Lihamba kuhuma kwa
YAKOBU
Ulongolelo
Kitabho aki kya Yakobo kikityekwa na mundu yumu ywakakemitwe Yakobo. Yinguhyubhalika kukita pangi Yakobo ayu kakibhegha nnongo ghwake Yesu, ywakabheghite kilongohi mu ngwemuko lya bhandu bhaanhyubhalilite kilisito bha makachu, na kakibhegha mjumbe ywa hilongohi ghwa njenga kaya, mukitabho kya Andumilwa, kipalamande kya 15:13. Nndumilwa Paulo bhubho kakinkema Yakobo “Ngimiko” ya ngwemuko lya bhandu bha anhyubhalilite kilisito, mukitabho kya Akaagalatia, kipalamande kya 2:9. Asomi bhanguhyubhalila kukita kitabho kya Yakobo kikityekwa yikali ya ngungwa ya mbindamabhoko nhano mbole ya kubhelekwa Kilisito. Kiyaha Yakobo kakibhegha kilongohi ghwa ngwemuko ya bhandu bha anhyubhalilite Kilisito akwo Yelusalemu, yinguhyubhalika kukita kakilyeka lihamba ali pakabheghite kangutama ku Yelusalemu.
Yakobo kakilityeka kitabho aki kwa “Makabila mbinda mabhoko yimo na abhili yiipwilinganikite mu milima” 1:1. Mahundo ghaabheghite mu kitabu kya Yakobo, ghanguanogha ahyubhalila bhoha, peni lilagho “Kabila mbinda mabhoko yimo na abhili” ghangutenda tumanye kukita pangi Yakobo kakiatyekelagha Akaayahudi bhaanhyubhalilite Kilisto. Kiyaha kitabho aki kikialinga kuahikila asomi atangalo. Yakobo kakilinga malingano mu kuhyubhalila na mandendelo. Kuhyubhalila kwa hoto kuubhoneha mu mandendelo, kipalamande kya 2:17. Kangi kakiakinya bhando kwa kulema kwa kubhonela ubhaghulo kwa bhaabheghite na utopelo, kipalamande kya 2:1-4 na kakitulongela yakya kulindakila kwa ghala ghatughalongela, kipalamande kya 3:1-12.
Ghaabheghite
Yakobo kanguajambua asomaji bhake mu 1:1.
Mbole kanguayonjokeha mwoyo bhandu bhaanhyubhalila Kilsto 1:2-27
Kangi kangulubhulila yakya bhula payikwiliha kuhyubhalila kubhonehwa kwa mandendelo 2:1-26
Mbole kangulubhulila yakya bhula malagho paghabhegha na makakala 3:1-12
Kangi kangulubhulila bhula mahala gha Chapanga paghabhegha kihyengo na mahala gha anabhandu 3:13—4:10
Mbole kanguakinya hilongohi bhake yakya mihalo ya kulikweha, kipalamande kya 4:11—5:6
Yakobo kanguyomolela kitabho kyake kwa kuapegha malaghilo gha kighughumu, kipalamande kya 5:7-20
1
1 Nenga Yakobo, mmandwa ghwa Chapanga na ghwa Bambo Yesu Kilisito.
Nunguatyekela makabila kumi na mabhili gha Akaayahudi ghaapwilinganite munnima. Mwika.
Kuhyubhalila na malango
2 Maalongo bhangu mapungwo nhanganganiko paghabhahikila, mwenga mughabhone ndo handa kihokonyo kya kubhegha na kindimba kikulu.
3 Kiyaha mungumanya kukita kuyighwa kwa uhyubhalilo ghwenu kunguayeghela mwenga nnyonjokeheke kulimbililo.
4 Basi nng'endelel kulimbilil mbaka kuuhiko, ngati mmokole kubhegha atwihiliko yomo.
5 Peni handa yumu ywenu pakapelelwa na malango uhyubhalilo ndo yingunkwiliha kunnyupa kwa Chapanga, naywo Chapanga katanpegha kwa utekulo, katakalala ng'obhe, ngati kataapegha bhoha kwa utangalo.
6 Peni kayupe kwa kuhyubhalaila kyanga lyogha lyohele kukita kaamokola ebhu kaamokaola ng'obhe. Mundu ywakabhegha na lyogha ndo handa lidaba lya lihibha linakutakulwa kwa liyegha kuno na akwo.
