14
Abalongosi bikʉjobesania ɨsya kʉnngoga Jesu
(Matai 26:1-5; Lʉʉka 22:1-2; Johani 11:45-53)
Po paapo, gaasyele amasikʉ mabɨlɨ ʉkwɨmba ɨkyaka kya Pasa,* nɨ kyaka ɨkya fisyesye ɨfisita nkese. Abapuuti abalongosi na bamanyisi baa ndagɨlo sya Moose baajobesaniaga ɨnjɨla jaa kʉnkolelamo Jesu kʉ bʉkomu, ʉkʉtɨ banngoge. Looli balɨnkʉtɨ, “Tʉlɨngankolaga pa kyaka kya Pasa ʉkʉtɨ abandʉ balɨngiisa kʉlʉndʉkana.”
Ʉnkiikʉlʉ ikʉmpaka amafuta Jesu
(Matai 26:6-13; Lʉʉka 7:36-50; Johani 12:1-8)
Akabalɨlo kalakala Jesu na bafundigwa baake baalɨ kʉ Betanija, nnyumba jaa Simoni, ʉjʉ bantɨgɨ ʉNkoma. Bo balɨ pakʉlyamo ɨfindʉ, alɨnkwisa ʉnkiikʉlʉ jʉmo nɨ supa jaa mafuta agaa lʉʉma ʉlʉnunu, agaa ntengo ʉnnywamu fiijo. Pakwigʉla, alɨnkʉkonyola amakosi gaa supa, alɨnkʉmmoonelela pantʉ Jesu. Abandʉ bamo aba baalipo pala, baakaleele, balɨnkʉjobesania balɨnkʉtɨ, “Mwe! Fiki ikʉbinika amafuta amanunu ago? Kwalɨ kʉnunu ʉkʉʉlɨsya amafuta aga kʉ ndenali ɨmia itatʉ, ɨsi ngalɨ bikʉpeeligwa abalondo!” Balɨnkʉnkemela fiijo ʉnkiikʉlʉ jʉla.
Looli Jesu alɨnkʉtɨ, “Munndeke! Fiki mukʉntaamya ʉnkiikʉlʉ ʉjʉ! Aambombiile ɨmbombo ɨnunu ʉne. Abalondo mulɨ nabo amasikʉ goosa, mubagiile ʉkʉbatʉʉla akabalɨlo koosa aka mwiganile. Looli ʉne ndikʉja pakʉja pamopeene na nuumwe bwila. Ʉmwene abombile ɨsi abagiile, aanyooneliile amafuta aga ʉkʉtɨ agʉtendekesye ʉmbɨlɨ gwangʉ ʉkʉʉsyɨla kɨlɨngaani. Nalooli nikʉbabʉʉla, poosa apa ɨNdʉmi ɨNunu ɨjaa Kyala jikʉlʉmbɨlɨligwaga pakiisʉ, ɨsi abombile ʉnkiikʉlʉ ʉjʉ sikʉjobigwaga ʉkʉnkʉmbʉkɨlamo.”
Juuta Isikalyoti ikwitɨka ʉkʉnndɨɨla Jesu
(Matai 26:14-16; Lʉʉka 22:3-6)
10 Po Juuta Isikalyoti, jʉmo mbafundigwa baake kalongo na babɨlɨ, alɨnkʉbʉʉka kʉ bapuuti abalongosi kʉkʉnndɨɨla Jesu. 11 Abapuuti abalongosi bo bapɨliike amasyʉ gaa Juuta Isikalyoti, baahobwike fiijo. Balɨnkwitɨkana nagwe ʉkʉnhomba ɨndalama. Po paapo Juuta alɨnkwanda ʉkʉlonda ɨnjɨla ɨjaa kʉnndɨɨla.
