12
Meli bunama iwaqia Ieisu ʼinaya
(Madiu 26:6-13; Maki 14:3-9)
* ʼAubena sikisi ʼinaya ʼAuvivia Sagalina naveʼale, ʼinega Ieisu lugu ʼevivi Lasalo ena ʼabaga Bedani ʼinaya. Ta baʼe Lasalo nana Ieisu lova giveyaʼitoto ʼeviviea ʼaligega. * ʼAbwaga niʼa iʼivaʼavaʼaia Ieisu sabi ʼamayabana. ʼInega Mata ʼabwaga nana dedea, ta tomotau niʼa itoa vivilia ʼai nana ʼinaya, ta wese Lasalo toabui Ieisu maega sabi ʼai. * ʼInega Meli taha bunama ana wawa nadi ma botolina tufwana ʼenaʼina ʼewea. Bunama nana ana veʼia qiduana ta meilana aqiaqina. Ta Meli Ieisu ʼaqenaya guiwaqia, ta ʼabiboda debanega talaveayea. Ta bunama nana ʼinega meila aqiaqi otaqina ʼifoqe, ta vanue gamona qabuna tuʼiʼihia.
Ta Ieisu ana toʼabiboda taha ana wawa Iudasa Isakaliota nawale Ieisu nasuluvea wese toatoa, ta baʼe Iudasa nana Meli ena viaqa ge daʼawahaqiaqiea, ʼinega vonaya, “Tolaʼai weaqina baʼe bunama nana ge davegimwaneyei, ta manena lukwalukwadi daneidi? Mana ana veʼia qiduana, kavona tofewa taha ana veʼia yaʼwala ʼaidegana gamonaya.” Ena vona baʼe ʼedewani mana tauna toʼabiboda dina edi mane ana toʼitamaki. Ta tauna ge danuanua lukwalukwadi weaqidi, ta ʼesi baʼe ʼidewani vona ʼaiqa, mana tuta qabuna taunega mane nana ʼidiega vanavanawala.
Ta Ieisu Iudasa ena vona veʼiea vonaya, “Unogeamo! Baʼe viaqa nana ʼinega ʼivaʼavaʼaigu agu tavuna weaqina. * Omiʼa emi toa bwaʼobwaʼo ʼinaya tuta qabuna lukwalukwadi maega otoatoa, ta yaʼa ge tuta qabuna baʼidia omiʼa maega kana toatoa.”
Ieisu nawale vonavona ʼinega tomotau qabudi valena inoqolia ʼinega imai sabi ʼitana. Ta wese nuanuadi Lasalo ina ʼitea, mana lova Ieisu ʼoloto nana giveyaʼitoto ʼeviviea ʼaligega. 10 ʼInega toveguba qiduqiduadi wese ivedimadima govaqa Lasalo sabi luveʼaligina, 11  * mana tauna ana giveyaʼitoto ʼevivi ʼinega me Diu ʼeala ivavaukamana Ieisu ʼinaya ta edi vetumaqana iaʼuaʼuya ʼinaya.
Ieisu ena lugu Ielusalema ʼinaya
(Madiu 21:1-11; Maki 11:1-11; Luke 9:28-40)
12 Mahala vulihia ʼinega ʼAuvivia Sagalina ana toyoʼoyavo Ieisu ena mai Ielusalema weaqina valena inoqolia, 13  * ʼinega magimagi ʼwaena iʼewedi ta iʼifoqe ʼabagega sabi ʼebeʼewana, ta ikolua ivonaya,
“Osana!
Yaubada kana awatuboya!
Yaubada, nuanuama tauna maimai
Kaiwabu ana wawega una vona veyolubea.
Tauna imaʼa me Isileli
ema Kini una vona veyolubea!”
14 Ieisu taha yubai doniki kekeyavauna lobea ta geluya, ʼidewani vona ʼwayaʼwayavina ʼenoʼeno Buki Nugwenugweina ʼinaya vonaya,
15  * “Oʼa Saioni natuna mevavineu,
ge una mwaniniva,
uʼitei, eu Kini doniki kekeyavauna
gwavunaya gelu maimai.”
16  * Ta tuta nana baʼe yani nana ʼifoqe Ieisu ʼinaya, ʼinega ana toʼabibodayavo ge nuadi daʼeqaʼui ana alamani weaqina. Ta ʼesi ʼabibodanaya, tuta nana Yaubada ena viaqa aqiaqi otaqina ʼinega Ieisu ʼaligega giveyaʼitoto ʼeviviea, e ʼinega Buki Nugwenugweina ena simana Ieisu weaqina inuaveʼavinia vonigo baʼe yani nana naʼifoqe ʼinaya.
