13
Kyɛɛkee lee n gbɛɛneŋ kumɛɛ man na n ke kɔŋ Wurubuarɛ gyaŋ
1 Yesu ke gyakaa ɔ ne kolosi fa balaŋ baŋ nɛ balaŋ baale kɔŋawɔ kaa yako e nyiaa, Galeliatena baale gyuuwɔ Wurubuarɛ ɔsom deni dinaa keŋ man be kaa deesi fa Wurubuarɛ. Keŋte gyoo dinaa Pilato yela be ka koo wɔ, te be fatabo kyakalewɔ na ba kedeesa fatabo keŋ.
2 Keŋte Yesu bɔɔse wɔ nyiaa, “Ɛ na gyueŋ nyi Galeliatena baŋ bɔɔ naa mena diyem kei gyu ka yeŋ nɛ, be nombiakumɛɛ kela Galeliatena akaŋ baŋ pou?
3 Koa be doo mena ya, mɛɛ yako ŋon baa nyiaa akpaa ɛ te kyɛɛkee lee ɛ gbɛɛneŋ kumɛɛ man na ɛ ke kɔŋ Wurubuarɛ gyaŋ ya nɛ, ɛmɛɛ mɔ ɛ ka yeŋ.
4 Yaa ɛ na gyueŋ nyi balaŋ kufu gyanaara baŋ deni dɔɔloŋte keŋ be yale ŋere wɔ Siloam nɛ, be nombiakumɛɛ kela balaŋ akaŋ baŋ be kyaa Gyerusalɛm donɔɔ man nɛ pou?
5 Koa be doo mena ya, mɛɛ yako ŋon baa nyiaa akpaa ɛ te kyɛɛkee lee ɛ gbɛɛneŋ kumɛɛ man na ɛ ke kɔŋ Wurubuarɛ gyaŋ ya nɛ, ɛmɛɛ mɔ ɛ ka yeŋ.”
Daŋ keŋ ke bɛɛ see ya nɛ dudu
6 Botɔɔ te Yesu gyɔɔ dudu kei fa wɔ nyiaa, “Balee ŋolo duu daŋ keŋ bɛɛ baake ke nyi fiigi nɛ ɔ wɔɔman, te ɔ gyuuwɔ ɔ kaa kɛɛ nyi waa nyiŋ ke bia di mɔna ke ta see ya.
7 Keŋte ɔ yako ɔ paate ŋon nyiaa, ‘Kɛɛ kulutooneŋ atooro sɔɔŋ yaa ŋgba mɛɛ kɔŋ kɛbo kaa kɛɛ nyi maa nyiŋ daŋ kei bia, mɔna me bee nyim ya. Kara ke leki! Woŋ dɔɔ te ka seŋɛɛ kɛɛ wɔlɛɛ me tɛɛle?’
8 Keŋte ɔ paate ŋon tiranɔɔ nyiaa, ‘Me gbeŋgyoo, yela ke ka seŋ kulutoo dokoloŋ kpu na maa wula tɛɛle keŋ ke dei nɛ kaa do ka ateta na dɛɛ kɛɛ.
9 Akpaa ke da see bia kulutoo anekɔŋaŋ na dei, te akpaa ke ta see ya na dɛɛ kara ke leki.’ ”
Yesu kekyɔ alo ŋolo kawee Gyudatena kefɛɛfowee
10 Gyudatena kefɛɛfowee daale nɛ, na Yesu na wolo Gyudatena ɔsom deni daale man.
11 Na alo ŋolo kyaa botɔɔ keŋ feliŋkum ba do e kawee kulutooneŋ kufu gyanaara, te ke yela ɔ goowɔ keŋ ɔ bɛɛ tale waa tenee ɔ wose koraŋ ya.