Jesu na bafundigwa baake bikʉlya ɨfindʉ fya Pasa
(Matai 26:17-25; Lʉʉka 22:7-13, 21-23; Johani 13:21-30)
12 Pi isikʉ ɨlya kwanda ɨlya kyaka ɨkya fisyesye ɨfisita nkese, akabalɨlo aka akangʼoosi kaa Pasa kikʉbooligwa, abafundigwa baake balɨnkʉnndaalʉʉsya Jesu balɨnkʉtɨ, “Tʉkakʉtendekekesye kʉʉgʉ ɨfindʉ fya Pasa?” 13 Jesu alɨnkʉbatʉma abafundigwa baake babɨlɨ alɨnkʉbabʉʉla alɨnkʉtɨ, “Namwingɨle nkaaja akaa Jelusalemu, mukwakwaganila nʉ nnyambala jʉmo, apɨmbile ɨndeko jaa mɨɨsi. Mukankongege. 14 Mukingɨle nnyumba ɨjɨ ikwingɨla. Mukammbʉʉle ʉmwene nyumba ʉkʉtɨ ʉMmanyisi ikʉkʉlaalʉʉsya ikʉtɨ, ‘Ɨkyumba kya baheesya kɨlɨ kʉʉgʉ? Ngʉlonda ʉkʉlɨɨlamo ɨkyaka kya Pasa pamopeene na bafundigwa bangʉ.’ 15 Ʉmwene nyumba ikwakʉbanangɨsya ɨkyumba ɨkɨnywamu ɨkya kʉ golofwa ɨkɨ kɨtendekesiigwe, mo mukatendekesyege ɨfindʉ fya Pasa kʉnongwa jɨɨtʉ.” 16 Abafundigwa baake balɨnkʉbʉʉka kʉ Jelusalemu, balɨnkwakʉsyaga syosa bo muumo Jesu aajobiile. Po balɨnkʉtendekesya ɨfindʉ fya Pasa.
17 Jesu na bafundigwa baake kalongo na babɨlɨ balɨnkʉfika pala namajolo. 18 Bo batʉʉgeele balɨ pakʉlyamo, Jesu alɨnkʉbabʉʉla alɨnkʉtɨ, “Nalooli nikʉbabʉʉla, jʉmo nkɨbugutɨla kyɨnu, ʉjʉ ikʉlya na niine, jo ikʉʉndɨɨla.” 19 Balɨnkʉsulumania, po jʉmoojʉmo alɨnkʉnndaalʉʉsya Jesu, alɨnkʉtɨ, “Bʉle, jo ʉne?” 20 Jesu alɨnkʉbaamula alɨnkʉtɨ, “Jʉmo ndɨ mwe bafundigwa bangʉ kalongo na babɨlɨ, ʉjʉ ikʉtobela ɨkɨsyesye mu mposi pamopeene na niine jo jʉjʉʉjo. 21 Ʉne Nnyamundʉ angʉfwa bo muno sisimbiigwe mwa Kalata ʉMwikemo. Looli ahɨɨli ʉmundʉ ʉjʉ ikʉʉndɨɨla ne Nnyamundʉ. Kwalɨ kʉnunu lɨnga ʉmundʉ ʉjo akaapaapiigwe.”
ƗFindʉ ɨFiikemo ɨfya Ntwa
(Matai 26:26-30; Lʉʉka 22:14-20; 1 Abakolinti 11:23-25)
22 Bo balɨ pakʉlya, Jesu alɨnkwega ɨkɨsyesye, alɨnkʉgwa ʉlʉpi kwa Kyala, alɨnkʉkɨmenya, alɨnkʉbapapo abafundigwa baake, alɨnkʉbabʉʉla alɨnkʉtɨ, “Namwege, ʉgʉ go mbɨlɨ gwangʉ.” 23 Alɨnkwega ɨkɨkombe ɨkya finga, alɨnkʉgwa ʉlʉpi kwa Kyala, alɨnkʉbapapo, balɨnkʉnwa boosa nkɨkombe kɨlakɨla. 24 Alɨnkʉbabʉʉla alɨnkʉtɨ, “Ɨlɨ lyo ilopa lyangʉ ɨlya kʉnangɨsya ʉlwitɨkano§ lwa Kyala. Likooneka ʉkʉbapoka bingi. 25 Nalooli nikʉbabʉʉla nikʉtɨ, ndikwisa kʉnwamo kangɨ ɨfinga mpaka pi isikʉ lɨla, ɨlɨ angwisa kʉnwa ɨfinga ɨmbya mBʉnyafyale bwa Kyala.” 26 Bo bɨmbile ʉlwɨmbo,* balɨnkʉsookapo ʉkʉbʉʉka kʉ Kyamba kya Misyʉngʉtɨ.
