37
JOSEPH-PA MAMAJIRRANGU PALINYMILI (37:1-11)
Jacob-ju ngurra paljurnu palinymilingi japartumilingi warrarnja, yini marnayi pala warrarn Canaan. Wurralamarnanta Jacob-milaku partanykarranguku.
Joseph-ju tuku jirnikinyijaninyi palinymili japartumili kukurnjarirrangupa nanikuturrangu. Palanga paliny 17 partunurranguja. Jinta palinymili mamajimurninyarrangu waninyikinyiyi palakurtirri, Bilhah-milipa Zilpah-mili partanykarrangu. Wurrarnikinyili palinymilingi japartungu palinymilirrangulu mamajimurninyarrangulu jampa kulujartiny jirnikinyiyi. Joseph ngayarta jarrinyi jampa palinymilingi japartungu mirtanya jarrinyajalu. Palajalu paliny yija ngarlunga Jacob-ja. Palinymilirranguja wiyirrja partanykarranguja Joseph yija ngarlunga palinymilingi. Yinyala Joseph kuwurtu marnikata [long robe — work out best term]. Palinymilirrangu mamajimurninyarrangu miranu jarrinyiyalu janamilalu japartulu ngarlunga jirni yija marrkamurniny. Palaja kulilu yirrirnikinyiyi, malyparr karrinyikinyiyalu palinyku.
Warrukartingi warajanga kapukarri marna Joseph-ju, wurrarnajanaku palinymilirrangungu mamajimurninyarrangungu. “Pinakarrayi! Wurralamarnanyurraku ngani kapukarri marnarna. Paru makanu wirrkarnikinyiyirni, pala paru mayijartiny. Pirntu?? jirnikinyiyirnipa kunyji pirnikinyiyirni jungkanga yakarnikinyiyirnijaninyi. Ngajumili pirntu wararr karrinyi. Nyuntumilirrangu kunmu jarrinyiyi, wupurnijiyi, murtinga jurlpi-jurlpi.” Pinakarrinyiyi pala muwarrja paliny mamajimurninyarrangulu kuli jarrinyiyalu. “Wunyjurru? Nyuntu maaja jarrinyaku karrinyan nganarnaku, wurranaku nganarnaku jinaku?” Pinakarrinyajalu kapukarriku wariny muwarr palinymili kulilu yirrirniyi.
Palaja wariny yarrana kapukarri marna. Mamajimurninyarrangungu wurrarnajanaku, “Pinakarrayiji! Yarrana kapukarri marnarna. Kapukarringi ngajumilingi yirrirnirnijaninyi karrpupa wirlarrapa panikatarrangu 11 wupirnijiyi palarrangu.” 10 Palinymili japartulu pinakarrinyajalu warnta marna. “Nganikapali pala kapukarri? Nyuntulu wurrarnan nganarnaku nyuntuku wupinaku jungkakarti? Munu wupilipiyirnangu ngaju, pipi, nyuntumili mamajirrangupa marrka, Pinjamin.” Palajunjalu warnta marna Jacob-ju. 11 Joseph-milalu mamajirrangulu yirrkulu ngampan karrinyikinyiyalu. Palinymilalu japartulu kurlkarri marnikinyi ngarrany pala kapukarri.
JOSEPH-MILI MAMAJIRRANGU YINYAYALU NGAJARRIRRANGU WARNKUKU (37:12-36)
12 Yarti mamajirrangulu kanyayijaninyi janamili japartumili kukurnjaripa nanikuturrangu Shechem-ukurtirringi kanyjirnikinyiya parumarramarraku kuwiyirranguku nganinyaku. 13 Japartulu palinymilalu muwarr pinalu Joseph-ku, “Nyuntumilalu mamajirrangulu kalkurnayijaninyi kuwiyirrangu Shechem-ukurtirringi. Ngajulu ngakalamarnanta janaku.” “Yuu. Yankulumarnajanaku, Japartu.” 14 “Kajanajalu japirr malamanjaninyi “Wayirti? Ngalypa waninyinyurru? Wayirti kuwiyirrangupa? Ngalypa waninyiyi?' Kulpulumun ngajukarti, wurralapijin wayirti, ngalypa waninyayi.” Palajalu ngakarna Joseph.
