Jiisuuꞌ Sisikeera Toraꞌantavai Dupisiꞌaako Napoꞌ Domamparuꞌnaꞌ
26
(26:1–28:20)
Jiisuuꞌ Mumunsiauꞌnaꞌ
(Mak 14:1-2; Luk 22:1-2; Jon 11:45-53)
1 Teketa Jiisuuꞌke teing aing karananka minku bakevura bakaning barevare-nupoong aaꞌpuruꞌ,
2 “Diiꞌke noruꞌeri otong tee Paroro Baariꞌkoong˜ makotuuꞌnaang doong deto keꞌmunta otong, eeꞌnoko ning Tee Naning-naumpoꞌ Paning-etaing tee naninge tooka kompui tauraꞌmuaing, eeꞌnoko aaꞌbarataꞌkoo biꞌmaara dupisiꞌmaavaing.”
3 Tenang eeꞌnang tee teing piristiꞌnuka-koo ovontung eeꞌnoko nantoong-koo pankenanka tee piristiꞌ pankaing bakanava-koo naroꞌariruꞌ, bakaang miring tee Kaiapasi.
4 Eeꞌnoko teinge Jiisuuꞌ aavavaara mooꞌaara tavaavaꞌnaang mumunsiauꞌ.
5 Eeꞌnoko teinge aaꞌpauꞌ, “Naꞌmoo paroro ninka nkoampiaukaꞌ nantoonge karingai turamaariꞌneenga.”
Naninge Manikumai Jiisuuꞌ Beetania Duunie Sisiꞌuuꞌnaꞌ
(Mak 14:3-9; Jon 12:1-8)
6 Teketa tee Jiisuuꞌ teke Beetani-namono-koo otoko tee Saimoniꞌ tero oramuuꞌpoꞌnung bakanava-koo kuunge.
7 Eeꞌnoko tenang teke otoko nani manikuma tee-anko pouꞌ duuninaroꞌ mooꞌ pankaing-koonaroꞌ nkavui. Eeꞌnoko tenie pora Jiisuuꞌkoo boreꞌkoo dau dakovuuꞌ teke taamang bantoꞌdomai baꞌnamparioꞌ.
8 Teeꞌ nkovuioꞌ teinge barevare-nupoonge ooaara iiravorora aaꞌpaakoꞌ, “Aung aming-koo anie tamung keraꞌpumaang?
9 Aung duuni tee mooꞌ pankaing-koo baavevuma mooniꞌ nkavuma ataꞌoiꞌnuka paku-koo makosi.”
10 Eeꞌnoko Jiisuuꞌke noruꞌura tee kapooꞌ teinge minkuaakoꞌnung aaꞌpuruꞌ teing, “Diiꞌke aming-koo ani manikuma poreꞌantaverimang? Anie tee kapooꞌ tampara masikung ning-koo nkovuing.
11 Aiꞌ teing ataꞌoiꞌnuka teing diiꞌ ninka doong kante nariꞌ otorimaatoaining, teka ning tee diiꞌ ninka baruꞌ pankaroong oꞌnoriaukaꞌnung.
12 Tenang anie aung duuni ning-koo mono-koo dakovuma tenie tee ning dakoꞌmaavaing-koong maamu-antamuma teeꞌ nkovuing.
13 Masikaꞌ naurampimang, areꞌke tokoi tee doorenang tampara daankiaavainooꞌke ookara kansiꞌkoo tee kapooꞌ ning-koo anie nkovuing tee minkuaama ani norunoruꞌaavaing.”
Judasie Kara Naroompuuꞌnaꞌ Jiisuuꞌ Sivuko Tavaavaꞌnaang
(Mak 14:10-11; Luk 22:3-6)
14 Teketa narung teing-koo nanaiꞌketa kenaanka-koo Judasi Kerioꞌnung tampaakoꞌnung, piristiꞌnuka-koo pankainuka-anko beuꞌ.
