4
Vonawakedubala Pwayapwaya Pulina Paipaina
Wete Waya Galili* vilaneye Ieisu ivelamu iekaivevena vaituqana. Yoko puedi inaqo inoqai iesipupu, we waga waya tabwaneye ieputeyeni waineye idodoqa naqeneye imiabui, tomoꞌotoqa puedi itovotovoi kwadeweye. Ieisu vonawakedubalaeqa iesipupu, wete iekaivevena tomoꞌotoqa waidie saku puena paipaidi. Vona wakedubalaeqa ivonedi ivo, “Dede kwanoqai. Tamo tomoqo natanoqa ivuani waipei isapayavuledi natanoqe. Tutuyanina waipei isasapayavuledi waipei tupwaidiavo ibeku kedeye, manuqa imai ikanidi. We waipei tupwaidiavo ibeku lasalasa waidie pwayapwaya ge bwaigina we kaia itabwa ilaga, we kwalamidi ge idaobuotoqa beqa valavala igabu tabwadinidiavo siaidi imwatu. We waipei tupwaidiavo ibeku iobu mosomoso mwalamwalaqidi waidie itabwa ilaga mosomoso mwalamwalaqidi itaula vuyovuyoidi ge vuadi idayatodi. We waipei tupwaidiavo ibeku iobu pwayapwaya giamaina waineye itabwa giagiamai. Tupwaidiavo ivuaqa giamaina mesai 30, tupwaidiavo ivuaqa saiqana giamaina mesai 60 wete tupwaidiavo ivuaqa giamaiotoqidi mesai 100.” We Ieisu ivonedi ivo, “Kago komi metaniqami, guvona kwainoqai vakai aesipupuyeni waimie.”
Vakai Lamuna Ieisu Vonawakedubalaeqa Ivesipupu
(Madiu 13:10-17; Luke 8:9-10)
10 Tamo tutuya Ieisu mekanatovemulivo kadiyoko 12 wete tomoꞌotoqa tupwaidiavo ivelautolieni vonawakedubala paipaina.
11 Ieisu ibaivila ivonedi, “Komi gumanimiavo gunabei avesinuemi valea vavaigavudi aigiavemaqetaimo waimie, Yaubada nakedakeda kaivauna tomoꞌotoqa kadiloina paipaidi gunabei ielamu inasauyedi paipaidi. Ge kanasala tomoꞌotoqa sulidi waidie aivesipupu luguaqeta, we kaia aivesipupu vonawakedubalaeqa. 12 Yau mesai aivalabubunediqa paina melamuna base tamo Yaubada natovesipupu Buki waineye igililia kanamwaqitana inalausimatala,
‘No inalauala, inalauala ge kanasala inakiseni o inayagovi,
We no inavevaneneqa, inavevaneneqa ge kanasala inayagovi,
kago mesaida inanoqai nuadi inakawananaqai dikapoinaeqa inanuavila wete Yau dikapoina ainuataqonidi.’ ”
Vonawakedubala Kananuakawananaqai Pwayapwaya Pulina Paipaidi
(Madiu 13:18-23; Luke 8:11-15)
13 Ieisu ivelautoliedi ivo, “Banikodiqa, ge kwadayagoviqa kananuakawananaqai vonawakedubala kanagiavemaqeta? Vakai vonawakedubala kwaiyagovi? 14 Tomoqo waipei isasapayavuleni mesai gumanina Yaubada valeana iesipupuyeni tomoꞌotoqa waidie. 15 Tupwaidiavo tomoꞌotoqa mesai waipei ibeku keda waineye—vonanidiavo inanoqai we Seitani inamai vedimadimanaeqa inakewayavuledi. 16 We tupwaidiavo tomoꞌotoqa mesai waipei ibeku iobu pwayapwaya lasalasana tabwaneye—Yaubada valeana inanoqai medimwasana, 17 we kwalamidi ge idaobuotoqa wete ge inakalamaqiqita tutuya kaniakwanina. We tutuyanina waineye veviqa wete ketotovona inalekwa waidie paina Yaubada valeana ietumaqaneni paipaina, vedimadiamanaeqa divetumaqana inakakava we inabaileni. 18 Tupwaidiavo tomoꞌotoqa mesai waipei ibeku iobu mosomoso mwalamwalaqidi waidie itabwa ilaga. De tomoꞌotoqanidiavo valea inoqai 19 we inuanuana tupwaidiavo saku paipaidi yawaidi dimia waineye, we wayaqiotoqidi mane wete tupwaidiavo saku. We sakunidiavo valea ikaivuyovuyoidi, we ge idavuaqa. 20 We tupwaidiavo tomoꞌotoqa mesai waipei ibeku iobu pwayapwaya giamaina waineye. Valea inoqai inuapwateni ivuaqa, tupwaidiavo 30, tupwaidiavo 60 wete tupwaidiavo 100.”
