13
Fɛfɛɛrɛ Munaa ya Sɔli ni Barinabasi ɲaha bulo
pu shɛ Kilɛ Kafila jo
1 Kilɛ tudunmɔɔ ni karamɔgɔlɔɔ pii bye Ancɔsi egilizi wu ni. Pee mɛyɛ ye: Barinabasi, ni Simɔ wemu pʼa bi Niwɔ ge, ni Lusisi, wee bi yìri Sirinɛ kulo li ni, ni Manayɛni, ni Sɔli. Manayɛni ni saannaa Hɛrɔdi, punuŋɔ ni pee ya bii.
2 Caŋa ka nʼa daa fɛɛ pʼa suun le, na Kafɔɔ pɛlɛ. A Fɛfɛɛrɛ Munaa lʼi pu pye: «Nɛ Barinabasi ni Sɔli yiri labye wemu kaa na ge, yi pu yaha na yahama ni, kɔnhɔ pu da wee pyi.»
3 Ba nʼa daa fɛɛ pʼa yee logo wɛ, a pʼi tuun wa lɔ sanha na suun le, na Kilɛ ɲɛɛri, na pu keye taha Barinabasi ni Sɔli na, na pu yaha kari Kilɛ wo labye wu na.
Barinabasi ni Sɔli nɔgana Sipɛrɛ ni
4 Ba Fɛfɛɛrɛ Munaa lʼa Barinabasi ni Sɔli tun wɛ, a pʼi gari Silisi ni. A pʼi shɛ jé wà kɔɔgbɔhɔ ka ni na kari Sipɛrɛ fiige ki ni.
5 A pʼi nɔ Salaminɛ ni, na Kilɛ Kafila jo Yawutuu pu mu Kilɛ-pɛɛŋɛ piyɛyɛ yi ni. Yohana wemu pʼa bi Marika ge, wee bi pu tɛgɛ labye wu na.
6 A pʼi Sipɛrɛ fiige ki kɔn ɲɛri na shɛ nɔ kulo la ni, lee mɛgɛ ɲɛ na Panfɔsi. Ba pʼa nɔ wà wɛ, na Yawutu ná wa ta wà, wee mɛgɛ ɲɛ Bariyesu. Wu bi siganma pyi, na kafinɛyɛ yu na Kilɛ tudunmɔ wee ɲɛ.
7 Wee sigaanfɔɔ wʼa bye gbafɛnɛɛrɛɛ Sirigusi Polusi kaban. Wee gbafɛnɛɛri wu bye ná xakiligbɔ fɔɔ. A wu Barinabasi ni Sɔli yiri, bani pu bi giin pʼi Kilɛ Kafila logo.
8 Ga sigaanfɔɔ wemu mɛgɛ ki ɲɛ Bariyesu, pʼi wu pyi Girɛkii jomɔ pu ni na Elimasi ge, a wee di Barinabasi ni Sɔli kaala. Wʼa bi li shaa wu gbafɛnɛɛri wu ɲaha kɔn, kɔnhɔ wu ganha bu dà Yesu na wɛ.
9 Wee tuun wu ni Sɔli we pʼa bi na Pɔli ge, a wee di ɲi Fɛfɛɛrɛ Munaa na, a wu sigaanfɔɔ wu wii xuuni na jo:
10 «Shitaanni sipya mu ɲɛ, mu ya ɲi shizhiinmɛ ni naŋmahara tuuyo bɛɛri na. Tiimɛ bɛɛri pɛn. Mu wa da Kafɔɔ wo kodiinɛ li ɲɛri wu ɲɔ yaha-i ya?
11 Kafɔɔ ya wu keŋɛ taha mu na nimɛ. Ma na ba bye fyɛn. Ma na ba tuun wa pye, ma da yafiin bɛ ɲa wɛ.» Taapile ni a piige di jé Elimasi ɲaha ni; a wu ɲɛri fyɛn, na ganha na daala wu bu garaa sipya wa ta, wee di wu keŋɛ co, wu koo shɛ wu na.
