Abware̱se̱ŋ Wo̱re̱-ɔ Ayaa‑rɔ aye̱re̱po̱‑ɔ asuŋ 10

Peetroo na Kooniiliyus

1 Saŋ amo̱ mɔ, ɔnyare̱ ko̱ mɔ bo̱ Kaye̱sare̱ya maŋ‑nɔ, ne̱ ba te̱e̱ mò̱ ɛ Kooniiliyus. Mò̱ e̱ gye̱ Roma awuye asoogyaa alafa asiye ne̱ ba te̱e̱ bamo̱ ɛ Italiya asoogyaa‑o‑ro ke̱lafa ɔbre̱sɛ. 2 Ɔ gye̱ se̱sɛ timaa ne̱e̱ fɛɛ. Ne̱ mò̱ aa mò̱ lɔŋ‑nɔ awuye pɛɛɛ mɔ a mo̱ŋ gye̱ Yudaa awuye gbaa ooo, ne̱ ba suŋ Wuribware̱. Ne̱ ɔ be̱e̱ ɔ kya Yudaa awuye atiripo̱‑rɔ, na ɔ ko̱re̱ ke̱bware̱ko̱re̱ saŋ ke̱maa. 3 Kake ŋko̱, kyɔwe̱ kikpeerebe̱e̱, ne̱ ɔnyare̱ mɔ a yɔ ya ko̱re̱ ke̱bware̱ko̱re̱, ne̱ oo ŋu ko̱tɔko̱ fe̱yɛ dee‑ro‑o. Wuribware̱ kabɔɔ ko̱ ne̱ oo ŋu nɛɛnɛɛ‑ɔ na oo lweero mò̱ ase̱ te̱e̱ mò̱ fe̱yɛ “Kooniiliyus!”

4 Na kufu de mò̱, ne̱ ɔɔ de̱e̱re̱ Wuribware̱ kabɔɔ‑ɔ, ne̱ oo bise fe̱yɛ, “Nte̱tɔ ne̱e̱, mo̱ nyaŋpe̱?”

Ne̱ Wuribware̱ kabɔɔ amo̱ a be̱ŋŋaa mò̱ ɛ, “Wuribware̱ akatɔ a gyi fo̱ ke̱bware̱ko̱re̱ na ke̱dame̱naŋsɛ ne̱ fo̱ e̱ waa atiripo̱‑ɔ se̱, ne̱ ɔ kpa a ɔ be̱ŋŋaa fo̱. 5 Na mbe̱yɔmɔ suŋ ase̱sɛ bo̱ kyo̱ŋwe̱ Yopaa maŋ‑nɔ, na bo̱ ya te̱e̱ ɔnyare̱ ko̱ ne̱ ba te̱e̱ ɛ Simɔŋ Peetroo‑o. 6 Ɔ gye̱ gbaŋse̱ba ne̱ ba te̱e̱ mò̱ ɛ Simɔŋ, ne̱ o te ɔpo̱o̱ kɛɛ‑ɔ ɔfɔ ne̱e̱.”

7 Ne̱ Wuribware̱ kabɔɔ‑ɔ a le̱e̱ mfe̱ŋ o yii, ne̱ Kooniiliyus a te̱e̱ mò̱ anya anyɔ na soogyaa ko̱ŋko̱ ne̱ ɔ waa kusuŋ ɔ sa mò̱ mò̱ lɔŋ‑nɔ, ne̱ o suŋ Wuribware̱‑ɔ. 8 Ne̱ ɔɔ tɔwe̱ ke̱tɔ ne̱ kaa waa‑ɔ gywii bamo̱, ne̱ oo suŋ bamo̱ bo̱ kyo̱ŋwe̱ Yopaa maŋ‑nɔ.

9 Ke̱mo̱ kaye̱ ŋke‑o ne̱ baa yɔ ba tɔ‑rɔ Yopaa‑o, ne̱ Peetroo a de̱e̱ bamo̱ akyaŋ tɛɛse̱sɛ amo̱ ko̱ko̱ mpase̱ amo̱ a ɔ ya ko̱re̱ ke̱bware̱ko̱re̱. 10 Saŋ‑ɔ ako̱ŋ de mò̱, ɔ kpa ateese a o gyi. Bamo̱ a maa se̱ ba waa ateese‑o, ne̱ oo ŋu ke̱tɔ ko̱ fe̱yɛ dee‑ro‑o. 11 Oo ŋu ne̱e̱ fe̱yɛ awo̱re̱‑rɔ a buŋŋi‑ro, ne̱ waagya dabe̱ ko̱ a le̱e̱ so̱so̱ ɔ ba‑rɔ fe̱yɛ bo̱ko̱ a de mò̱ aŋu ana‑ɔ‑rɔ, ne̱ ɔɔ bo̱ le̱e̱ da‑rɔ mò̱ ase̱. 12 Mbo̱ na awɔ na akeri na mbo̱gyii e̱wo̱re̱se̱ e̱wo̱re̱se̱ mɔ bo̱ waagya amo̱‑rɔ. 13 Ne̱ oo nu bo̱re̱ ko̱ a le̱e̱ so̱so̱ tɔwe̱ gywii mò̱ fe̱yɛ, “Peetroo, ko̱so̱ na fo̱ mɔɔ wo̱!”

