18
Kpenlekye̱e̱ ko̱ na ɔse̱ŋgyipo̱ ko̱ kitee
1 Ne̱ Yeesuu a tɔwe̱ kitee mɔ gywii mò̱ agyase̱po̱‑ɔ bo̱ kaapo̱ bamo̱ fe̱yɛ bo̱ de̱e̱ ko̱re̱ ke̱bware̱ko̱re̱ saŋ ke̱maa, na bo̱ ma yɔwe̱.
2 Ne̱ ɔ yɛ, “N gye̱ ɔse̱ŋgyipo̱ ko̱ ya dɛɛ kye̱na maŋ ko̱ se̱ aaa? Ne̱ ɔ mo̱ŋ se̱re̱ Wuribware̱, ne̱ mò̱‑ɔ mò̱ maa bu se̱sɛ ke̱maa.
3 Amɔ kpenlekye̱e̱ ko̱ mɔ bo̱ maŋ amo̱‑rɔ dɛɛ, ne̱ ɔ naa ɔse̱ŋgyipo̱ amo̱ ase̱ saŋ ke̱maa ɔ ko̱re̱ mò̱ fe̱yɛ, ‘Mo̱ bɛɛko̱ ko̱ a waa mo̱ bɔye̱. Amo̱se̱‑ɔ mo̱ e̱ kpa fe̱yɛ fo̱ te̱e̱ mo̱ aa mò̱ na ane̱ tɔwe̱ amo̱ ase̱ŋ.’
4-5 Ɔkye̱e̱ amo̱ a ye̱re̱ ɔse̱ŋgyipo̱ amo̱ se̱ ko̱ko̱re̱ ane̱ŋ‑aaa kyee, na ɔ maa be̱ŋŋaa mò̱, pwɛɛ ne̱ saŋ ko̱ ɔse̱ŋgyipo̱‑ɔ yɛ, ‘Hare̱e̱ mo̱ a mo̱ŋ se̱re̱ Wuribware̱, ne̱ mo̱‑ɔ mɔ maa bu se̱sɛ ke̱maa‑ɔ gbaa, bo̱ le̱e̱ ane̱ŋ ne̱ ɔkye̱e̱ mɔ naa ɔ tɔɔraa mo̱‑ɔ se̱‑ɔ, mo̱ e̱ te̱e̱ bamo̱, na ane̱ tɔwe̱ bamo̱ ase̱ŋ. Mo̱ e̱ mo̱ŋ waa ane̱ŋ sa mò̱, ɔ de̱e̱ nare̱ mo̱ se̱ ane̱ŋ‑aaa, na mò̱ ase̱ŋ bo̱ kpe mo̱.’ ”
6 Ne̱ Yeesuu a kya se̱ tɔwe̱ fe̱yɛ, “Mo̱nꞌ nu ase̱ŋ ne̱ apoo ɔse̱ŋgyipo̱ amo̱ a tɔwe̱ gywii mò̱ e̱ye̱e̱‑ɔ.
7 Mbe̱yɔmɔ ne̱ apoo ɔse̱ŋgyipo̱‑ɔ ya kya kpenlekye̱e̱ amo̱‑rɔ fe̱raa, amo̱ fe̱raa a waa dɛɛ fe̱yɛ Wuribware̱ e̱ kya ase̱sɛ ne̱ oo lee sa mò̱ e̱ye̱e̱, ne̱ ba su ba te̱e̱ mò̱ kanye na mpase̱‑ɔ‑rɔ. Ɔ mo̱ŋ gye̱ ɔko̱ ne̱ ɔ tɔwe̱ fe̱yɛ, ‘Yɔ a fo̱ ba nyaŋe̱’‑ɔ.