15 Bera niaꞌurima aaꞌpuruꞌ, “Diiꞌke ning aming ameripeuꞌ ninge tee Jiisuuꞌ diiꞌanko sianko?” Teeꞌpuioꞌ teinge mooniꞌning silivaꞌkooning beenaumo kivoranuri deeru-antavaara avauꞌ tee.
16 Teketa deto tee enang Judasie tooka kompui doona besiꞌuuꞌ Jiisuuꞌ teing-koo sivuainooꞌ.
Ovoring Ninka Asirang-koo Taamanauꞌnaꞌ
(Mak 14:12-21; Luk 22:7-14,21-23; Jon 13:21-30)
17 Doong tutunaꞌnaꞌmung basiarioꞌ tee paroro Juꞌ biikaang bereteꞌ iisiropa-koong, bakaning barevare-nupoong Jiisuuꞌanko porora tee niaꞌaama aaꞌpauꞌ, “Dake areꞌke niiꞌke tee Taamang Baariꞌkoong˜ maamu-antavampira naiampiiꞌnaang piaromaang?”
18 Jiisuuꞌke aaꞌpuruꞌ, “Jerusalemaꞌnamono-koo berira naning narung ooveriaing ninge noruꞌansi oꞌnoing. Nauerima aaꞌperiaing, ‘Teie nau-antai aaꞌpuing, “Nkaang batei tokompansi oꞌnomaung miruꞌnisi enang dueꞌuing. Eeꞌnoko ning nkaning barevare-nupoong ninka teke dakanava-koo Baariꞌkoong Taamang naiampima norunoruꞌampiaing teꞌmung doong.” ’ ”
19 Teketa teing barevare-nupoong teeꞌ Jiisuuꞌke nauvuruꞌnaꞌ berora maamu-antavauꞌ tee Baariꞌkoong Taamang.
20 Bera muumpuioꞌ Jiisuuꞌ teing ninka nanaiꞌketa kenaanka barevare-nupoong ninka teke baꞌnaniauꞌ.
21 Eeꞌnoko tenang taamanaama Jiisuuꞌke aaꞌpuruꞌ, “Ninge masikaꞌ naurampimang diiꞌ, narunge diiꞌkoonge tee tooka kompui ning kare-nupoong-koo simuaing.”
22 Teketa teinge teeꞌ taaravaara bakei orarunsiariruꞌ, eeꞌnoko Jiisuuꞌ narunaꞌ doompeitaaꞌ niaꞌ tutumpauꞌ aaꞌpaama, “Tee ee ning ee, Ovoring?”
23 Jiisuuꞌke makuꞌuma aaꞌpuruꞌ, “Teie eeꞌnunge niꞌninka nariꞌ diisi-koo toonampematomaunge ning tooka kompui tauraꞌmuaing.
24 Ning Tee Naning-naumpoꞌ Paning-etaing tee teeꞌ Daari Meekunge minkuvuuꞌnaꞌ nariꞌ nkomaravaing, teka tee naning ning tooka kompui kare-nupoong-koo simuaing tee bakei piaaruꞌ masikung, toraꞌkuainung. Bakei pontoꞌaravaruuꞌnung dei tampaꞌke.”
25 Teketa tenang teie Judasie eeꞌnunge tooka kompui tee Jiisuuꞌ kare-nupoong-koo tauraꞌpuainge aaꞌpuuꞌ, “Tee ee ning ee, Nau-anta Pankaing?” Jiisuuꞌke makuꞌuma aaꞌpuuꞌ, “Eeꞌ, daꞌ eeꞌnung tee.”
Jiisuuꞌke Ovoring Bakaang Taamang Nkoaamatoaing Miruꞌuuꞌnaꞌ
(Mak 14:22-26; Luk 22:15-20; 1Kor 11:23-25)
26 Teketa teeꞌ taamanaama Jiisuuꞌke bereteꞌnu nkavura, biraankevura, pisiꞌuuꞌ. Pisiꞌura bakaning barevare-nupoong avurima aaꞌpuuꞌ, “Nkaverira naieriai, aung tee nkaang mono makosi.”
