11
Néndó kɨ́ sɔbɨ dɔ pa ta kɨ̀ Lubə
Mat 6:9-13; 7:7-11
1 Ndɔ káre bè, Jeju isɨ lo-tɨ madɨ isɨ pa ta kɨ̀ Lubə. Lokɨ pa ta kɨ̀ Lubə gin-é gangɨ lé, dow káre dan njéndó né-je-tɨ liə dəjɨ-é panè: ꞌƁaɓe, ꞌndó-ji lo pa ta kɨ̀ Lubə titɨ kɨ́ Ja̰ ndó-né njéndó né-je liə bè tɔ.
2 Jeju ilə-dé-tɨ panè: Lokɨ isi ꞌpai ta kɨ̀ Lubə rəmə, ꞌpainè:
Bɔbɨ-ji, kadɨ dow-je ꞌgə kɨ́ ꞌaa njay; kadɨ kɔ̰ɓe lə-i ree.
3 ꞌAdɨ-ji nékuso kɨ́ asɨ ta-ji kɨ̀ ndɔ-je lay.
4 ꞌIn̰ə go majal-je lə-ji kɔgɨ,
kdɔ jḛ kàrè jꞌisɨ jꞌin̰ə go majal-je kɨ́ dow-je dꞌisɨ ꞌra sə-ji lé kɔgɨ tɔ.
Ə ꞌin̰ə-ji adɨ jꞌusɨ mḛḛ néna̰-tɨ al.
5 Go-tɨ, Jeju ilə dɔ-tɨ panè: Dow káre dan-si-tɨ je bè, ɓá nam-é isɨ nɔ̰ɔ̰, ɓá ḛ ɔw ndəl-é ndɔɔ dan lo-tɨ panè: Nam-m, adɨ-m mꞌtunə̰-i mbə̀ mutə.
6 Kdɔtalə nam-m káre ḭ mba-tɨ ree rɔ-m-tɨ ə́ mꞌoo né kɨ́ mꞌa kadɨ-é al.
7 Ɓá kinə nam-é lé, to kəy je bè ya ilə-é-tɨ panè: I ꞌndɔjɨ-m al. Tarəbɨ tokɨ kutɨ ngá, ɓá jḛ kɨ̀ ngan-m jꞌto nangɨ rəm ngá, adɨ mꞌa kḭ taá kadɨ-i mbə̀ lé al.
8 Mꞌidə-si mꞌadɨ ooi, kinə lé, ḭ taá adɨ-é mbə̀ lé, kdɔtalə to kɨ́ ḛ to nam-é kin al kàrè, à kḭ taá kdɔtalə ndɔjɨ kɨ́ ndɔjɨ-é ɓəy-ɓəy kin ya, kdɔ kadɨ-é né-je lay kɨ́ ḛ ɔw ndoo-é lé.
9 Ə mꞌidə-si mꞌpanè: ꞌDəji ə dꞌa kadɨ-si; ꞌsangi ə a kingəi; indəi tarəbɨ ə dꞌa tḛḛ kadɨ-si.
10 Kdɔ dow kɨ́ dəjɨ ya ə dꞌadɨ-é; dow kɨ́ sangɨ ə ingə; dow kɨ́ ində tarəbɨ ə ꞌtḛḛ dꞌadɨ-é.
11 Ná̰ dan-si-tɨ ɓá ngon-é dəjɨ-é mbə̀ rəmə à kadɨ-é ər wa? Əse dəjɨ-é kanjɨ rəmə à kadɨ-é li wa?
12 Əse ngon-é dəjɨ-é kɔw rəmə à kadɨ-é jinə̰ wa?
13 Ə sə̰i kɨ́ ꞌtoi njémḛḛndul-je kàrè, ꞌgəi kadɨ né-je kɨ́ majɨ-majɨ ngan-si-je rəm, ngà Bɔbɨ-si kɨ́ dɔra̰-tɨ kɨ́ ban ɓá à kadɨ Ndil kɨ́ aa njay dow-je kɨ́ ꞌdəjɨ-é lé al wa?
