22
Nuu kùti'vi ndra ña kùuni ndra tiin ndra Jesuu
(Mt. 26:1-5, 14-16; Mr. 14:1-2, 10-11; Jn. 11:45-53)
1 Ora cha kuàta'an viko ña chàchi na paan ña töve kì'vi yuchan iya tichi yi, ña kùu ma kivi viko pakua,
2 tajan nànduku ndio ma ndra sutu chà'nda tiñu chi'in ma ndra matru jàkua'a tutu Ndioo naja kua ja'a ndra ta tiin ndra Jesuu ta ka'ni ndra ra. Va nī küu yi ti ndasii ndra ndè'e ndra ma ñivi.
3 Takan kūu, tajan ma kui'na chà'nda tiñu ñá' nàni Satanaa, kī'vi ndioán' anima Juda Iscariote. Ta rakan ti iin ra kùu iin ndi uchi uvi ndra jàkua'a chi'in Jesuu kùu ra.
4 Ta ikan jan rakan chā'an ra chānde'e ra nuu ìyo ma ndra sutu chà'nda tiñu chi'in ndra jandaru kùmi veñu'u ka'nu ikan. Tajan kīcha'a ndio ra nàtu'un ra chi'in ndra naja kua ni ja'a ra ta ku'va ra Jesuu nuu ndra.
5 Tajan ora kā'an ra takan ta nduva'a kuii chìsii ndra ta chā'a ndio ndra tu'un ña ni ku'va ndra xu'un' nuu ra.
6 Tajan ma Juda kāti ndio ra chi'in ndra ti va'a, ta ikan jan kīcha'a ndio ra nànduku ra naja kua ja'a ra ta ku'va ra Jesuu nuu ndra ora tüvi nde'e ñivi.
Nuu kùxini Jesuu chi'in ndra jàkua'a chi'in ra
(Mt. 26:17-29; Mr. 14:12-25; Jn. 13:21-30; 1 Co. 11:23-26)
7 Ta ora cha kēta kivi viko ña chàchi na paan ña tüvi kì'vi yuchan iya tichi. Ma kivi ikan, chà'ni na iin mvechala kuenda ma viko pakua ti sòkó na ri nuu Ndioo, ikan na jaka'nuni ra kuati na.
8 Tajan Jesuu te'en nāka'an ndio ra chi'in Petu' ta Xuva:
―Kua'an ndo kuàjandova'a ndo ña kuxinio kivi viko pakua ―kàti ra chi'in ndra.
9 Tajan te'en chīkatu'un ndio ndra nuu ra:
―¿Ndanu kùuniun ña kuja'a ndi ma ña kacho? ―kàti ndra.
10 Tajan te'en nāka'an Jesuu:
―Ora ki'vi ndo ma tichi ñuu ikan, ta ikan nata'an ndo iin ra ndiso iin kii takuii. Ta tandikun ndo ku'un ndo chata ra, nda kati chaa ra ve'e nuu ni ki'vi ra.
11 Ta ikan na ka'an ndo chi'in ma ra chito'o ve'e ña ma matru ndi chìkatu'un ra ña ndanu ndaa ma ve'e nuu ni kuxini ra chi'in ma ndra jàkua'a chi'in ra, kàti ndo.
12 Tajan juuni maa ra ni jana'a ra nuu ndo iin ve'e ìyo nda siki inga ve'e ña cha ìyo va'a yi, ikan na ku'un ndo kuja'a ndo ma ña kuxinio ―kàti Jesuu chi'in ndra.
13 Takan kūu tajan kēe ndio ndra kuà'an ndra ta nī'i ndra ndisaa yi takua kātitu'un Jesuu nuu ndra, ta ikan jā'a ndio ndra ma ña ni kuxini ndra ma kivi viko Pakua.
14 Ta ora cha kēta ma ora ña ni kachi ndra, tajan chūnandi ndio Jesuu chi'in ndra kùu tatun ra mesa,
15 tajan te'en nāka'an ra chi'in ndra:
―¡Ya'a ga kùuni̱ jaka'nui viko i'ya chi'in ndo antea ña chàa ora ni nde'i tundo'o ta kuvi̱!
16 Vati yu'u kàti̱ chi'in ndo ti töva ni jaka'nui viko i'ya chi'in ndo, nda kati chaa ji'nai nuu chà'nda Ndioo tiñu ―kàti ra.
