniaroa, ajihi'ianahi ida bajadi, va'ora anikha'aha adani ipohini 7 vihiki vaipohina vajaharina arafiaki, ija'ari kania vahojara kaimoni. Bajadi hoarani hojani kari, jaharihi ida ija'ari kamahi. Bajadi vaipohiki vahoja'aha ija'ari kania, jaharini arafia'ihi ida ija'ari kamahi — niha ada Jesus.
Deus bikajoamoraki ida ija'ari
27 Anokhomi'ihi ida Jesus kavarani, athini 'barakia Jesu-ra ni'ahi ida gamo ija'ari vaipohiki vahararana hojaki:
—Deua bikajoamoraki ida kadamia ira namonaha'iki jahani bodinia, ira kanajohohaki jaboni ida.
28 Jesua bigathani'ihi ida athini:
—Deus va'ora kajoamora'oamanira adani ija'ari Deus athi-ra vakamithaki, vanaabaki — niha ada Jesus.
Vanofiki ida badani danoki-ra vanokivini
(Mateus 12.38-42; 16.1-4; Marcos 8.11-13)
29 Hari. Oniaroa, vajoroni'ianaha adani ija'ari vaipohiki Jesus vahararana. Vara va'ora ni'aha:
—Jahari kahojaia vakahojaiki adani ija'ari hidakaba'i vahokiki. Avanokivini avanofiki ida Deus kabadani danoki, rajomi kaimoni ida Deus kodiania hojana. Jokoa a'onira onanokiahirihi badani danokia. A'onira onanokiahivini hiki bana ida rajomi hoarani. Deus kabadani danoki Jonas kohana kania namitha'iki rajomi hoarania a'onira ono'avini hiki.
30 Vakava'ibodivarani'a bana ada Deus athi namoniva abono kohana Jonas oniki. 'Bo'dakari Deua bikarona'iki ada Jonas Nínive sidajia okhana, va'ora kaabanira kaimoni adani ija'ari. Jona-ra karonavini vani fori hora nihara ada Deus, hora karonavini jaboni, a'onira okaabanija kaimoni. Jona-ra anahokivini vani fori hora nihara bana ada Deus, hora anahokivini jaboni, avarigaja kaimoni hida varani ka'oa hini. Hovani ija'ari hahavi vakadi'aajo ho.
31 Hari. Deus ija'ari hahavi-ra nasohivini kamahini, ija'ari vajoroniki vahararana hojaki bana ida Sabá sidaji kaija'arini vakadika'da'di. A'onira anaathidanoararivini hiki ida oathi-ra avakajari'davini. 'Bo'dakari hojaki ada Salomão oniki. Ogahaki ada Salomão. Sabá sidaji kaija'arini vakadika'da'dia binavanavanahaki ada, bikamithaja kaimoni ida Salomão athi jaboni. Hahavi-ra oogavini kaba'i, oathi-ra avakajari'daki a'oni.
32 Hari. Deus ija'ari hahavi-ra nasohivini kamahini, ija'ari vajoroniki vahararana vahojaki bana adani Nínive sidaji kaija'arini. A'onira avanaathidanoararivini hiki ida avakadihojai jahariki-ra avakava'ipahiniravini. 'Bo'dakari Nínive sidaji kaija'arinia vakamitha'iki ida Jonas va'ora kaabanivini, vakava'ipahinimani'ihi ida vakadihojai asohiriki. Hidakaba'i ohojaki ho avakadiania, a'onira okaabanidanokiki ho kaba'i, ni-avanofiki ida avakadihojai asohiriki-ra avakava'ipahinivini. Hahavi-ra oogavini kaba'i, oathi-ra avakajari'daki a'oni — va'ora ni'aha ada Jesus.
Ija'ari kamahi sohini
varani hini
(Mateus 6.22-23)
33 Hari. Asia vara ni'aha ada Jesus:
—Ija'aria bianaha'dihi ida lamparina, ni-bianahojaki. Ni-varaja kanabo'ania binaibaviki jaboni. Nama vania binaibavihi, ija'ari o'oihi binokijahakija kaimoni ida gora bodini vagani.
