5
Zwezi kàrà paan yuu wa
1 Kʋ máŋá tə wa, Zwezi nɩ lalʋʋ. Ʋ dàń ma dɩ̀ ʋ jə̀ə́ paan yuu wa. Ʋ karbɩa tə fàrʋ́ ba yí ʋ yɩra.
2 Yá ʋ dàń wulə ʋ twá yìə̀n tə tə nə, ʋ ma kàrɩ̀ ba.
Pupwən lɩ̀à yoo
(Likə 6.20-26)
3 Zwezi swɩ̀n, ʋ wʋ́:
«Pupwən lɩ̀à nə yɩ lɩ̀à tə, ba nə yə̀ə́ də, ba yɩ zʋra Yɩɩ yáá con, Yɩɩ pàrɩ̀ tə nə yɩ ba mʋ̀ nyiən yɩrɩ!
4 Pupwən lɩ̀à nə yɩ lɩ̀à tə, ba nə yɩ pucʋnɩ lɩ̀à, Yɩɩ nə wá zùrì ba bɩcanɩ yɩrɩ!
5 Pupwən lɩ̀à nə yɩ lɩ̀à tə, ba nə yɩ pubwanʋ tɩ̀án, ba nə wá tɩnɩ lʋʋ yɩrɩ!
6 Pupwən lɩ̀à nə yɩ lɩ̀à tə, ka tʋn Yɩɩ fɩra nə yɩ ndə wodiu nə, kʋ niən nə jə ba, kʋ ga yɩ ndə nɩ́á nə, kʋ nanyʋnɩ nə jə ba, ba mʋ̀ lɩ̀à təntə yɩra nə wá zùrì yɩrɩ!
7 Pupwən lɩ̀à nə yɩ lɩ̀à tə, ba nə dəri ləzwənə yinəgə zənzən, Yɩɩ nə wá dəri ba də yinəgə zənzən yɩrɩ!
8 Pupwən lɩ̀à nə yɩ lɩ̀à tə, ba nə yɩ bɩcapon lɩ̀à, ba nə wá na Yɩɩ də ba yɩ́á yɩrɩ!
9 Pupwən lɩ̀à nə yɩ lɩ̀à tə, ba nə pɩ̀à, sə nimarʋ ya lá, Yɩɩ nə wá ja ba ʋ bon ʋ bɩa yɩrɩ!
10 Pupwən lɩ̀à nə yɩ lɩ̀à tə, ba nə twá Yɩɩ cɩ́gá tə nə, kʋ pa ba də́ càn, Yɩɩ pàrɩ̀ tə nə yɩ ba mʋ̀ nyiən yɩrɩ!
11 Á yana pupwən wa, máŋá tə wa, ba nə twɩn aba, ba nə ken aba càn wa, ba nə swɩ̀n kʋnkʋn yolwan yiri mama, ba pɩn aba, à mʋ̀ yɩrɩ.
12 Á pɩan á sú də pupwən, á ŋwɩ́rán nə dáá, tə dànɩ̀ aba Yɩɩ con yɩrɩ. Yɩɩ nii *sʋ̀sʋ̀nà tə, ba nə yɩn á yáá, mə nətʋ nə ba ken ba càn wa».
Zwezi karbɩa tə ya ndə nakwan nə
(Marəkə 9.50; Likə 14.34-35)
13 Zwezi kʋ́ʋ̀ swɩ̀n, ʋ wʋ́: «Á yɩ ndə nakwan nə lʋʋ wa, sə kʋ ma ya ywánɩ́. Yá nakwan nyaŋa nə nan, bɛ̀eɛ̀e nə ba kʋ́ʋ̀ wá fwa, sə ka ma ja nii? Ka kʋ́ʋ̀ ba funə jə, də kʋ nə tà, ba wá dɩlɩ ka kàrá wa, sə lɩ̀à nɩŋɩ ba kɛ̀eń».
Zwezi karbɩa tə yɩ ndə poni nə
(1 Piyɛrə 2.9-12)
14 Zwezi kʋ́ʋ̀ swɩ̀n, ʋ wʋ́: «Á yɩ ndə poni nə lʋʋ wa. Ba nə lwə̀ tɩʋ paan yuu wa, kʋ tɩʋ tə wàrɩ̀ kʋ sə̀gə̀.
15 Ba bá sʋrʋ cànʋ́, ba tì, ba sə̀gə̀ cənbo də̀ń. Kʋ yɩ ba yàá tì kʋ ba zɩgɩ canzɩlʋ yuu, sə kʋ poni pɩ̀rʋ̀ ba tə mama, ba nə wulə dìə̀ tə wa.