7 Kiyaha mundu handa ayo kakotoke kuhwacha kukita katakingama kyohele kuhuma kwa Bambo.
8 Mundu ghwa mahwacho mabhili katanyumanyuma mu njila hyake hyoha.
Ukapukwa na utopelo
9 Peni kapukwa ywakanhyubhalila Kilisito kangunoghwa kayelelwe, kiyaha Chapanga kangummona ywombe ndo ywa maha,
10 naywo yunautopelo kangunoghwa kayelelwe pala Chapanga pakaatenda abheghe bhanakuhwama. Kiyaha bhombe bhanguhwegha handa malubha gha kumanyahi.
11 Nkenga paghu homoka na mbwipila yake ngalipa yingunyaluha manyahi, nagho malubha ghake ghaanyaluka na umaha ghwake ghungukanjanganika. Ubhwabhu abhu, yunautopelo katakanjaghanwa mumakakaliko ghake.
Chapanga kangunng'eha ng'obhe mundu
12 Kanonelwa mundu ywakahighala nhyubhaliko mu mang'eho, handa pakahotola kulimbilila, katapeghwa lilumbo lya ubhumi lyene Chapanga kakialagha bhala bhaampala.
13 Mundu pakang'ehwa kakotoke kulongela, “Nungung'ehwa na Chapanga.” Kiyaha Chapanga kahone kuyighwa kwa uhakata, na mwene kahone kunnyigha mundu ywohele.
14 Peni mundu kangung'ehwa na kukuluhwa na kughomelwa tama hyake pakahutwa.
15 Pala tama ahyo pahikamala hinguntenda mundu katende ulemwa na ulemwa paghukamala ghunguyegha kiho.
16 Maalongo bhangu bhanuapala, nkotoke kukuluhwa!
17 Kyohele kiibhuhwa na kiibhegha kya maha na kinakutwihilika ndo kunguhuma kwa Tate mmumba ghwa mibhwelo yoha ya kunani. Ywombe kingughilimbuka ng'obhe, ebu kabheghang'obhe na mango yohele ya kughalambuka.
18 Kwa mapalo ghake mwene kakitupapa kwa lilagho lyake lya hoto, ili tubheghe handa malimbulo gha ulongohi.
Kuyihwa na kutenda
19 Maalongo bhangu bhanuapala, nkulungwe nnando aghu! Mundu ywohele kayumbatike kuyihwa peni chepa kayumbatike mukulongela ebu mukukalala.
20 Kiyaha mundu ywakabhegha na kiyaghabhu kanguhotola ng'obhe ktutegnda ghakaghapala Chapanga.
21 Kya habhu, nnekane na matamilo gha uhakata ghwoha na mandendelo mahakataho, mulibhike pahi ya utabhala ghwa Chapanga na kuyitikila lilagho liipanditwe mu myoyo yenu, alyo ndo lyahotola kubhalopoha.
22 Nkotoke kukuluhana mabhene kwa kuyihwa lilagho lya Chapanga ghweka, ngati ntende handa lilagho mulilongela.
23 Kiyaha mundu pakabhegha kanguyihwa lilagho ghweka kyanga kulitenda, mundu aywo ndo handa mundu yunakulilolekeha mu lindala,
24 kangulibhona mwene na pakabhuka mu lindala, kamu kangulibhalila bhula pakabhegha.
25 Peni mundu ywakalolekeha muno malaghilo matwihiliko ghaabhapegha bhandu uhulu, mundu ywakaghendelela kughahungila, na kakotoke kuyihwa ghweka na mbole kughalibhalila, maha ndo kangutenda handa paghapala agho malaghilo, mundu aywo ndo katanonelwa mu kila kilibhi kyaapala kukitenda.
26 Handa mundu katalibhona kanguntughila Chapanga kwa njila yinakunoghwa peni kangulikanila ng'obhe kutabhala lulimi lwake, kuntundamila Chapanga kwa ywombe, chepa kilibhi na kangulikuluha mwene.
27 Mundu ywakantundamila Chapanga muyiunoghwa Kutundamila kwa maha na kwanga kinyakali muulongolo ghwa Tate Chapanga ndo aku, Kubhatangatila bhana alekwa na adala alekwa mu ghala ghaaghapala, na kulingikiha na matamilo gha bhandu bhanga kunhyubhalila Chapanga.