14 Amaa Peetroo a be̱ŋŋaa ne̱e̱ ɛ, “Mo̱ nyaŋpe̱, ma gyi mmo̱ daa, a le̱e̱ fe̱yɛ mo̱ a ko̱so̱‑ɔ, mo̱ŋ tɛɛ gyi ke̱tɔ ne̱ ane̱ Yudaa awuye mbraa‑ɔ yɛ a gye̱ iyisi ne̱ ba kisi‑o.” 15 Ne̱ bo̱re̱‑ɔ a be̱e̱ tɔwe̱ nyɔse̱po̱ gywii mò̱ fe̱yɛ, “Ke̱tɔ ne̱ mbe̱yɔmɔ Wuribware̱ yɛ ki bware kigyi‑o, fo̱‑ɔ fo̱ ma kisi kigyi!”

16 Ne̱ bo̱re̱ amo̱ a tɔwe̱ amo̱‑ɔ iluwi e̱sa gywii mò̱, ne̱ oo kine kigyi ane̱ŋ dɛɛ, ne̱ atɔ‑ɔ pɛɛɛ a be̱e̱ kiŋŋi yɔ so̱so̱.

17 Peetroo a saŋ ɔ fa ke̱tɔ ne̱ oo ŋu‑o mfɛɛre̱‑ɔ, na ŋkee ne̱ ase̱sɛ ne̱ Kooniiliyus a suŋ bamo̱‑ɔ a fo̱ Simɔŋ lɔŋ ba bo̱ ye̱re̱ mò̱ kabuno. 18 Ne̱ baa bise bo̱ kyo̱ŋwe̱ lɔŋ‑ɔ‑rɔ fe̱yɛ, “Ɔfɔ ko̱ bo̱ lɔŋ mɔ‑rɔ mfe̱e̱ ne̱ ba te̱e̱ mò̱ ɛ Simɔŋ Peetroo aaa?” 19 Peetroo a saŋ ɔ bo̱ ke̱kyaŋ‑ɔ so̱so̱ mfe̱ŋ ɔ fa ke̱tɔ ne̱ oo ŋu‑o mfɛɛre̱‑ɔ, ne̱ Wuribware̱ a kufwiiŋe‑o a tɔwe̱ gywii mò̱ fe̱yɛ, “Nu! Ase̱sɛ asa ko̱ bo̱ mfe̱e̱ ba kpa fo̱. 20 Amo̱se̱‑ɔ waa siraa na fo̱ kpo̱ro̱we̱ yɔ lɔŋ‑nɔ, na fo̱ aa bamo̱ yɔ bamo̱ aye̱, a le̱e̱ fe̱yɛ mo̱ ya suŋ bamo̱. Fo̱ ma kine.” 21 Ne̱ Peetroo a kpo̱ro̱we̱ ya tɔwe̱ gywii ase̱sɛ asa amo̱ fe̱yɛ, “Mo̱ ne̱ mo̱ne̱ i buwi mo̱ne̱ e̱ kpa ne̱e̱. Mo̱ne̱ kpa se̱?”

22 Ne̱ bo̱ yɛ, “To, ane̱ mo̱ŋ de bɔye̱ ko̱. Roma soogyaa bre̱sɛ Kooniiliyus ya suŋ ane̱ fo̱ ase̱. Ɔ gye̱ se̱sɛ timaa, ne̱ o suŋ Wuribware̱, ne̱ Yudaa awuye mɔ pɛɛɛ i bu mò̱. Wuribware̱ kabɔɔ ko̱ a ba mò̱ ase̱ bo̱ tɔwe̱ gywii mò̱ fe̱yɛ ɔ te̱e̱ fo̱ mò̱ aye̱, na o nu ke̱tɔ ne̱ fo̱ de a fo̱ tɔwe̱‑ɔ.”

