12
Màríyà tí námì Lázàrò toṛo bàà ji Jézù
1 Jézù giì dele ndi wó ꞌdo gbí to Éfìràmù ya gí ꞌbá mì ndâ Lázàrò tí nó náa yí tí Jézù ꞌvala yí ꞌdo gbí muuꞌdú wó nó gbí gbata Bètánìyà, si sè sili gítí o bà Ndii-ta-muu-ndâ-Ìzìrìyélì-mì-Mbíṛì ká vô-nje gbaànjé cuki.
2 Yí mâ giì yee kà, ndâ ꞌduù kà giì te wiṛi mítí wó. A Márátà tí námì Lázàrò ta ꞌdêꞌo tí nò ká kû njèè i-zó-zò ji ndâ Lázàrò ta ndâ wiṛi tí nó mbe kili kû zò i ta ndâ Jézù nô.
3 Káa si ndâ ꞌduù kuu bàndò bà zò i, Màríyà tí ꞌbí námì Lázàrò, giì te ꞌbí ŋa banga pó bàà náa à ŋònòkò ta cèe dì, náa yí sì ta mboo me gbolò, á gbí káꞌi nìkì maa énô. Yì giì gbì ꞌbèꞌdè-ꞌbèꞌdè énó mítí kò Jézù. Bìndi yí giì toṛo gbí ndí ta tí kò Jézù ta se muu wó. Banga pó bàà tí nò giì yè tàꞌi ngbúú-ngbu-ngbù gî.
4 Káa Júdà Ìsìkàrìyótè, tí ꞌbí mbe tala có mì Jézù gbaànjé, tí ꞌduù tí nó mbe giì ba ngbù Jézù nó, giì ꞌvee ꞌvé ta kpo tàkòcò máa,
5 «Àá kùtàá má sì banga pó bàà tí nò gí ꞌdè ta gbolò i, wàa à ꞌví ko ta ndâ mbe yê, káa yè?»
6 Júdà ꞌdè có tí nò me tacó máa, có tí ndâ mbe yê kpolo mì wó ma nò lá. Yí ꞌdè énò, tacó yí a mbe kû kpolo tí ndâ i ŋìnó náa à kuu tí nó tacó tí ndú tí ndâ mbe tala có mì Jézù ꞌdáá gî nô. Káa à gbí muu wó énó máa, má wálá wàa Màríyà ta o tí nò ꞌví sì pó bàà tí nò gí ꞌdè ta gbolò i, wàa yí ꞌví kaa gì tí a i ji yì tí mbe kpolo tí gálá, tacó wàa, yì ꞌví po ta tí á gítí miṛi yì, tacó yí a mbe ngbà.
7 Káa Jézù giì ꞌvìsì có ji Júdà máa, «Pà nje niì tí nò lá. Yí kpolo nò a tí bàà tí nò mítí kútí ye, tacó wàa à ꞌví giì duu ta ye.
8 Ndâ mbe yê bà dù ta o ꞌdáá gî kuu gbí òkò tí yo, káa yo bà ꞌde ye ta o ꞌdáá gî wálá.»
9 Ndâ Jùdéyà me mbè mâ giì ꞌdi có énó máa, Jézù kuu gbí gbata Bètánìyà, ndú giì kaa ya gí bà ŋò yí. À gbí muu ndú ta o tí nò me káa có bà ya gí bà ŋò Jézù cuki lá. Ndú ya kpolo ma a i tacó bà ŋò Lázàrò, tí ꞌdakò tí nó náa Jézù ꞌvala yí ꞌdo gbí muuꞌdú wó nô.
10 Tacó énò, ndâ Kùṛo ndâ bu-Mbíṛì mì ndâ Jùdéyà giì toko có mì ndú énó máa, à ꞌví zi Lázàrò delè gî.
11 Tacó ndeṛè bà ùnje mì ndâ Jùdéyà gítí Jézù si ndâ yì mí to ꞌdáá ꞌdo ká gbí có bà ꞌvala yí.
Bà ṛì Bìndi-Mbíṛì gí gbí gbata Jèrùzàlémè
12 Jézù giì ꞌbì nó ta ꞌbí yé bìndi bà te wiṛi mítí wó mì ndâ ꞌduù Bètánìyà kû ya gí Jèrùzàlémè. Ndâ mbè ndâ Jùdéyà tí nó mbe tì mí bà o bà waa mbelè a Jèrùzàlémè nó mâ giì ꞌdi có énó máa, Jézù tí kpokèjì kèjì ꞌdo Bètánìyà gí Jèrùzàlémè,
13 ndú giì saaka ndâ kpâ-lígì, bìndi ndú giì zèè ta ndi ꞌbì ndú kû ya tí gí bà ù ta kùṛo Jézù. Jézù mâ giì yee gî, ndú giì ꞌbìtà bà tò kû ta líkíꞌo máa,
«Òsánà!» (Gbí énó máa, «ꞌvala ze!»)