Dow-je ꞌɓa Jeju ꞌboy lə ndil-je kɨ́ majɨ al
Mat 12:22-32; Mar 3:22-30
14 Ndɔ káre bè, Jeju tubə ndil kɨ́ majɨ al kɨ́ isɨ mḛḛ dingəm-tɨ ra-é adɨ pa ta al. Lokɨ ndil kɨ́ majɨ al lé tḛḛ kɔgɨ ya rəmə, dingəm lé pa ta adɨ né-é ɔr ndil kosɨ dow-je.
15 Ngà dow-je kɨ́ dan-tɨ-je ꞌpanè: To tɔ́gɨ lə Beljebul, kɨ́ to ꞌboy lə ndil-je kɨ́ majɨ al ɓá Jeju isɨ tubə-né ndil-je kɨ́ majɨ al.
16 Ə dḛ kɨ́ ná̰-je ꞌndigɨ na̰-é kdɔ koo ta kɨ́ mḛḛ-é-tɨ adɨ ꞌdəjɨ-é kadɨ ra nékɔjɨ kɨ́ ḭ dɔra̰-tɨ kadɨ dꞌoo.
17 Ngà Jeju gə tagɨr-je lə-dé ɓətɨ adɨ idə-dé panè: Kɔ̰ɓe kɨ́ rá-rá ya ɓá dow-je kɨ́ mḛḛ-é-tɨ ꞌgángɨ-na̰ dꞌɔsɨ-na̰ kɨ̀ ta lé, à təl ndubəɓe; kəy-je kɨ́ mḛḛ ɓe-é-tɨ kinlé kàrè, à tɔ nangɨ dɔ-na̰-tɨ rum-rum rəm.
18 Kinə Sata̰ ya gangɨ rɔ-é dana̰ ɔsɨ rɔ-é kɨ̀ ta lé, kɔ̰ɓe liə à ka̰ lo ka̰-é-tɨ gərərə ban wa? Mꞌpa bè kdɔ sə̰i ꞌpainè to tɔ́gɨ lə Beljebul ɓá mꞌisɨ mꞌtubə-né ndil-je kɨ́ majɨ al.
19 Ə kinə to tɔ́gɨ lə Beljebul ɓá mꞌisɨ mꞌtubə-né ndil-je kɨ́ majɨ al, ngà dow-je lə-si ə dꞌisɨ ꞌtubə-dé kɨ̀ tɔ́gɨ lə ná̰ ngá wa? Kullə ra dow-je lə-si ya ilə ta dɔ-si-tɨ!
20 Ngà kinə to tɔ́gɨ Lubə tɔ ɓá mꞌisɨ mꞌtubə-né ndil-je kɨ́ majɨ al rəmə, to kɔ̰ɓe lə Lubə ya ngá ə́ ree tḛḛ rɔ-si-tɨ tin.
21 Lokɨ dow kɨ́ njètɔ́gɨ kɨ́ nékatɨ asɨ ji-é majɨ, ngəm takəy liə lé, nékingə-é tò gərərə.
22 Ngà kinə dow kɨ́ rangɨ kɨ́ tɔ́gɨ-é itə-é ree rɔ-é tətɨ-é rɔ lé, à taa nékatɨ-je kɨ́ ḛ ubə kul-é kinlé ji-é-tɨ ɓəy ɓá à taa nékingə-é kdɔ ləbɨ dow-je.
23 Dow kɨ́ ore kàdɨ̀-m al lé, to njèkɔsɨ-m kɨ̀ ta ə dow kɨ́ kəw sə-m né kɨ natɨ al kàrè, to njèsane né kɔgɨ tɔ.
Ta kɨ́ sɔbɨ dɔ kɨ́ ndil kɨ́ majɨ al kɨ́ təl ree mḛḛ dow-tɨ gogɨ
Mat 12:43-45
24 Lokɨ ndil kɨ́ majɨ al tḛḛ mḛḛ dow-tɨ, ɔw ilə kɨ̀ diləlo kɨ́ tutɨ sangɨ lo kɨ́ kadɨ nꞌisɨ-tɨ nꞌtaa koo ya ngà ḛ ingə al rəmə, ḛ təl panè: «Kəy lə-m kɨ́ mꞌisɨ-tɨ ɓá mꞌtḛḛ lé, mꞌa təl kɔw-tɨ gogɨ.»
