18
Jesuu, kàtitu'un ra iin ku'va cha'a' iin ña'a kīndoo nda'vi ta cha'a' iin ra juez ra jàndondaa kuati
1 Takan kūu tajan te'en kīcha'a Jesuu jàna'a ra iin ku'va nuu na, cha'a' naja kua ìyo yi ña ka'an na chi'in Ndioo ndisaa tiempu koto jàña na ña jà'a na yi:
2 ―Taji'na chīyo iin ra kùu vesi ña jàndondaa tiñu. Ta rakan ti tükuii jàka'nu ra Ndioo, ta tüvi tìñu'u ra ñivi ndia.
3 Ta juuni ma ñuu ikan ìyo iin ña'a kīndoo nda'vi. Ta yakan ti ìyo iin kuati chi'an, yakan va nani kivi chà'an ña chàti'an kuati nuu ma ra vesi, ta yakan te'en kà'an ña: “Yo'o racha'nu, na tindeun yu'u ta jàndondaun ma kuati jà'a inga ñivi chi'i̱n”, kàtian.
4 Ta cha kua'a' tiempu kùu yi ña chāti'an kuati nuu ra ta tükuii kùuni ra jachi'in ra ma ña kà'an ña. Va juuni maa ra te'en chànini ra: “Vaji töve jàka'nui Ndioo ta töve tìñu'i ñivi,
5 va tava ma ña'a kìndonda'vi i'ya endee töve jàña ña ña kìchi ti'an kuati nui, yakan va va'a ga ña na jandondai ma kuatian koto jasananian xini̱ chi'in ma tiñu jà'i, ta jakayunian yu'u.” Takan chànini ra ―kàti Jesuu.
6 Tajan te'en nāka'an ndio ma Racha'nu Jesuu chi'in na:
―Ndisaa ña'a kùu ma ña chànini ma ra vesi kini ña jàndondaa kuati.
7 Yakan va tu ma ra kùu vesi ña jàndondaa tiñu jà'a ra yi vaji yüvi ra va'a kùu ra, kùuni yi ka'an yi ña nduva'a ga va'a ni ja'a ma Racha'nu Ndioo yi chi'in yo tuva chìkan yo yi nuu ra nàni kivi ndia. Ta Ndioo, ¿a ni kuyanga ra ku'va ra ma ña chìkan ndo nuu ra?, kùuni ndo.
8 Ta cha'a' yakan kùu yi ña yu'u kà'in chi'in ndo juuni numini ni ka'an Ndioo cha'a' ndo tuva takan ja'a ndo. Va ma ora ni kichaa ndiko ma ra Se'e ñivi tāchi Ndioo ma nuu ñu'u' ñuñivi i'ya, nde'o tuva juuni nata'an ga ra ma ndian chìnuni tu'un ra ―kàti Jesuu.
Jesuu kàtitu'un ra iin ku'va cha'a' iin ra fariseu ta cha'a' iin ra nàka'an xu'un' kuenda ñuu ka'nu Roma
9 Tajan te'en nāka'an tuku Jesuu iin ku'va nuu ma ñivi inga cha'a', vati ìyo ndian kàti ña kùu na ndian va'a, va tüvi ndicha, ti tüvi kùuni na nde'e na ta'an na:
10 ―Ìyo uvi ta'an ndra'ii ña chā'an ndra chāka'an ndra chi'in Ndioo tichi veñu'u ka'nu. Va iin ra kùu ra fariseu ta inga ra kùu ra, ra nàka'an xu'un' kuenda ñuu ka'nu Roma.
11 Tajan ma ra fariseu chūndaa ra ta te'en kīcha'a ra kà'an ra chi'in Ndioo cha'a' ra tichi ma veñu'u ka'nu: “Yo'o Racha'nu chà'i ta'vindioo nuu̱n, vati tüvi jà'i takua jà'a inga na ña su'u na ta kini na ta kì'vi na chi'in ña'a yüvi ñasi'i na. Ta juuni chà'i ta'vindioo nuu̱n, ti tüvi jà'i takua jà'a ma ra nàka'an xu'un' kuenda ñuu Roma ña ndaa ikan ndia.
12 Vati yu'u jànditai yu'i uvi cha'a' iin jamana ta chà'i uchi porcientu ma xu'un' jàkanai nuu̱n ndia.” Takan kàti ma ra fariseu ña kà'an ra chi'in Ndioo.
13 ’Takan kūu ta ma ra nàka'an xu'un' kīndoo ra ndaa ra yatini ma ikan ta ni tüvi kàni'i ra ma nuu ra ña nde'e ra iti' andivi, ta kāni ra pechu ra ti ya'a nda'vi kùuni ra tajan te'en kīcha'a ra kà'an ra chi'in Ndioo: “Yo'o Racha'nu Ndioo na kunda'viniun nde'un yu'u, vati chìtoi ti iin ra jà'a kuatini kùi”, kàti ra.