23 Amo̱ fe̱raa, ne̱ Peetroo a sa ne̱ baa lwee lɔŋ‑nɔ, ne̱ ɔɔ po̱pɔre̱ bamo̱ na bo̱ di a kaye̱ ke. Kaye̱ a ke‑o, ne̱ ɔɔ waa siraa, ne̱ mò̱ aa bamo̱ na Yopaa awuye bamo̱ ne̱ baa kɔɔre̱ Yeesuu gyi‑o bo̱ko̱ a yɔ.

24 Ke̱mo̱ kaye̱ ŋke‑o ne̱ baa fo̱ Kaye̱sare̱ya maŋ‑nɔ kyɔ ya to̱ fe̱yɛ Kooniiliyus na mò̱ ko̱we̱bɛɛ‑ana na mò̱ nyare̱‑ana ne̱ ɔɔ te̱e̱‑ɔ a waa siraa bo̱ te bo̱ gywii mò̱. 25 Peetroo a de̱ŋ o lwee lɔŋ‑ɔ‑rɔ, ne̱ Kooniiliyus a le̱e̱ bo̱ gyaŋŋaa mò̱ buŋŋe kpuni aŋurii mò̱ akatɔ‑rɔ suŋ mò̱. 26 Ne̱ Peetroo a tɔwe̱ gywii mò̱ ɛ, “O daabii, ko̱so̱ ye̱re̱, mo̱ fɔŋfɔŋ gye̱ se̱sɛ ne̱e̱ fe̱yɛ fo̱‑ɔ dɛɛ.”

27 Bamo̱ a lwee lɔŋ‑ɔ‑rɔ‑ɔ na ɔ sa se̱ŋsa Kooniiliyus ase̱, ne̱ ɔɔ ya to̱ fe̱yɛ ase̱sɛ bwe̱e̱tɔ a gyaŋŋe̱ mfe̱ŋ. 28 Ne̱ ɔɔ tɔwe̱ gywii bamo̱ fe̱yɛ, “Mo̱ne̱ fɔŋfɔŋ nyi fe̱yɛ ane̱ Yudaa awuye a mbraa‑ɔ mo̱ŋ sa kpa fe̱yɛ Yudaanyi na ɔko̱ ne̱ ɔ mo̱ŋ gye̱ Yudaanyi nare̱ bɛɛɛ o lwee mò̱ lɔŋ‑nɔ. Amaa mbe̱yɔmɔ Wuribware̱ a kaapo̱ mo̱ fe̱yɛ m ma lɛɛ teŋŋi‑ro na m ma lɛɛ tɔwe̱ fe̱yɛ ɔko̱ de iyisi na ŋ kperi ane̱ŋ se̱ na mo̱ aa mò̱ ma nare̱. 29 Amo̱se̱ se̱ ne̱ mo̱ne̱ a suŋ te̱e̱ mo̱‑ɔ, ne̱ mo̱ŋ kine, ne̱ mo̱ a ba‑ɔ ne̱e̱. To, mo̱ i bise mo̱ne̱ fe̱yɛ ke̱mo̱ se̱ ne̱ mo̱ne̱ a te̱e̱ mo̱.”

30 Ne̱ Kooniiliyus yɛ, “To, mo̱ŋ de bɔye̱ ko̱. Ndɔɔ ŋke nna ne̱e̱ fe̱yɛ mo̱ a yɔ a ŋ ya ko̱re̱ ke̱bware̱ko̱re̱ mo̱ lɔŋ‑nɔ mpase̱, ne̱ mo̱ a ŋu ɔnyare̱ ko̱ fe̱yɛ dee‑ro‑o na ɔ ye̱re̱ mo̱ akatɔ‑rɔ o buŋ kaare̱ to̱re̱se̱sɛ. 31 Ne̱ ɔ yɛ, ‘Kooniiliyus, Wuribware̱ a nu fo̱ ke̱bware̱ko̱re̱, ne̱ oo ŋu ke̱dame̱naŋsɛ ne̱ fo̱ e̱ waa atiripo̱‑ɔ pɛɛɛ.’ 32 Ne̱ ɔ yɛ, ‘Mbe̱yɔmɔ suŋ ɔko̱ Yopaa maŋ‑nɔ na ɔ ya te̱e̱ ɔnyare̱ ne̱ ba te̱e̱ ɛ Simɔŋ Peetroo‑o. Ɔ gye̱ ɔfɔ ɔ bo̱ ɔnyare̱ ko̱ ne̱ ba te̱e̱ mò̱ ɛ Simɔŋ Gbaŋse̱ba ne̱ o te ɔpo̱o̱ kɛɛ‑ɔ aye̱!’ 33 Amo̱se̱ ne̱ mo̱ a suŋ te̱e̱ fo̱. Fo̱ a ba‑ɔ, aa waa mo̱ kɔne̱ bwe̱e̱tɔ. Mbe̱yɔmɔ ane̱ pɛɛɛ a gyaŋŋe̱ ane̱ nyaŋpe̱ Wuribware̱ akatɔ‑rɔ ane̱ e̱ kpa a ane̱ nu ke̱tɔ ne̱ ɔ yɛ fo̱ tɔwe̱ gywii ane̱‑ɔ ne̱e̱.”