34 Lamparina fori hiki ida ija'ari nokhoni vagani. Avanokhoni vagani jahahi; hahavi-ra avanokihi. Mahi vagania avaadahani fori hihi nahina-ra avanokivini hiki avanokhoni jahani. Avanokhoni jaharihi; ni-nahina-ra avanokiki, joma bakibakinia adahai fori hiki hida. Jahari kahojaia avakahojaihi; joma bakibakinia avaadahani fori avihiki bana a'oni.
35 Hari. Avava'ini ogairiva bana mahija Jahari kahojaia avakahojairavini.
36 Jahari kahojaia avakahojairihi; avaabononi hahavi mahi vagania hojaki fori hihi. Jahari kahojaia avakahojaihi; joma bakibakinia avahojaki fori avihihi.
Jesus va'ora kaabaniki adani farisio vakadihojaia
(Mateus 23.1-36; Marcos 12.37c-40)
37 Hari. Anokhomi'ihi ida Jesus kavarani, farisioa bikaboa'i'aha ada Jesus gorana 'baira kaimoni. Okhaha ada Jesus, okhajakosiha mesa kania vithi'aha.
38 Farisioa bikava'ibodivaranikaraho'aha ada Jesus. Judeus kaija'aria vakosokovini arafiaki ida vasa'a vi'baina viahania. Jesua vahojana binaabaravini mani ida farisio-ra nava'ibodivaranija.
39 Oniaroa, Jesus va'ora ni'aha:
—Farisio, mitha vani'a hida a'onira vara oni'avini! Ija'ari prato-ra sokojahakiriki fori avihiki a'oni. Bisokohi ida copo, prato hiki namanija, ni-bodinija bisokoki. Jahahi ida avanokiani. Nokiarihi ida avava'ini bodini vara nini jaharika'oaki, avava'ini joko nini jaboni.
40 Avajahani-ra avakahi'badaraki a'oni. Deua binokiki ida ija'ari jahani bodini hahavi, namanija jaboni.
41 Ija'ari kanahinariki-ra avakadinahina avakajoamorajahakihi; avakadiva'ibodivarani jahahi. Ni-nahina kaimoni avanaababakhiaki ida akadija'ari vakadihojai, avasa'ani-ra avakosokovini arafiani.
42 Farisio, mitha vani'a hida a'onira vara oni'avini! Jahariki ida avakadimoni bana! Avanajoroniki ida nahina hahavi avagahinani hiki, avanapitahatahaki ida sa'ai ko'bamihani hiki. Avanajoiribaniki ida pitani hoarani Deus kania. Chá afani, nahina hoariha havahaki kaimoni jaboni avanapitahatahaki. Jahaki ida Deus athi-ra avanaabavini, Deu-ra avano'avini hiki ida pitani. Asohiriki ida Deus athi-ra avanaabahahaviravini. Ni-avanofiki ida ija'ari-ra avanaibavijahajahakivini. Ni-Deu-ra avanofijahakiki jaboni.
43 Farisio, mitha vani'a hida a'onira vara oni'avini! Jahariki ida avakadimoni bana! Avanofivini arafiaki ida ka'da'di kavithi ibavinia avavithini akadija'ari Deu-ra vara ani'avini kagorania. Ija'ari vahoariha vaipohiki vakadika'da'di-ra vaka'ivanitivini vani fori hini hida a'onira vaka'ivanitivini-ra avanofivini.
44 Farisio, mitha vani'a hida a'onira vara oni'avini! Avajahani-ra avakahi'badaraki a'oni. Jahariki ida avakadimoni bana! Akadija'ari vakadikaaji hiki ida aba'oi ka'damahani namani, ni-jahaki ida 'dama kanamania avaadahani. A'onivani aba'oi ka'damahani ibavini nokiariki fori avihiki a'oni. Ija'aria bikanokiravini mani ida 'dama kanamania naadahani hija — Jesus va'ora ni'aha adani farisio.
45 Oniaroa, judeus kaija'ari ka'ojomo'iva abonoa bini'aha ada Jesus:
—Jesus, nimania hijanani ida kadavarani, haria ikanavaranihavini jaboni.