25 Lokɨ təl ɔw gogɨ rəmə, oo kɨ́ mḛḛ kəy lé tokɨ kɔy ndətɨ-ndətɨ rəm, ɓá né-je kɨ́ mḛḛ-é-tɨ tokɨ kɔsɨ njɔl-njɔl rəm.
26 Beɓa ḛ ɔsɨ təl ɔw sangɨ ndil-je kɨ́ rangɨ siri kɨ́ mḛḛ-dé ndul itə-é ɓəy ɓá ree sə-dé, adɨ dꞌandɨ mḛḛ kəy-tɨ lé ə dꞌadɨ to lokisɨ-dé. Gangɨ-é-tɨ kɨ́ gogɨ nè kinlé, kisɨ lə dowbé kin majɨ al n̰a̰ itə kɨ́ kete lé ɓəy.
27 Lokɨ Jeju a̰ pa ta lé bè ya rəmə, dené káre tḛḛ dan kosɨ dow-je-tɨ pa ta kɨ̀ ndi-é kɨ́ boy panè: Dené kɨ́ ojɨ-i ə ulə mba ta-i-tɨ kinlé, to njènékumə̰ kɨ́ ban ə́n ə!
28 Ngà Jeju ilə-é-tɨ panè: Bè al, dow-je kɨ́ dꞌoo ta lə Lubə ə ꞌtəl rɔ-dé go-tɨ ɓá ꞌto njénékumə̰-je!
Dow-je ꞌdəjɨ nékɔjɨ
Mat 12:38-42
29 Lokɨ kosɨ dow-je kɨ́ ꞌtò nduy-nduy ꞌgəə dɔ Jeju sipɨ lé, ḛ idə-dé panè: Dow-je kɨ́ ngɔsnè kinlé, ꞌto njémḛḛndul-je; dḛ ꞌdəjɨ kadɨ dꞌoo nékɔjɨ, ngà dow à ra nékɔjɨ kɨ́ rangɨ kadɨ-dé al ngá; ḛ kɨ́ ndɔkɨ tḛḛ dɔ Jonasɨ-tɨ kin ya asɨ.
30 Kdɔ titɨ kɨ́ ndɔkɨ Jonasɨ to-né nékɔjɨ rɔ dow-je-tɨ kɨ́ Ninibɨ kinlé, bè ya tɔ ə́ Ngon lə dow à to-né nékɔjɨ rɔ dow-je-tɨ kɨ́ ngɔsnè kin tɔ.
31 Ndɔ gangta-tɨ lé, ngar kɨ́ dené kɨ́ go lo-tɨ kɨ́ bəə à ka̰ takəm dow-je-tɨ kɨ́ ngɔsnè kin, kdɔ kilə ta dɔ-dé-tɨ. Kdɔ ndɔkɨ ḛ ḭ sɔ̰y dɔnangɨ-tɨ nṵ ya ree oo gosta-je lə Salomɔ̰. Ngà kɨ́ ngɔsnè-tɨ kinlé, dow kɨ́ itə Salomɔ̰ n̰a̰ ya a̰ nè!
32 Ndɔ gangta-tɨ lé, dow-je kɨ́ Ninibɨ dꞌa ka̰ takəm dow-je-tɨ kɨ́ ngɔsnè kin kdɔ kilə ta dɔ-dé-tɨ. Kdɔ dow-je kɨ́ Ninibɨ lé, lokɨ dꞌoo mbḛ kilə lə Jonasɨ rəmə, ꞌtusɨ panjiyə-dé-je kɨ́ majɨ al dꞌin̰ə kɔgɨ. Ngá kɨ́ ngɔsnè-tɨ kinlé, dow kɨ́ itə Jonasɨ n̰a̰ ya a̰ nè!