12 Yesu kena alo ŋon nɛ, ɔ baake e kaa seŋ balaŋ siaman te ɔ yako e nyiaa, “Alo, n te nyiŋ kawee kekyɔ.”
13 Keŋte Yesu moo ɔ nyiŋmaa gyakaa ɔ dɔɔ, debokenaŋ man te alo ŋon teneewɔ te ɔ lese Wurubuarɛ yele.
14 Botɔɔ te bɔ ɔsom deni man kegyia ŋon gyeŋa baŋ nyi Yesu te kyɔ walaŋ kawee ba kefɛɛfowee, mena dɔɔ ɔ kolosiwɔ fa balaŋ baŋ bɔɔ gyaŋee botɔɔ nɛ nyiaa, “Ɛ dana weeya looro keŋ ɛ na mo yɛɛ tom. Ɛ kɔŋ weeya ŋenaŋ man na baa kyɔ ŋon ɛ kaweese, te yɛɛ nyi kefɛɛfowee te ɛ ke kɔŋ ya.”
15 Keŋte de Gbeŋgyoo Yesu tiranɔɔ fa e nyiaa “Ɛmɛɛ baŋ ɛ na beo ɛ wose! Ɛ man woŋti bɛɛ booli na ɔ wonembu lee ɔ dekpaŋae man mo e gyu kefa e loŋ kefɛɛfowee ya?
16 Te nɛnɛɛ alo kei ŋon ɔ ba lee Aberaham duuluŋ man te ɔbɔnsam ba do e kawee kulutooneŋ kufu gyanaara sɔɔŋ yaa nɛ, tekaboena nyi maa kyɔ e kawee kefɛɛfowee yee?”
17 Yesu nɔɔ ketira keŋ yela ɔ kɔlala baŋ pou sia yeŋawɔ, te gyakoloŋ nombia ŋan ɔ be yɛɛ nɛ yɛɛ balaŋ baŋ pou gyoŋ.
Yesu kegyɔ dudu lee Wurubuarɛ gyoori keŋ wose man
Mateo 13:31-33; Maake 4:30-32
18 Keŋte Yesu bɔɔse wɔ nyiaa, “Sena te Wurubuarɛ gyoori keŋ doo? Yaa woŋ te dɛɛ mo ke maa na?
19 Ke yɛɛ ŋgba daŋ daale bii peperee ŋgba kpeli bii keŋ balee ŋolo ba mo ke duu ɔ wɔɔman nɛ. Te ke tuuwɔ bese daŋ dinaa dinaa te gyebuse kɔŋawɔ kaa loo ba asaase do ke tombia man.”
20 Keŋte Yesu besewɔ bɔɔse wɔ nyiaa, “Woŋ te maa mo Wurubuarɛ gyoori keŋ maa na?
21 Wurubuarɛ gyoori keŋ yɛɛ ŋgba tee keŋ alo ŋolo ba mo kyakale bodobodo biliŋ tasa dinaa man, kaboena biliŋ keŋ pou korowɔ wuku nɛ.”
Denanɔɔ bɔbɔɔkyee keŋ
Mateo 7:13-14, 21-23
22 Yesu ka mo ɔ nyee baŋ ɔ ne gyu Gyerusalɛm donɔɔ man nɛ, ɔ tɛɛwɔ donɔɔse na akuraase man ɔ na wola wɔ Wurubuarɛ nombia.
23 Keŋte walaŋ ŋolo bɔɔse e nyiaa, “Me Gbeŋgyoo, balaŋ akalansɛɛ te Wurubuarɛ waa lɛɛ ba nyee yaa?” Te Yesu tiranɔɔ nyiaa,
24 “Nyi akpaa ɛ ne gyae ɛ ka gyoo Wurubuarɛ gyoori keŋ man nɛ, ɛ yɛɛ kakyeŋ na ɛ ka mo denanɔɔ bɔbɔɔkyee keŋ man gyoo. Nawolo nyi balaŋ burum baa peree nyi baa mo botɔɔ gyoo, mɔna bɔɔ gyae baa tale ya.