Joseph-ju yakarna ngurra, yana jinangu Shechem-ukarti. 15 Palanga kajanajalu, munu, kanyjirnijanaku. Kanyjin-kanyjinangulu warinyjulu marrngulu japirr marna, “Nganiku kanyjirnan?” 16 “Ngaju kanyjirnarnijanaku ngajumiliku mamajirranguku. Wayirti nyuntu miranu wanyjarni kanyayijaninyi kuwiyirrangu?” 17 “Purlpi ngarrany yanayi. Pinakarrinyirnijaninyi, 'Yankunyi Dothan-karti'.” Joseph-ju yajarnajaninyi, yirrirnijaninyi wangka Dothan.
18-20 Yirrirniyi kajangulu ngarrany janamili marrka. Wurrarniyirnangu, “Nyungu kapukarri manakata milpayinyi. Jipi wirlalaminyi marlkarringi. Parnpilaminyi pirtingi wirtungu. Wurralaminyili japartungu nganyjurrumilingi, kuwiyilu kulikatalu marlkarri wirlarni, nganayi. [??]. Palajalu kapukarrimajirri wantuliny. 21-22 Rueben-ju pinakarrinyikinyi jana muwarr pinaja. “Munu marlkarringa wirlanaku Joseph-ku! Parnpiliminyi nyungu pirtingi wirtungu.” Rueben-ju kurlkarri marnikinyi, “Yarti kulpulumarnalu, mankulumarna marrka pirtija, kangkulumarna nganarnamilikarti japartukarti.”
23 Joseph turlpanyijanaku palinymilaku mamajirranguku. Warlirniyi, yinyjil pirniyalu palinymili kuwurtu [coat??] marnijartiny, 24 parnpirniyi pirtingi wirtungu, mulyingi yiji. Pirti punarra. [It was actually an old water-cistern, dug to hold water, but dry.] 25 Kajarniyi mayiku nganinyaku.
Mayi nganinyangulu yirrirniyijaninyi marrngu taManasseh camel-jartiny pirlurru yajarnikinyiyi. Jinta ngurra warinyja, yini marnayijaninyi Ishmael-milirrangu. (Wariny janamili yini Midian-milirrangu.) Tamarniyi Gilead-ja, yananyayi Egypt-karti. Camel-ju kanganyikinyiyi jurikata jirnikatapa mirrijin warinypa wariny warnkuku maninyaku. 26 Malyurtamarninyju Judah-lu wurrarnajanaku, “Munu wirlanaku marlkarriku marrkaku nganyjurramilaku, munu kuku jinaku palinyku kawuku. 27 Jinyji pilkunyi warnkuku nyungungurrangu Ishmael-arrangungu. Paliny palama nganyjurramili walja marrka, munu wirlanaku marlkarri.” 28 Wangka jarrinyijalu marrngurrangu camel-jartinyarrangu jinyji pirniyi mamajirrangulu warnkuku nyungurrangungu. Manayi kuliny-kulinyju, [??] kanganyangulu Egypt-kartijakun.
29 Yarti kulpanya Rueben pirtikarti. Munu kanyjirnalu Joseph-ku. Rueben ngarlu kurlu jarrinyi munu kanyjinaja. Wurrukarra palinymili ngartarna marlparrjartinyju. 30 Kulpanyajanaku mamajirranguku, wurrarnajanaku, “Marrkaku munu kanyjirnirnalu! Ngakumpa jarrinyirni!”
31 Wirlarniyi nanikutu, pijirringi nanikutunga wirrirniya kuwurtu Joseph-mili. 32 Kanyayi kuwurtu janamilikarti japartukarti. “Nyungu yirrili kuwurtu! Yirrirniyirni warrarnja warinyja! Yijapa nyuntumilimili partanymili?” 33 Yirrirni. “Yijarla pala ngajumilimili partanymili, Joseph-mili! Kuwiyilu kulikatalu nganiyi!”
34 Palajalu Jacob wirrilyijartinyju wurrukarra palinymili ngartarna. Wirrirnirnangu kurlujartinyirrangu wurrukarra. Ngangkurlu pirnikinyalu partanyku palinymilaku karrpurrangu karrpurrangu. 35 Palinymilalu partanykarrangulu pirirrilupa mirtawalu partarl tuku jirnikinyiyi. Yirrkulu ngangkurlu pirnikinyalu. “Partarl pikaly jiliminyinyurru. Kurluny-kurluny wantulumarna marlkarrikartijakun.”
36 Nyungungu warrarnja warinykartingi palalurrangu kanganyikinyiyi Joseph Egypt-kartijakun. Palanga kajanajalu jinyji pirniyi warnkuku. Mana marrngulu, yinilu Potiphar-lu. Potiphar nyampali wirtu warrkamu puluka king-ku Egypt-milaku, nyampali jurljarranguku king-milaku. [He was captain of the king's personal bodyguard.]