12 Ba gbafɛnɛɛri wʼa lee ɲa wɛ, na dà Yesu na. Kalaa we wʼa pye Kafɔɔ shizhaa na ge, a wee di bye wu mu kakanhana.
Pɔli ni Barinabasi nɔgana Ancɔsi nibire ni
13 Lee kadugo na a Pɔli ni wu tahama-nɔhɔmɔɔ di jé kɔrɔgɔ ka ni Panfɔsi ni, na gari Pɛrizhe kulo li ni Panfili fiige ki ni. Yohana wemu mɛgɛ pʼa yiri na Marika ge, wee xuu wu ni wee ya kuri pu fɛni, na gari Zheruzalɛmu ni.
14 Ga, a pusamaa di yìri Pɛrizhe ni, na gari kulo la ni lemu mɛgɛ ki ɲɛ Ancɔsi nibire ge, lee ɲɛ Pisidi wo fiige ki kabanugo. Ba Yawutuu wo cadɛɛngɛ kʼa nɔ wɛ, a pu bɛ di jé Kilɛ-pɛɛŋɛ puga ki ni na diin.
15 Ba pʼa saliya we ni Kilɛ tudunmɔɔ pu wo Kitabuu pu kalaa xɔ wɛ, a Kilɛ-pɛɛŋɛ puga ki ɲuŋɔfɔɔ wu tuduro tun Pɔli ni Barinabasi mu na: «Na cebooloo, Kilɛ Kafila yɛrɛ la bye lʼi wa yi mu, yi na já li pye.»
16 A Pɔli di yìri, na wu keŋɛ yirige, na sipyii pu pye: «Izirayɛli shɛɛn, ni yee piimu pʼa fyagi Kilɛ na ge, yi niwegee shan!
17 Izirayɛli shɛɛn wo Kilɛ wʼa wù sefɛlɛɛ pu ɲaha bulo. Tuun wemu ni pu bye nadadiinmɛɛ Misira ni ge, wʼa pu nagoo ɲɛhɛ. Lee kadugo na a wu wu wo sefɛɛrɛ ti taga pu yeege kee fiige ki ni.
18 A wu pu keree xu, na pu ɲɔ sha fo na nɔ yee kɛlɛɛ shishɛɛrɛ na.
19 Lee kadugo na wʼa shi tɛhɛɛ gbarashuun kyɛɛgi, na wee kɔri yeege Kana fiige ki ni, na fiige ki kan wù sefɛlɛɛ pu mu,
20 fo na nɔ yee xhuu shishɛɛrɛ ni kɛlɛɛ kaguro na (450). Lee kadugo na, a wu kiirikɔɔn kan wù sefɛlɛɛ pu mu fo na shɛ nɔ Kilɛ tudunmɔɔ Samuwɛli wo caŋa ɲii li na.
21 «Wee tuun wu ni a pʼi li sha Kilɛ mu na wu wa pye saan pu ɲuŋɔ ni. A Kilɛ di Kisi ja Sɔli kan pu mu wee wu pye pu saan. A wee di yee kɛlɛɛ shishɛɛrɛ (40) ta pu ɲuŋɔ ni. Wee bi foro Bɛnzhamɛ wo shi wu ni.
22 Ba Kilɛ ya Sɔli laha saanra ti na wɛ, na Dawuda kan pu mu wʼa pye pu saan. A wee kaa di daan Kilɛ ni, a Kilɛ di jo: ‹Sipya wemu nɛ zhaa ge, wee wu ɲɛ we, Zhese ja Dawuda we. Wee na ba bye nɛ ɲidaan keree ki bɛɛri pyevɔɔ.›
23 A Kilɛ di ba Shɔvɔɔ kan Izirayɛli mu, na foro Dawuda shi wu ni, ba wʼa bi yi jo jogana lemu na wɛ, wee ɲɛ Yesu.
24 Na ta wee sanha ba wɛ, Yohana wʼa bi Kilɛ Kafila wu yɛrɛ pyi Izirayɛli sipyii pu bɛɛri mu, na pu daajeŋɛ jo pu jurumu wu na, pʼi batize.
