13
Umliganyizo wo mhandi
Maliko 4:1-9, Luka 8:4-8
1 Mwe dizuwa idia, Yesu ahalawaga hadya he nyumba, niyo aita nt'hendelo ya kwe diziwa. Uko ekalaga hasi niyo akonga kuhiniza.
2 Mafyo makulu ya want'hu yamzungulukaga, valekaga akengila mwe ngalawa niyo ekala uumo, mna ayo amafyo yandaga mnk'handa mwe diziwa.
3 Ahinizaga mbuli zibindile ingi kwa miliganyizo.
“Kwandaga na mnt'hu agendaga kumyaga mbeyu.
4 Umwo andaga akamyaga zimbeyu zimwenga zatomokaga mwe sila, niyo zadondolwa ni videge.
5 Zimwenga zatomokaga mwo luwe mwandaga na msanga mgeke. Mbeyu zia niyo zanyuluka, kwaviya msanga nounda mgeke.
6 Mna zuwa dize dyalike, niyo dyazoka zimbeyu zihotile, naho kwaviya maizi yakwe hayengilisaga hasi, mbeyu ziya zihotile niyo zanyuluka.
7 Mbeyu zimwenga zatomokelaga mwe miwamba ngoma yakulisaga, niyo yazivigaviga zimbeyu izo zihotile.
8 Mna mbeyu zimwenga nezitomokela mwo ulongo wedi, niyo zimwenga zeleka mp'huluzi gana, zimwenga milongo mtandatu, imwenga milongo mitatu kujink'ha viya zahandagwa.”
9 Yesu niyo awagamba, “Mta magutwi yo kwivila neeve!”
Vimtendile Yesu akahiniza kwa miliganyizo
Maliko 4:10-12, Luka 8:9-10
10 Wanamp'hina wakwe wezaga wakamuuza, “Nii wahiniza kwa miliganyizo umwo ukalonga na want'hu?”
11 Yesu awahitulaga akawagamba, “Nyuwe mwink'higwa kumanya kinyele cho umanyi we vint'hu vo Useuta wa Mnungu, mna hiyo woho.”
12 Kwaviya kila mta kint'hu neenk'higwe vituhu no kongezelwa, vileke ande navo vikumkint'ha. Mna heiina kint'hu, naahokigwe hata kiya ikidodo ana nacho.
13 Vikuleka hahiniza kwa miliganyizo umwo halonga nao, ni kwaviya, wakaula mna hawakuona, wategeleza mna hawa kwiva, naho hawa kukombaganya.
14 Ivo yadya alongile mlotezi Isaya yakint'ha kwawe kugamba,
kutegeleza nomtegeleze mna homkombaganye.
Kukaula nomkaule mna homuwone.
15 Kwaviya mioyo yawe midala,
naho wayasita magutwi yawe,
na meso yawe wafinya.
Hegu nawakaula,
naho hegu naweva,
hegu nawakombaganya mwo ubala wawe,
no kunihitukila,
name hegu nehiwahonya.
16 “Mna kwa nyuwe mna kinyemi kwaviya meso yenyu yaona magutwi yenyu nayo yeva.
17 Nawagambilani kindedi, walotezi na want'hu wengi wedi nawaungisa kuyaona ayo nyuwe mkuyaona, mna wadundugaga, nokwiva aya nyuwe mkwiva, mna hawadahaga.
Yesu atambalisa mliganyizo wo mhandi
18 “Tegelezeni naho mhine mliganyizo wo mhandi ivo ukulonga.
19 Wose wadya wakuitegeleza mbuli yo useuta wa Mnungu, mna niyo hawakuukombaganya, awa wekala enga ziya zimbeyu zatomokaga mwe sila. Mwavu niyo eza no kuzingola ziya zimyagigwe mwawe.
20 Ziya zimbeyu zitomokele mwo luwe, ni enga wadya wakuhokela mbuli ya Mnungu kwa kinyemi, aaho wakeza kuiva du.
21 Mna haikwingilisa mwe mioyo yawe, naho haikwikalisa, naivo wabwiilana na masulumizo na magezo yakaweziila kwe mbuli idya wahokele, wauya kunyuma.
22 Zimbeyu ziya zigweele mwe miwambangoma, zakeiga na wadya wose wakuiva mbuli ya Mnungu, wogofi wo wikazi mwe isi, hamwenga nokuungisa ugoli, wazinganiza imbuli niyo waswesa kweleka.
23 Naho mbeyu ziya zitomokele mwo ulongo wedi zakimala hant'hu ha wadya wakuiva imbuli ya Mnungu no kuikombaganya, naivo ukweleka mp'huluzi, imwenga kwa gana, imwenga milongo mtandatu, nt'huhu milongo mitatu.”
Mliganyizo wa mani
24 Niyo Yesu awagambila mliganyizo mtuhu. “Useuta wa Mnungu wikala enga ivi. Mnt'hu ahandaga mbeyu yedi mwo mgunda.
25 Mna zuwa dimwenga nekilo want'hu wagonile, mwiihi ezaga niyo ahanda mani matuhu mwe nk'honde idya ihandigwe ingano niyo ahalawa.
26 Mbeyu izo zize zikule no kukonga kugela magola, mani nayo niyo yakelaviliza.
27 Niho wandima wakwe wamwiizila no kumgamba, ‘Zumbe, hwa handile mbeyu zedi mwe nk'honde yako? Mani matuhu yalawa nahi?’
