11
Jesu anafundisha dzulu za kuvoya
Math'ayo 6:5-15; 7:7-11
+Siku mwenga Jesu were a hat'u anavoya. Bai arihogonya ko kuvoya, mumwenga kahi za o anafundzie akimwamba, “Bwana, hufundishe kuvoya, here Johana naye arizhoafundisha anafundzie.” +Bai Jesu akiambira, “Kala munavoya ambani,
‘Baba, [Uriye ko mulunguni],
Dzinaro narikale rieri,
Uthawaliwo naudze,
[Mahendzogo nagahendeke kuku ts'i,
here gahendekazho ko mulunguni.]
+Kila siku hup'e chakurya chehu cha kuhuthosha.
Na uhusamehe makosa gehu,
kwani siswi naswi hunaasamehe osi mahukosao.
Na usihuhirike majezoni,
[ela fuokole na ye Mui].’ ”
Kidza Jesu akiambira o anafundzie akiamba, “Fuambe, mumwenga wenu ana musenawe, bai amwendere ye musenawe usiku wa manane na akamwambe, ‘Musenangu, nikopesha mikahe mihahu hedu, mana be hana musenangu mumwenga adzire kula charoni nami be sina ut'u wowosi wa kumwambozeza.’
+“Gonya ye musenawe mo nyumbani amudzigidzye amwambe, ‘Aa! Usinibudzye mino, wo muryango udzafungwa kare, kidza mimi na anangu hu ndazini, kwa vizho sindadima kuuka na kudzakup'a chochosi.’ ” Jesu akienderera kunena akiamba, “Namwambira kamare, idzaho k'andauka amup'e mikahe kwa zho zha ni musenawe, ela andakudza amup'e zho amalazho zhosi kwa kukala anaenderera kuvoya hasiho haya. +Kwa vizho nami namwambira, voyani nanwi mundagerwa, malani nanwi mundaona, bishani nanwi mundasundulirwa. 10 Mana kila avoyaye, nikugerwa; kila amalaye, nikuona; na kila abishaye nikusundulirwa. 11 H'aya ni bimut'u h'ani kahi zenu, ariye mwanawe akimala kumba andamup'a nyoka, hat'u ha kumba.* 12 Hedu hatha ye mwana akimala iji, vidze andamup'a h'ambini? 13 Bai kala ninwi at'u ai thu, kidza munamanya kuap'a ana enu vit'u vidzo, h'e seze ye Babiyenu ariye mulunguni, ye si zaidhi? Iye nikuap'a Roho Mweri ao mamuvoyao!”
Jesu ana nguvu kumushinda Belizebuli
Math'ayo 12:22-29; Mariko 3:20-30
14  +Badaye Jesu were anamboza p'ep'o bwibwi. Bai yuyahu p'ep'o arihombola, ye bwibwi akikwatya kunena, na o at'u machangalala. 15 Ela at'u angine haho makikwatya kuamba, “H'aa, anamboza p'ep'o kwa kuhumira nguvu za Belizebuli, nde mubomu wa p'ep'o.” 16  +Angine o makimuhega kwa kumwamba ahende muujiza wa kula mulunguni.
17 Ela Jesu akigamanya go maazo gao na akiambira, “Ts'i yoyosi, o at'ue makidzigazha makundi-makundi, gahehanago, be ts'i iyo indanongeka. Na mudzi ukigazhika na at'ue k'amagwirana milomo, be mudzi uwo undabandika. 18 Vikara ikikala ye Shethani adzadzigazha, vidze uthawaliwe undatoa jeri? Nanena vivi kwa kukala munaamba ninamboza p'ep'o kwa nguvu za Belizebuli. 19 Chamba mino namboza p'ep'o kwa nguvu za Belizebuli, o at'u enu o manaamboza kwa nguvu za h'ani? Bai ao ndo mandiomuhukumu ninwi. 20  +Ela nikimboza p'ep'o kwa chala cha Mulungu, be wo uthawali wa Mulungu udzamudzirira.
21  +“Mut'u mwenye nguvu na silaha, arindaho nyumbaye mwenye, zho vit'uzhe ni kukala salama. 22 Ela adzaho mut'u mungine mwenye nguvu kukira iye na kumuvamia na kumudhima nguvu, be mut'u iye ni kumuhoka zo silaha adzizokuluhira na kugazha zho vit'u adzizhomuhoka.
23  +“Kila mut'u ariye k'ahamwenga nami, a kinyume nami. Na iye ariye k'anaviza kukundzumanya hamwenga, kaziye ni kutsamula.”
