6
Jesu anaadzigidzya Mafarisayo dzulu za Sabato
Math'ayo 12:1-8; Mariko 2:23-28
+Siku mwenga iriyokala ni siku ya Sabato, Jesu were anakira na anafundzie kahi za minda ya ngano. K'uzhona zho aryahu anafundzie makikwatya kuhuta go masuche ga yo ngano na kugahulula na kurya. +Ela Mafarisayo angine marihoona vizho makiauza makiamba, “Mbona munahenda ut'u uriwo k'auhendwa siku ya Sabato?” +Jesu akiadzigidzya akiamba, “Muthawali Daudi wahendadze harya arihokala iye na o at'u ariokala nao mana ndzala? Hedu k'amudzavishoma? Iye Daudi wangira kahi za nyumba ya Mulungu na akihala yo mikahe ya sadaka akiirya, gonya akiap'a aryahu andziye nao makirya, vingahokala kulingana na sheria, were ni alombi h'akiyao ndo madimao kuirya.” Gonya Jesu akisindikiza na kuamba, “Bai ye Mwana wa Mudamu nde Bwana wa yo siku ya Sabato.”
Jesu anahoza mut'u siku ya Sabato
Math'ayo 12:9-14; Mariko 3:1-6
+Badaye siku nyingine yenye ya Sabato, Jesu wakwenda kahi za sinagogi na akifundisha. Bai mumo sinagogini mwere muna mut'u ariyeholoza mukono wa kurya. Na o Mafarisayo na alimu a Sheria, mere ma haho, nao were mamalacho ni chausa cha kumushithakira, kwa vizho makimulolera maone chamba andamuhoza kahi za yo siku ya Sabato, makamushithaki. Ela Jesu akigamanya kare go maazo gao, bai akimwamba ye mut'u wa mukono wa kuholoza, “Ungarara udze uime haha kahikahi hedu.” Bai ye mut'u akiungarara akidzaima haho.
Ndo Jesu akiauza akiamba, “Namala munambire, kisheria virizho karakara kuhendwa kahi za siku ya Sabato ni hizho? Vidze ni kuhenda madzo hedu mai? Vidze mut'u ni athizhe hedu ni alage?”
10 Bai Jesu akialola osi, gonya akimwamba ye mut'u, “Goloza wo mukonowo hedu.” Ye mut'u akihenda vizho zhenye, naye wo mukonowe ukiuyat'o kamare.
11  +Ela o alimu a Sheria na o Mafarisayo marihosikira gago matsukirwa vii-vii, makiuzana o enye kwa enye na kuamba, “Yuno be fundamuhendadze?”
Jesu anatsagula ahumwi kumi na airi
Math'ayo 10:1-4; Mariko 3:13-19
12  +Bai kahi za siku zizo, Jesu wauka na achenda kut'u mirimani achendavoya. Naye wachesa kumuvoya Mulungu kuko hatha ngh'aa. 13 Ndo kurihokala kudzacha akiaiha o anafundzie na akitsagula kumi na airi kahi zao na akiap'a dzina ra ahumwi. 14  +Bai ao arioatsagula were ni Simoni ariye Jesu wamup'a dzina ra P'et'ero, na nduguye ariyeifwa Anderea. Angine were ni Jakobu, na Johana, na Filipu, na Bath'olomayo, 15 na Math'ayo, na T'omasi, na Jakobu mwana wa Alifayo, na Simoni ariyeifwa Muhehezi, 16 na Juda mwana wa Jakobu, na Juda Isikariote ambaye badaye wakudzamusaliti Jesu.
Jesu anafundisha at'u na kuhoza akongo
Math'ayo 4:23-25
17 Badaye Jesu watharamuka hamwenga nao na achendaima hat'u hariho ha th'ambarare. Bai haho hakikala hadzakundzumanyika kundi bomu ra o anafundzie na at'u angine anji zhomu mario angine were madzambola Jerusalemu na sehemu nyingine zosi za Judea, na angine were madzambola p'wani za midzi ya Tiro na Sidoni. 18 At'u aa makudza kwamba mamusirikize Jesu na mahozwe makongo gao. Na ao mario were manabudzywa ni p'ep'o mahozwa. 19  +Na kidza o at'u osi majeza here madimazho mamugut'e Jesu, kwa kukala nguvu were zikambola ko kwakwe na kuhoza at'u osi.