17 Ta tomotau qabudi lova Ieisu maega itoatoa tuta nana Lasalo gabea debaʼunuyega ta giveyaʼitotoya ʼaligega, taudina nawale Ieisu Valena iyawayawala dadanea tomotau ʼidia. 18 Ta ena viaqa waiwaina be ʼebenuavoqana tomotau qabudi inoqolia, ʼinega iʼifoqe ʼabagega sabi damwabodana. 19 ʼInega Falisiavo taudiega nuanidia ivonaya, “Oʼitei, itaʼa ge ada fata kana giveluaʼui! Tomotau qabudi iʼabiʼabibodea!”
Ieisu madusimana ena ʼaliga weaqina
20 Ta wese vaidi me Guliki niʼa iʼwatovu mai sabi tafwalolo sagali nana ʼinaya. 21 Ta wese Filifi niʼa mai sagali nana ʼinaya, tauna ena ʼabaga Bedesaida diʼwe Galili gamonaya. Ta me Guliki dina itauya Filifi ʼinaya, ta ivoneaya, “Kaiwabu, imaʼa nuanuama Ieisu ana ʼitea.” 22 Ta Filifi iana Anidulu vonea me Guliki edi nuanua weaqina. ʼInega magilafudina itauya Ieisu ʼinaya ta ivonea me Guliki weaqidi.
23  * ʼInega Ieisu vonedi vonaya, “Tuta niʼa mai be Yaubada naveʼita ʼifoqeyea Natuna ena aqiaqi otaqa. 24  * Yavona aqiaqiemi, ʼeguma witi vewanina ge nahavuta bwaʼobwaʼo gamonaya be naʼaliga, e ʼinega ge wese naveveʼeala. Ta ʼesi ʼeguma naʼaliga e ʼinega wese vewanina naveʼeala. 25  * Tomeqabu edi tuta toa bwaʼobwaʼoya ta yawaidi ivegagalea ina luveʼwaivia. Ta ʼesi tomeqabu yawaidi ina awafelea taudina yawai vataya ina lobea. 26 Ta wese tomeqabu ivetofewa weaqigu luaqiaqiedi be ina ʼabibodegu, ta maʼinaya yatoatoa e omoʼe ʼinaya wese egu tofewa kavovo ina toatoa. Ta tomeqabu ivetofewa weaqigu taudina wese Tamagu naʼamayabedi.
27  * “Giwaliguyega nuavita qiduana yalulutonovia. ʼInega nuagu voqana ta ge eda alamania tolaʼai ena vonei. Nage ena vonaya, ‘Tamagu, una ʼetoyavuigu baʼe vita nana ʼinega.’ Ta gebu, mana yaʼa yamai baʼe vita nana weaqina, ta ge wese mali ʼiu weaqina. 28 Tamagu, baʼe ʼinega au wawa awatubo nalobea.”
ʼInega taha bona mahalega ʼifoqe, vonaya, “Yaʼa awatubo niʼa yalobea agu wawa ʼinega. Ta wese nawale agu wawa awatubo naloba ʼeviviea.”
29 Ta qabu diavona omoʼe ʼinaya itoatoa ta bona nana inoqolia ivonaya be yavalata danununuqa, ta wese vaidi ivonaya be Yaubada ena tovaleʼewa taha davonavona Ieisu ʼinaya. 30 ʼInega Ieisu qabu dina vonedi vonaya, “Omoʼe bona nana ena vona omiʼa ami iula weaqina, ta ge yaʼa agu iula weaqina. 31 Baʼitagana luvine ana tuta niʼa ʼifoqe totoa bwaʼobwaʼo ʼidia. Ta wese baʼitagana Yaubada bwaʼobwaʼo ana toluvine naʼwavina ʼifoqeyea. 32  * Ta tuta nana ina givaneqegu bwaʼobwaʼoyega ʼinega yaʼa tomotau qabudi ena miedi ʼiguya.” 33  * Baʼe vona nana ʼinega veʼitayea maʼoda tauna naʼaliga ʼaiqa.
34  * ʼInega qabu diavona iveʼiea ivonaya, “Imaʼa ema luvine ʼinaya niʼa anoqolia vonigo Keliso natoa vataya, ʼinega oʼa tolaʼai weaqina uvonaya be Tomotau Natuna ina givaneqea? Ta baʼe Tomotau Natuna, tauna togama?”
35  * ʼInega Ieisu vonedi, vonaya, “Omiʼa simatala nana tuta kukusana namo ʼimia naʼenoʼeno, ʼinega ona tauya tuta nana simatala nana nawale ʼenoʼeno ʼimia, mana tuta goyona ʼinaya velovelovana navewaiwai vaʼinemi. Ta ʼeguma taha tomotau tautauya velovelovana ʼinaya, ʼinega ge dahalamania maʼinaya tautauya. 36  * Ta ʼesi emi vetumaqana ona aʼuya simatala nana ʼinaya tuta nana nawale ʼimia ʼenoʼeno, be yaqisa omiʼa kavona simatala nana natunavo.”