8 Mo̱ e̱ tɔwe̱ mo̱ i gywii mo̱ne̱ fe̱yɛ ɔ ba me̱naŋ, na ɔ bo̱ kya mò̱ ase̱sɛ‑rɔ, na bo̱ nya bamo̱ e̱ye̱e̱ le̱e̱ bamo̱ ado̱ŋ ke̱sare̱e̱‑rɔ. Amaa mo̱, dimaadi mò̱ gyi‑o, ya ba swe̱e̱re̱ mɔ se̱ nyɔse̱po̱, mo̱ i ŋu fe̱yɛ ase̱sɛ saŋ ba gyi Wuribware̱ ba gyi aaa?”
Farisiinyi na leŋpoo ɔkɔɔre̱po̱ kitee
9 Ne̱ Yeesuu a be̱e̱ tɔwe̱ kitee mɔ gywii bamo̱ ne̱ ba fa fe̱yɛ bamo̱ wo̱re̱ e̱ gye̱ ase̱sɛ timaa, ne̱ bo̱ mo̱ŋ lɛɛ bo̱ de ɔko̱ ba te̱e̱ sɛye̱‑ɔ.
10 Ne̱ ɔ yɛ, “N gye̱ ase̱sɛ anyɔ ko̱ e̱ bo̱‑rɔ aaa? Bamo̱ ɔko̱ gye̱ Farisiinyi. Ne̱ ɔko̱ mɔ gye̱ leŋpoo ɔkɔɔre̱po̱. Ne̱ baa yɔ Wuribware̱ suŋkpa‑ɔ kabuno, na bo̱ ya ko̱re̱ ke̱bware̱ko̱re̱.
11 Ne̱ Farisiinyi‑o a ye̱re̱ mò̱ ko̱kwe̱e̱, ne̱ ɔɔ ko̱re̱ ke̱bware̱ko̱re̱ fe̱yɛ, ‘Wuribware̱, mo̱ e̱ sa fo̱ aŋsɛ na kusuŋ fe̱yɛ mo̱ a mo̱ŋ gye̱ ogyimɔre̱po̱ na apoonyi na ɔkye̱e̱kpapo̱ fe̱yɛ ɔke̱maa‑ɔ. Mo̱ e̱ sa fo̱ aŋsɛ fe̱yɛ mo̱ a mo̱ŋ du fe̱yɛ leŋpoo ɔkɔɔre̱po̱ mɔ ne̱ ɔ ye̱re̱ nno̱ŋ‑ɔ.
12 Ŋke nsunoo ke̱maa‑rɔ mo̱ e̱ kra ako̱ŋ ŋke ŋnyɔ, mo̱ i lee ke̱tɔ ke̱maa ne̱ mo̱ a nya‑ɔ‑rɔ ntuŋkare̱ kudu‑ro katuŋkare̱ ko̱ŋko̱ bo̱ lɔŋŋɔ fo̱, Wuribware̱.’
13 Amaa leŋpoo ɔkɔɔre̱po̱‑ɔ fe̱raa, ɔɔ ye̱re̱ kamɛɛ ne̱e̱. Ɔ mo̱ŋ taare̱ yase̱ mò̱ kuŋu so̱so̱ gbaa, ne̱ ɔɔ ba asare̱e̱ bo̱ yee kakpo̱nɔ‑rɔ, ne̱ ɔ yɛ, ‘Wuribware̱, ɔbɔye̱waapo̱ e̱ gye̱ mo̱, amo̱se̱‑ɔ ŋu mo̱ e̱wɛɛ.’ ”
14 Ne̱ Yeesuu a tɔwe̱ bo̱ gye̱ kɛɛ fe̱yɛ, “Leŋpoo ɔkɔɔre̱po̱‑ɔ ke̱bware̱ko̱re̱ ya gyi Wuribware̱ akatɔ, bo̱ le̱e̱ fe̱yɛ ɔke̱maa ne̱ o bu mò̱ e̱ye̱e̱ ke̱dabe̱‑ɔ, Wuribware̱ e̱ baa mò̱ kaase̱, ne̱ ɔke̱maa ne̱ ɔ baa mò̱ e̱ye̱e̱ kaase̱‑ɔ mɔ, Wuribware̱ e̱ sa mò̱ ke̱dabe̱.”