Baha ao
Math'ayo 5:3-12
20  ++Gonya Jesu akialola o anafundzie na akiamba,
“Baha ninwi akiya,
mana wo uthawali wa Mulungu ni wenu.
21  +Baha ninwi murio vivi kare muna ndzala,
mana mundakushwa.
Baha ninwi murio vivi kare munarira,
mana mundatseka.
22  +Baha ninwi, at'u makimumena na kumuthenga-thenga
na kumuhukana na kumukahala here at'u ai,
kwa ut'u wa ye Mwana wa Mudamu.
23  +“Bai maut'u gago gandihomudzirira be hendani raha na muguluke-guluke na raha, kwa kukala zawadi yenu ni bomu kuko mulunguni. Mana vizho ndo o akare enu marizhoahendera o manabii ho kapindi.
24  +Ela shauri yenu ninwi murio ashaha,
mana mundakala mwarya raha yenu kare.
25  +Shauri yenu ninwi murio vivi mukusi,
mana mundasikira ndzala.
Shauri yenu ninwi murio vivi munapiga kw'akw'a,
mana mundapiga yapiyowe na kurira.
26  +Shauri yenu, o at'u osi makimbola na kunena madzo-madzo dzulu zenu,
mana o akare ao pia manena madzo-madzo dzulu za o manabii a ulongo.”
Kuahendza mahadhui
Math'ayo 5:38-48
27 Jesu akienderera kunena akiamba, “Ela namwambira vivi ninwi murio munasirikiza, ahendzeni mahadhui enu, kidza ahendereni madzo aryahu mario madzamumena. 28 Avoyereni madzo ao mario manamuvoyera mai, na o mario manamuhendera mai, avoyereni. 29  +Mut'u akikupiga kofi nyendze mwenga, mugaluzire yo nyendze nyingine nayo apige. Mut'u akikuhoka ambaro, murichire hatha yo k'andzuyo. 30 Mut'u akikuvoya kit'u, mup'e, na mut'u akikuhoka vit'uzho, usimale kuujirwa. 31 Viryahu ambazho mungahendza at'u mamuhendere, ninwi nanwi ahendereni vizho zhenye.
32 “Vikikala mundaahendza kare o mamuhendzao ninwi, be zho hatha vindamufwahani? Mana hatha o at'u mario k'amakimulungu kidza nao manaahendza asena ao. 33 Na mukiahendera madzo aryahu mamuhenderao madzo, be zho vindamufwahani? Mana vizho ndo mahendazho hatha ao at'u mario k'amakimulungu. 34 Na vikikala mundaakopesha aryahu ambao muna th'amaa kukala mandamuriha, be zho vindamufwahani? Mana hatha o at'u masiomumanya Mulungu, kidza nikukopeshana, kuno th'amaa yao ni kurifwa kamili. 35  +Ela hat'u ha vizho ahendzeni mahadhui enu, ahendereni madzo, na kidza muakopeshe hasiho kukala na th'amaa ya kurifwa chochosi. Mukihenda vizho zawadi yenu indakala bomu, na kidza mundakala ana a Mulungu ariye dzulu ya zhosi. Mana Mulungu nikuonera mbazi at'u masioshukuru na at'u ai. 36 Kwa vizho bai kalani na mbazi dza Babiyenu arizho na mbazi.”
Jesu anaafundisha anafundzie dzulu za kuhukumu
Math'ayo 7:1-5
37  +Bai Jesu waenderera kunena akiamba, “Musiahukumu andziyenu, p'ore nanwi mukahukumiwa. Musilaumu andziyenu, p'ore nanwi mukalaumiwa. Sameheni andziyenu, ndo nanwi mundasamehewa. 38  +Lazhani, nanwi mundagerwa, mundagerwa kipimo kidzo cha kuhenda kusindirirwa, na kusukwasukwa hatha vingine vimwagike. Na kipimo kiki ndicho mundichogerwa mikononi mwenu. Mana cho kipimo mupimiracho andziyenu ndicho mundichopimirwa ninwi.”
