41
KAPUKARRIJIRRI KINGIMILI YIMPIRNALU JOSEPH-JU (41:1-36)
Yarti kujarra partunuja kingi kapukarri marna. Palanga kapukarringa wararr karrinyikinyi wangka pijunga wirtunga, yini pala piju River Nile. Parrjan-parrjanangulu 7 purlikarrangu jinjikatarrangu janpaja turlpanyiyi, pijungu ngananyikinyiyi paru. Palaja 7 purlikarrangu pajalimajirri winyjany-winyjany janpaja turlpanyiyi, wararr karrinyikinyiyi wangka pajalikatanga purlikaja. Palanga nganayijaninyi wiyirr pajalikatarrangu purlika. Palaja kingi parrily jarrinyi kartaja.
Palaja karta karrinyi, kapukarri marna wariny. Kapukarringa yirrirni patalyi yini wiyiti, waraja patalyi 7 mayijartiny, ngalypakatajartiny yiji. Palaja 7 patalyi kurlujartinyirrangu turlpanyiyi, purangulu wangalju kamparnajaninyi lalka jinangulu. Palarrangulu 7 kurlujartinyirrangulu kunanyiyijaninyi ngalypakatarrangu. Kingi parrily jarrinyi kartaja, parrily jarrinyingulu puru kapukarri.
Marntungu ngawu kanyjil-kanyjil jarrinyikinyi kapukarrikujirri. Muwarr ngakarnajanaku kamanaku warrkamuku maparnpurrjakupa yatilpaku. Wurrarnajanaku pala kapukarrijirri, janapa ngawu kanyjil-kanyjil wurrarnayirnarninyi. Munu nganurtupa miranu palakujirri kapukarriku.
Palaja wayin nyampalilu wurrarnala, “Kurlkapirli jarrinyirni, muwarr kakurnarnangu. 10 Purlpingarra nyuntu wirrilyi jarrinyinngaliyaku kujarraku. Nyuntulu wirrirninngalayinyi nyuntumili mayi kampanakatapa ngaju jurntinga. Wurrarnanpalu nyampalinga jurljaku 'Tukulu parrjalapulinyi palamajirri, mujarri jarriyipululu.' 11 Jurntingalu ngaliyalu kapukarri marnaliyi warajanga warrukarti. 12 Palamanga wangalangu, paliny Hebrew-milija. Paliny warrkamukata jurljamilaku nyampaliku. Ngaliyalu wurrarnaliyili kapukarri ngalayimili. Wurrarnangaliyaku ngalayimili kapukarrijirri. 13 Pala kujarra muwarr yija jarrinyipulu. Yarrana warrkamukata jirninyin, wurrarnanjanaku jurljaku, 'Wirlaliyi palama mayi kampanakata marlkarri'.” Palajunju palalu wayin nyampalilu wurrarnala kingingi.
14 Pinakarrinyajalu palakurrangu muwarrku kingilu ngakarna jurntikarti walarni jinaku Joseph-ku janyinku. Joseph-ju ngarnka wirrkarnarninyi, wirrirnirnangu wurrukarra ngalypakata. 15 Kingilu wurrarnala, “Ngajulu kapukarri marnarni, munu nganurtulupa wurrarnakaji pala muwarr. Wurrarnajiyi nyuntu miranu palaku muwarrkurrangu.” 16 “Ngaju munu yatilpa, Ngarrkalu wurralkulinyngaliku pala muwarr.” Palajunju wurrarnala kinginga.
17 Kingilu wurrarnala, “Ngajumilinga kapukarringa wararr karrinyikinyirni pijunga wangka Nile-ja. 18 Yirrirnirnijaninyi 7 purlika pajalikatarrangu turlpanyiyi ngapaja. Janalu ngananyikinyiyi paru. 19 Palaja 7 pajalimajirrirrangu turlpanyiyi ngapaja, palarrangu winyjaly-winyjaly yiji. Munu ngajulu yirrirnamalparnajaninyi purlika nyungurrangukapali nyungunga warrarnja Egypt-ja! 20 Palangurrangu winyjaly-winyjalyju kunanyiyijaninyi pajalikatarrangu. 21 Palaja ngananyijalu waninyiyi winjaly-winyjaly ngarrany. Palaja kartaja parrily jarrinyarni.
