35
JACOB KULPINYI BETHEL-KARTI (35:1-15)
Palaja Ngarrkalu karra marnalu Jacob-ku, “Yakala nyungu warrarn, yarra Bethel-karti, palanga wantuluman. Palangangarra ngaju miral jarrinyirnangu purlpi, nyuntu wirnti mirti jarrinyikinyin nyuntumili mamajingamarra, Esau-ngamarra. Jampa turlpalaman Bethel-ja warnku kuru malaman, wuru jilaman, palanga nyuntu muwarr pilipijin ngajuku.” Palajun muwarr pinalu Jacob-ku.
Palaja Jacob-ju muwarr pirnijanaku palinymili mirtawanyjarrikupa palinymili warrkamukatarrangu. Karra marnajanaku, “Yakaliyijaninyi nyurramili ngapirrangu, palarrangu mangunykapalirrangu, warrarnja warinyja. Palaja janpulinyurru, wurru wariny ngalpulunyurru. Palaja yakalaminyi nyungu ngurra, yankuluminyi Bethel-karti. Purlpi purlpi ngaju wirnti mirti jarrinyirni Esau-ngamarra. Palangangarra ngajulu kamarnalu Ngarrkaku, palinyju pinakarrinyiji. Palinyjungarra tuku jirnikinyinyi ngaju wanyjarnipa yananyikinyirni. Bethel-jangarra ngajulu kuru malamarnajaninyi warnkurrangu, muwarr pilamarnalu Ngarrkaku palanga.”
Jacob-milija muwarrja janalu yinyiyili wiyirr janamili mangunykapalirrangu, kurlkapinti ringirrangu pukun yinyiyili. Pirti karlinyi mungkamartaji palinyju, palanga pirtinga yamarnajaninyi.
Palajalu Jacob-pa palinymilirrangu yaninyikinyiyi Bethel-karti. Ngarrkalu wirntiku jirnijaninyi marrngurrangu ngurrararrangu, munu purrja pinamayi Jacob-arrangumili. Jacob-milirrangu kajarniyi Luz-ja, warrarnja ngapinga, Canaan-ja. Palaku Luz-ku wariny yini Bethel. Palanga Jacob-ju kuru marna warnkurrangu, muwarr pinalu Ngarrkaku. Purlpi jampa Jacob mirti jarrinyikinyi palinymili mamajingamarra palangangarra yarrana Ngarrka turlpanyalu. Palajangarra Jacob-ju yini marna pala warrarn El-Bethel. Palalu yinilu wurrarna, “Ngarrka Bethel-ja waninyi.” Now Deborah, Rebekah's nurse, died and was buried under the oak outside Bethel. Palajalu yini marnayi “Allon Bakuth”. [“Oak of weeping”]
Jampa Jacob kulpanya palinymili kakajimurninymili warrarnja, yarrana Ngarrka miral jarrinyili Jacob-ja, ngalypa yiji muwarr pinalu. 10 Yini wariny yinyalu Jacob, pala yini Israel. Karra marnalu Jacob-ku, “Purlpi nyuntu yini waninyikinyi Jacob. Kuwarringa munu wurralapiyinti 'Jacob' [“Deceiver”], yini malapiyinti 'Israel' [“Prince with God”]. 11 Ngaju yija Ngarrka, wiyirrku nyurraku nyampali. Ngajulu yungkulumarnanta marlu jamujipa karluji, kurrngal yiji wantulupiyi. Yankulupiyi ngunarrijirri, warrarn warinyarrangukarti. Jinta want ulupiyi wirtu maaja, kingi wantulupiyi. 12 Purlpi ngajulu yinyarnalu nyungu warrarn nyuntumili karlujinga, Abraham-ja. Palaja yinyarnalu nyuntumili japartunga, Isaac-ja. Kuwarringa ngajulu yungkulumarnanta nyuntungupa nyuntumili karlujingapa jamujinga, nyirrirnikartijapa yajalapiyi.” Palajun muwarr pinalu Jacob-ku. 13 Palaja Ngarrka yakarna paliny.
14 Palamangangarra Jacob-ju wararr jirni wirtu warnku, jarnti jirni. Jurtirni wayinpa wuyil warnkunga yinganyaku Ngarrkaku. 15 Palanga warrarnja Ngarrkapa miral jarrinyalu palinyju yini marna Bethel.
BENJAMIN NGAYARTA JARRINYI. RACHEL MARLKARRI JARRINYI (35:16-21)
16 Palaja Jacob-milirrangulu yakarniyi Bethel, yaninyikinyiyi ngapikarti, Ephrath-karti. Palinymili mirtawa Rachel ngayinykarra. Kajamarta Ephrath-ja, wupartupani ngayarta jarra-jarrinyikinyi. Rachel yija manyurla, partarl ngayarta jirnikinyi. 17 Palinymilalu mirtawaju warrkamukatalu mimarnikinyi partanyku ngayarta jarrinyaku. “Wirntiwayi. Puru wanta, pirirri partany mankuluman.” 18 Rachel wurrku yiji waninyikinyi, kinti marlkarri jarrinykinyi, marlkarrimarninyju yini marna pala partany Benoni. [“Son of my sorrow”] Yarti Jacob-ju wariny jirni yini, Benjamin. [“Son of my right hand”]
19 Janalu pirtingi jirniyi Rachel ruwurtumartaji, pala ruwurtu yaninyikinyi Ephrathah-karti. (Kuwarringi pala yini marnayi tawun Bethlehem.) 20 Jacob-ju wararr jirni wirtu warnku, jarnti jirni, kankarni jungkanga Rachel-milingi. Pala warnku yirrku waninyi kuwarringipa. 21 Palaja Israel-milirrangu pipurru yaninyiyi. Ngurra jirniyi ngunarrikarti ngapinga, Migdal-Eder-nga. 22a Palamartaji waninyaja, Reuben yana Bilhah-karti, Israel-mili yarungu, kalikunga ngalpanya, karta karrinyipulu. Pinakarrinyi palaku Israel-ju.
JACOB 12 PIRIRRIMARTAJARTINY (35:22-26)
22b Jacob 12 partany pirirrimartajartiny: 23 Partany pirirrimarta Leah-mili: Reuben (Jacob-mili murrkangunya), Simeon, Levi, Judah, Issachar, Zebulun. 24 Partany pirirrimarta Rachel-mili: Joseph-pa Benjamin. 25 Partany pirirrimarta Bilhah-mili (warrkamukata Rachel-ku): Dan-pa Naphtali. 26 Partany pirirrimarta Zilpah-mili (warrkamukata Leah-mili): Gad-pa Asher. Palarrangu partany pirirrimarta Jacob-mili, Paddan-Aram-ja waninyaja ngayarta jarrinyiyi wiyirr.
JACOB KULPANYA JAPARTUKARTI (35:27-29)
27 Palaja Jacob kulpanya palinymili japartumili ngurrakarti, ngapinga, Mamre-nga, Kiriath-Arba-martaji. (Yini wariny palaku Hebron.) Purlpi purlpija Jacob-mili karlujilupa japartulu ngurra jirnipulu palanga, Abraham-jupa Isaac-ju.
28-29 Isaac mirtanya yiji jarrinyaja, 180 partunurrangujartinyja, marlkarri jarrinyi. Palinymilalu kujarralu partanyjujirri Esau-lupa Jacob-ju pirtinga jirnipulu palanga.