Jesu ikʉjoba ʉkʉtɨ Peeteli ikʉja pakʉnkaana
(Matai 26:31-35; Lʉʉka 22:31-34; Johani 13:36-38)
27 Po paapo Jesu alɨnkʉbabʉʉla abafundigwa baake alɨnkʉtɨ, “Ʉmwe mwesa mukʉʉndeka, paapo sisimbiigwe mwa Kalata ʉMwikemo ʉkʉtɨ, ‘Ngwisa kʉnkoma ʉntiimi, po ɨngʼoosi sikwisa kʉbalanila.’ 28 Looli bo nsyʉkile, ngʉbatalɨlapo ʉkʉbʉʉka kʉ Galilai.” 29 Po Peeteli alɨnkʉnkaanika Jesu alɨnkʉtɨ, “Nalɨnga boosa bikʉkʉleka, ʉne ndikʉkʉleka sikʉ!” 30 Jesu alɨnkʉmmwamula alɨnkʉtɨ, “Nalooli nikʉkʉbʉʉla ʉgwe, ɨkɨlo ɨkɨ, bo ɨngongobe jɨkaalɨ ʉkʉkoolela ʉlwa kabɨlɨ, kʉngaana katatʉ.” 31 Ʉmwene alɨnkʉkɨndɨlɨla ʉkʉjoba alɨnkʉtɨ, “Nalɨnga ko kʉfwa pamopeene na nungwe, ndikʉkʉkaana sikʉ!” Abafundigwa baake boosa balɨnkʉjoba bo lɨlɨɨlyo.
Jesu ikwipuuta mu ngʉnda gwa Getisemani
(Matai 26:36-46; Lʉʉka 22:39-46)
32 Po Jesu na bafundigwa baake balɨnkʉbʉʉka pabʉjo ʉbwa mipiki ɨgya misyʉngʉtɨ, ʉbʉ bikʉtɨ Getisemani. Po Jesu alɨnkʉbabʉʉla alɨnkʉtɨ, “Namutʉʉgale papaapa bo ngwipuuta.” 33 Alɨnkʉbeega baa Peeteli, Jaakobo na Johani alɨnkʉja pamopeene nabo, alɨnkʉsulumania nʉ kʉtaamigwa fiijo mu ndumbula jaake. 34 Po alɨnkʉbabʉʉla alɨnkʉtɨ, “Ɨndumbula jangʉ jɨsulumeenie ʉlwa kʉfwa. Namutʉʉgale papaapa, muje maaso.” 35 Alɨnkʉsemapo nkyeni panandɨ, alɨnkʉgwa ʉlʉpi, alɨnkwipuuta ʉkʉtɨ lɨnga sibagiile akabalɨlo kaake akaa ngʉbɨlo kakɨnde. 36 Alɨnkʉjoba alɨnkʉtɨ, “Abba, gwe Taata! Syosa sibagiile kʉmyako. Ngʉkʉsʉʉma ʉʉsookesyepo ɨngʉbɨlo ɨsi.§ Leelo bʉlɨngabombigwa ʉbwigane bwangʉ, looli ʉbwako.”