Ane̱ŋ ne̱ Yeesuu a yure ŋyaagyi‑o
(Matiyo 19.13–15; Maak 10.13–16)
15 Ne̱ ase̱sɛ ko̱ a baa bamo̱ ŋyaagyi Yeesuu ase̱ fe̱yɛ ɔ ba mò̱ asare̱e̱ bo̱ dɔŋŋɔ bamo̱ se̱ yure bamo̱. Amɔ mò̱ agyase̱po̱‑ɔ a ŋu ane̱ŋ‑ɔ, ne̱ baa kpa fe̱yɛ bo̱ gya bamo̱.
16 Amaa Yeesuu a te̱e̱ ŋyaagyi‑o baa mò̱ ase̱, ne̱ ɔ yɛ, “Mo̱ne̱ ma gya ŋyaagyi‑o, mo̱nꞌ sa a bo̱ ba mo̱ ase̱, bo̱ le̱e̱ fe̱yɛ ane̱ŋ a ŋyaagyi mɔ na bamo̱ ne̱ bo̱ du fe̱yɛ bamo̱‑ɔ e̱ gye̱ ne̱ bo̱ tii Wuribware̱ a kuwure‑o si.
17 Na mo̱nꞌ nyiŋŋi si fe̱yɛ ɔke̱maa ne̱ ɔ maa sure si fe̱yɛ Wuribware̱ gyi kuwure fe̱yɛ ane̱ŋ ne̱ ŋyaagyi mɔ a sure si‑o maa tii Wuribware̱ a kuwure‑o si.”
A waa le̱ŋ bwe̱e̱tɔ fe̱yɛ atɔ wuye a sure si fe̱yɛ Wuribware̱ gye̱ mò̱ owure
(Matiyo 19.16–30; Maak 10.17–31)
18 Ne̱ Yudaa awuye ɔgye̱ŋkpɛɛpo̱ ko̱ a bise Yeesuu fe̱yɛ, “Ɔkaapo̱po̱ timaa, e̱me̱ne̱ ne̱ mo̱ e̱ waa, na ŋ nya ŋkpa na kukyure ne̱ a mo̱ŋ de kɛɛ‑ɔ ne̱e̱?”
19 Ne̱ Yeesuu yɛ, “Nte̱tɔ se̱ ne̱ fo̱ e̱ te̱e̱ mo̱ ɛ otimaa? Ɔko̱ mo̱ŋ gye̱ otimaa be̱e̱ bo̱ tii Wuribware̱ se̱.
20 To, fo̱ nyi Wuribware̱ a mbraa‑ɔ pɛɛɛ fe̱yɛ,
ɔko̱ ma waa kakye̱e̱kpa, ɔko̱ ma mɔɔ mò̱ bɛɛko̱,
ɔko̱ ma ywii, ɔko̱ ma te̱ŋ mò̱ bɛɛko̱ kanɔ,
na ɔke̱maa bu mò̱ se̱ na mò̱ nyi.”
21 Ne̱ ɔnyare̱ amo̱ a be̱ŋŋaa mò̱ fe̱yɛ, “Le̱e̱ mo̱ ŋyaagyi‑ro ne̱ mo̱ a le̱e̱ gya Wuribware̱ a mbraa mɔ pɛɛɛ se̱ bo̱ fo̱ ndɔɔ.”
22 Yeesuu a nu ane̱ŋ‑ɔ, ne̱ ɔ yɛ, “Ke̱tɔ ko̱ŋko̱ ya saŋ fo̱ a fo̱ waa, na fo̱ ya wu na fo̱ kii atɔ wuye Wuribware̱ se̱. Amo̱ e̱ gye̱ fe̱yɛ fo̱ ya fe fo̱ kapo̱tɛɛ pɛɛɛ, na fo̱ taa atanne̱‑ɔ sa atiripo̱, na fo̱ bo̱ gya mo̱ se̱.”