Gosta kɨ́ sɔbɨ dɔ lampɨ
Mat 5:15; 6:22-23; Mar 4:21
33 Dow à kində pər lampɨ-tɨ kdɔ ɓɔyɔ al rəm, ɓá à jəbɨ ngó dɔ-tɨ al rəm tɔ. Ngà à na̰a̰ kagna̰a̰ lampɨ-tɨ taá kdɔ kadɨ dow-je kɨ́ dꞌɔw mḛḛ kəy-tɨ dꞌoo-né lo.
34 Kəm-i lé, to lampɨ lə rɔ-i. Lokɨ kəm-i tò majɨ rəmə, rɔ-i lay ya tò lo kɨ́ ndógɨ-tɨ; ngà kinə kəm-i majɨ al lé, rɔ-i tò lo kɨ́ ndul-tɨ tɔ.
35 ꞌOo majɨ, kadɨ londógɨ kɨ́ tò rɔ-i-tɨ təl londul al.
36 Kinə rɔ-i burə lay tò lo kɨ́ ndógɨ-tɨ adɨ kəl rɔ-i káre ya kàrè nà̰y londul-tɨ al lé, rɔ-i ɓikti ya lo à ndógɨ dɔ-tɨ titɨ kɨ́ lampɨ ndógɨ-né dɔ-i-tɨ kin bè tɔ.
Jeju ndángɨ njéndó dow-je ndukun-je kɨ̀ Parisi-je
Mat 23:1-36; Mar 12:38-40
37 Lokɨ Jeju pa ta lay rəmə, Parisi káre ɓa-é ɓe liə kdɔ kadɨ ɔw uso siə né. Beɓa Jeju ɔw kəy isɨ ta nékuso-tɨ.
38 Lokɨ Parisi lé, oo kɨ́ Jeju togɨ ji-é al ya uso-né né lé, lo ta igɨ-é səl.
39 Beɓa ꞌƁaɓe idə-é panè: Sə̰i Parisi-je lé, gidɨ kobɨ-je kɨ̀ gidɨ tasa-je ɓá sə̰i ꞌtogi sukɨ-sukɨ, ngà mḛḛ-si ɓá ɓogɨ-je kɨ̀ mḛḛndul-je rusɨ njḭ-njḭ.
40 Sə̰i mbə́ dow-je kan! Lubə kɨ́ njèra gidɨ né kɨ́ ndaa-tɨ nè kinlé, ḛ ya ra mḛḛ-é kɨ́ kəy tɔ al wa?
41 Mḛḛ-si kɨ́ kəy ɓá adi Lubə kadkare-tɨ ə né-je lay à kaa njay rɔ-si-tɨ tɔ.
42 Ngà tujɨ à kusɨ dɔ-si-tɨ, sə̰i Parisi-je! Kdɔ sə̰i lé, mbikam-je lə-si kɨ́ ətɨ majɨ-majɨ, kɨ̀ né ndɨr ná̰y-je, kɨ̀ ndəgɨ mbikamná̰y-je lay kin ya sə̰i ɔri káre dan kɨ́ dɔgɨ-tɨ adi Lubə. Rəmə né ra kɨ́ njururu, kɨ̀ ndigɨ Lubə kin ɓá sə̰i ooi kɨ́ né al. Né-je kin ɓá lé, à to kullə ra-si, ɓá ndəgɨ né-je kinlé kàrè sə̰i a tusi kin̰əi al rəm tɔ.
43 Tujɨ à kusɨ dɔ-si-tɨ sə̰i Parisi-je; kdɔtalə sə̰i lé, lokisɨ kɨ́ kete nɔ̰̀ dow-je-tɨ mḛḛ kəykəwna̰-je-tɨ lə jipɨ-je ɓá sə̰i ꞌndigi rəm, ɓá ꞌndigi kadɨ dow-je ꞌra-si lapiya kunta-na̰ lokosɨ-je-tɨ rəm tɔ.