46 Jesua bigathani'ihi ida athi:
—Judeus kaija'ari vaka'ojomo'iva abono, mitha vani'a hida a'onira oni'avini! Jahariki ida avakadimoni bana jaboni! Daji khanaki fori hiki ida kaaji ipohiki. Kaaji ipohiki-ra avavahonariahivini fori hiki ida daji khanaki-ra avanaibavibakhiavini vahoariha vama'adosia vavajadojadoja kaimoni. Ni-avanofipa'itxiki ida va'ora avaakakodiavini vadaina-ra vakaiba'ivini. Ni-avasa'ani hoarania va'ora avaakakodiaki.
47 Judeus kaija'ari vaka'ojomo'iva abono, mitha vani'a hida a'onira oni'avini! Jahariki ida avakadimoni bana! Avakadiabi'i avikhananavaki va'ora vanaabiniki adani Deus athi namoniva abono kohana. Avanaibaviki ida ja'di karaho avanajahaja kaimoni ida Deus athi namoniva abono kohana vaka'damahana ibavini, avakarajomiki ida ka'damahi ibavini kaimoni.
48 Avarigaki ida 'bo'dakari va'ora vanaabinivini, avavajahaki ida va'ora vanaabinivini, oniani ida Deus athi namoniva abono kohana vaka'damana-ra avakakarajomivini hija. Va'oaniaro 'bo'dakari va'ora vanaabini'iki adani. A'onivani avanajahaki ida vaka'damana. A'onivani va'oaniaro fori avihi'oamanija.
49 Deua biogahahaviki ida namithaki kaimoni. 'Bo'dakari niha ada Deus:
“Va'ora okaronabakhiaki
bana adani oathi
namoniva abono,
oathi avaadahaoniva abono vaipohiki vihiki,
judeus kaija'ari vakadiania avikhana afobakhia.
Judeus kaija'ari va'ora vanaabiniki bana adani va'ora okaronaki vahoarahanana,
va'ora vanajaharihariki bana adani vahoariha.”
Niha ada Deus.
50 Hari. Asia vara niha ada Jesus:
—Deus jaharikia va'ora arakhaki bana adani ija'ari hahavi hidakaba'i vahokiki. Deus athi namoniva abono hahavi kidai vihi'iki abosini ida jaharikia Deus va'ora arakhavini hija.
51 Deus hahavi-ra namonahabiininivini kari, kidai hi'ina abini'iki ada Abel. Abel naothia kidai vihi'ina vaabini'aha adani Deus athi namoniva abono vaipohiki afohanana. Naothinia Zacarias jaboni kidai hi'iki, Deu-ra khai vani'avini kagorani bodinia. Igitha aha'dini ibavini, Ibavi Katokini Jahaki kahararakhamania abini'iki ada Zacarias kohana. Ka'oa hiki hida kodivarani. Deus jaharikia va'ora arakhaki bana adani ija'ari hidakaba'i vahokiki. Deus kaija'ari hahavi kidai vihi'iki vaabinina abosija kaimoni.
52 Judeus kaija'ari ka'ojomo'iva abono, mitha vani'a hida a'onira vara oni'avini! Jahariki ida avakadimoni bana! Avaranahojaki ida Deus varani hina asohiki, Deu-ra avigarara kaimoni adani ija'ari vahoariha. Ni-avanofiki ida Deus varani hina asohiki-ra avarigavini. Ni-avanofiki jaboni ida vahoariha avigavini — va'ora ni'aha ada Jesus.
53 Hari. Jesus ajihina viahania, judeus kaija'ari ka'ojomo'iva abono, farisio khama vaabono vara vakani'akhama'aha. Vaihamahina Jesu-ra vakanavaraniha'aha. Jesu-ra vanana'dohi'aha na'dohi ipohikia.
54 Jesu-ra avakaraganahavini-ra vanofivini mani ida Jesus athi-ra mitha vani'ajahakivini hija. Vanofiki ida vakamithavini nahina asohiriki Jesua bini'a'iki, Jesu-ra avanaathidanoararira kaimoni.