P'ep'o adimazho kumuuyira mut'u
Math'ayo 12:43-45
24 “P'ep'o amwambolaho mut'u nikudengereka-dengereka kut'u kuriko k'akuna madzi ili apate hat'u ha kuoya, ela akikosa, nikunena kimoyo-moyo akaamba, ‘Mut'u mimi nindauya iryahu nyumba niriyombola.’ 25 Bai auyaho na kuithekeza yo nyumba yasherwat'o na ikipangwat'o, 26  +nikwendahala p'ep'o angine afungahe, ai kumukira ye mwenye, makadzangira, makatoa mumo. Bai hali ya mut'u iye ni kukala mbii-mbii hatha kukira zho arizhokala chaho.”
27 Jesu arihokala akunenani maut'u gaga hambola mwanamuche kahi za ro kundi ra at'u akinena zhomu zhenye akiamba, “Baha iye m'ama ariyekuzhala uwe na kukuamwisa.” 28  +Ela Jesu akidzigidzya akiamba, “Ee ni jeri, ela baha ao masikirao neno ra Mulungu na kurigwira.”
Jesu ananena dzulu za muujiza wa Jona
Math'ayo 12:38-42; Mariko 8:12
29  +Vikara ro rikundi ra at'u ririhokala rinakaza kwangezeka, Jesu waamba, “Kizhazi kiki be ni kithiriri! Ati kinamala kuhenderwa miujiza. Ela k'akuna muujiza mandiohenderwa isihokala uwo muujiza wa Jona. 30  +Mana here Jona arizho were iye ni muv̱ano kwa at'u a Ninawi, ndo vindizhokala pia kwa ye Mwana wa Mudamu. Iye andakala muv̱ano kwa at'u a kizhazi kiki. 31  +Bai siku ya hukumu, ye muthawali wa kula kwa mwaka andaungarara hamwenga na o at'u a kizhazi kiki na aapige ulongo kwa kutsanikuluhira mimi. Mana iye muthawali iye wambola kula kure zhomu, na akidzasirikiza ulachu wa Selemani.§ Bai lolani haha, hana mut'u ariye ni mubomu hatha kuriko ye Selemani. 32  +Kidza kahi za siku ya hukumu ao at'u a Ninawi mandaungarara hamwenga na o at'u a kizhazi kiki, maapige ulongo, mana ao marihomusikira Jona anahubiri mathubu. H'aya lolani, haha bai hana mut'u ariye ni mubomu hatha kukira ye Jona.”
Taa ra mwiri ni noni?
Math'ayo 5:15; 6:22-23
33  +Jesu akienderera kunena akiamba, “K'akuna mut'u agwizaye taa gonya akarifitsa, hedu hatha akaribiningiza na muvure. Ela nikurika nyambaroni, ili kila angiraye aone wo mulangaza. 34 Matsogo be ndo taa ra wo mwiriwo. Kala matsogo ni madzo, wo mwiriwo ni kukala ni mulangaza muhuhu, ela kala ni makongo, be wo mwiriwo wosi nikwadzala kiza. 35 Kwa vizho dzimanyirire ili uwo mulangaza wa Uv̱oro Udzo uriwo ndani mwako usikale kiza. 36 Bai mwiriwo wosi ukikala u thele mulangaza na k'ahana hat'u hohosi ha wo mwiri hariho na kiza, be wo mwiri undang'ala wosi, dza viryahu ambazho taa ni kukung'aza na wo mulangazawe.”
Jesu anaonyesa lwazu uwi wa Mafarisayo
Math'ayo 23:1-36; Mariko 12:38-40; Luka 20:45-47
37  +Bai Jesu arihokala adzagonya kunena gaga, hambola mut'u mumwenga ariyekala ni Farisayo akimusunga Jesu ende akarye chakurya naye ko kwakwe. Kwa vizho Jesu akikubali na achenda na akikelesi ho chakuryani. 38  +Ela yuyahu Farisayo akimashwa ni viryahu arizhokala Jesu anarya bila kuoga mikono.*
39 Ela ye Bwana akimwamba, “Ninwi Mafarisayo muhendazho ni kwamba munagesa vikombe na vibakuli ko kwa ndze h'akeye, ela ko ndani be mu thele unyang'anyi na uthiriri. 40 Ii, azuzu nwi! Samba ariyetengeza ko ndze nde ariyetengeza tha ko ndani. 41  +Bai lazhani vizho virizho mo ndani ya zho vikombe na zho vibakuli kwa akiya, mukihenda vizho, lolani kila kit'u kindakala kisafi kwenu.”