27 Teketa napoꞌ uaininareng avaako nkavura kompui tampaꞌ tampura Kumponing-koo teing avurima aaꞌpuruꞌ, “Aruꞌkoo naikiriai diiꞌ ookara.
28 Aung tee nkaang ereng nerakung kara naroong-anta pinkaꞌanta-koong makosi, mmauꞌ nantoong biikaang orarananka tontaꞌanta-koo dakoaravaing.
29 Enang tee ninge eeꞌ naurampimang, enang-eta deto naikamparooꞌnaang uaininaruꞌkoo bera teꞌmung uaini-koong urusiꞌ nerakung diiꞌ ninka nariꞌ naiampiainaꞌmunge basi Mmaꞌ bakaang muuꞌkoo kuunge.”
30 Teketa kenanavu kenavaara danto tenkenaara Oliveꞌpoꞌnamii-aape berouꞌ teing.
Jiisuuꞌke Piita Penkemparavaing Uroꞌkanooꞌka Siraꞌpuuꞌnaꞌ
(Mak 14:27-31; Luk 22:31-34; Jon 13:36-38)
31 Teketa Jiisuuꞌke nauvurima aaꞌpuruꞌ teing, “Eꞌmung eeꞌnaꞌmung muunga diiꞌke ookarai ning siꞌmerira kooꞌdariiꞌnaang, aiꞌ Daari Meekunge tee tero teeꞌ minkuvuuꞌnung aaꞌpuuꞌnooꞌka,
‘Ninge tee sipisipiꞌ tanatanung tavanko teing sipisipiꞌnanka teing avitoitoi purarenkaꞌariaining.’ (Sekaraia 13:7)
32 Teka ning booꞌketa daaꞌmarara tee diiꞌkoo uroꞌke Kaaleliꞌnameng-koo meaing.”
33 Piitai makuꞌuma aaꞌpuuꞌ, “Ninge tee bakei daꞌ siꞌdampaukaꞌnung bane ainge niiꞌninge siꞌdaako dakaning kare-nupoong-koo avoreaama.”
34 Jiisuuꞌke makuꞌuma aaꞌpuuꞌ, “Ninge masikaꞌ nauramaang, eꞌmung eeꞌnaꞌmung muunga kokoreeꞌ mmeꞌ kooꞌkuaruko beemuꞌpie daꞌ penkentaravaing niꞌninka nariꞌ oꞌnoremaung-koo.”
35 Teka Piitai napoꞌ aaꞌpuuꞌ, “Ning tee daꞌkoo penkemaravaukaꞌnung bane daꞌ ninka nariꞌ moompeainge.” Napoꞌ teing niiꞌning barevare-nupoong ookara teeꞌ nariꞌ kareauꞌ.
Jiisuuꞌ Ketsemani-nau-koo Kunsiaruꞌnaꞌ
(Mak 14:32-42; Luk 22:39-46)
36 Teketa tenang Jiisuuꞌ teing ninka bakaning barevare-nupoong niiꞌnooꞌ Ketsemani tampaakoꞌnooꞌ berouꞌ, eeꞌnoko teꞌ berora aaꞌpuruꞌ teing, “Aꞌ baꞌnanirioꞌ ning ankaꞌ mera kunsimaravai.”
37 Teketa Piita bokuvui eeꞌnoko Siebedi-baurinketa nariꞌ tapotaapoꞌ berouꞌ, eeꞌnoko orarunsiarama domang orakaꞌ deeꞌouꞌ.
38 Eeꞌnoko teing aaꞌpuruꞌ, “Nkaang domang tee orarunsie bakei booꞌpinaꞌ deeꞌantamuing. Anke otoriai niꞌninka nariꞌ tanatarariri.”
39 Teketa kato okiꞌnooꞌ bera teꞌ doonko kinkinura kansiꞌkoo teke kunsiaruꞌ aaꞌpuma, “Mmaꞌ ee, makosi deekoꞌ aung kiimata-koong kaapu baariꞌantameaing, teka tee nkaang pia deeaꞌ, daꞌ dakaang pia siong-koo makosi.”