37 Po Jesu alɨnkʉbʉʉka kʉ bafundigwa baake, alɨnkʉbaaga bagonile ʉtʉlo. Alɨnkʉmmbʉʉla Peeteli alɨnkʉtɨ, “Simoni ʉgonile ʉtʉlo? Bʉle, ʉtoliigwe ʉkʉja maaso na kʉkabalɨlo akanandɨ itolo? 38 Mujege maaso mwipuutege, ʉkʉtɨ mulɨngiisa kʉtoligwa nɨ ngelo. Mwiganile ʉkʉbomba kanunu, looli mukaja na maka.”
39 Alɨnkʉbʉʉka, kangɨ alɨnkwipuuta, alɨnkʉjoba amasyʉ galagala. 40 Po alɨnkwisa, kangɨ alɨnkʉbaaga bagonile ʉtʉlo, paapo amaaso gaabo gaalɨ nʉ tʉlo twingi, bakaasimeenye nɨ sya kʉmmwamula.
41 Alɨnkwisa ʉlwa katatʉ, alɨnkʉbabʉʉla alɨnkʉtɨ, “Mukaalɨ mukʉgona ʉtʉlo nʉ kʉtʉʉsya? Sifwene! Akabalɨlo kafikile. Keeta, ne Nnyamundʉ angʉbɨɨkigwa mmaboko agaa bandʉ ababiibi. 42 Amusumuke! Tʉbʉʉke. Keeta, ʉndɨɨli gwangʉ asegeliile.”
Bikʉnkola Jesu
(Matai 26:47-56; Lʉʉka 22:47-53; Johani 18:3-12)
43 Po Jesu bo akaalɨ ikʉjoba, nakalɨnga alɨnkʉfika Juuta Isikalyoti, ʉgwa ndɨ bala kalongo na babɨlɨ, alɨnkwisa pamopeene nɨ kɨlʉndɨlo kya bandʉ aba baakolile ɨnyʉʉbo nɨ nduuha. Abandʉ abo baafumile kʉ bapuuti abalongosi, abamanyisi baa ndagɨlo sya Moose na balongosi baa Bajuuta. 44 Juuta bo akaalɨ ʉkʉfika kwa Jesu, aababʉʉlile kɨlɨngaani ɨkɨmanyilo, aatile, “Ʉjʉ ngwakʉmfipa,* jo jʉʉjo, mukankole, mukasookengepo nagwe kanunu itolo.”
45 Nakalɨnga, Juuta alɨnkʉbʉʉka kwa Jesu, alɨnkʉmmbʉʉla alɨnkʉtɨ, “Mmanyisi!” Po alɨnkʉmfipa. 46 Po abandʉ bala balɨnkʉnkola Jesu. 47 Jʉmo ndɨ bala baalipo, alɨnkʉkwaba ʉlʉʉbo, alɨnkʉnsenga ɨmbʉlʉkʉtʉ ʉntʉmwa gwa mpuuti ʉnkʉlʉmba. 48 Po paapo Jesu alɨnkʉjoba kʉmyabo alɨnkʉtɨ, “Bʉle, mwisile mukolile ɨnyʉʉbo nɨ nduuha ngatɨ mukʉlɨkola inyambuta? 49 Bwila naatʉʉgalaga nkyeni mmyɨnu ndʉpaso lwa tempeli naamanyisyaga, mukaalɨngolilemo sikʉ! Leelo ɨsi silɨ bo ʉlʉ, ʉkʉtɨ siboneke ɨsi sisimbiigwe mwa Kalata ʉMwikemo.”
50 Po abafundigwa baake boosa balɨnkʉnndeka Jesu, balɨnkʉbopa. 51 Looli aalipo ʉndʉmyana jʉmo ʉjʉ ankongaga Jesu, aaliibigile ɨkɨlʉndo ɨkya mwenda. Balɨnkʉgela ʉkʉnkola, 52 leelo aaliipukunywile, aabalekiile ʉmwenda, alɨnkʉbopa kɨtali.