14 Takan kūu yakan va yu'u kàti chi'in ndo ti ma ra nàka'an xu'un' ora kēe ra kuà'an ra ve'e ra cha jānaa Ndioo kuati ra, va ma ra fariseu töve. Vati ma ndian jàka'nu juuni maa, ni jakukanuu Ndioo na, ta ma ndian kà'an nda'vi cha'a' nuu Ndioo, ni jaka'nu Ndioo na.
Jesuu jà'ií ra ndiakuati
(Mt. 19:13-15; Mr. 10:13-16)
15 Ta juuni ka'ìin ñivi ikan ña chàndaka na ndiakuati se'e na, na jundii Jesuu nda'a' ra xini na, va ora ndē'e ma ndra jàkua'a chi'in Jesuu ña takan jā'a na, tajan te'en kīcha'a ndio ndra kà'an xaan ndra nuu ma ndian chàndaka ma ndiakuati nuu Jesuu:
―Na kündaka ndo se'e ndo nuu ndaa Jesuu ―kàti ndra.
16 Tajan kāna ndio Jesuu ndra jàkua'a chi'in ra, ta te'en nāka'an ra chi'in ndra:
―¡Na jä'a ndo takan! Ku'va ndyo'o ña na kichi ma ndiakuati nui, ta na käsi ndo nuu na, ti ma ñivi ìyo nuu chà'nda Ndioo tiñu, indukuni kàa na kua kàa ma ndiakuati.
17 Yakan va ndicha va'i ña kà'in chi'in ndo ti tu töve chìnuni ndo tu'un Ndioo takua chìnuni ndiakuati ka'ìin i'ya, na küu ki'vi ndo koo ndo chi'in Ndioo nuu chà'nda ra tiñu ―kàti Jesuu chi'in ndra.
Iin ra kuika nàtu'un ra chi'in Jesuu
(Mt. 19:16-30; Mr. 10:17-31)
18 Takan kūu ta iin ra chà'nda tiñu nuu ñivi judíu te'en chīkatu'un ra nuu Jesuu:
―Yo'o Matru va'a, ¿nayi ìyo yi ña ja'i ta kùu ni'i̱ nuu koo nditoi endeeni chi'in Ndioo? ―kàti ra.
19 Tajan te'en nāka'an ndio Jesuu chi'in ra:
―¿Ta naja kà'un ña kùi Matru va'a? Ta uvanuuni ra va'a kùu ra ña ìyo ra, ta rakan kùu ra Ndioo.
20 ¿A cha chìtoun naja kua kà'an ma tu'un Ndioo? Ma tu'un Ndioo te'en kà'an yi ―kàti Jesuu chi'in ra. ―Na kï'viun chi'in ña'a yüvi ñasi'un, na kä'niun, na sü'un na kä'un tu'un vata chata inga ñivi, ta na tiñu'u̱n tatáun chi'in ma'un ―kàti ra.
21 Tajan rakan te'en nāka'an ndio ra chi'in Jesuu:
―Ndisaa yakan cha jā'i yi nda ora kūi ravali ―kàti ra.
22 Ta ora chīni Jesuu ma ña kā'an ra, tajan te'en nāka'an ndio ra chi'in ra:
―Uvanuunia nakuyi kumani ña jà'un: na xiko ndi'un ma ña ìyo nuu̱n ta jachaun ma xu'un' nuu ndian nda'vi. Takan ìyo yi ña ja'un ta kuu ni'un ña kuikaun iti' andivi. Ta ora cha jā'un yi, tajan na kichiun ta ku'u̱n chatai ―kàti Jesuu chi'in ra.
23 Takan kūu ta ora chīni ndio ra ma ña kā'an Jesuu, tajan nduva'a kuii nda'vi kùuni ra, ti ya'a kuika ra.
24 Ta ora ndē'e Jesuu ña nda'vi kùuni ra, tajan te'en nāka'an ra chi'in ñivi ka'ìin ikan:
―Ya'aga ndetiñu kuenda ndian kuika ña kì'vi na nuu chà'nda Ndioo tiñu.
25 ¿A nde'un iin cha'a' ña kì'vi iin camellu xe'e iin kutiku? Ta takua iin ra kuika na küu ki'vi ra nuu chà'nda Ndioo tiñu ―kàti Jesuu.
26 Ta ma ndian chīni ña kā'an Jesuu te'en kīcha'a na chìkatu'un na nuu ra:
―Aan, ¿ta nda ndian kùu ma ndian ni kakú tuva takan?, kùuniun ―kàti na.