39  +Gonya akiambozera fumbo riri akiamba, “Vidze kipofu anadima kumugwira mukono kipofu mwandziwe? Hatha! Akihenda vizho osi airi mandavoromoka winani. 40  +Mwanafundzi k'adima kumukira mwalimuwe, ela kila mut'u andihokala adzafundishwa jeri-jeri, anadima akakala here mwalimuwe. 41 Mbona unaona kinyalu kiricho dzitsoni mwa mwandziyo, ela gogo ririro dzitsoni mwako mwenye k'urisikira? 42 Unadimadze kumwamba nduguyo, ‘Huma, mwanehu nikwamboze kinyalu,’ na kuno we mwenye una gogo zima mo dzitsoni mwako na k'urisikira. Ii! Mudzihendyi we! Andza kuromboza ro gogo ririro mo dzitsoni mwako kwandza, ndo undihoonat'o hatha udime kumboza cho kinyalu kiricho dzitsoni mwa mwandziyo.”
Muhi udimazho kumanyikana
Math'ayo 7:17-20; 12:34-35
43 “Mana k'akuna muhi mudzo uzhalao matunda mai, hedu muhi mui uzhalao matunda madzo. 44 Kwani kila muhi unamanyikana kwa go matunda uzhalago. At'u k'amahuta t'ini kula kahi za mihi ya miya hedu kuhuta zabibu kula kahi za vihundu zha miya. 45 Mut'u mudzo nikuzhala madzo kula kahi za akibaye mbidzo iriyo moyoni mwakwe. Mut'u mui naye nikuzhala mai kula kahi za akibaye mbii. Mana kanwa ka mut'u kanena garyahu gadzigowadzala moyowe.”
Aaki airi
Math'ayo 7:24-27
46  ++Jesu akienderera kunena akiamba, “Mbona munaniha, ‘Bwana! Bwana!’ na kuno go ninenago k'amugahenda? 47 Hedu humani nimwambire viryahu mut'u yuyahu asikiraye maneno gangu na kugahenda arizho. 48 Mut'u wa samupuli ii adzahalana na muaki wa nyumba ariyetsimba musinji mure, na akiaka nyumbaye dzulu za mwamba. K'uzhona zho muretho urihokudza, ukiisukuma yo nyumba, ela hatha kusumba kwenye k'aisumbire, mana yere yaakwat'o. 49 Ela bai mut'u agasikiraye maneno gangu na kutsagathuwa, adzahalana na mut'u ariyeaka nyumbaye ho ts'i hasiho musinji. Vikara wakathi muretho urihokudza thu, nyumba iyo ikigwa kare, na kubandikakwe kwakala kubomu.”
+ 6:1 6:1 Kumbu 23:24 + 6:2 6:2 Kumbo 20:8-10 + 6:3 6:3-4 1 Samw 21:2-7; Alaw 24:5-9 + 6:6 6:6-11 Mar 2:27-28 + 6:11 6:11 Joh 5:16, 18 + 6:12 6:12 5:16 + 6:14 6:14-16 Mahe 1:13; Joh 1:40-44 + 6:19 6:19 Math' 9:20 + 6:20 6:20-49 Math' 5–7 + 6:20 6:20 Jako 2:5 + 6:21 6:21 Ugun 7:16-17; Jere 31:25; Zabu 126:5; Isa 61:3 + 6:22 6:22 Math' 5:11; Joh 16:2; Mahe 5:41; 1 P'et 4:14 + 6:23 6:23 Math' 5:12 + 6:24 6:24 Math' 19:23-24; Jako 5:1 + 6:25 6:25 1 Akor 4:8 + 6:26 6:26 Jako 4:4; Jere 5:31 + 6:29 6:29 Arum 12:17; 1 Akor 6:7 + 6:35 6:35 Kukopesha: Alaw 25:35-36 + 6:37 6:37 Math' 6:14-15; Mar 11:25-26 + 6:38 6:38 Mar 4:24 + 6:39 6:39 Math' 15:14 + 6:40 6:40 Math' 10:24-25 + 6:46 6:46-49 Math' 7:21 + 6:46 6:46 Mala 1:6