16 Mə nətʋ nə á poni tə mɛ, sə kʋ pəpəli ləzoni yáá con. Kʋ mɛ, sə ba na á zəni tə, á nə fwa, sə ba ma pa dun á nyɩna Yɩɩ tə nə, ʋ nə wulə Yɩɩ *sàń nə».
Yɩɩ nii tə, ʋ nə pɩn Moyizə nə, yuu wa kàrà
(Romə tɩ̀án 8.3-4; Likə 24.44)
17 Zwezi kʋ́ʋ̀ swɩ̀n, ʋ wʋ́: «Á dànà ká bʋ́n də, à yɩ à twi, sə à pa Yɩɩ *nii tə, ʋ nə pɩn *Moyizə nə tə, də Yɩɩ nii *sʋ̀sʋ̀nà tə kàrà tə jén. Kʋ tà à twi, sə à pa tə jén, kʋ yɩ à twi, sə à pa tə cɩ́gá.
18 Cɩ́gá mama, à mʋ̀ nə swɩ̀n kʋ á con: Máŋá tə mama, lanworu də tɩa tə mɛ nə wá yà lá, Yɩɩ nii tə, ʋ nə pɩn Moyizə nə, tə wa yobiə də tətə wàrɩ̀ ka lɩ, halɩ ka nə swə ka yɩ nəmənbiə nətʋ mama, kʋ ja vələ tə nii ka sú.
19 Kʋ mʋ̀ nə pɩn, lìù tə mama, ʋ nə pɩn Yɩɩ nii təntə wa yobiə də tətə jén, ʋ ga kwè lɩ̀à duən, sə ba fwa ndə ʋ nə, ʋ mʋ̀ lìù təntə wá jì talɩkwa lìù Yɩɩ *sàń nə. Yá lìù tə, ʋ nə twá tə nii nə, ʋ ga swɩ̀n, sə ba sɛ̀e tə nii, kʋ tíú tə wá yà ləzwənfarʋ Yɩɩ sàń nə.
20 Kʋ mʋ̀ nə pɩn, á nə ba Yɩɩ cɩ́gá tə nə twá, á doni *Zwifə-ba Yɩɩ nii *yənu tɩ̀án tə də *Farɩzɩan-ba, á bá zʋ Yɩɩ pàrɩ̀ tə wa, abada».
Zwezi kàrɩ̀ lɩŋa yoo
(Likə 12.57-59; 1 Zwan 3.15)
21 Zwezi kʋ́ʋ̀ swɩ̀n, ʋ wʋ́: «Á nì də, ba swɩ̀n nɩbara-ba tə con nə, ba wʋ́: ‹N wà mɛ, sə n gʋ lìù. Lìù tə, ʋ nə gʋa lìù, kʋ mɛ, sə ba bʋ̀rɩ̀ ʋ bʋ̀rà, sə ba cʋ̀gʋ̀ wá.›
22 Yá à mʋ̀ swɩ̀n kʋ á con: Lìù mama lɩŋa nə zàn ʋ nubiu yuu wa, kʋ mɛ, sə ba bʋ̀rɩ̀ ʋ bʋ̀rà, sə ba cʋ̀gʋ̀ wá. Də lìù nə twɩn ʋ don, ʋ wʋ́: ‹N yɩ lakʋkwɩʋn›, ʋ mɛ, sə ba bʋ̀rɩ̀ ʋ bʋ̀rà *Zwifə-ba yun tɩ̀án, ba nə bʋ̀rɩ̀ *bʋ̀rà tə, yáá con. Də lìù nə wʋ́ ʋ don ‹yuu tə̀lə́›, ʋ mɛ, sə ʋ va mən dìə̀ wa.
23 Mə kʋ mʋ̀ nə pɩn, n nə pɩ̀à, sə n fwa n *joŋi Zwifə-ba Yɩɩ *dìə̀ wa, n ga bʋ́n də, n nubiu zɩga n nə,
24 n mɛ, sə n yá n joŋi tə Yɩɩ dìə̀ tə wa, n ga va n də n nubiu tə kə duən nə. Kʋ kwa nə, n dàń wàá n twi, n fwa n joŋi tə.