22 Palaja kapukarri marnarna warinymal. Yirrirnirni patalyi yini wiyiti, waraja patalyi 7 mayijartiny, ngalypakatajartiny yiji. 23 Palaja 7 patalyi kurlujartinyirrangu turlpanyiyi, purangulu wangalju kamparnajaninyi lalka jinangulu. 24 Palarrangulu 7 kurlujartinyirrangulu kunanyiyijaninyi ngalypakatarrangu. Wurrarnajanaku kapukarri yatilpanga, palalurrangu munu wurrarnamajiyi.”
25 Joseph-ju wurrarnala kinginga, “Nyuntumili kapukarrijirri muwarr palajirri warajangarra. Ngarrkalu jurti jinangu ngani jilkuliny kuwarrilu. 26 Palarrangulu 7 pajalikatalurrangu purlikalu wurrarnaya 7 partunu ngalypakatarrangu. Waraja ngarrany wurrarnaya 7 ngalypakatarrangulu wiyitilu. Pala kapukarrijirri warajangarra muwarr. 27 Palarrangulu 7 winyjaly-winjalyju purlikalu wurrarnaya 7 partunu kurlujartinyirrangu. Waraja ngarrany wurrarnaya 7 kurlujartinyju wiyitilu, purangulu wangalju kamparnajaninyi lalka jinangulu. Palamarrangungu 7 partunungu kurlujartinyirrangunga wuparturrangu mayi ngalkuluminyi.
28 Palajun muwarr pirnirninyurraku, Ngarrkalu jurti jinanga yukuyil jilkuliny kuwarri jampamarta. 29 Palanga 7 partunungu mayi kalkuluminyi wirtu yiji ngunarrijirringi warrarnjirringi Egypt-ja. 30-31 Palajalu 7 partunurrangulu kurlujartinyirrangulu yajalapiyijaninyi 7 partunurrangu ngalypakatarrangu. Wupartu mayi turlpulapiyi. Kurlujartiny jarruliny yiji nganyjurruku wiyirrku. Kakuluminyi mayi kalkurnalpinyi purpilu marlu. Kurluny-kurlunyja warrarnja yiji wantuluminyi. 32 Ngarrkalu yinya nyuntunga pala kapukarrijirri jurti jinangu palajun jilkuliny kuwarrimarta.
33 Yijapa pinakarrulupijin, kingi, yukuyil jilimin. Kurlkapirlikata mankuluman, nyampali jilaman wiyirrku warrarnku. 34-35 Yijapa wurralamanjanaku warinykurrangu warrkamu pulukukataku kuru malkulupiyijaninyi mayirrangu warinyjirrangu tawunjarrangu. Palalurrangu pirirrimartalu marlu jilapiyi mayi partunungu ngalypajalu, winya jilipiyi tawunjarrangu, tuku jilipiyi nyuntumilijalu muwarrjalu. 36 Kurlujartinyja partunurrangunga marlu wantulinynganyjurruka mayi. Palaja munu janparrja marlkarri jarruluminyi.” Palajunjalu.
KINGILU NYAMPALI WIRTU EGYPT-KU JIRNI JOSEPH (41:37-44)
37 Kingipa palinymili pirirrimarta pinakarrinyiyalu Joseph-ku. “Nyungu muwarr ngalypakatarrangu!” 38 Kingi muwarr pirnijanaku palinymilaku pirirrimartaku, “Ngarrkamilalu pirlurrju kalkurna Joseph. Munupa nganurtu palinykapali, yatilpa yiji.” 39 Kingilu muwarr pinalu Joseph-ku, “Ngarrkalu nyuntu miranu jinanta, munu nganurtu nyuntukapali ngalypakata yatilpa. 40 Palajalu nyuntu nyampali jinarnanta nyungu warrarnkujirri, ngajumilarrangulu marrngulu nyuntuku pinakarrulupiyangu, janalu jilipiyi nyuntujalu muwarrjalu. Ngaju ngarrany nyampali wantulamarnanga nyuntuku. Nyuntu nyampali wantulumanjanaku jintaku wiyirrku. 41 Kuwarri ngajulu nyampali jinarnanta wiyirrku Egypt-ku.”