25 Debaŋ keŋ dekpaŋalaŋte ŋon waa koro na waa tɔ ɔ disim nɛ, debaŋ kenaŋ te ɛ ka seŋ debɔɔ man na ɛ ke gyɔ disim keŋ na ɛ ke waase e nyiaa, ‘De Gbeŋgyoo toro denanɔɔ keŋ fa daa.’ Keŋte waa tiranɔɔ fa ŋon nyi, ‘Mɔɔ gyeŋ ŋon ya te mɔɔ gyeŋ botɔɔ keŋ ɛ ba lee mɔ ya.’
26 Botɔɔ te ɛ ke tiranɔɔ nyiaa, daa na neŋ doo nyiŋmaa di te de nyɔɔwɔ, te n wola nombia de debiise mɔ man.
27 Mɔna dekpaŋalaŋte ŋon waa bese yako nyiaa, ‘Mɔɔ gyeŋ ŋon ya te mɔɔ gyeŋ botɔɔ keŋ ɛ ba lee mɔ ya. Ɛ ta lee me siaman, ɛmɛɛ nombiakumɛɛyɛɛra!’
28 Debaŋ keŋ ɛ kena de naanaɔ Aberaham na Asiki na Gyekɔpo na Wurubuarɛ akpeŋkpeŋgyɔɔra baŋ pou Wurubuarɛ gyoori keŋ man te ɛ be gyae ɛ ke tale ke kpu na wɔ ya nɛ, botɔɔ te ɛ ke kyaŋ ɛ nyeeya wii na ɛ ka doŋee ɛ nyimbia.
29 Balaŋ baa lee weese dɛɛlee na weese dɛɛyalae man, na ado na ata yenaŋ kɔŋ kaa kyaa Wurubuarɛ gyoori keŋ man di gyoŋ.
30 Mɛɛ yako ŋon ɛ ke nyii nyiaa, balaŋ baŋ bɔɔ dɔɔ wɔle nɛ baa kaa laŋ siaman, te baŋ be kyaa siaman nɛ baa dɔɔ wɔle.”
Mena keŋ Yesu ne gyae Gyerusalɛm
Mateo 23:37-39
31 Debaŋ kenaŋ man te Farasiitena baale kɔŋawɔ Yesu gyaŋ kaa yako e nyi “Lee kɛbo kei gyu yenaŋ daale, nawolo nyi gyoo Herode ne gyae neŋ waa ko.”
32 Keŋte Yesu tiranɔɔ fa wɔ nyiaa, “Ɛ gyu ke yako mena adaote ŋonaŋ nyiaa, maa gberaa feliŋkumɛɛ na maa kyɔ balaŋ gyɛŋ na kyoo, te weeya atoorote man na maa taŋ ma tom.”
33 Mɔna kaboena nyi maa mo me sia tee me dee gyue dɛɛdɛɛ gyɛŋ na kyoo na ke tɛɛ kena. Nawolo nyi yɛɛ senaa nɛ, Gyerusalɛm donɔɔ man te kaboena nyi Wurubuarɛ dekpeŋkpeŋgyɔɔre waa yeŋ.
34 Keŋte Yesu yakowɔ nyiaa, “O Gyerusalɛmtena, O Gyerusalɛmtena, ɛmɛɛ koona Wurubuarɛ akpeŋkpeŋgyɔɔra baŋ te ɛ fuŋii Wurubuarɛ kpilala baŋ ɔ be kpili ɛ gyaŋ nɛ boya. Ma te yɛɛ mena keŋ maa yilaa ŋon kɔŋ me gyaŋ ŋgba mena keŋ kegyim talabo ne yilaa ɔ bia do ɔ beŋkelɛɛ tɛɛ nɛ, mɔna ɛ te fa maŋ gbɛɛ ya.
35 Ɛ kɛɛ, Wurubuarɛ ta lese ɔ sia lee ɛ donɔɔ keŋ dɔɔ. Te mɛɛ yako ŋon ɛ ke nyii nyiaa, ɛ be gyae ɛ kena maŋ bela ya kelii debaŋ keŋ ɛ keyako nyiaa, ‘Walaŋ ŋon ɔ ne kɔŋ de Gbeŋgyoo Wurubuarɛ yele man nɛ, ŋon na nyeebam.’ ”