Ke̱tɔ ne̱ Peetroo a tɔwe̱ gywii Kooniiliyus‑ana‑ɔ

34 Ne̱ Peetroo a le̱e̱ ɔ tɔwe̱ ke̱tɔ ne̱ o de a ɔ tɔwe̱‑ɔ. Ɔ yɛ, “Mbe̱yɔmɔ fe̱raa, Wuribware̱ a kaapo̱ mo̱ fe̱yɛ bo̱ fo̱ ndɔɔ, mo̱ a waa bɔye̱ fe̱yɛ mo̱ a teŋŋi ase̱sɛ‑rɔ‑ɔ. Amaa Wuribware̱ ase̱ fe̱raa, ɔko̱ mo̱ŋ kwe̱e̱, ne̱ ɔ maa bu ɔko̱ ɔ kyo̱ŋ ɔko̱. 35 Na Wuribware̱ fe̱raa, kasuro ke̱maa ne̱ fo̱ a le̱e̱ kamo̱‑rɔ‑ɔ, ne̱ fo̱ e̱ tɛɛ fo̱ i suŋ mò̱, ne̱ fo̱ e̱ waa ke̱tɔ ne̱ ɔ kpa‑ɔ, ɔ kpa fo̱ ase̱ŋ. 36 Amo̱‑ɔ pɛɛɛ gbaa Isireelii awuye ne̱ Wuribware̱ a taa mò̱ ase̱ŋ amo̱ bo̱ sa. Ne̱ ɔɔ bo̱rɔ Yeesuu Kristoo si tɔwe̱ abware̱se̱ŋ fe̱yɛ Wuribware̱ e̱ kpa a o yuri ane̱ ŋkpo̱nɔ. Amaa kase̱ŋtiŋ fe̱raa Yeesuu mo̱ŋ gye̱ ane̱ Yudaa awuye wo̱re̱ nyaŋpe̱ ne̱e̱. Ɔ gye̱ to̱ŋ ke̱maa awuye nyaŋpe̱ ne̱e̱. 37-38 Mo̱ e̱ kɔɔre̱ a n gyi fe̱yɛ mo̱ne̱ a nu ase̱ŋ ne̱ aa ba ane̱ aye̱ ŋke mfe̱ne̱ mɔ‑rɔ‑ɔ. Saŋ ne̱ Yohanee Osuubɔpo̱‑ɔ e̱ tɔwe̱ abware̱se̱ŋ fe̱yɛ ase̱sɛ nu bamo̱ e̱ye̱e̱, na bo̱ le̱e̱ bamo̱ e̱bɔye̱‑rɔ, na ɔ bɔ bamo̱ asuu‑o, ne̱ Wuribware̱ a sa Yeesuu Nasarɛte̱nyi‑o mò̱ ke̱yaale̱ŋ na mò̱ kufwiiŋe timaa‑o. M be̱e̱ mo̱ e̱ kɔɔre̱ a n gyi fe̱yɛ mo̱ne̱ a nu ane̱ŋ ne̱ Yeesuu a gye̱ ŋkpɛɛ waa mò̱ kusuŋ Galile̱ya swe̱e̱re̱ se̱, ne̱ oo muruwi ane̱ swe̱e̱re̱ se̱ pɛɛɛ‑ɔ. Wuribware̱ a gya mò̱ kamɛɛ‑ɔ se̱‑ɔ, ɔɔ waa itimaa to̱ŋ ke̱maa ne̱ ɔɔ yɔ‑ɔ, ne̱ ɔɔ kya alɔpo̱ na bamo̱ ne̱ Ɔbɔnsam te bamo̱ se̱‑ɔ. 39 Ne̱ ane̱ pɛɛɛ a ŋu ke̱tɔ ke̱maa ne̱ ɔɔ waa Yude̱ya swe̱e̱re̱ pɛɛɛ se̱ na Yɛro̱salɛm maŋ‑nɔ‑ɔ. Ne̱ baa ba ndangyii bo̱ da mò̱ bo̱ me̱ra kiyii kpare̱-abɛɛ‑rɔ se̱ mɔɔ. 40 Ne̱ ke̱mo̱ kake sase̱po̱‑ɔ ne̱ Wuribware̱ a kyiŋŋi mò̱ le̱e̱ lowi‑ro, ne̱ oo lee mò̱ e̱ye̱e̱ ifuri. 41 Amaa n gye̱ ɔke̱maa ya ŋu mò̱. Ane̱ ne̱ ane̱ gye̱ bamo̱ ne̱ ɔɔ kyɔ lee‑o ya ŋu mò̱, ane̱ ne̱ ane̱ a ŋu ke̱tɔ ke̱maa ne̱ Yeesuu a waa‑ɔ, ne̱ ane̱ aa mò̱ a gyi ateese, ne̱ ane̱ a nuu nta saŋ ne̱ oo kyiŋŋi le̱e̱ lowi‑ro‑o kamɛɛ‑rɔ. 42 Ne̱ ɔɔ tɔwe̱ gywii ane̱ fe̱yɛ ane̱ tɔwe̱ mò̱ ase̱ŋ gywii ase̱sɛ bo̱ kaapo̱ bamo̱ fe̱yɛ mò̱ ne̱ Wuribware̱ a lee fe̱yɛ ɔ waa bamo̱ ne̱ bo̱ mo̱ŋ tɛɛ wu‑o na bamo̱ ne̱ baa wu‑o pɛɛɛ ɔse̱ŋgyipo̱. 43 Ne̱ Wuribware̱ a akyaamɛɛ‑ɔ pɛɛɛ ne̱ baa dɛɛ kye̱na‑ɔ a tɔwe̱ mò̱ ase̱ŋ fe̱yɛ Wuribware̱ e̱ taa ɔke̱maa mɔ ne̱ ɔɔ kɔɔre̱ mò̱ gyi‑o e̱bɔye̱ a ɔ bo̱ ke mò̱. Wuribware̱ e̱ bo̱rɔ Yeesuu si na ɔ taa ɔke̱maa ne̱ ɔ kɔɔre̱ mò̱ a o gyi‑o e̱bɔye̱ bo̱ ke se̱sɛ‑ɔ.”