42 Kingilu palinymili ringi parirrja yinyji pirni, wirrirnili parirrja Joseph-ja. Wurrarnajanaku jintaku wurru wirriliyili Joseph-ja ngalypakatarrangu. Kingilu ngalyinga wirrirnili miji-mijikata chain. 43 Kingilu yinya Joseph palinymili waraja chariot jarli pinaku. Pirirrimarta jinta marnti yanalpiyi walangkarrangu chariot-ja, kamarnalpiyijanaku warinykurrangu marrngurranguku, “Purlu jarrayi! Purlu jarrayi!” Palajalu kingilu nyampali jirni wiyirrku warrarnku. 44 Kingilu muwarr pinalu Joseph-ku, “Ngajurla nyampali wiyirrku nyungu warrarnku. Ngajulu nyuntu nyampali wirtu jinarnanta. Nyungunga warrarnja marrngurrangu nyuntuku pinakarrulupiyangu, jilipiyi nyuntujalu yiji muwarrjalu.” Palajunjalu wurrarnala Joseph-ngu.
KINGILU MIRTAWA YINYALI JOSEPH (41:45-46)
45-46a Palajalu kingilu yini yinya Joseph wariny, Zaphenath-paneah. Kingilu mirtawa pukun yinyala, yini pala mirtawa Asenath. Palamili mirtawamili japartu yini Potiphera, palapali nyampali muwarrku yatilpamilaku, tawun-ja yini Heliopolis. Palajalu Joseph wirtu yiji nyampali jarrinyi.
PARTUNURRANGU 7 NGALYPAPA 7 KURLU (41:46-57)
46b Kingilu nyampali jirni Joseph 30 partunu jarrinyija. 47 Palaja 7 partunurrangungu mayi marlu yiji jirniyi. 48 Palanga partunurrangungu Joseph yani-yanikinyi ngunarrijirri warrarn, wurrarnikinyijanaku, “Kuru muluyi mayirrangu marlurrangu yiji!” Winya jirnikinyiyi wirturrangu mayarrangu mayarrangu, tawunjarrangu tawunjarrangu palanga warrarnja. 49 Palajunju jirni munu marlu yiji.
50 Palangarrangu partunurrangu Joseph-milalu mirtawalu partanyjirri kujarra kanyapulinyi mutunyajirri. 51 Joseph-ju yini marna walangkarrangumarniny Manasseh. “Ngarrkalu ngalypa jirnilpija, ngajulu kakulumarnajaninyi ngajumili japartumilirrangupa, kakulumarnajaninyi ngajumilarrangulu mamajilurrangu kurlujartiny jirnilpijiya.” Palajunjalu yini marna pala partany Manasseh. 52 Yini marna nyirrirnikartimarninyja Ephraim. “Marrngurrangulu kurlujartiny jirnijiya nyungu warrarnja. Kuwarri Ngarrkalu yinyaji ngajumilirrangu waljarrangu nyungunga warrarnja.” Palajunjalu yini mirni pala partany Ephraim.
53 Palajarrangungaja 7 ngalypa partunuja wanayirti munu pungkumajanaku. 54 Palaja 7 kurlujartinyarrangu partunurrangu turlpanyajanaku palajunngarra Joseph-ju purlpi wurrarnajanaku. Warrarnja warinyjarrangu marrngurrangu janparr karrinyikinyiyi, mayimajirringa. Marrngurrangu Egypt-ja mayi kalkurnikinyiyi ngarrany.
55 Yarti marrngurrangulu Egypt-ja wiyirr jirniyi mayi janamili. Palajalu yanayalu kingiku, wurrarniyili, “Mayi yuwanganinya!” Paliny muwarr pirnijanaku, “Yarrayalu Joseph-karti. Palinyju wurralkulinyurraku ngani jinaku. Pinakarriyalu.” 56 Marrngurrangu wiyirrja warrarnja janparr karrinyikinyiyi. Palaja Joseph-ju wirturranguja mayarranguja mayi Manassehninyi, warnkuku mayi yinganyikinyijaninyi. 57 Marrngukarra turlpanyiyi warinyja warrarnjarrangu, jana milpanyikinyiyalu Joseph-ku mayiku maninyaku warnkujartinyju. Marrngurrangu warinyjarrangu warinyjarrangu warrarnja turlpanyiyi Egypt-karti janparr karrinyija, mayiku maninyaku.