40 Teketa napoꞌ teꞌ bakaning barevare-nupoong otorouꞌnooꞌ toroarara teing aasiaioꞌ oovuruꞌ teka. Eeꞌnoko teketa aaꞌpuuꞌ tee Piita, “Diiꞌ ee donkaang niꞌninka nariꞌ tanatarariri tamung okiꞌnooꞌ batei otoriarupeuꞌ?
41 Kunsirarima tanatarariri otoriaing parapaara-koo duaꞌdariꞌneenga, aiꞌ domange tee piarori otoritaaꞌ diikaang mono aruaruꞌdorimang.”
42 Teketa napoꞌ kemuꞌkanaꞌ kato bera kunsiarama aaꞌpuuꞌ, “Mmaꞌ ee, aung kiimata ninge baariꞌkoo makosi deeaung deekoꞌ, makosi dakaang pia siompansi toraꞌpampaing.”
43 Eeꞌnoko napoꞌ pora teeꞌ teing aasiai otoroko oovuruꞌ, duta aasiꞌke tavurioꞌ.
44 Teketa napoꞌ teka sipurira napoꞌ beemuꞌpinaꞌ beuꞌ kunsiaraaꞌnaang teeꞌ nariꞌ minkuvuuꞌnaꞌ minkuvuma.
45 Teketa napoꞌ barevare-nupoong-anko toroarara aaꞌpuruꞌ teing, “Diiꞌ ee mmeꞌ aasiri otong uaarorima? Ee aing, batei dueꞌumaang ning Tee Naning-naumpoꞌ Paning-etaing tooka kompui naninge simuuꞌnaang nantoong oreng biikaang bireng-koo.
46 Aiaꞌ, daaꞌdarira meriai. Ooveriko tee aung tooka kompui ning simuaꞌnaang enang pomaang.”
Jiisuuꞌ Mooꞌauꞌnaꞌ
(Mak 14:43-50; Luk 22:47-53; Jon 18:3-12)
47 Tenang eeꞌnang tee Jiisuuꞌ teeꞌ karoi otoko tee Judasi nanaiꞌketa kenaanka-koong narung teꞌ basiaruꞌ. Tee ninka nariꞌ nantoong karinga bainatu dovang-poꞌnupoong eeꞌnoko taꞌbaka aaꞌning kompai porouꞌ, piristiꞌnuka-koo ovontung eeꞌnoko nantoong biikaning pankeuꞌ urantanuka aaꞌninge botoaaruꞌning.
48 Teie tooka kompui Jiisuuꞌ kare-nupoong-koo sivuuꞌnaang tee taaꞌniꞌanta maamu-antavuuꞌ aaꞌpuma, “Tee naning ninge nuunuampaing tee eeꞌnung naning diiꞌke bokotaanieriaing.”
49 Jiisuuꞌanko namuꞌke bema Judasie aaꞌpuuꞌ, “Teie ee Nau-anta Pankaing!” Teeꞌ minkuvuma teka nuunuvuuꞌ.
50 Eeꞌnoko Jiisuuꞌke makuꞌuma aaꞌpuuꞌ, “Mmaikoꞌ, kapooꞌ dake nko-koo poing nkoveaing.” Teketa tenang teing nantoong uroꞌkanooꞌ kooꞌarira Jiisuuꞌ bokotaaniaara daiꞌauꞌ tee.
51 Teeꞌ nkoaako narunge Jiisuuꞌ bakaning-koonge bakaang bainatu barampura piristiꞌkoong pankaing bakaang botovotonaaꞌ tekaꞌpuma domeꞌ eteꞌuuꞌ.
52 Teketa Jiisuuꞌke aaꞌpuuꞌ tee, “Tee dakaang bainatu teꞌ bakanooꞌ napoꞌ sipeai, aiꞌ teing nantoong bainatue tavuꞌ nkoaavaining teing napoꞌ bainatue booroaining.