Jesu nkyeni mbalongosi baa Bajuuta
(Matai 26:57-68; Lʉʉka 22:54-55, 63-71; Johani 18:13-14, 19-24)
53 Abandʉ bala balɨnkʉmmwega Jesu balɨnkʉntwala kʉkaaja kaa mpuuti ʉnkʉlʉmba, kʉno baabʉngeene boosa, abapuuti abalongosi, abalongosi baa Bajuuta na bamanyisi baa ndagɨlo sya Moose. 54 Peeteli alɨnkʉnkonga Jesu pabʉtalipo, mpaka nkatɨ ndʉpaso lwa nnyumba jaa mpuuti ʉnkʉlʉmba. Po alɨnkʉtʉʉgala pamopeene na balɨndɨlɨli, alɨnkoota ʉmooto. 55 Po paapo abapuuti abalongosi bala na baa lʉkomaano lwa Sanihendilini boosa, baalondaga ʉbʉkeeti ʉbwa kʉjaaga ɨnjɨla ɨjaa kʉnngoga Jesu. Leelo balɨnkʉpondwa.
56 Abandʉ bingi bannjobelaga ʉbʉkeeti bwa bʉtʉngʉlʉ, leelo ʉbʉkeeti bwabo bwaleganaga. 57 Na bangɨ balɨnkwɨma, balɨnkʉnnjobela ʉbʉkeeti bwa bʉtʉngʉlʉ, balɨnkʉtɨ, 58 “Ʉswe twalɨmpɨliike ʉjʉ bo ikʉtɨ, ‘Ʉne nikʉjoomola ɨtempeli ɨjɨ jɨjengiigwe na maboko. Kangɨ kʉ masikʉ matatʉ nikʉjenga ɨjɨngɨ ɨsita kʉjengigwa na maboko.’ ” 59 Poope ʉbʉkeeti bwabo bʉlɨnkʉlegana.
60 Po ʉmpuuti ʉnkʉlʉmba alɨnkwɨma pakatɨ, alɨnkʉnndaalʉʉsya Jesu alɨnkʉtɨ, “Ʉkʉkongana na ɨsi abandʉ aba bikʉkʉsitaaka ʉgwe, bʉle ʉtikwamula nalɨmo?” 61 Looli Jesu akaalɨmmwamwile nalɨmo. Po ʉmpuuti ʉnkʉlʉmba alɨnkʉnndaalʉʉsya kangɨ, alɨnkʉtɨ, “Bʉle, ʉgwe gwe Meesija, gwe Mwana gwa Kyala ʉNsisya?” 62 Jesu alɨnkʉmmwamula alɨnkʉtɨ, “Eena, jo ʉne. Ʉmwe mukwisa kʉʉmbona ne Nnyamundʉ ndʉʉgeele kʉmwanya, pabʉjo ʉbwɨmɨkigwa, kʉkɨbafu ɨkiilɨɨlo ɨkya Kyala ʉMwene maka, bo ngwisa mmabɨngo agaa kʉmwanya.”§ 63 Po ʉmpuuti ʉnkʉlʉmba alɨnkʉnyaafulania ɨmyenda gyake ʉkʉnangɨsya ʉbʉkalale, alɨnkʉtɨ, “Tukʉbʉlonda ʉbʉkeeti bwa fiki? 64 Mupɨliike muno antʉkiile Kyala! Mukʉtɨ fiki ʉmwe?” Boosa balɨnkʉnndonga ʉkʉtɨ kanunu agogigwe. 65 Bamo balɨnkwanda ʉkʉnswela amata, balɨnkʉmpinya nɨ kɨtambala kʉmaaso, balɨnkʉmmbulɨka nɨ fibuli, balɨnkʉnndaalʉʉsya balɨnkʉtɨ, “Gwe Meesija, kunguluka! Jo jwani akʉkomile?” Boope abalɨndɨlɨli balɨnkʉmmwega, balɨnkʉnkoma na mapi.