21 Ieisu ivonedi ivo, “Mwaqitana, tomoꞌotoqa maqeta ge kanasala somala dibuneye inayatoi, o ge ginae beqa inatalapwateni? Beqa kanasala somala tabwaneye inayatoi. 22 Saku vavaigavudi matatabuna kaia mesai beqa Yau kanasala aigiavelausimataledi, we saku tumutumudi mesai noko beqa Yau kanasala aisinawedi. 23 We kago komi metaniqami kwainoqai vakai aesipupuyeni waimie.”
24 Ieisu ivonedi ivo, “Kwavevaneneqa vekavekai kwainoqai. Kago ketoavanina kwaivelituqeni, wete Yaubada ketoavanina inavelituqeni waimie, we Yaubada inakavesulaiotoqidi. 25 Paina aitoi gumanina Yaubada navona inavekimataneniqa, Yaubada nayagova inakavesulaidi. We gumanidiavo Yaubada navona ge idavekimataneni, inakaivuyovuyoi vakai siaina inoqai.”
Vesipusipupu Dede Yaubada Nakedakeda Kaivauna Natomoꞌotoqa Kadiloina Inavebwaiga Paipaina
26 Ieisu ivo, “Vesipusipupu dede banikodiqa Yaubada nakedakeda kaivauna isauyeni natomotoqavo inaloinedi paipaina: Tomoqo waipei ibagulidi natanoqe. 27 Lovane ikenokeno, we kaiate ilitulituqa, we tutuya puepuena waipei ilagalaga, we banikodiqa itabwetabwedimo tomoqonina ge idayagovi. 28 Pwayapwaya kaisena libi igigiavetabwadi, naqaida inaketopia inatabwa inalaga matautauda inalaga inalaga inavetageyoiotoqa matautauda inavuaqa. 29 We tutuyanina kanikani inagumaqa, tomoqo tavi inavelamu.”
30 Ieisu ivo, “Vakai vonawakedubala kanasala aivonemi Yaubada nakedakeda kaivauna isauyeni natomotoqavo inaloinedi paipaina? 31 Yaubada nanuanuana dede mesai kailugu§ bilana siaiotoqidi tomoꞌotoqa ibagubagulidi. 32 We kago inatabwa inalaga inavebwaigaotoqa ge mesai tupwaidiavo mosomoso, dimana inavelaqalaqadi beqa kaikwakuneye kanasala manuqa waineye inaveqiuva.”
33 We Ieisu tomoꞌotoqa ivonedi vonawakedubala puena beqa, we tomoꞌotoqa de mesai ivesipupuyedi kadiketowaveye inayagovi. 34 We Ieisu kaia vonawakedubalaeqa iesipupu waidie, we tutuyanina tovemulivo kaisekavadi ieyaqoyagova waineye vakai puena igiavemaqetadi waidie.
Ieisu Yaqina Wete Kaiayava Ivonedi Iniwalova
(Madiu 8:23-27; Luke 8:22-25)
35 No kaiatanina, lavilavie, Ieisu kanatovemulivo ivonedi ivo, “Kwaidodoqa taibala Waya Galili vikaineye.” 36 Giladi wageye imiamia kanatovemulivo idodoqa taiauda ibala. We tomoꞌotoqa puepuedi ikiawedi ibala mali vikaie tupwaidiavo waga taiau. 37 Tutuyanina yaqina bwaigina ivelamu inunuqa, we kaiayava waga inigenigei, bwasi waga ituvedovedodoqi. 38 We waga mulineye Ieisu ikenokeno kanakenolaulagata waineye. We kanatovemulivo igololo bwaigina ilauvaqoni ivo, “Kutovoi, kutovoi! Kida saiqanaqa taiwapa. Tovekaivevena, komu paipaida kunuanuana kago mesai taiwapa?”
39 Itovoi ivonedi bonana veluvelulunaeqa ivo, “Yaqina, nunuqa kaiana!” Wete kaiayava ivonedi, “Kwakawataqonimi!” Wete yaqina ivekwada, we kaiayava iniwalova.
40 Beqa ivonedi ivo, “Vakai paipaina kwagololo? Wete vakai paipaina giladi ge kwadavetumaqanegu?”
41 We tovemulivo igololo bwaigina kaisekavadiqa iesipupu, “Aitoi tomoqo dede? Menaveluluna yaqina wete kaiayava ivonedi ivekwada, we navona ivematamataneni.”
* 4:1 Waya Galili laudabwavivilina mesai bwasi. Tomoꞌotoqa waineye isalisali wete ivuavuata. 4:3 Ge mesaida bikwa o kuvi kanagoyova kaia ieyavulenimo mesai kasia kanabagula. 4:12 Aisea 6:9-10 4:22 Yaubada nanuanuana Ieisu saku vavaigavudi inagiavelausimataledi nakabaloina paipaina. Ieisu mesai maqeta maibala 21 waineye. § 4:31 Kailugu dede ge welavi waineye idalagalaga, we dede mesai welavi itataulai. 4:36 Malika 4:1