42  +Jesu akienderera kunena akiamba, “Ela shauri yenu ninwi Mafarisayo, mana munalazha fungu ra kumi hatha ra vilungo, kiswenya na mboga nyingine, ela ko k'amujali hachi hedu hatha kumuhendza Mulungu. Bai ni karakara kumboza fungu ra kumi, ela go mangine nago musigariche. 43  +Shauri yenu ninwi Mafarisayo! Mana munahendza zho vihi zha ishima mo kahi za masinagogi na munahendza kulamuswa-lamuswa na ishima mo masokoni. 44 Shauri yenu! Mana ninwi mu here mbira zirizo k'azinyesa ni mbira, mana at'u ni kukira na haho makazizhoga hasiho kumanya.” 45 K'uzhona zho mwalimu mumwenga wa Sheria achambola kunena akiamba, “Mwalimu, ukinena vizho be unafwangirira hatha siswi.” 46 Jesu akiadzigidzya akiamba, “H'aya hatha ninwi alimu a Sheria nanwi shauri yenu, mana munahika at'u mizigo iriyo k'amadima kuitsukula, na nwi enye nwi k'amwangiza hatha mukono. 47  +Shauri yenu, kwa kukala munaajengera mbira o manabii, mariolagwa ni babizenu enye. 48 Kwa vizho vinanyesa kukala munaunga mukono gago garigohendwa ni o akare enu, kwa kukala ao maakot'a o manabii, nanwi munazijengera zo mbira zao. 49  +Kwa ut'u uu bai ulachu wa Mulungu waamba, ‘Mimi nindaahirikira manabii na ahumwi, angine kahi zao mandaakot'a na angine mandaatesa.’ 50 Kwa vizho bai, o at'u a kizhazi kiki mandauzwa yo milatso ya o manabii iriyomwagwa hangu kuumbwa kwa urumwengu. 51  +Kula hangu milatso ya Abeli muhaka ya Zakaria, ariye walagwa mo ndani za ro Hekalu, kahikahi za cho kijaja cha kulazhira sadaka na ho hat'u haeri. Ee, namwambira kamare cho kizhazi kiki kindauzwa maut'u gaga gosi. 52  +Shauri yenu ninwi alimu a Sheria, kwa kukala yo funguo ya kumanya mwaihala ninwi. H'aya, ninwi enye k'amwangirire na ao mariokala manangira nao mukiaziza.” 53  +Bai Jesu arihouka haho, Mafarisayo na o alimu a Sheria makwatya kumupinga vii-vii na kumuza maswali manji jeri-jeri, 54 kuno th'amaa yao ni kwamba kahi za kunenakwe, akihenda kwele, mamugwire.
+ 11:1 11:1 5:16 + 11:2 11:2 Uthawali: 4:43; 9:2, 62; 10:9, 11; 17:21; 19:11; Mahe 1:6-8; 19:8; 28:23, 31 + 11:3 11:3 12:22-32 + 11:7 11:7-8 18:5 + 11:9 11:9 Math' 7:7 * 11:11 11:11 Maoro mangine ganaamba, ‘H'aya ni h'ani hano ariye mwanawe akimala mukahe andahala iwe amup'e? Hedu mwanawe akimala kumba andamup'a nyoka?’ + 11:14 11:14-15 Math' 9:32-34 + 11:16 11:16 Mar 8:11; Math' 16:1 + 11:20 11:20 17:21 + 11:21 11:21 Isa 49:24 + 11:23 11:23 9:50; Mar 9:40 + 11:26 11:26 2 P'et 2:20 + 11:28 11:28 8:21 + 11:29 11:29-30 Math' 16:2-4; Mar 8:12; Joh 6:30 11:29 11:29 Jona were ni nabii ariyehumwa ni Mulungu, ela akikahala na akichimbira. Bai arihotsufwa baharini ni at'u, wamizwa ni risamaki na richendamuhahika kuko ariko were ye Mulungu adzamwamba ende. Naye wahahikwa bada ya siku t'ahu. + 11:30 11:30 Jon 1:17 + 11:31 11:31 1 Athaw 10:1-10 11:31 11:31 Muthawali yuyu were ni muche, dzina ringine were anaifwa Muthawali wa Sheba. § 11:31 11:31 Selemani were ni muthawali mubomu sana ariyethawala Aiziraeli ho kapindi. Naye k'akuna mut'u ariyemufika kwa ulachu. + 11:32 11:32 Jon 3:5 + 11:33 11:33 8:16; Mar 4:21 + 11:37 11:37 7:36 + 11:38 11:38-39 Mar 7:2-4; Math' 15:2 * 11:38 11:38 Haha mana yenye ni kwamba, were mila ya Kiyahudi ni mut'u aoge mikono yosi, hatha hehi na ko kithuroni. + 11:41 11:41 12:33 + 11:42 11:42 Math' 23:23; Luk 18:12 + 11:43 11:43 20:46; Mar 12:38-39 + 11:47 11:47-48 Mahe 7:52 + 11:49 11:49 6:13 + 11:51 11:51 Mwan 4:8-10; 2 Nyaka 24:20-22 + 11:52 11:52 Math' 16:19 + 11:53 11:53-54 20:20