17 Ta ora chinu kā'an ndio ra takan, tajan kī'in ndio ra iin kopa ma vinu, ta nāka'an ra Ndioo cha'a' ra', ta te'en nāka'an ra:
―Na ki'in ndo ma kopa i'ya ta ndisaa ndo nako'o ra',
18 vati yu'u kà'in chi'in ndo ña tüva ni ko'i ma vinu i'ya chi'in ndo inga cha'a', nda kati chaa ndikoi ko'i chi'in ndo nuu chà'nda Ndioo tiñu ―kàti ra.
19 Ta ora cha yā'a ña jā'a ra takan, tajan kī'in tuku ra iin paan, ta nāka'an tuku ra Ndioo cha'a' yi, ta chā'nda kuati ra yi ta chā'a ra yi nuu ta'ii'iin ndra, ta te'en nāka'an ra chi'in ma ndra jàkua'a chi'in ra:
―Na kachi ndo paan i'ya ti ña'a kùu ma kuñui ña ni ku'vai kùu yi cha'a' ma kuati ndo. Takan ìyo yi ña ja'a ndo koto naani ndo yu'u ―kàti ra chi'in ndra.
20 Ta ora chinu chāchi ndra, tajan indukuni jā'a ra chi'in ma kopa vinu ndia. Ta te'en nāka'an ra chi'in ndra:
―Na ko'o ndo ma vinu i'ya ti nii̱ kùu ra', vati cha ndòva'a iin tu'un chaa nuu Ndioo jā'a ra' ti chani kati̱ nii̱ cha'a' kuati ndo ta ni kuvi̱ ndia.
21 Va ma ra ni xikoña'a yu'u nàndi ra chi'i̱n ma mesa i'ya ndia,
22 vati taku ma ra Se'e ñivi tāchi Ndioo vàchi ra vàchi nde'e ra tundo'o takua kā'an Ndioo chi'in ra. ¡Va nda'vi ta'an ma ra ni xikoña'a yu'u, vati ni nde'e ra tundo'o! ―kàti Jesuu.
23 Ta ikan jan chìkatu'un ta'an ndra ña nda ra kùu ma ra ni xikoña'a Jesuu.
Ndra jàkua'a chi'in Jesuu nàtu'un ta'an ndra ña nda ndra kùu ma ndra ka'nuga
24 Iin ora kīcha'a ma ndra jàkua'a chi'in ra kànita'an yu'u ndra ña nda ra kùu ra ni kuu ma ra ka'nuga.
25 Takan kūu ta ora chīni Jesuu ma ña kà'an ndra, tajan te'en nāka'an ndio ra chi'in ndra:
―Cha chìto ndo ti ìyo ndra kùu rey chà'nda tiñu nuu ñivi yüvi judíu. Ta vaji ya'a jànde'e ndra tundo'o ma ñivi ora chà'nda ndra ma tiñu, va chàta'ani ndra ora kà'an ma ñivi ti mamaa tiñu va'a kùu ña ja'a ndra.
26 Va ndyo'o, na tüvi ìyo yi ña ja'a ndo takan, vati taku ma ra kuxini ma nuu ndo ìyo yi ña kuu ra nuu ndi'inia. Ta juuni ìyo yi ña jakuu ra tiñu nuu ndo ndia.
27 Tava kùu iin ra nàndi chàchi nuu mesa ta ìyo iin ra kùu musu ra, cha chìto va'a ndo ti ma ra nàndi chàchi nuu mesa kùu ma ra kuxini. Va taku yu'u vaji ra kuxini kùi, va juuni ra kùu musu ndo kùi ndia.
28 ’Va taku ndyo'o ti endee ìyo ndo chi'i̱n vaji ndè'i tundo'o va töve nī jaña ndo yu'u.
29 Ta cha'a' yakan kùu yi ña yu'u ni ku'vai ña na ka'nda ndo tiñu takua chā'a ma tatái ña na ka'ndai tiñu ndia.
30 Ti ndyo'o ni kachi ndo ta ko'o ndo chi'i̱n nuu mesa nuu ni ka'ndai tiñu, ta juuni ni ndaa ndo tayu, ta ikan jàkutuni ndo kuati ma uchi uvi grupu ma ndian judíu.
Kàti Jesuu ña Petu' ni ka'an ra ña tüvi nàkoto ra ra
(Mt. 26:31-35; Mr. 14:27-31; Jn. 13:36-38)
31 Tajan te'en kīcha'a nāka'an ma Racha'nu chi'in Petu':
―Yo'o Petu' na taso'o va'un ña ni ka'in chi'un. Ma Satanaa ma kui'na kuxini, cha jāchikán' ndo nuu ma Racha'nu Ndioo, ti kùunián' ki'án' ku'va ndo nde'o tu ndicha ña jàchi'un ma ña kà'an ma Racha'nu Ndioo,
32 va yu'u chīkain ñamani nuu Ndioo cha'un, ikan na tüvi jañaun ña chīnuniun ja'a ma kui'na. Tajan ora cha chīkoni'i ndikoun ña cha jà'un kuati, na tindeun inga tuku na takua kùu yaniun chi'in ñata'un, na kundee na chinuni va'a na ña kà'in ndia ―kàti ra.
