7
Stiven Israelbë afenëbonibë lotu eso enëneme gali të tëtatëme
Na Gotobë tako lotu lo mëta wege lëglebë tako eso ho, Stivenme metakune tlole, “Ju lowene lalene? Ebë gali, ho jume kë so mëgëtatëyobë, nëgaline o sogëna lamla.” Na Stiven Israelbë afenëbonibë lotu eso enëneme megali latlome, “O afani na ayani, sobo aholokwane elo. Ëtani, sebobë tako afutukuna Goto, sebobë semle, Abrahamme fata tletle. Kë olëna, Abraham bu Mesopotemia provins mëta mana tafa tle. Bu Haran lifatewa tuguju jwa tle. Na Goto bume megali tlole, ‘Jubë home hune elëme. Na jubë life mata kile elëme. Na jume lebotane gali kë nëtatëbë life elëme ejume.’ Na Abraham bubë life, Kaldia, kile tle. Na bu Haran lifate mëta tafa tule. Abraham bolijaya wafi gli tle na Goto, sebo ëje kë tafa nëglabë life elëme jine telëbakle. Kwe Goto bume kë lifebë flëke afloko tokwëfo hana tlële. Weye. Hanane. Kwe Goto bume megali slewa latlole, ‘Kwe tokwafe, bo jume ebë life nëglëme. Na kwe kë life melëgëbeme, jubë na jubë bisemleninobë.’ Goto bu Abrahamme li galime megali latlole, ‘Jubë bisemlenino bu li life mëta tokwafe nibowai mugulame. Na bu kë life enënebë wege manawa fa mëtakefëtëmame. Na kë bisemlenime tëbo mogotomabë tlibutu këniji 400. Kwe tokwafe bo kë onehome tëbo nogotomëme. Na tokwafe bisemleni kë life kile mlame na misiyame. Na ebë life kë nëgebë mëta bome lotu mëlekefëtëname.’ Na Goto gali tle, Abraham bubë ato jibo tlë lotleme, na bubë tokwafe fata mëglabë iko nëbalebë ato jibo mata, satëtlë mogotometëmame. Kë yayahuju melëme lëlekuju lëletëmeme, bu Gotobë onehomu mëtabëya mëglamemu. Bu kë yayahuju hwi moglomana, Goto bu Abrahamme kë gali sle toglolebë galime, ita lowene mletlame. Na tokwafe, Abraham nëbana tle. Bubë weniji Aisak. Kë nëba tobali ita aona olë këniji tëtabe na bu kë nëbabë ato jibo mana tlë tëtatle. Na Aisak bu nëbana tle. Bubë weniji Jekop. Na bume mata kë fene melë latotle. Na Jekop bubë we ita tële nëbaleme mata melë latotome. Kë we ita tële nëbale kë nëgebë bu sebobë semlenino.
Jekopbë nëbale, bubë bolijahani Josepme, tako moumou lamëtlelëla. Na tëbo lowene memëtletla. Na bu Josepme, li life mago enëne mëta balitime hihijika mëtla, li hobë wege manawa fa nalëtatleme. Na kë enëne bume Isip lifatewa mëtlelula. Kwe Goto buna mëtëtabo. 10 Goto bume taitale, na iniwa tëbo wesibi bume kë fata mëtletlebë, Goto bu sle totometle. Bu eso ho Ferobë naba lime tiglibena, Goto bume taitale na lale lowene tlële. Këme nëgeme eso ho Fero bume tako tole latletle na bume Isip lifate mago onehome tafa lëglelëmebë eso home aniji tlole. Na bubë lo mago iniwa wesibi hwi loglometlebëme mata anijii tlole.
11 Tokwafe tako fone Isip lifate mëta na Kenan lifate mëta fata tle. Na iniwa oneho bu tëbo tafa memëtla. Na sebobë semlenino bu hi wesibime afolo mëtla. 12 Kwe Jekop ebë gali aholokwane tle, hi wesibi Isip life mëta kë mëbe. Na bubë nëbaleme Isip lifewa otome afina jine tlëme, hi wesibi glo namugulame. Na bu mutuja hi wesibi glome. Na hi wesibi glo mutula. Na ita mitisiya. 13 Na kë hi wesibi wafi yawe motloma na kwe bu ita mutuja na Josep bubë bolijahanime gali tlome, ‘Bo Josep, sobobë keinëba.’ Na tokwafe, Isip life mago eso ho Fero, Josepbë ilawa mago enëneme lowene tletëme. 14 Na kwe Josep, bubë bolijahaninome gali tlome, ‘Sobo eyeume. Na sebobë aya, Jekopme gali ejuwelolome. Buna, sebobë ilawa mago onehona, iniwa esijo naegelome, Isip lifateme tafa naegelome.’ Na kë enënebë tabëi bu këniji, 75 oneho. 15 Na kwe Jekop, bubë nëbalena, Isip lifewa mitimiya na këme tafa mëtemola. Na tokwafe buna bubë nëbalena, kë mëta fwa gigli mëtemola. 16 Na bu mogo, kë mago Sekem lifewa mëtehwotuja. Na këme matëmatë mëta gogwa mëtetula. Ëtani Abraham bu kë matëmatë life, Hamorbë bowenenino mago, balitina fa totle.”