25 Kə cɩ́gá, sə n mʋ̀ də n jarɩ don kə duən yuu, máŋá tə wa, á nə wulə cwəŋə wa, á ma vəli lɩ̀à tə nə bʋ̀rɩ̀ bʋ̀rà yáá con, sə ʋ dàn ká kə mʋ́ ba jɩ̀àn wa. Kʋ dàn ká yà talɩkwa kʋ pa mʋ́, də ba nə wá kə mʋ́ bàń dìə̀ nəcɩra jɩ̀àn wa, sə ba kə mʋ́ bàń dìə̀ wa.
26 Cɩ́gá mama, à mʋ̀ nə swɩ̀n kʋ n con: N bá nan ka bàń dìə̀ təntə wa, də nə wà kʋ jɩŋɩ təntə talɩkwa darɩsɩ mama ŋwɩ́n n zwɛ̀e».
Zwezi kàrɩ̀ ka cwàrɩ̀ yuu wa
(Marəkə 9.43-48)
27 Zwezi kʋ́ʋ̀ swɩ̀n, ʋ wʋ́: «Á nì də, ba swɩ̀n, ba wʋ́: ‹N wà mɛ, sə n cwàrɩ̀›.
28 Yá à mʋ̀ swɩ̀n kʋ á con nə də: Bɛɛ mama nə wá ywàń kan, ʋ fɩra ga zʋ wá, ʋ mʋ̀ bɛɛ təntə dí yáá ʋ cwàrɩ̀ də kʋ kan tə ʋ waa con.
29 Kʋ nə yɩ, kʋ wá twá n jɩzən yii nə, n ma tʋn cʋna, kʋ mɛ, sə n vuru kʋ n dʋgʋ yɩŋʋnɩ də mʋ́. Kʋ kʋkwa kʋ pa mʋ́, də n nə zʋa Yɩɩ *sàń tə wa də yii nədʋ, kʋ doni də, n nə zʋa mən dìə̀ də n yɩra tə mama.
30 Də kʋ nə kʋ́ʋ̀ wá twá n jɩzən nə, sə n ma tʋn cʋna, sə n gwəŋə kʋ n dʋgʋ yɩŋʋnɩ də mʋ́. Kʋ kʋkwa kʋ pa mʋ́, də n nə zʋa Yɩɩ sàń tə wa də jɩkuku kʋ doni də, n nə zʋa mən dìə̀ də n yɩra tə mama».
Zwezi kàrɩ̀ ka dʋgʋ kana yoo
(Matiə 19.9; Marəkə 10.2-12; Likə 16.18)
31 Zwezi kʋ́ʋ̀ swɩ̀n, ʋ wʋ́: «Kʋ tə swɩ̀n, kʋ súrí lá: ‹Lìù tə, ʋ nə dʋgʋ ʋ kan, ʋ mɛ, sə ʋ pa wá ʋ dʋgʋ tə sagɩ.›
32 Yá à mʋ̀ dàń swɩ̀n kʋ á con: Bɛɛ tə, ʋ nə dʋgʋ ʋ kan, kʋ ga tà ʋ cwàrɩ̀, kʋ pɩn cwəŋə, sə kan tə fwa kacwan, də ʋ nə swe bɛɛ don nə. Yá lìù tə, ʋ nə tì kan, bɛɛ don nə dʋgʋ, ʋ də tətə cwàrɩ̀ də kʋ kan tə».
Zwezi kàrɩ̀ ka dù dùrə̀ yoo
(Matiə 12.36; 23.16-22; Zwakə 5.12)
33 Zwezi kʋ́ʋ̀ swɩ̀n, ʋ wʋ́: «Á nì də, ba swɩ̀n nɩbara-ba tə con nə, ba wʋ́: ‹N wà mɛ, sə n dù də won tə, n nə yə̀ə́ də, n bá fwa. Də n nə duə, n wà mɛ, sə n kwɩ̀án n nii *Yuu-Tiu yáá con.›
34 Yá à mʋ̀ dàń swɩ̀n á con də, á wà mɛ, sə á dù. Á dànà ká tì lanworu tə á ma dù, kʋ nə yɩ Yɩɩ padaʋ tə yɩrɩ.
35 Á dànà ká tì tɩa tə á ma dù, kʋ nə yɩ Yɩɩ nə tuŋə ʋ nɛɛ lá yɩrɩ. Á dànà ká tì *Zwerizalɛmə yɩrɩ á ma dù, kʋ mʋ̀ nə nə yɩ pɩ̀ʋ́ nəfarʋ tə tɩʋ yɩrɩ.