33 Tajan te'en nāka'an ndio ma Petu' chi'in Jesuu:
―Yo'o Racha'nu, yu'u ìyo va'i ña ku'in chi'un tichi vekaa a nda kuvi̱ chi'un ndia ―kàti ra.
34 Tajan te'en nāka'an ndio Jesuu chi'in ra:
―Yo'o Petu', yu'u kà'in chi'un tu juuni ma chanikuaa vitin antea ña nda'yu ma lo'o uni cha'a' ni ka'un ña tüvi nakotoun yu'u ―kàti Jesuu chi'in ra.
Nuu cha kuàkuyatin ora ña ni nde'e Jesuu tundo'o
35 Takan kūu tajan te'en chīkatu'un tuku Jesuu nuu ma ndra jàkua'a chi'in ra:
―¿A chàku'uni ndo ora tāchi̱ ndo ña sòkaa ndà'a ndo ña ni yunu ni xu'un' ta ni ndichan tüvi cha'a ndo? ¿A kūmani iin nakuyi nuu ndo ma ora ikan? ―kàti Jesuu chi'in ndra.
Tajan te'en nāka'an ndra:
―Töve ―kàti ndra.
36 Tajan te'en nāka'an tuku Jesuu chi'in ndra:
―Vitin va nda ndyo'o ìyo yunu ndo, na kunda'a ndo yi, ta nda ndyo'o ìyo xu'un' ndo na kunda'a ndo yi, ta nda ndyo'o tüvi ìyo machiti ndo na xiko ndo ma ja'ma isukun ndo ta jata ndo iin yi.
37 Yakan va yu'u kà'in chi'in ndo ti takan ìyo yi ña ta'in. Vati ma tutu Ndioo kà'an yi ña ni nde'e ma ñivi yu'u takua ndè'e na ma ndian jà'a kuatini. Yakan va ndisaa ma ña kà'an ma tutu Ndioo cha'i, takan ni kuu yi ―kàti Jesuu.
38 Tajan te'en nāka'an ndio ma ndra jàkua'a chi'in ra:
―Yo'o Racha'nu, i'ya ìyo uvi ta'an machiti ―kàti ndra chi'in ra.
Tajan te'en nāka'an ra:
―Cha küuni̱ ña ka'an ga ndo ―kàti Jesuu chi'in ndra.
Jesuu kà'an ra chi'in Ndioo nuu ìyo Jardin Getsemaní
(Mt. 26:36-46; Mr. 14:32-42)
39 Tajan kēe ndio Jesuu ma ñuu ta kuà'an ra kuàka'an ra chi'in Ndioo ma yuku nàni Olivu, takua takani jà'a ra. Ta ndīta'an ma ndra jàkua'a chi'in ra kuà'an ndra chata ra ndia.
40 Ta ora chāa ndio Jesuu ma ikan tajan te'en nāka'an ra chi'in ma ndra jàkua'a chi'in ra:
―Na ka'an ndo chi'in Ndioo ikan tüvi ku'va ndo anima ndo ña jà'a yi kuati ―kàti Jesuu chi'in ndra.
41 Tajan jāchika ndio ra ma nuu ka'ìin ndra ta chūnandi chiti ra, ta te'en nāka'an ra chi'in Ndioo:
42 ―Yo'o Tatá, kùuni̱ ña na jakaku̱n yu'u nuu ma tundo'o ña ni nde'i. Va tüvi kùuni̱ ña ja'un ma ña kùuni̱, vati na kuu yi tava kùuni maun ―kàti Jesuu.
43 Ta ora kā'an Jesuu takan, tajan ma ora ikani kīchi iin tati va'a jà'a tiñu nuu Ndioo iti' andivi ña chā'a yi ñandee ra.
44 Tajan tañu ma ña tana ku'vi ra jà'a ña ya'a u'vi anima ra, tajan tiá ni'i kīcha'a tuku ra kà'an ra chi'in Ndioo ña ndava chàti ma takuii tiin ra nuñu'u' takua chàti ma nio ora ya'a kua'a' ra' chìta ra'.