17 Na Stiven ita gali tle, “Ëtani Goto Abrahamme megali sle tlole, bubë afenëbonime lëgaitametleme na wame enënebë toba mago nëno lëleme. Na kë olë fata lëgleme lololi lalële. Na Israelbë afenëboni bu Isip life mëta lebutakomu fata mëtla. 18 Na kë nalëwa, tiho eso ho Isip life mëta fata tle. Kwe kë eso ho, Josep ëtani kë fa togotlebë wege, lowene hana tletle. 19 Na kë eso ho bu sebobë semleninome sogëna latlome na tëbo totome. Na bume gali tlome, ‘Sobo iko nëbale fufu egelona kwe walujume sahune elekefo, gigli namëglame.’ 20 Na kë olëna, bota Mosesme mana fu totle. Na bu lale nëba klisomu fata mototlo. Botana bolijayana hwelutuwa lo mëta aona yeme mëtlëlo. 21 Tokwafe bume waluju mëta gwa mutujetla. Na eso hobë boko hwi tujuwelële na fa totle. Na bubë nëbaha fata tletë. 22 Na Isip life enënebë iniwa lale lowene, bume okokwe motlola. Na bu gali anisasana anebo gali lëglebë ho tëtabe. Na tatako kalëlego wege fa togotlebë afutukuna ho tëtabe.
23 Moses bu nili yafewe tlibutu këniji wafi tle na bubë enëneme hwime lowene tle. Kë enëne bu Israelbë afenëboni. 24 Na bu fe tëkake, na Isip life mago home hwi tlole, Israelbë afenëbo mago ho lime, tëkle totle. Na bu fewa tëkakebë na bubë ilawa mago home taitale. Na Isip life mago home mogo nalë tëke tlole. 25 Moses bu melowene latle, ‘Bubë enëne bume melowene namëgletlame, “Goto bume wafi aniji tlole, bume lëgaitame nalëglebëme na Isip life mago nëno nalëglebëme.” ’ Kwe bu këbëme lowene hana mëtletla. 26 Jowafe niwa tëbe na ita Moses tuju. Na bu tlemalë Israelbë afenëboni blalo momogli mëtëto kë labu mëta hwi tlome. Na bu belë tujutëme, bubë wame lëkle nalëgëtatëmeme na gali tlome, ‘Hai! Sobo ilawa magofe. Sobo sobolalo memomogli fëyeme etone?’ 27 Kwe wame kë togotlebë ho, Mosesbë gali fleflesu hana tletle. Këme nëgeme Mosesme so telëkakle, na gali metafu tëtatle, ‘Sebobë eso home na sebobë tafa hwi eglotënabë home jume ya aniji tolëne? 28 Ju bome gli nalë tëke naeglonëmene, yame Isip life mago home mogo nalë fene tëke tlole? Ju bome melë naegëtanëmenë.’ 29 Moses kë gali yafe aholokwane tle na bu Midian lifatewa ulime tlëboukaku. Bu kë mëta tako tafa tule. Na mëse sei tlë. Na iko nëbale tële fata totome.
30 Moses bu kë lifate mëta niliafewe tlibutu këniji tafa tule. Na tokwafe, li olëna, Moses ho jwa tabo mëta, Sainai fatini wayo li mëta, tafa tle. Na ahojuna ti tokwëfo hwi telokwakle. Na ensel kë ahoju mëta, Mosesme mana fata tletle. 31 Moses klelego metletle. Na bu melëme tole tle, lolime hwi sle nalogloleme na këme nëgeme bu loliwa tuju tle. Na Tako Ho bume megali latlole, 32 ‘Bo bisemlenibë, Abraham, Aisak, Jekopnabë Goto.’ Na Moses lili tle na ita kë ahoju hwi loglolebëme uli metletle. 33 Na Tako Ho gali tlole, ‘Jubë juba jibo hohwaga ele. Ebë life ju kë mëta kë eglibebë, ebë bobë life nëgeme. Bo kë mëta tafa nëgelëbë life. 34 Bo Isip life mago oneho, bobë onehome kë tëbo mogotomabëme, wahwi nolomë. Bo bubë elili afëflei lego waaholokwane nolotemë. Ëje bo këme netujulë, bume nëgaitamë nanëgelëme, Isip life onehobë toba mago nëno nanëgelëme. Këme nëgeme bo jume gali nolë, ju huju ele. Bo jume Isip lifatewa ita jine nëgelëkakëme.’