«Mbíṛì ꞌví si gbolò gba mì ndoo tí ndâ Jùdéyà,
tí mbe gì ta ṛè wó tí Mbíṛì.»
14 Jézù ta o tí nò kû o a ngbú ꞌviì-kècè, a go có tí nó náa a cu mí gbí wáràgà mì Mbíṛì énó máa,
15 «Ndâ mbe sì ꞌbá pí gú Zìyónì á Jèrùzàlémè,
yo cì gúku lá!
Yo ŋò gbolò gba mì yo kpokèjì pí ngbú ꞌviì-kècè zô,» nô!
16 Ndâ mbe tala có mì Jézù ꞌdi gbí ndâ i tí nò ta o tí nò gbaànjé lá, káa à mâ giì te Jézù mí pí jàlàmbà mì Mbíṛì lê gî, mbí ndú bà giì ꞌva tí énó máa, à cu có gítí ndâ i tí nò á mí gbí wáràgà mì Mbíṛì gî.
17-18 Ndâ ꞌduù me mbè kaa ta o tí nò ya gí bà ù kùṛo Jézù, tacó ndâ ꞌduù tí nó náa Jézù táánò tèꞌé tí Lázàrò ꞌdo gbí muuꞌdú wó bìndi yí giì ꞌvala yí si mítí ndú nó, ká dìtà ndâ có ŋìnó náa ndú ꞌdi ta tù ndú nó, ta ndâ i ŋìnó náa ndú ŋò ta ṛo ndú nó, ji ndâ ꞌduù.
19 Ndâ mbe kpolo tí tàkìì mì ndâ Jùdéyà mâ giì ŋò énò, ndú giì ꞌbìtà bà ꞌdè có gbí òkò tí ndú máa, «Yo wálá ŋò ndi yo nò gî? Ndoo bà je bà i tí wó kákáꞌi wálá! Yo ŋò ndâ ꞌduù kpónó tè ꞌdáá gí tàkò có mì wó gî!»
Ndâ ꞌbí Ìgìrígì pà bà tí Jézù
20 Ndâ ꞌbí Ìgìrígì mbe gì gí Jèrùzàlémè tacó bà bàkà i-Mbíṛì ta o bà bàkà tàkìì bà Ndii-ta-muu-ndâ-Ìzìrìyélì-mì-Mbíṛì nò,
21 giì ya gí mì Fìlípò tí ꞌbí mbe tala có mì Jézù, ta ꞌbá mì ndú gbí gbata Bètìsàyídà á gbí to Gàlìléyà. Bìndi ndú giì ꞌdè có ji yí máa, «Go bà ꞌdè có ta Jézù kuu tí ze, kpo ꞌduù.»
22 Fìlípò bà-i-nò giì ꞌdòkò ndi có mì ndâ Ìgìrígì tí nò ji Àndèréyà, tí ꞌbí ka wó mbe tala có mì Jézù. Bìndi ndú giì ya ta yí gí bà ꞌdè có ji Jézù.
23 Káa Jézù giì ꞌvìsì có ji ndú máa,
«O bà te ꞌViì-mì-ꞌDakò gí pí jàlàmbà kpónó gì gî.
24 Ye kû ꞌdè có ji yo ta yúcó máa,
à má ꞌva njì cû mí tà to wàa yí ꞌví kù ndi wó lá,
njì cû tí nò bà dù ká tí gbèe njì cû dúú bà ya tí .
Káa gbèe njì cû tí nò má ku gî,
àá bà waa ꞌdo bà-i-nò a muu cû ta njì cû tí jùṛùꞌbùù.
25 ꞌDuù ŋìnó ta líkí bà ꞌvala muu to nó tí wó nó kû giṛi a miṛi wó.
Káa ꞌduù ŋìnó mbe kû kì nje mbíṛì wó gítí bà ꞌvala muu to tí nó tacó tí ye nó
ká kû kpolo tí miṛi wó gítí ꞌválá ŋìnó mbe cee lá nô.