25 Ba Yohana wo labye wu taaxɔɔ ya tɛɛŋɛ wɛ, a wu ganha na yu na: ‹Yee ya giin na jɔgɔ nɛ wa wɛ? Shɔvɔɔ wemu ɲaha yee wa wii ge, nɛ wa were-e dɛ! Ga we wʼa ma nɛ kadugo ge, wee wu wa. Nɛ cɛ̀rɛ nɛ wu pye wu bulo, ali na wu tanhaya mɛɛrɛ bɛ sanha, nɛ yaa ni lee ni wɛ.›»
26 Lee kadugo na a Pɔli di jo: «Na cebooloo, yee piimu pu ɲɛ Ibirayima yaseye ge, ni yee pii pʼa fyagi Kilɛ na ge, pe ɲuwuuro jomɔ pe ya jo yi bɛɛri mu.
27 Bani Yawutuu pii pʼa bye Zheruzalɛmu ni ge, pere ni ɲuŋɔfɛɛ pu bi ta li cɛ na Shɔvɔɔ wu ɲɛ Yesu wɛ. Kilɛ tudunmɔɔ pu jomɔ pemu bɛ pu bi galaa cadɛɛngɛ bɛɛri ge, pu ya pee bɛ cɛ wɛ; bani pʼa Yesu jaagi, na wu gbo. Ga lee funŋɔ ni a pʼi pee jomɔ pe ɲɔ fa puyɛ kategee.
28 Ali na ta pu ya kaa la shishiin ta wu na le lʼa wu kagbuu xɔ wɛ. Lee bɛ na, a pʼi Pilate pye na wu sɔɔ pʼi wu gbo.
29 Lee na keree kiimu kʼa ka Kilɛ tudunmɔɔ Kitabuu pu ni Yesu shizhaa na ge, pee jomɔ pu bɛɛri ya pye can. Lee kadugo na a pʼi wu tirige korikoritige ki na, na shɛ le faŋa ni.
30 Ga, a Kilɛ di wu ɲɛ na yeege xu ni.
31 Ba wʼa ɲɛ foro xu ni wɛ, pii pʼa wu torogo na yìri Galile ni na pa Zheruzalɛmu ni ge, a wu cabyaa niɲɛhɛŋɛɛ pye na wuyɛ shɛɛ pee na. Pee sipyii pu pʼa pye wu sɛɛrɛɛ, na wu jomɔ yu Izirayɛli sipyii pu mu.
32 Kilɛ bi Jozaama pemu wo ɲɔmɛɛ lɔ wù sefɛlɛɛ pu mu ge, wèeyɛ pyaa ki bɛ wo kapana ɲuŋɔ ki ɲɛ, na pee ɲaha jo.
33 Ɲɔmɛɛ le Kilɛ ya lɔ wèe sefɛlɛɛ pu mu ge, wʼa lee fa pu kadugo shɛɛn mu. Kilɛ ya Yesu ɲɛ na yeege xu ni. Lee lʼa ka Zaburuu Kitabu koogoo shuun wu ni Yesu shizhaa na na:
‹Mu ɲɛ nɛ Ja; niɲaa nʼa ma se.›
34 Ba Kilɛ ya Yesu ɲɛ na yeege xu ni wɛ, na jo na wu da ga xhu nige bada wɛ. Lee Kilɛ Kafila wʼa shɛ na:
‹Fɛfɛɛrɛ ɲɔmɛɛ le nɛ lɔ Dawuda mu ge,
nɛ na ba lee ɲɔ fa nakaara baa ni duba ni yi mu.›
35 Lee wuu na Kilɛ Kafila wʼa li shɛ xuu wa bɛ ni sanha na:
‹Mu da ga sɔɔ ma Fɛfɛɛrɛ Sipya wu wu fɔnhɔ
faŋa ni wɛ.›
36 Ga Dawuda we wʼa pe jomɔ pe jo ge, ba wee ya Kilɛ ɲidaan keree pye xɔ wu wo tuun wu ni wɛ na xhu. A pʼi wu le na fara wu sefɛlɛɛ pu nixhuyo na. A wu fɔnhɔ.
37 Ga Kilɛ ya Yesu wemu ɲɛ na yeege xu ni ge, wee ya ta fɔnhɔ wɛ.
38 «Lee na, na cebooloo, wèe ya yaa na li cɛ na Yesu gbɔɔrɔ ni wù jurumu wʼa da yafa wù mu.