28 Zumbe niyo ahitula, ‘Mwiihi niye adamanye ivi,’ wandima niyo wamuuza, ‘Waunga kikayangole mani yadya?’
29 Yudya zumbe niyo awahitula, ‘Bule, mnase mng'ole hamwenga ne ingano, kwaviya vi hamwenga.
30 Lekeni zikulanye, vibule mwokuvunwa, aho niho neniwagambe wavuni, yandeni kung'ola mani matuhu, niyo mwayalunja hamwenga mwe vichanga yokwe moto. Mkajika, ingano igeleni kwe digulu dyangu.’ ”
Mliganyizo we mbeyu ye haladali
31 Yesu niyo awagambila mliganyizo mtuhu. “Useuta wa Mnungu, wikala enga ivi. Mnt'hu akuguha kabeyu kadodo vitendese niyo aihanda mwo mgunda wakwe.
32 Ni kabeyu kadodo kujink'ha mbeyu zose, mna kanakula, dyanda ziti kulu kujink'ha miti yose. Dyanda ziti dikutenda madege yeze no kuzenga vyaila vawe mwa matambi yakwe.”
Mliganyizo wo ugwadu
33 Yesu awagambila mliganyizo mtuhu. “Useuta wa kulanga wikala enga viya mvele akuguha ugwadu no kuugela mwe mpishi nt'hatu za unga, niyo wagwaduka wose.”
Yesu agela miliganyizo
Maliko 4:33-34
34 Yesu niyo awagambilaga want'hu zimbuli zose kwa miliganyizo. Halongaga dyodyose kwa want'hu haheina miliganyizo.
35 Atendaga ivi kutenda yadya alongaga mlotezi yakint'he,
“Neniloge kwa miliganyizo Umwo halonga na woho,
neniwagambile mbuli heziimanyike kukongela aho ho kuumbigwa isi.”
Yesu atambalisa mliganyizo wo mani
36 Yesu eze awalage awant'hu no kwingila kwe nyumba, wanamp'hina wakwe nawamuitila no kumgamba, “Kigambile, mliganyizo wa mani mo mgunda, nivo wagaaze?”
37 Yesu niyo awahitula, “Mhandi we mbeyu izedi ni Mwana ywa Mnungu,
38 mgunda ni isi, mbeyu izedi ni want'hu wo Useuta, mani ni wadya want'hu wa Mwavu.
39 Mwavu ahandile zimbeyu ziihile ni Mwavu, uvuni nounde mwo kusila kwe isi, wavuni ni mtumigwa ywa kwe Mbingu.
40 Enga viya va mani matuhu yakulunganywa no kokigwa mwo moto, kint'hu enga icho nekilaile kwe dizuwa dyo kusila isi.
41 Mwana Mnt'hu naawegale mtumigwa ywakwe no kuwaduganya wose wekuse yo Useuta wakwe, na wose wawatendile want'hu wadamanye wavu, na wose wakudamanya mbuli ziihile.
42 Mtumigwa ywa kwe mbingu wa Mnungu nawawaduule mwo moto. Uko nawaile no kugwagwajula meno.
43 Naho wadya want'hu wedi nawang'ale enga zuwa ko Useuta wa Tati yawe. Mta magutwi ya kwivila neeve!
Mliganyizo we kindolo kikefisile.
44 “Useuta wa kulanga ukeiga na mnt'hu akuzungula kindolo kifisigwe mwo mgunda. Eze akione, kwa kinyemi niyo agenda kutaga vint'hu vose andile navo niyo eza kuugula umgunda udya.
Mliganyizo wa kint'hu cha ugoli
45 “Naho useuta wa kulanga ukeiga na mnt'hu akuzungula kint'hu cha ugoli,
46 naho eze avumbuze iyedi heina ya kuligana nayo, agendaga kutaga vose viya andaga navo, niyo aigula.
Mliganyizo wo ulwavu
47 “Naho Useuta wa kulanga ukeiga na lwavu wa samaki waduulaga lwavu lwawe mwe diziwa niyo wagwila zisamaki zi hengi.
48 Lwavu lwize lumeme, nawaluvuta kuse ye bahali, wazisagule zi samaki zia izedi wazigela mwe zint'hangulu, na zia ziihile waziduula.
49 Ivi nivo nevinde mwe dizuwa dyo kusila isi mtumigwa ywa kwe Mbingu nawawaduganye want'hu awavu kulawa mwa awant'hu awedi,
50 naho nawaduulwe mwe nunda ina moto. Uko nokunde ndilo na kugwegwejula meno.”
Ikindedi ikihya ne kiya cha kale
51 Yesu niyo awauza, “Togoleni mwayakombaganya aya?”
Niyo wamhitula, “Heiye,”
52 Ivo niyo awahitula, “Uku nukugamba, kila mhinizi wa Miko ukunda mwanamp'hina mwo Useuta wa kulanga, naande enga yudya mta nyumba aguile ivint'hu ivihya na kuviusa viya va kale mwe nyumba yakwe.”
Want'hu wa Nazaleti wamlemela Yesu
Maliko 6:1-6, Luka 4:16-30
53 Yesu eze abinde kuwagambila imiliganyizo iyo, ahalawaga hadya
54 nokuuya kwawe kaya. Ahinizaga mwe nyumba ya Mnungu, naho wose wadya wamwivile weheelagwa. Wauzaga, “Uyu kaulavahi umanyi enga uno? Na udamanyi wa udahi enga uno?
55 Uyu hiye mwana ywa selemala? Nine hi Maliamu, naho wanduguze hi awa wakina Yakobo, na Yusufu, na Simoni, na Yuda?
56 Walumbuze wose hawa kwikala aaha? Yano yose kayapata hi?”
57 Elo niyo wamlemela.
Mna Yesu niyo awagamba, “Mlotezi naahokelwe hohose ila hiyo kwawe kaya, na mwe nyumba yawe.”
58 Kwaviya hawana mhuwi, hakudaha kudamanya vihungi vingi aho.