35 Ëtani, Israelbë afenëboni bu Mosesme boblo lamototla na megali lamotlola, ‘Sebobë eso home na sebobë tafa hwi eglotënabë home, jume ya aniji tolëne?’ Kwe kë Moses fwa Goto jine tlële, Israelbë afenëbonibë eso home tafa nalëgletëmeme. Na bume Isip life mago nëno nalëgleme. Goto bume kë ti tokwëfo wayo mëta enselha fata tletle. Na bume kë wegeme mana aniji tlole. 36 Na Moses bume Isip life mago tlelume. Na bu memelë klelegowa wesibi blëge blëge totome. Bu kë klelegowa wesibi Isip life mëta na Winowa Nutu* mëta mata blëge blëge totome. Na bu ho jwa yenëbawa life mëta, niliafewe tlibutu kë asë tëglelëmebë olëna mata blëge blëge totome. 37 Na kë Moses buwa, Israelbë afenëbonime megali latlome, ‘Goto, sobobë ilawa mago ho lime aniji logloleme, bubë gali të nalëgëtatëyome. Na bo, Gotobë lowene mago gali të notokweflëbë ho fene tafa nelë, bu mata mefata nalëgleme.’ 38 Sebobë semlenino ho jwa tabo elëme mutuja. Na këme loko mutulelëya na Moses buna tafa tlelëme. Na bu Sainai fatiniwa tokwale na Gotobë ensel bume gali mana tlële. Na bu Gotobë gali fa totle. Kë lale galibë seme ëhwati tafabëme lëgaitana nalëgleme. Na Moses kë gali seme tlëna.
39 Kwe sebobë semlenino Mosesbë gali boblo lamëtëtatla. Na bu Isip lifatewa, ita muguja namëglabëme, tako tole memëtla. 40 Moses bu Sainai fatini mëta mana tafa tole, na Israelbë afenëboni Eronme megali motlola, ‘Moses seme Isip life mago kë tëglesunabë, bume fëye wesibi fata loletle nawa. Bu ita hana lëgetujuleme nawa. Këme nëgeme, ju seme fëso li blëge blëge etatëna, na bu Gotoha fata nalëgletëname. Na bu seme lëgaitana nalëgleme na logoutatëna nalëgleme na alëge lebotane nalëtagutëname.’ 41 Na kë nalë bu bulmakau kleli nëba fëso blëge blëge totle. Na bu kë bulmakau kleli nëba fësome, wesibi ahojume mëtletla na bu kë sinikibome fleflesu nalëgletëmeme. Na bu tako hi wesibi blëge mototla. Na bu kë blëge mototlabë wesibime mana fleflesu mëtletla. 42 Këme nëgeme, Goto bume yeolë latletëme. Na bu kliji name, yeme name, sëgetoba name lotu namëgletëmame. Na kë wesibi melë latle, ëtani Gotobë lowene mago gali të mototokweflabë hobë bogo mëta gali fene tëbe. Kë gali melë, ‘Sobo Israelbë afenëboni, sobo ho jwa tabo mëta niliafewe tlibutu këniji tafa tëgelobë, sobo bulmakau kleli na sipsip kleli tëtëkle tëtakefëyo na ahojume ahojume tlekefo. Kwe sobo këha wesibi bome nane totometëna. Weyewa. 43 Na sobo kë asë eglelëlobë selë lotu lo, bobë lotu lo nane. Weye. Bu sogëna goto Molokbë lotu lo. Na sobo, sogëna goto Refanbë sëgetoba weniyaneha wesibi, asë elelëlo. Sobobë tobana kë blëge blëge egotomobë wesibime fwa lotu eletemo. Këme nëgeme bo sobobë life mago këme hehë nëkaketëyome. Na some Babilon lifate elëme jine nelëkakëyome na sobo Babilon lifate sigli etokwaklome na tafa ekekome.’