Peeteli ikʉnkaana Jesu
(Matai 26:69-75; Lʉʉka 22:56-62; Johani 18:15-18, 25-27)
66 Po Peeteli aalɨ pabʉjo bwa ndʉpaso. Alɨnkwisa ʉndɨndwana jʉmo ʉgwa mbabombi baa mpuuti ʉnkʉlʉmba, 67 alɨnkʉmmbona Peeteli ikoota ʉmooto. Alɨnkʉnndʉʉsamila alɨnkʉtɨ, “Na nungwe gwalɨ pamopeene na Jesu ʉNnasaleti.” 68 Looli Peeteli alɨnkʉkaana alɨnkʉtɨ, “Ngasimanya ɨsi kʉjoba ʉgwe, ndikʉsyagania.” Alɨnkʉsookapo apa aalipo, alɨnkʉbʉʉka kʉ kɨfigo ɨkya lʉpaso. Nakalɨnga ɨngongobe jɨlɨnkʉkoolela. 69 Ʉndɨndwana jʉla alɨnkʉmmbona kangɨ, alɨnkwanda ʉkʉbabʉʉla aba baalyɨmile pala alɨnkʉtɨ, “Ʉjʉ jo mwinaabo.” 70 Looli ʉmwene alɨnkʉkaana kangɨ. Akabalɨlo bo kakɨndilepo panandɨ, aba baalyɨmile pala balɨnkʉmmbʉʉla Peeteli balɨnkʉtɨ, “Nalooli ʉgwe ʉlɨ mwinaabo, paapo ʉlɨ Ngalilai bo ʉlwabo.” 71 Peeteli alɨnkwanda ʉkʉguna nʉ kʉlapa, alɨnkʉtɨ, “Ngammanya ʉmundʉ ʉjʉ mukʉnnjoba.” 72 Nakalɨnga ɨngongobe jɨlɨnkʉkoolela ʉlwa kabɨlɨ. Po Peeteli alɨnkʉlɨkʉmbʉka iisyʉ ɨlɨ aajobile Jesu ʉkʉtɨ, “Ɨngongobe bo jɨkaalɨ ʉkʉkoolela ʉlwa kabɨlɨ, kʉngaana katatʉ.” Po alɨnkwinogona, alɨnkʉlɨla fiijo.
* 14:1 14:1 ƗPasa Bala kʉ Ɨsyakʉlɨngaania. 14:1 14:1 Ɨkyaka ɨkya fisyesye ɨfisita nkese Bala kʉ Ɨsyakʉlɨngaania. 14:5 14:5 Ɨndenali ɨmia itatʉ sifwene nʉ mfwalo gwa masikʉ ɨmia itatʉ. Bala iisyʉ Ɨndenali kʉ Ɨsyakʉlɨngaania. § 14:24 14:24 Ʉlwitɨkano Bala kʉ Ɨsyakʉlɨngaania. * 14:26 14:26 Bɨmbile ʉlwɨmbo Bo baliile ɨfindʉ fya Pasa, aBajuuta baalɨ na kajɨɨlo akaa kwɨmba Ɨsabʉli 113–118. 14:27 14:27 Bala kalata gwa Sakalija 13:7. 14:36 14:36 Abba Njobelo jaa Kɨalimaiki, kokʉtɨ Taata. § 14:36 14:36 Ʉʉsookesyepo ɨngʉbɨlo ɨsi NKɨgiliki bikʉtɨ Ʉʉsookesyepo ɨkɨkombe ɨkɨ. * 14:44 14:44 Ʉjʉ ngwakʉmfipa Ʉkʉfipana kaalɨ kajɨɨlo kaa Bajuuta ʉkʉmponia ʉmundʉ, ʉkʉnangɨsya ʉlʉgano pamo ʉbʉmanyaani. Baafipanaga ʉnnyambala kʉ nnyambala, ʉnkiikʉlʉ kʉ nkiikʉlʉ kwene. 14:53 14:53 Ʉmpuuti ʉnkʉlʉmba Bala iisyʉ Abapuuti kʉ Ɨsyakʉlɨngaania. 14:55 14:55 ƗSanihendilini Bala kʉ Ɨsyakʉlɨngaania. § 14:62 14:62 Bala kalata gwa Ndaanieli 7:13.