7
बुद्धि 
 
1 भिंगु नां तसकं नस्वाःगु अत्तर स्वयाः भिं,  
अले सीगु दिं बूगु दिं स्वयाः नं बांलाः।   
2 भ्वय् नयेगु छेँ वनेगु स्वयाः  
दुखं च्वनाच्वंगु छेँ वनेगु हे बांलाः।  
सीगु धयागु हे मनूतय्गु निंतिं अन्त खः,  
अथे जुयाः म्वानाच्वंपिन्सं थ्व खँ नुगलय् तयातयेमा।   
3 न्हिलीगु स्वयाः नुगः ख्वःगु हे बांलाः।  
छाय्धाःसा शोकया ख्वाः नुगःया निंतिं पाय्छि जू।   
4 बुद्धि दुम्हय्सिया मन दुखं च्वनाच्वंगु छेँय् हे जुइ।  
अय्नं मूर्खया मन धाःसा मोजमज्जाया छेँ जुइ।   
5 बुद्धि दुम्हय्सिनं ब्वःब्यूगु खँया नाला कायेगु  
मूर्खतय्गु म्ये न्यनेगु स्वयाः बांलाः।   
6 थलया क्वय् च्याइगु कंमाया मिया सः थें मूर्खम्ह न्हिली।  
व नं सितिं वंगु खँ खः।   
   
 
7 ख्यानाः धिबा कायेगु ज्यां बुद्धि दुम्ह मनूयात नं मूर्ख यानाबी,  
अले घुसं नुगःयात स्यंकाबी।   
   
 
8 छुं ज्याया शुरु स्वयाः उकिया क्वचाय्केगु तसकं बांलाः।  
धैर्य यायेगु घमण्डी जुइगु स्वयाः बांला।   
9 मनय् छकलं तंम्वय्के मते,  
छाय्धाःसा तं ला मूर्खतय्गु छातिइ च्वनाच्वनी।   
   
 
10 न्हापायागु दिंत आःयागु स्वयाः छाय् भिं जुल धकाः धाये मते,  
छाय्धाःसा थज्याःगु न्ह्यसः याःगुलिं छ बुद्धि दुम्ह मखु धकाः क्यनी।   
   
 
11 बुद्धि झी थः बाज्यापिनीगु सम्पत्ति स्वयाः बांलाःगु खँ खः,  
अले संसारय् फुक्क मनूतय्त थुकिं फाइदा याइ।   
12 गथे धिबां रक्षा याइ,  
अथे हे बुद्धिं नं झीगु जीवनयात बचय् याइ।  
बुद्धिपाखें दइगु फाइदा थ्व हे खः।   
13 परमेश्वरं छु ज्या यानादीगु खः व बांलाक बिचाः या।  
वय्कलं बेक्वय्कादीगु खँयात  
सुनां तप्यंके फइ?   
14 ई बांलाइबलय् लय्ताया च्वँ  
तर ई बांमलाइबलय् बिचाः या  
छाय्धाःसा परमेश्वरं थुपिं नितां दय्कादीगु खः।  
अथे जुयाः मनूतय्सं थःपिनीगु निंतिं लिपा जुइगु खँ सीकाकाये फइ मखु।   
15 जिं थ्व सितिं वंगु जीवनय् थुपिं नितां खनागु दु।  
धर्मीम्ह मनू थःगु धार्मिकताय् नाश जूगु,  
व मभिंम्ह मनू धाःसा थःगु मभिंगु ज्या यानाः यक्व दँ तक म्वानाच्वंगु।   
16 अथे जुयाः अप्वः धर्मी जुइ मते,  
अले अप्वः बुद्धि दुम्ह नं जुइ मते।  
छं छाय् थःम्हं थःत नाश यायेगु?   
17 तसकं मभिंम्ह व यक्व मूर्ख नं जुइ मते।  
छ छाय् बेकालं सीगु।   
18 छगूयात ज्वना तयेगु व मेगुयात मत्वःतेगु नितां बांला।  
सुनां परमेश्वरया भय काइ व मनू थुपिं फुक्क तच्वःगु खँपाखें अलग च्वनी।   
   
 
19 बुद्धिं बुद्धि दुम्ह मनूयात शहरया  
झिम्ह शासक स्वयाः तसकं बल्लाकाबी।   
   
 
20 संसारय् सुं नं धर्मीम्ह मनू मदु,  
गुम्हय्सिनं फुक्क ज्या पाय्छिकथं याइ अले गुबलें पाप याइ मखु।   
   
 
21 मनूतय्सं धाःगु फुक्क खँय् बांलाक ध्यान बी मते,  
मखुसा छंगु च्यलं छन्त सराः ब्यूगु छं न्यनेमाली।   
22 छं ग्वकः मेपिन्त सराः ब्यूगु दु  
व छं थःगु मनय् सि हे स्यू जुइ।   
23 थुपिं फुक्कं जिं थःगु बुद्धिं जाँचय् यानागु दु, अले जिं धया,  
“बुद्धि दुम्ह जुइगु जिं क्वःछिनागु दु।”  
तर थ्व नं जिपाखें तापाक हे च्वन।   
24 न्ह्यागु हे जूसां बुद्धि  
तसकं च्वन्ह्याःगु व दुग्यंगु खः।  
सुनां थुकियात लुइके फइ?   
25 अथे जुयाः जिं बुद्धि  
व छुं जुइगुया कारण छु खः धकाः माला स्वयेगु मति तया,  
अले मभिंगु व मूर्ख खँय् वँय् जुइगु  
गथे खः धकाः थुइकेगु इच्छा याना।   
   
 
26 व हे मिसा गुम्ह छगू स्वःतिपाँय् थें खः,  
वयात जिं सीगु स्वयाः नं खायुगु लुइका।  
वयागु नुगः जाः  
अले वयागु ल्हाः धाःसा सिखलं चिनातःगु थें खः।  
सु मनुखं परमेश्वरयात लय्ताय्की,  
व बचय् जुइ तर पापीयात वं स्वःतिपाँय्लय् क्यंकी।   
27 उपदेशकं धाइ, “स्व, जिं थ्व खँ लुइकागु दु, व न्यँ,  
“छगू खँय् मेगु खँ थपय् यायां फुक्क घटनाया कारण लुइकेत स्वयाच्वनाबलय्,   
28 तर लुइके मफुत।  
जिं द्वःछिम्हय् छम्ह भिंम्ह मनू लुइका,  
तर उपिं मध्ये छम्ह हे भिंम्ह मिसा लुइके मफुत।   
29 जिं थ्व जक लुइकागु दु, परमेश्वरं मनूतय्त भिंपिं यानादिल।  
मनूत धाःसा थीथी कथंया बिचाःयात मालेत स्वयाच्वंगु दु।”