44 Sebobë semlenino bu ho jwa tabo mëta tafa mëtlana, bu Gotobë selë lo asë lamëtlelëkefëtla. Kë selë lo bu melëme lëlekuju tle, Goto bubë ku mëta tëtabe tëme. Bu kë selë lo kë gliji mëtëglabë, bu iniwa wesibi Goto Mosesme fene gali tlole, bu këha melë lamototla. Na Goto, Mosesme fene lebotane tëtatle, bu këha melë lamototla. 45 Tokwafe, kë semleninobë nëbale, bu kë selë lo ita fa mototla, na buna Josuana mitisiya, kë life mago enënebë life wame nagi hilika mototoma. Na Goto bu kë life mago enëneme hehë tletëme. Na bu kë selë lo kë life mëta lë mototla. Na kë selë lo kë lifeme tlibekëfebë, na eso ho Devit mana fata tle. 46 Na Goto Devitme fleflesu latletle. Na Devit Gotome takune tlole, ‘Bo jubë tako lotu lo lalowa gliji nëgelëmene, bobë semle Jekopbë afenëboni, këme lotu namëglekefëtëyome?’ Kwe Goto kë lotu lo glijime ehe hana tlole. 47 Kwe tokwafe Devitbë nëba Solomon kë lotu lo gliji tle.
48 Kwe tako afutukuna Goto, bu ho tobana gliji mëglabë lo mëta hana tafa lëglekëfeme. Gotobë lowene mago gali të totokweflebë ho fene gali tle. Bu megali latle, 49 ‘Tako Ho megali lalële, Heven life ebë bobë tafa labu. Na ebë life kë nëgebëye, bo juba këme gogwa nolë. Na bo kë iniwa wesibibë eso ho tafa nëletemë. Këme nëgeme sobo fëye lo gliji egletënamene, bo këme tafa nanëgelëme? Weye. Sobo bome lo habëna gliji egletënamene? 50 Iniwa wesibi heven life mago na ebë life mago bowa blëge blëge totomë.’ ”
51 Na Stiven, Israelbë afenëbonibë lotu eso enëneme, gali tlome, “Sobo aholo titiji tabo enënemu. Sobobë lowene bu tëbo lowenewa lëbetëyo, Gotome lowene jwa mëgletlabë enënebë loweneha lëbetëyo. Na sobo Gotobë gali aholokwane hana elolo na esogo hana elelëlotelo. Sobo Gotobë Amtëtomba galibë itaita boblo latlo, sobobë bisemlenino fene boblo mëtëtatla. 52 Sobobë semlenino bu Gotobë lowene mago gali të mototokweflabë home iniwame, wame lamotlokwefëma. Ëtani, Gotobë lowene mago gali të mototokweflabë ho fli, bu megali lamëtla, ‘Gotobë lale lowenewa kë esogo lëglelëkefetlebë home, jine lëglëleme.’ Na sobobë semlenino bu kë gali metletëmabë enëneme mogo nalë tëtëkle mëtëtaya. Na Gotobë lale lowenewa kë esogo lëglelëtlebë ho wafi tisi. Na Goto bume fleflesu latletle. Kwe sobo bume wame home yo tlomo na bume mogo nalë tëkle mototla. 53 Goto bubë enselme jine tlëme na bubë gali sebobë semleninome mëtlëma. Na sobo kë gali waaholokwane tletemo kwe sobo esogo hana tlelëtemo.”
Bu Stivenme mogo nalë anijina tëkle mototla
54 Israelbë afenëbonibë lotu eso enëne, Stivenbë gali yafe aholokwane motlola. Na enisusumu memëtletla. Na enino këkë memototometla. 55 Kwe Gotobë Amtëtomba Stivenme afutuku tlële na bu heven elë hwi tokwake. Na Gotobë tako elulego hwi telokwakëtle. Na Jisasme hwi telokwakle, Gotobë tobamu toba elëme tlibetle. 56 Na Stiven gali tle, “Aholokwane elo! Bo heven ino tikatabo wafi hwi nololë. Na bo Gotobë life mago home hwi nololë, Gotobë tobamu toba elëme lilibetle.”
57 Bu kë gali yafe aholokwane mëtla, na Stivenme tako wame memotlola. Na bu feilawa juwafe mëtla na bubë tobana aholo titiji mototoma. Na iniwa huhuju mëtëkaka na Stivenme hohwë mëtlëla. 58 Na bume Jerusalem lifate mëglëbo elëme tobana anisasana ki motokouja. Na aniji atome mana sisike mëtletla, bume mogo nalë tëkle namogotlame. Na bume gali kë so mëtëtatlabë ho, bubë matawa mago heletanëno ëho totohwa mototoma na falake hobë elebo lime gogwa mëtla. Kë falake hobë weniji Sol. 59 Bu anijina mana tëkle mototla na Stiven Jisasme mana megali telokwakle, “O Tako Ho Jisas, ju bobë amtëtomba eli sa no elëtenë.” 60 Na bu sëkefo miti tafa tle na feilawa we tlole, “Jisas, bome kë wame moglonabë onehome kofaya asa wame elome, aholokwana sati ele.” Bu kë galime wafi gali tlole na mana tuku tëkake.
* 7:36 Winowa Nutu bubë weniji.