36 Dàn ká dù n kə n tɩ̀àn yuu wa, n nə wàrɩ̀ n yukʋʋ nədʋ tətə, n pa ka pɩ̀rɩ̀, nə à yə̀ə́ ka beri tə yɩrɩ.
37 Á nə mɛ, sə á swɩ̀án ndə awo, á swɩ̀n ndə awo. Á nə kʋ́ʋ̀ mɛ, sə á swɩ̀án ndə ɔn ɔn, á swɩ̀n ndə ɔn ɔn. Á nə súrí yoo don lá, kʋ yɩ kʋ nan *Sɩtana».
Zwezi kàrɩ̀ ka bʋlɩ duən nə yoo
(Likə 6.27-36)
38 Zwezi kʋ́ʋ̀ swɩ̀n, ʋ wʋ́: «Á nì də, ba swɩ̀n, ba wʋ́: ‹Də lìù nə lá n yii, sə n də lá ʋ yii. Də lìù nə kén n yeli, sə n də kén ʋ yeli.›
39 Yá à mʋ̀ dàń wʋ́: Á dànà ká zɩgɩ wʋlwanyɩna tə nə. Də lìù nə mà n jɩzən pɩpara nə, sə n vəvəri n jɩgwiə nyiən tə, də n pa ʋ mà kʋ nə.
40 Də lìù nə pɩ̀à, sə ʋ pa ba bʋ̀rɩ̀ n bʋ̀rà, sə ʋ ma jon n gànʋ̀, yá kʋ tíú, sə ʋ jon n gasɔɔ də.
41 Də lìù kálʋ́ mʋ́, sə n ja wá n va kilomɛtərə nədʋ, sə n ja wá n va kilomɛtərə bələ.
42 Pa lìù tə nə, ʋ nə lòrì won n con. Dàn ká vɩ, sə n jɩŋa lìù tə, ʋ nə pɩ̀à, sə ʋ jɩŋa won n con».
Ka sóní dʋŋa kàrà
(Likə 6.27-28, 32-36; Romə tɩ̀án 12.17-21)
43 Zwezi kʋ́ʋ̀ swɩ̀n, ʋ wʋ́: «Á nì də, ba swɩ̀n, ba wʋ́: ‹N mɛ, sə n sóní n yɩra lìù tə, n ga zɩgɩ n dʋŋʋ nə›.
44 Yá à mʋ̀ dàń swɩ̀n á con, à wʋ́: Á swənə á dʋŋa, á ga lòrì Yɩɩ á pa ba tə nə, ba nə keni aba càn wa.
45 Kʋ nətʋ nə wá pa, á wànɩ́ á ya á nyɩna Yɩɩ tə, ʋ nə wulə Yɩɩ *sàń nə, bɩa. Kʋ yɩ cɩ́gá, ʋ mʋ̀ Yɩɩ tə nə pɩn yɩcaʋ pén wʋlwanyɩna də pubwanʋ tɩ̀án mama yuu wa. Ʋ pa dwà nɩ̀ ba tə yuu wa, ba nə yɩ cɩ́gá tɩ̀án, də ba tə, ba nə yɩ kʋnkʋn yìə̀n tɩ̀án yuu wa.
46 Də kʋ nə yɩ ba tə, ba nə swə aba cɩcɩ nə á swə, kʋ ba ŋwɩ́rán jə, á nə mɛ, sə á dàn Yɩɩ con. Lanpolɩna tətə də fwa kʋ nətʋ.
47 Də á nə jʋ̀nɩ̀ ba tə nə yɩ á nubɩa *Kərisə yɩrɩ cɩcɩ, kʋ nətʋ ba lìù mama gwárɩ́. Ba tə, ba nə yə̀rì Yɩɩ tətə, də fwa kʋ nətʋ tə.
48 Á mɛ, sə á ya lɩ̀à tə, á yoo mama nə ziən, ndə á nyɩna Yɩɩ tə nə wulə Yɩɩ sàń nə, yoo mama nə ziən nətʋ».