44 Na Peetroo saŋ ɔ sa se̱ŋsa, ne̱ Wuribware̱ a kufwiiŋe timaa‑o a bo̱ ywe̱e̱ ɔke̱maa ne̱ ɔ bo̱ mfe̱ŋ o nu mò̱ ase̱ŋ‑ɔ se̱. 45 Ne̱ e̱ye̱e̱ a kpe̱ŋ Yudaa awuye ne̱ baa kɔɔre̱ Yeesuu gyi, ne̱ bamo̱ aa Peetroo pɛɛɛ a le̱e̱ Yopaa, ne̱ bo̱ ye̱re̱ mfe̱ŋ‑ɔ, bo̱ le̱e̱ ane̱ŋ ne̱ Wuribware̱ a sa ne̱ mò̱ kufwiiŋe timaa‑o a ywe̱e̱ bamo̱ ne̱ bo̱ mo̱ŋ gye̱ Yudaa awuye‑o gbaa se̱‑ɔ. 46 A le̱e̱ fe̱yɛ baa nu bamo̱ a sa e̱se̱ŋsa ko̱ ne̱ bamo̱ aa ase̱sɛ‑ɔ fɔŋfɔŋ gbaa maa nu e̱mo̱‑rɔ‑ɔ, na ba kyo̱rɔ Wuribware̱ a ke̱dabe̱‑ɔ. 47 Ne̱ Peetroo yɛ, “Ase̱sɛ mɔ a nya Wuribware̱ a kufwiiŋe timaa‑o ne̱e̱ fe̱yɛ ane̱‑ɔ dɛɛ. Amo̱se̱‑ɔ ɔko̱ e̱ taare̱ a o kuŋ bamo̱ fe̱yɛ ane̱ ma ba nkyu bo̱ bɔ bamo̱ asuu aaa?” 48 Amo̱se̱ se̱‑ɔ ne̱ ɔɔ sa ne̱ baa bɔ bamo̱ asuu Yeesuu Kristoo ke̱nyare̱‑rɔ. Ne̱ bo̱ yɛ Peetroo kye̱na bamo̱ ase̱ ŋke ŋnyɔ ko̱.