39 Kakuuŋɔɔ kiimu ki ɲɛ yee ya já shɔ ki na Kilɛ tudunmɔɔ Musa wo saliya wu nɔhɔ ni-i ge, wemu bu dà Yesu na, weefɔɔ na zhɔ kee kakuuŋɔɔ ki bɛ na, na kaɲii ta Kilɛ ɲaha tàan Yesu gbɔɔrɔ ni.
40 Lee wuu na yʼa yiyɛ kasɛri, kɔnhɔ Kilɛ tudunmɔɔ pʼa yemu jo ge, yee ganha da yi ta wɛ. Pʼa jo:
41 ‹Kilɛ keree la wuuvɛɛ, yi wii,
li na bye kakanhana yee mu,
lee kadugo na yee na gyɛɛgi.
Bani nʼa da ba kaa la pye yee wo tuun wu ni.
Ali wa na ba li paari yee mu,
yee da ga dà li na wɛ.›»
42 Ba Pɔli ni Barinabasi ya pa foro Kilɛ-pɛɛŋɛ puga ki ni wɛ, a sipyiire tʼi pu pye na cadɛɛngɛ ki kʼa ma ge, na pu pa jo le kaa le ninunɔ na pee mu sanha.
43 Ba sipyiire tʼa ɲɔ kɔn na jaaga wɛ, Yawutuu niɲɛhɛmɛɛ ni Kilɛ ɲìi fyaara sipyii piimu ya jé Yawutuu koo li ni ge, a pee di daha Pɔli ni Barinabasi fɛni. A pee di ganha na pu logoo wari na pu taha Kilɛ wo niimɛ wu fɛni ni ɲɔmɛɛ fɛɛrɛ ni.
44 Ba cadɛɛngɛ kʼa pa nɔ wɛ, a kulo li sipyii pu bɛɛri di ba binnɛ pʼi Kafɔɔ jomɔ logo.
45 Ba Yawutuu pʼa sipyiire ti ɲa tʼa pinnɛ wɛ, a lee wo ɲɛpɛɛn di jé pu ni. A pʼi ganha na Pɔli kafila wu kaala na wu shɛhɛlɛ.
46 A Pɔli ni Barinabasi di yi fiinŋɛ jo pu mu na: «Yee Yawutuu mu Kilɛ Kafila wu bi yaa na fɛnhɛ jo. Ga ma na jo yee ya she wu ni, na li yaha na yee ya yaa ni ɲìi sicuumɔ nixhɔbaama ni wɛ. Ayiwa nimɛ a wu gari shi watii yíri.
47 Bani ye Kafɔɔ Kilɛ ya jo wu Kafila wu ni na:
‹Nɛ Kilɛ wʼa ma teŋɛ na pye kpɛɛngɛ shi wusama mu,
kɔnhɔ mʼa ɲuwuuro ti jomɔ pu yaha pʼi nɔ
koŋɔ ki kabaya shishɛɛrɛ wu bɛɛri na.›»
48 Shi wemu ɲɛ Yawutuu-i ge, ba pee ya pee jomɔ pu logo wɛ, a pu bɛɛri fundanga wuu di ganha na Kafɔɔ jomɔ pu sɔni. Piimu bɛɛri pu bi puyɛ gbegele pʼi sɔɔ ɲìi sicuumɔ nixhɔbaama pu na ge, a pee bɛɛri di dà Kafɔɔ Yesu na.
49 Lee caagagana li na Kafɔɔ jomɔ pu bi jaaga wee xuu wu bɛɛri ni.
50 Kulo li mɛgbɔhɔ cèe ni kulo li sipyigbɔɔ piimu pu bye Yawutuu koo li ni ge, a Yawutuu pʼi pee sɔn wá Pɔli ni Barinabasi na, a pʼi pu kanha, na pu kɔri na yeege pu wo fiige ki ni.
51 Ga, a Pɔli ni Barinabasi nivorowuu di pu tɔɔyɔ gbazhɛnhɛ ɲahara wo wà, na lee pye sɛɛri kaa pu fɛni. A pʼi gari Ikonɛ kulo li ni.
52 Ga lee bɛ na, a pee nʼa daa fɛɛ nivomɔɔ pu kunni di ɲi fundanga ni Fɛfɛɛrɛ Munaa na Ancɔsi ni.