53 Aiꞌ dake ee noruꞌeaꞌ ninge Mmaꞌkoo karonko bakei mmauꞌ kokoreiꞌ koosinunanka aaꞌ namuꞌke beeꞌoaripeuꞌ ning paku-koo?
54 Teka teeꞌ nkoansi dei tee Daari Meekung-koong kara arekeeꞌ dupearapeuꞌ, aaꞌpui otoing, teeꞌ eeꞌ nkomaamatomanaꞌ nariꞌ nkomaavaing?”
55 Eeꞌnoko tenang Jiisuuꞌke aaꞌpuruꞌ teing nantoong karinga, “Diiꞌke ee ning tavuꞌ nkoaama bakiaaꞌkamaung deemerima bainatu dovang ninka ankonuꞌ poring ning daiꞌmeriiꞌnaang? Doong kante tee ning oomerioꞌ dootuuꞌnava pankava-koo doonanairu-koo baꞌnamari nau-antamaramaung, teka teke oꞌnoko diiꞌke ning daiꞌmeriaung.
56 Teka aung eeꞌ nkoaring tee Daari Meekung-koong kara nakaro-nupoonge daariauꞌnung dupearaaꞌnaang.” Teketa tenang teinge ookara bakaning barevare-nupoonge teka sipaara kooꞌariruꞌ.
Juꞌkoong ovontunge Jiisuuꞌ Tuumpiauꞌnaꞌ Kakaꞌdekearira
(Mak 14:53-65; Luk 22:54-55,63-71; Jon 18:13-14,19-24)
57 Teketa teinge tee Jiisuuꞌ mooꞌauꞌninge Kaiapasi-anko beꞌantavauꞌ tee eeꞌnung piristiꞌnuka biikaang pankaing, teꞌ eeꞌnooꞌ teing boto naunuka eeꞌnoko teing pankeuꞌ urantanuka naroꞌariruꞌnooꞌ.
58 Teka Piitai damaꞌke isipoꞌketa kaarie sipuma bera teꞌ piristiꞌnuka biikaang pankaing bakanava-koo uroꞌmang basiaruꞌ. Bera teꞌ kuung tumparara teing ninka Juꞌ biikaang piatooronuka˜ ninka nariꞌ baꞌnanui otokoꞌ tokoonaꞌ nkoaavainaꞌ oovuuꞌnaang.
59 Eeꞌnoko Piita teꞌ baꞌnanui otoko teinge piristiꞌnuka-koo ovontunge teing ninka ookara koompaaraꞌnavitu karananka mareꞌniiꞌ besiꞌaakoꞌ Jiisuuꞌ tuumpi-kooning kara daaꞌaara deekoꞌ Jiisuuꞌ dupisiꞌaavaꞌnaang.
60 Teka teing kapooꞌ daaꞌaavaꞌ bane mmauꞌ daang minku nkonankai teke donkonai kara mmauꞌ minkuaakoꞌ. Asiꞌnaꞌmoong kenaanka naninka uroꞌkanooꞌ poreta aaꞌpuretuꞌ,
61 “Aunge tee aaꞌpumaung, ‘Ninge teva dootuuꞌnava pankava turampamira beenang doong-koo napoꞌ kaniampeuꞌ.’ ”
62 Teketa tenang piristiꞌnuka biikaang pankainge deto donkonura Jiisuuꞌ aaꞌpuuꞌ, “Daꞌ ee bariꞌnaꞌ otoꞌderuaꞌ? Siraꞌdaravai aung-koo tuumpiramaung-koo!”
63 Teka Jiisuuꞌ teeꞌ nariꞌ kaꞌduuari otokoꞌ. Teketa teie piristiꞌnuka biikaang pankainge aaꞌpuuꞌ tee, “Ninge tee Kumponing domantooꞌ bakaang miring-koo aaꞌdamaang, naumeriai daꞌ tee Kumponinge tero Pakoꞌpariꞌniiꞌ niiꞌ domameri taremeriainooꞌkoo deekoꞌ, tee Karistooꞌ, Kumponing Bauring.”