44 Tujɨ à kusɨ dɔ-si-tɨ, kdɔtalə sə̰i lé, ꞌtiti-na̰ kɨ̀ dɔɓadɨ-je kɨ́ né kɨ́ tɔjɨ kadɨ dow gə-né ya goto kin bè, adɨ dow-je ꞌnjiyə dɔ-tɨ kàrè ꞌgə al.
45 Dow káre dan njèndó dow-je ndukun-je-tɨ, pa kɨ̀ Jeju panè: Njèndó dow-je né, i ꞌpa bè kinlé, to jḛ tɔ ɓá ꞌtajɨ-ji tin al wa.
46 Jeju ilə-é-tɨ panè: Sə̰i njéndó dow-je ndukun-je lé, tujɨ à kusɨ dɔ-si-tɨ tɔ; kdɔtalə né-je kɨ́ ɔy kɨ́ lo kutɨ-é nga̰ ya sə̰i indəi dɔ dow-je-tɨ, ngà sə̰i rəmə, ngon ji-si ya kàrè, ꞌgəti-né sə-dé al.
47 Tujɨ à kusɨ dɔ-si-tɨ, kdɔtalə sə̰i ꞌrai dɔɓadɨ njépata-je kɨ́ ta Lubə-tɨ kɨ́ ndɔkɨ ka-si-je ꞌtɔl-dé.
48 Lokɨ sə̰i ꞌrai bè lé, ꞌtɔji to kɨ́ ꞌndigi kɨ̀ ka-si-je, kdɔtalə ka-si-je ꞌtɔl njépata-je kɨ́ ta Lubə-tɨ ə sə̰i ꞌrai dɔɓadɨ-dé tɔ.
49 Gin-é kin ɓá Lubə kɨ́ njègosɨ pa-né panè: Mꞌa kulə njépata-je kɨ́ ta-m-tɨ, kɨ̀ njékɔwkulə-je lə-m rɔ-dé-tɨ rəmə, dꞌa tɔl dḛ kɨ́ dan-tɨ-je ə dꞌa kulə kəm dḛ kɨ́ ná̰-je ndoo tɔ.
50 Kdɔ kadɨ məsɨ njépata-je kɨ́ ta-m-tɨ kɨ́ un kutɨ-é lo kində gin dɔnangɨ-tɨ nṵ ya a̰y kɔgɨ puu-puu kinlé, ta-é tò dɔ dow-je-tɨ kɨ́ ngɔsnè kin.
51 Un kutɨ-é dɔ məsɨ Abɛl-tɨ sar tḛḛ-né dɔ məsɨ Jakari-tɨ kɨ́ ꞌtɔl-é mbunə̰ logugɨ né-tɨ kɨ̀ kəy lə Lubə. Ooi majɨ, ta məsɨ-dé à kusɨ dɔ dow-je-tɨ kɨ́ ngɔsnè kin ya ndətɨ.
52 Tujɨ à kusɨ dɔ-si-tɨ, sə̰i njéndó dow-je ndukun-je! Kdɔtalə sə̰i ɔri lakere kɔr tarəbɨ négə ji-si-tɨ ə sə̰i ɔwi kəy al rəm, ɓá dow-je kɨ́ ꞌndigɨ kɔw kàrè, sə̰i ɔgɨ-dé lo kɔw rəm tɔ.
53 Lokɨ Jeju tḛḛ mḛḛ kəy-tɨ lé, njéndó dow-je ndukun-je kɨ̀ Parisi-je dꞌḭ siə kɨ̀ wɔngɨ n̰a̰ adɨ ꞌdəjɨ-é ta gitɨ-gitɨ dɔ né-je-tɨ kɨ́ gay-gay.
54 Dḛ ꞌdəjɨ-é ta-je kin bè dꞌiyə-né gum kdɔ kadɨ kinə dꞌingə ta madɨ ta-é-tɨ ə je dꞌilə-né ta dɔ-é-tɨ.