27 Tajan te'en nāka'an Jesuu chi'in na:
―Ma ña ndetiñu kuenda ma ñivi, kuenda ma Ndioo töve ndetiñu kùu yi ―kàti Jesuu.
28 Takan kūu tajan te'en nāka'an Petu' chi'in ra:
―Yo'o Racha'nu taku ndyu'u ndākoo ndi ndisaa ña ìyo nuu ndi, ta tāndikun ndi chataun ―kàti Petu' chi'in Jesuu.
29 Tajan te'en nāka'an ndio Jesuu:
―Ndicha va'i ña kà'in chi'in ndo, ti nda ndian nikuuni ña ndākoo na ve'e na ñasi'i na yani na tatá na ta se'e na cha'a' ña kuàkatitu'un na naja kua koo ñivi chi'in Ndioo nuu chà'nda ra tiñu,
30 ni ni'i na tiá kua'a' ya'vi na ñuñivi i'ya ta juuni ni ni'i na ya'vi na tiá iti' nuu ndia, ti ni ni'i na nuu koo ndito na endeeni chi'in Ndioo nuu chà'nda ra tiñu ―kàti Jesuu.
Cha'a' uni kàtitu'un tuku Jesuu ña ni kuvi ra
(Mt. 20:17-19; Mr. 10:32-34)
31 Takan kūu tajan kāna ndio Jesuu ndi uchi uvi ma ndra jàkua'a chi'in ra, ta te'en nāka'an ra chi'in ndra:
―Vitin ni ko'o ñuu Jerusalén, vati ikan ni chinu ma ña kā'an ma ndra kà'an chi'in tu'un yu'u Ndioo, ndisaa ña tāa ndra cha'a' ña ni ta'an ma ra Se'e ñivi tāchi Ndioo.
32 Vati ma ñivi judíu ni ku'va na ra nda'a' ñivi vàchi inga ñuu. Ta ndiakan ni kuàtu'un na ra, ta ni ka'an ti'ini na chata ra, ta ni tivisii na ra,
33 tajan kani na ra ta ka'ni na ra, va tichi uni kivi ni nataku ndiko ra tañu ñivi ndií ―kàti Jesuu.
34 Va ma ndra jàkua'a chi'in ra tükuii nī kutunini ndra ma ña kā'an ra, ta ni tüvi chìto ndra nda kuenda kùu ma ña kā'an ra chi'in ndra, vati na chä'a Ndioo ña kutunini ndra ma ña kà'an ra.
Jànda'a Jesuu iin ra kuaá ìyo iti' ñuu Jericó
(Mt. 20:29-34; Mr. 10:46-52)
35 Ora cha kuàkuyatin Jesuu ma ñuu Jericó, ta ikan ndē'e ra ña nàndi iin ra kuaá yu'u iti' nuu kuà'an ra ña chìkan ra tunda'vi.
36 Yakan va ora chīni ra ña ya'a kua'a' ñivi, tajan chīkatu'un ndio ra nuu ma ñivi ña nayi kùu ma ikan.
37 Tajan kātitu'un na nuu ra ña Jesuu ra ñuu Nazaret kùu ra ña yà'a ra ma ikan.
38 Tajan te'en kīcha'a ra kànachaa ra:
―Yo'o Jesuu tata racha'nu David, na kunda'viniun yu'u ―kàti ra.
39 Ta ma ndian kuà'an iti' nuu kà'an xaan na chi'in ra ña na taxiin koo yu'u ra, va vi'a kànachaa ra te'en kà'an ndiko ra:
―Yo'o Jesuu tata racha'nu David, na kunda'viniun yu'u ―kàti ra.
40 Tajan chūndaa ndio Jesuu ta tāchi ra na ña na kuki'in na ra. Tajan ora chāa na chi'in ra yatin ma nuu ndaa ra, tajan te'en kīcha'a Jesuu chìkatu'un ra nuu ra:
41 ―¿Nayi kùuniun ña ja'i chi'un? ―kàti Jesuu.
Tajan te'en nāka'an ma ra kuaá chi'in ra:
―Yo'o Racha'nu, kùuni̱ ña na janda'un tinui ikan na kuu nde'i ―kàti ra.
42 Tajan te'en nāka'an Jesuu chi'in ra:
―Na ndondichin nde'un ti cha'a' ña chìnuniun kùu yi, ña cha ndā'a ma tinuu̱n ―kàti Jesuu chi'in ra.
43 Tajan ña juuni ma ora ikani kùu nande'e ra, tajan kīcha'a ndio ra jàka'nu ra Ndioo, ta tāndikun ra kuà'an ra chata Jesuu. Ta ndisaa ma ñivi ndè'e ña kūu chi'in ra juuni kìcha'a na jàka'nu na Ndioo ndia.