64 Jiisuuꞌke makuꞌuma aaꞌpuuꞌ, “Eeꞌ, teeꞌ eeꞌnaꞌ masikaꞌ minkuemaang. Eeꞌnoko aaꞌdampiiꞌnaang ninge diiꞌ ookara: Damaꞌke tee ning tasiꞌmeriaing ning tee eeꞌnung Tee Naning-naumpoꞌ Paning-etaing Daari Meekunge naururimaung kamoꞌke depeto pora ookara kansiꞌ tarevumaatoainung. Eeꞌ, Kumponing bakaang iriꞌ deto basi ninka moko oomerira tee diiꞌke tenang tasiꞌmeriaing.” (Danielo 7:13)
65 Teketa tenang teie piristiꞌnuka biikaang pankainge bakaang mononopaꞌ dereꞌura aaꞌpuuꞌ, “Aunge bakei Kumponing akapeuꞌumaang! Niiꞌ nantoong aung-koo kapooꞌ minku-koo piamoriaꞌ. Tee tee aung enang diiꞌka taaravering Kumponing akapeuꞌuko.
66 Enang bakaang kara simpeꞌerima arekeeꞌ noruꞌerimang?” Eeꞌnoko teinge makuꞌaama aaꞌpauꞌ, “Aung tee booꞌkoo makosi.”
67 Teketa tenang oing-koo tutupaaꞌaama kiꞌbituauꞌ. Eeꞌnoko niiꞌninge tankoꞌpaakoꞌ aaꞌpaama,
68 “Daꞌ tee Kumponinge teroita Pakoꞌpariꞌniiꞌ nantoong domamperi tareveriainooꞌkoo deekoꞌ tarampeerarama˜ mansiꞌdari naumeriai baie tarui?”
Piita Jiisuuꞌkoo Penkemparuꞌnaꞌ
(Mak 14:66-72; Luk 22:56-62; Jon 18:15-18,25-27)
69 Tuutunang˜ kuunge nkoarako tee Piita tee parang-koo kuunge pava-ita damaꞌdue baꞌnanuioꞌ nani neraiꞌnaꞌ botovotonaaꞌ tee-anko pouꞌ teꞌ. Pora aaꞌpuuꞌ, “Daꞌ tee Jiisuuꞌ ninka tee ninka Kaaleliꞌnung ninka nanirimaung.”
70 Teka Piita penkemparuꞌ teing-koo ookara-koo uroꞌkanooꞌke, aaꞌpuma, “Ning tee kapooꞌ diiꞌke minkuerimatomaung noruꞌampaꞌ.”
71 Napoꞌ teketa danto tuntoma-navaro-koo bera teke otoko niiꞌnanie napoꞌ neraiꞌnaꞌke teka oovuuꞌ. Oovura teing nantoong teke otorokoꞌning nauvurima aaꞌpuruꞌ, “Aung tee naning tee ninka Jiisuuꞌ Nasaretiꞌnung ninka nariꞌ nanuremaung.”
72 Teketa napoꞌ penkemparuꞌ tee Piita marakavarama; aaꞌpuuꞌ, “Ninge tee naning noruꞌampaꞌ,”
73 Napoꞌ teketa otompuaruko teinge nantoonge teke donkonai otorokoꞌninge Piita-anko masipoꞌ berora aaꞌpauꞌ, “Bakei masikaꞌ daꞌ teie narung teing-koong, aiꞌ daꞌ tee teeꞌ teing-pinaꞌ karema siraꞌdaramang.”
74 Teketa Piita baka barakosiꞌarama maraka-antavarama aaꞌpuuꞌ, “Ninge tee naning noruꞌampaꞌ!” Teketa namuꞌke kokoreeꞌ kooꞌkuuꞌ.
75 Teketa tenang Piitai norunoruꞌuuꞌ tee kara Jiisuuꞌke minkuvuuꞌnung, aaꞌpuuꞌnung, “Daꞌ tee kokoreeꞌ mmeꞌ kooꞌkuaruko beemuꞌpie penkentaravaing niꞌninka nariꞌ oꞌnoremaung-koo.” Eeꞌnoko teketa oko siarara aaꞌnaꞌ orarunsiarara biromparuꞌ.