Ieisu ena vona baʼe luʼovoia, ʼinega nogedi ta ʼwaiva ʼidiega.
Me Diu nawale ge ida vetumaqana Ieisu ʼinaya
37 Ieisu viaqa waiwaidi niʼa viaqidi matadia, ta tua ge nuanuadi ina vetumaqanea. 38  * Ta baʼe ʼinega tovesimasimana Aisea ena vona ana aqiaqi ʼifoqe, vonaya,
“Kaiwabu,
togama ema lugaihi davetumaqanei?
Ge taha toga!
Ta wese eda Kaiwabu ena waiwai
veʼita ʼifoqeyea,
ta ge taha toga daʼawahaqiaqiea.”
39 Ta baʼe ʼiu nana ʼinega ge adi fata ina vetumaqana, mana Aisea wese Buki Nugwenugweina ʼinaya simana vonaya,
40  * “Yaubada matadi niʼa givekwayea
ta wese giwalidi givefaʼalia,
ʼinega ge adi fata
matadiega ina ʼita,
ta wese ge adi fata
nuadi naʼeqaʼui giwalidiega,
ta ge adi fata ina nuagivila ʼiguya,
mana ʼeguma ida nuagivila
ʼinega yaʼa eda giveaqiaqiedi.”
41  * Aisea baʼe vona diavona ʼwayavidi, mana tauna lova Ieisu ena aqiaqi otaqa ʼitea ʼinega wese weaqina simana. 42  * Ta wese me Diu edi tovanugwetayavo koyadi Ieisu ivetumaqanea. Ta edi vetumaqana weaqina ge ida simana ʼifoqeyea, mana imwaniniva Falisi weaqidi vonigo ina aʼuʼifoqeyedi vanue tafwalolo ʼinega. 43  * Mana tovanugweta diavona nuanuadi qiduana ina tovolo tomotau matadia ta ina ʼawahaqiaqiedi, ta ge ida nuanua qiduana Yaubada ena ʼawahaqiaqi ʼidia weaqina.
44 ʼInega Ieisu bonana qiduanega vonaya, “ʼEguma taha toga vevetumaqanegu, ʼinega tomotau nana ge yaʼagumo davevetumaqanegu, ta ʼesi agu Tovetune wese vevetumaqanea. 45  * Ta tuta nana tovetumaqana nana ʼiteʼitegu, ʼinega wese agu Tovetune ʼiteʼitea. 46 Yaʼa yamai bwaʼobwaʼoya kavona simatala ʼidewani, be yaqisa tomeqabu ivevetumaqanegu ge wese velovelovana ʼinaya ina tautauya.
47  * “Ta ʼeguma taha toga egu vona noqonoqolia ta ge damatayagea, ʼinega ge wese ena luvinei, mana yaʼa ge eda mai bwaʼobwaʼoya tomotau sabi luvinedi, ta ʼesi yamai sabi ʼetoyavuidi. 48 Ta tomeqabu inogenogegu ta egu vona ge ida ʼawahaqiaqiea adi toluvine toatoa. Ta egu vona diavona niʼa yaʼinanedi taudi ina luvinedi ʼaubena ana ʼebeluʼovoa ʼinaya. 49 Baʼe egu vona diavona vonahaqiaqi, mana ge taugu egu luvine ʼinega eda vonavona, ta ʼesi agu Tovetune Tamagu ena nuanua ʼinega luvinegu tolaʼai ena vonayea ta wese maʼoda ʼinega vona diavona ena vona ʼaiqedi. 50 Ta yahalamani aqiaqiea vonigo baʼe luvine nana ʼinega tomotau toa vataya ina lobea. ʼInega tolaʼai Tamagu vonayea ʼiguya yaʼa wese ʼidewani yavonavonayea.”
* 12:1 Ion 11:1,43 * 12:2 Lk 10:40 * 12:3 Lk 7:37-38 * 12:8 Luve 15:11 * 12:11 Ion 11:45 * 12:13 Same 118:25-26; Ion 1:49 * 12:15 Sek 9:9 * 12:16 Ion 2:22 * 12:23 Ion 13:31-32; 17:1 * 12:24 1Kol 15:36 * 12:25 Md 16:25 * 12:27 Same 6:3; 42:5; Md 26:38 * 12:32 Ion 3:14 * 12:33 Ion 19:6 * 12:34 Same 110:4; Ais 9:7; Dan 7:14 * 12:35 Ion 8:12 * 12:36 Efe 5:8 * 12:38 Ais 53:1 * 12:40 Ais 6:10 * 12:41 Ais 6:1 * 12:42 Ion 9:22 * 12:43 Ion 5:44 * 12:45 Ion 14:9 * 12:47 Ion 3:17