26 Go bà dù tí bòò mì ye má kuu tí ꞌduù,
yí ꞌví gì gí bà ṛu ndi ye.
Tacó wàa ze ꞌví dù ta bòò mì ye tí gbèe bàndò.
ꞌDuù má dù tí bòò mì ye,
Bu ye bà tègàṛà ꞌduù tí nò gî.
Jézù ꞌdè có gítí ku mì wó
27 Káa ye kpónó ŋò ꞌdóó có tí nó náa ye ꞌví ꞌde ji yo nó lá,
tacó njembí ye kû mú-mù.
Ye ꞌví ꞌdeke a tí ye ji Bu ye máa,
yí ꞌvala ye ꞌdo kùṛo vò o tí nó kèjì nô?
Káa dú ndeṛè bà gì ye gí muu to tí nó táánò
a i tacó bà dù á nje vò o tí nò nó!
28 Àá Bu ye,
tùbà wotí mì lo ji ndâ ꞌduù!
Tùbà tí lo tí cèe ꞌduù ji ndú!»
Jézù mâ giì ꞌdè có tí nò yee to gî, ndâ ꞌduù giì ꞌdi kòcò ꞌduù kû ꞌdè có ꞌdo gbíṛì máa, «Ye táánò tùbà wotí mì ye ji ndú gî, káa ye kèjì gí bà tùbà ji ndú kákáꞌi.»
29 Ndâ ꞌbí ꞌduù ꞌdo gbí òkò tí ndâ mbè kû ṛò tíyò ta ṛègbà tí Jézù nó giì ꞌdè gítí kòcò ꞌduù tí nò náa ndú ꞌdi kû ꞌdè có ꞌdo gbíṛì nó máa, «A ngbàngbàṛì ká kû baṛaka i!» Káa ndâ ꞌbí ꞌduù ŋìndi ndú giì ꞌdè có máa, «A basìlì mì Mbíṛì ká kû ꞌdè có ji Jézù.»
30 Káa Jézù giì ꞌvìsì có ji ndâ ꞌduù tí nò máa, «Kòcò ꞌduù tí nò kû ꞌdè có me tacó tí ye lá. Yí kû ꞌdè có a i tacó tí yo.
31 O bà ŋò ꞌbè gbí òkò tí ndâ yúcó ta ꞌvéṛè mí ndâ ꞌduù yee kpónó gî.
À kpónó nó a o bà tòò Gba-to-tí-nó ꞌdo pí jàlàmbà gî.
32 Káa ye, à má gbì ye mítí njèèkpè mû gî,
ndâ ꞌduù muu to tí nó bà kili ꞌdáá gî gì gí mì ye.»
33 Jézù ꞌdè có tí nò tacó bà tùbà ŋa ku tí nó á kèjì gí bà zi yí nó ji ndâ ꞌduù.
34 Káa ndâ ꞌduù giì ꞌvee yí máa, «À nìbà ji ze tí ndâ Jùdéyà ꞌdo gbí wáràgà mì Mòze énó máa, Bìndi-Mbíṛì bà dù ká dúú bà ya tí . Káa wò kû ꞌdè ji ze ŋìnó ndíi a ŋa có ngàyi? Máa, àá bà giì gbì ꞌViì-mì-ꞌDakò mítí njèèkpè mû nó! ꞌViì-mì-ꞌDakò tí nò mì lo nò a ꞌdi?»
35 Káa Jézù giì ꞌvìsì có ji ndú máa,
«Sè bà dù Ngbaꞌo ta yo kpónó ká njíꞌdí.
Nògí, yo nò nó si Ngbaꞌo kuu tí nô,
tacó ꞌdíꞌdiꞌo kpokèjì gí bà gbo yo,
káa mbe kû nò nó gbí ꞌdíꞌdiꞌo
ŋò to tí nó náa yí ya gítí nó ni lá.
36 Yo ùnje ta njembí yo gítí Ngbaꞌo kpónó si Ngbaꞌo ká kuu tí nô,
tacó wàa, yo ꞌví dù tí tí ndâ ꞌviì mì Ngbaꞌo.»
Jézù mâ giì yee nje có mì wó gî, yí giì fa ya gí bà ngùù tí wó ꞌdo tí ndâ ꞌduù gî.