45 Takan kūu ta ora ndēta ndio ra ña kà'an ra chi'in Ndioo, tajan kēe ndio ra kuànde'e ra nuu ka'ìin ma ndra jàkua'a chi'in ra. Ta ora chāa ndio ra ikan, ta nāta'an ra ndra ña kìxi ndra kàndoyo ndra, ti nī kundee ndra ma ñuma'na jà'a ña ya'a nda'vi kùuni ndra.
46 Tajan te'en nāka'an ndio ra chi'in ndra:
―¿Ta naja ya'a kìxi ndo kàndoyo ndo? ¡Na ndakoo ndo ta ka'an ndo chi'in Ndioo, koto ku'va ndo anima ndo ña ja'a yi kuati! ―Takan kàti Jesuu chi'in ma ndra jàkua'a chi'in ra.
Nuu tìin na Jesuu
(Mt. 26:47-56; Mr. 14:43-50; Jn. 18:2-11)
47 Ta juuni kà'anga Jesuu ndaa ra ora ndē'e ra ña chākoyo kua'a' ñivi nuu ndaa ra. Ta Juda, iin ra indii tañu ndi uchi uvi ndra jàkua'a chi'in ra kùu ma ra yosonuu nuu ma ndra jandaru chi'in ma ñivi. Tajan, rakan chājayatin ra ra nuu ndaa Jesuu ta chūnumi ndaa ra ra, ta tūtu ra sitin ra.
48 Tajan te'en nāka'an ndio Jesuu chi'in ra:
―Yo'o Juda, ¿a chi'in ña tùtu̱n siti̱n, chi'in yakan xìkoña'un ma Se'e ñivi tāchi Ndioo? ―kàti Jesuu chi'in ra.
49 Tajan ora chīni ma ndra ka'ìin chi'in ra ma ña kā'an ra, tajan te'en kīcha'a ndra chìkatu'un ndra nuu ra:
―Yo'o Racha'nu, ¿a kanita'an ndi chi'in ndra chi'in machiti? ―kàti ndra.
50 Tajan iin ma ra jàkua'a chi'in Jesuu tāvani'i ra machiti ra ta chā'nda ra iin so'o chiyo kua'a ma ra kùu musu ma sutu chà'nda tiñu.
51 Ta ora ndē'e Jesuu ña takan jā'a ra ta te'en nāka'an ra:
―¡Na jaña ndo ña kànita'an ndo! ―kàti ra.
Tajan jānani ndio Jesuu ma nda'a' ra so'o ma ra kùu musu ma sutu ta jānda'a ra yi.
52 Ta ikan jan te'en nāka'an ndio Jesuu chi'in ma ndra sutu chà'nda tiñu ta chi'in ma ndra jandaru jàkuenda veñu'u ka'nu ta chi'in inga tuku ndracha'nu ña vàchi tiin Jesuu:
―¿A rasu'u kùi ña vàchi tiin ndo yu'u chi'in machiti ta chi'in yutun?, kùuni ndo.
53 Ti tu ndicha ña rasu'u kùi, ta, ¿naja tüvi nī tiin ndo yu'u ma tichi veñu'u ka'nu ora jāna'i nuu ndo nani kivi ma ikan? Ndicha kuii ña takan jà'a ndo ma ora naa, ti vitin kùu ma ora ña chā'a Racha'nu Ndioo ña kuu ndo'iin anima ndo chi'in ma kui'na ña jà'a ndo takua kùuni maa ndo ―kàti Jesuu.
Petu' kàti ra ti töve nàkoto ra Jesuu
(Mt. 26:57-58, 69-75; Mr. 14:53-54, 66-72; Jn. 18:12-18, 25-27)
54 Tajan tīin ndio ndra Jesuu ta ndāka ndra ra kuà'an ra chi'in ndra nuu ìyo ve'e ma sutu chà'nda tiñu. Ta ikan jan, tāndikun ndio Petu' kuà'an ra chata ra chikani chikani.
55 Ta ma nuke'e nuu ìyo ve'e ma sutu chà'nda tiñu ikan, jāta'an ma ndra jandaru ñu'ú jàvandaa ma nuke'e chūnandi ndra tùmi ndra yi. Tajan ora ndē'e ma Petu' ña tùmi ndra ma ñu'ú, ta ndīta'an ra chāa ra chūnandi ra tañu ndra tùmi ra yi ndia.
56 Ta nunuuni chāa iin ña kùu musu ma sutu cha'nu, tajan ora ndē'an ma Petu' ña nàndi ra tùmi ra ma ñu'ú, tajan chūndaa ña ndè'e ndicha ña ra, ta te'en nāka'an ña chi'in ndian ka'ìin ikan:
―Juuni ra'ya kùu iin ra chàkunuu chi'in Jesuu ndia ―kàtian.