23 Amaa ɔnyare̱ amo̱ a nu mfaanɛɛ‑ɔ, a mo̱ŋ waa mò̱ kɔne̱, a le̱e̱ fe̱yɛ o de kapo̱tɛɛ bwe̱e̱tɔ.
24 Yeesuu a ŋu fe̱yɛ a mo̱ŋ waa ɔnyare̱ amo̱ kɔne̱, ne̱ ɔ yɛ, “A waa le̱ŋ bwe̱e̱tɔ fe̱yɛ atɔ wuye a sure si fe̱yɛ Wuribware̱ gye̱ mò̱ owure.
25 Nyɔma e̱ taare̱ a o lwee basa bɔ‑rɔ dare̱e̱ aaa? Ma kɔɔre̱ a n gyi. Amaa atɔ wuye kusure si fe̱yɛ Wuribware̱ gye̱ mò̱ owure bo̱ le̱ŋ ko̱ kyɔ nyɔma kulwee basa bɔ‑rɔ dare̱e̱.”
26 Ne̱ bamo̱ ne̱ bo̱ bo̱ mfe̱ŋ‑ɔ a bise fe̱yɛ, “Ne̱ ŋkee nsɛ gbaa e̱ gye̱ ne̱ o de kpa fe̱yɛ ɔ nya ŋkpa na kukyure ne̱ a mo̱ŋ de kɛɛ‑ɔ ne̱e̱?”
27 Ne̱ Yeesuu a be̱ŋŋaa fe̱yɛ, “Se̱sɛ fe̱raa maa taare̱ a ɔ nya ane̱ŋ a ŋkpa‑ɔ, amɔ Wuribware̱ a sa mò̱ kpa.”
28 Ne̱ Peetroo yɛ, “Ke̱e̱ ɛ, ane̱ a yɔwe̱ ke̱tɔ ke̱maa ane̱ gya fo̱ se̱.”
29-30 Ne̱ Yeesuu mɔ yɛ, “Ɔɔŋ, mo̱ e̱ tɔwe̱ mo̱ i gywii mo̱ne̱ fe̱yɛ ɔke̱maa ne̱ oo kperi Wuribware̱ a kuwure‑o si, ne̱ ɔɔ yɔwe̱ mò̱ pe̱, bɛɛɛ mò̱ ka, bɛɛɛ mò̱ daa‑ana, bɛɛɛ mò̱ tire‑ana, bɛɛɛ mò̱ ako̱we̱po̱, bɛɛɛ mò̱ gyi‑ana‑ɔ e̱ nya ke̱tɔ ke̱maa ne̱ ɔɔ yɔwe̱‑ɔ bwe̱e̱tɔ a ɔ bo̱ tii si kaye̱ mɔ‑rɔ, na amo̱ kamɛɛ‑rɔ‑ɔ ɔ nya ŋkpa na kukyure ne̱ a mo̱ŋ de kɛɛ‑ɔ kaye̱ ne̱ ka ba a ka bo̱ ba‑ɔ‑rɔ.”
Ane̱ŋ ne̱ Yeesuu a tɔwe̱ mò̱ lowi ase̱ŋ sase̱po̱‑ɔ
(Matiyo 20.17–19; Maak 10.32–34)
31 Ne̱ Yeesuu a lee mò̱ agyase̱po̱ kudu anyɔ‑ɔ keri si, ne̱ ɔ yɛ, “Mo̱nꞌ nu mo̱ ase̱. Ane̱ e̱ yɔ Yɛro̱salɛm maŋ‑nɔ ne̱e̱, mfe̱ŋ ne̱ mo̱, dimaadi mò̱ gyi‑o, ase̱ŋ ne̱ Wuribware̱ a akyaamɛɛ‑ɔ a kyo̱rɛɛ‑ɔ pɛɛɛ e̱ ba‑rɔ kase̱ŋtiŋ‑o.