Ndâ Jùdéyà biya bà ùnje gítí Jézù gî
37 Ndâ Jùdéyà ŋò ŋa ndâ tende seṛè tí nó náa Jézù bàkà cúú-cu-cù gbí ndâ o tí nò nó ta ṛo ndú ngbáṛángàꞌi gî, káa, ta ndâ ŋa ŋìnò ꞌdáá gî, ndú giì biya bà ùnje gítí Jézù gî.
38 Go có tí nó náa Ìzáyà tí mbe ꞌdòkò có mì Mbíṛì ꞌdè sàà énó, máa,
«A ꞌdi ká ꞌdi ndâ có mì lo náa ze kû ꞌdòkò nó, Mbe tí ye?
A ꞌdi ká ùnje gítí ndâ seṛè tí nó náa wò tí Mbíṛì,
tí Mbe tí ye kû bàkà mí kùṛo ndâ ꞌduù nó?» nô.
39 Bà ùnje gítí ndâ có mì Mbíṛì ta ndâ nèté mì Mbíṛì gbí ndâ o tí nò dú kpò ndâ ꞌduù gî, a go ꞌbí có tí nó náa Ìzáyà ꞌdè kákáꞌi énó máa,
40 «Mbíṛì yoo ṛo ndâ ꞌduù gî.
Yí delè giì biya bà je muu ji ndú gî.
Yí bàkà énò tacó yí ŋò ni gî máa,
yì kpêtí má kpoko ndâ ṛo bà ŋò i mítí muu ndú,
yì delè kpêtí má je muu bà koṛo có ji ndú,
ndú bà ꞌvìsì tí ndú gí mì yì wàa yì ꞌví ꞌvala ndú nò wálá.»
41 Mbíṛì ꞌdè có tí nò ji Ìzáyà gítí ngbútù mì ndâ ꞌduù, tacó Mbíṛì wu bà ŋò ngba Jézù ji yí tí Ìzáyà gî, káa yí kû ꞌdè có gítí .
42 Kpêtí ká énò, ndâ ꞌduù me mbè ꞌdo gbí òkò tí ndâ kpo ꞌduù mì ndâ Jùdéyà giì ùnje gítí Jézù gî. Káa, ndú tùbà tí ndú gí sè lá, ta gúku máa, ndâ mbe kpolo tí tàkìì mì ndâ Jùdéyà bà mò ndâ yì ꞌdo gbí òkò tí ndâ ꞌduù ta ndi tí ndâ bàndò bà kili ndâ Jùdéyà gí bà ùlù Mbíṛì gî.
43 Ndú bàkà énò, tacó go bà ùlù ndú mì ndâ ꞌduù tí ndú ndii go bà ùlù ndú mì Mbíṛì tí ndú gî.
44 Jézù giì kò-kò ta ndâ có mì wó ji ndâ ꞌduù ꞌdáá gî ngbáṛángàꞌi énó máa,
«ꞌDuù má ùnje gítí ye gî,
yí kû ùnje tí nò me ká gítí ye cuki lá.
Yí kû ùnje a i gítí mbe tuu ye.
45 ꞌDuù mbe ŋò ye ta ṛo wó gî,
yí delè ŋò nò a mbe tuu ye ta ṛo wó gî.
46 Ye, tí Ngbaꞌo, gì gí muu to tí nó,
tacó wàa ꞌduù mbe ùnje gítí ye gî ꞌví dù gbí ꞌdíꞌdiꞌo kákáꞌi lá.
47 ꞌDuù má ꞌdi ndâ có mì ye,
káa yí má kpolo tí ndú ta njembí wó gbaànjé lá,
à me ye wúnò ká bà waa có mítí wó lá,
tacó ye gì me tacó bà waa có mítí ndâ ꞌduù lá;
ye gì a i tacó bà ꞌvala ndú.
48 Gba mbe waa có mítí ꞌduù ŋìnó mbe biya ye ta ndâ có mì ye ꞌdáá gî nó ta ndòngbú o wúnò kuu tí .
Gba tí nò a ndâ có tí nó náa ye ma nô.
49 Àá bà dù énò,
tacó ye kû ꞌdè có me ta muu ye lá.
Ye kû ꞌdè a kòcò Bu ye, tí mbe tuu ye.
50 Ye delè ŋò ni gî máa,
ndâ có mì Bu ye a ndâ có mbe je ꞌválá ŋìnó mbe cee lá nó ji ndâ ꞌduù.
À má énò, ye kû ꞌdè káa ndi ndâ có tí nó náa a Bu ye ká ꞌdè ji ye nô.»