57 Va Petu' te'en nāka'an ra:
―Ka'nu kooniun yo'o ma'á, va ma ra kà'un chiña na tüvi nàkotoi ra ―kàti ra chi'an.
58 Ta nunuuni ndē'e iin ra'ii ra, ta rakan te'en nāka'an ra chi'in ra:
―Yo'o kùu iin ra jàkua'a chi'in Jesuu ―kàti ra.
Tajan Petu' te'en nāka'an ra chi'in ra:
―¡Yüvi yu'u kùi! ―kàti ra.
59 Takan kūu ta nunuuni ora cha yā'a iin ora tajan chāa inga tuku ra, ta rakan te'en nāka'an ra chi'in ndian ka'ìin ikan:
―Ndicha kuii ña ra'ya kùu iin ra chàkunuu chi'in Jesuu vati juuni ra ñu'u' Galilea kùu ra ―kàti ra.
60 Tajan te'en nāka'an ma Petu' chi'in ra:
―Yo'o tatá, na tüvi nàkotoi nda ra kùu ma ra kà'un ―kàti ra.
Tajan juuni kà'anga Petu' nàndi ra ora nānda'yu iin lo'o.
61 Ta ikan jan chīkoni'i Jesuu xini ra ndē'e ra nuu ma Petu', tajan chāku'uni ra ma ña kā'an ma Racha'nu chi'in ra ña: “Antea ña nda'yu lo'o ma vitin uni cha'a' ni ka'un ña tüvi nàkotoun yu'u.” Takan chāku'uni ra ma ña kā'an Jesuu chi'in ra.
62 Tajan kēe ndio Petu' ma ikan, ta nduva'a kīcha'a ra chàku ra ti ya'a nda'vi kùuni ra.
Nuu chàkundaa na Jesuu
(Mt. 26:67-68; Mr. 14:65)
63 Takan kūu ta ma ndra jàkuenda Jesuu chàtu'un ndra ra ta kàni ndra ra.
64 Ta chàsi ndio ndra tinuu ra chi'in ja'ma ta kāni ndra ra, ta te'en chìkatu'un ndra nuu ra:
―¡Ka'an, nde'o yo kàni ñu̱n! ―kàti ndra.
65 Ta juuni kànduva'a ndra ra chi'in inga tuku tu'un kini ndia.
Tìsokuati na Jesuu nuu ndra kumitiñu
(Mt. 26:59-66; Mr. 14:55-64; Jn. 18:19-24)
66 Ta ora kūndichin inga kivi tajan kūti'vi ndio ma ndracha'nu ña chà'nda tiñu nuu ñivi judíu chi'in ndra sutu cha'nu ña chà'nda tiñu nuu sutu ta chi'in inga ndra jàkua'a tutu Ndioo. Tajan tīin ndio ndra Jesuu, ta ndāka ndra ra kuà'an ra chi'in ndra nuu ndra kumitiñu. Ta ora chāa ndio ndra ma ikan chi'in ra tajan te'en kīcha'a ndra chìkatu'un ndra nuu ra:
67 ―¿A ndicha ña yo'o kùu ma ra Cristu? ―kàti ndra.
Tajan te'en nāka'an ndio ra chi'in ndra:
―Tu kati̱ nuu ndo ña ndicha ña takan kùu yi ta na töve ni chinuni ndo ma ña kà'in.
68 Ta tu ndakatu'in iin tu'un nuu ndo, chìtoi ña na töve ni naka'an ndiko ndo yi nui, ta ni tüvi ni jaña ndo yu'u ndia,
69 va nda vitin ta nda iti' nuu, ni kunandi ma ra Se'e ñivi chiyo kua'a Racha'nu Ndioo, ra ìyo kua'a' ndatu ―kàti Jesuu chi'in ndra.
70 Tajan te'en kīcha'a ndisaa ndio ndra chìkatu'un ndra nuu ra:
―¿A ndicha va'a ña yo'o kùu ma ra se'e Ndioo? ―kàti ndra.
Tajan te'en nāka'an Jesuu chi'in ndra:
―Ndicha kùu yi ña ma kua kà'an ndo chiña takan kùi ―kàti Jesuu.
71 Ta ikan jan te'en nāka'an ndra chi'in ma ndra meru ndra:
―¿Nda kuenda ña chìniñu'u yo tiá ma ndian kùta'an chi'o tuva ndisaa yo cha chīni yo ña kā'an ra chata Racha'nu Ndioo? ―kàti ndra.