32 Ba taa mo̱ a bo̱ bo̱ sa Roma awuye ne̱ baa kɔɔre̱ ane̱ maŋ‑ɔ, na bo̱ mɔse̱ mo̱, na bo̱ saare̱ mo̱, na bo̱ twe̱e̱ akyɔne̱ we̱e̱ mo̱ se̱,
33 na bo̱ da mo̱ paara, na bo̱ mɔɔ mo̱. Amaa ke̱mo̱ ŋke nsa, mo̱ i kyiŋŋi a n le̱e̱ lowi‑ro.”
34 Amaa mò̱ agyase̱po̱ mo̱ŋ pini ke̱tɔ ne̱ ɔɔ tɔwe̱‑ɔ. Amo̱se̱‑ɔ bo̱ mo̱ŋ nu amo̱‑ɔ pɛɛɛ kaase̱.
Ane̱ŋ ne̱ Yeesuu a buŋŋi te̱napo̱ ɔko̱re̱po̱ ko̱ akatɔ‑ɔ
(Matiyo 20.29–34; Maak 10.46–52)
35 Saŋ ne̱ Yeesuu e̱ kpa a ɔ fo̱ Yɛrikoo maŋ, na te̱napo̱ nyare̱ ko̱ te kpa kɛɛ ɔ ko̱re̱ atɔ.
36 Mò̱ a nu ase̱sɛ biribiri ko̱ e̱ kyo̱ŋ‑ɔ, ne̱ oo bise fe̱yɛ, “Ntɔse̱ŋ ne̱e̱?”
37 Ne̱ bo̱ yɛ, “Yeesuu Nasarɛte̱nyi‑o e̱ gye̱ ne̱ ɔ kyo̱ŋ.”
38 Ne̱ ɔɔ faa‑rɔ fe̱yɛ, “Yeesuu, Deefid mò̱ nana, ŋu mo̱ e̱wɛɛ.”
39 Ne̱ bamo̱ ne̱ bo̱ gye̱ ŋkpɛɛ‑ɔ e̱ fɛɛ mò̱ se̱ fe̱yɛ ɔ laatɔ. Ŋkee gbaa ne̱ ɔ maa se̱ ɔ faa‑rɔ keŋkeŋ fe̱yɛ, “Deefid mò̱ nana, ŋu mo̱ e̱wɛɛ.”
40 Amo̱ fe̱raa ne̱ Yeesuu a sii ye̱re̱, ne̱ ɔ yɛ bo̱ baa ɔnyare̱‑ɔ mò̱ ase̱. Mò̱ a ba‑ɔ, ne̱ Yeesuu a bise mò̱ fe̱yɛ,
41 “Nte̱tɔ ne̱ fo̱ e̱ kpa fe̱yɛ ŋ waa sa fo̱?”
Ne̱ ɔ yɛ, “Mo̱ nyaŋpe̱, mo̱ e̱ kpa fe̱yɛ fo̱ buŋŋi mo̱ akatɔ, na n de̱e̱ nya ŋu atɔ.”
42 Ne̱ Yeesuu a tɔwe̱ gywii mò̱ fe̱yɛ, “Fo̱ akatɔ a buŋŋi. Fo̱ a kɔɔre̱ mo̱ gyi‑o si‑o, fo̱ a kpaare̱.”
43 Puri amo̱‑rɔ mfe̱ŋ ne̱ ɔnyare̱ amo̱ akatɔ a buŋŋi nɛɛnɛɛ, ne̱ ɔɔ gya Yeesuu si, ne̱ ɔɔ sa Wuribware̱ aŋsɛ. Ase̱sɛ pɛɛɛ ne̱ bo̱ gya Yeesuu si‑o a ŋu amo̱‑ɔ, ne̱ baa kyo̱rɔ Wuribware̱.